معرفی مساجد مدینه (1) :مسجدقبا ، اولین مسجد اسلام

مردم مدينه ،‌شادمان از اينكه پيامبر ص به شهر آنان مي آيد ،‌ هر روز صبح تا ظهر در خارج از مدينه انتظار ورود ايشان را مي كشيد ،‌در ظهر يكي از روزهاي انتظار ،‌ هنگامي كه مردم مايوس از ورود نبي اسلام در آن روز به مدينه بودند ،‌ از دور سايه چند نفر ديده شد تا شادماني دل مردم افزون و استقبال گرم مردم خارج از مدينه از رسول اكرم ص آغاز شود ،‌نويد حضور پيامبر در آستانه شهر مدينه ،‌باعث شادماني شهر نشينان شد ولي رسول اكرم در قريه قبا ماند.
رسول اسلام روز دوشنبه وارد قبا شد ،‌ اين مكان از از نقاط خوش آب و هوا و از جمله مناطق زراعي و پر آب اطراف مدينه به شمار مي رفت و نخلستانهاي زيادي  در اطراف آن وجود داشت . ايشان  هنگام ورود به قبا در منزل كلثوم بن هدم - كه از قبيله بني عمرو بن عوف بود،‌ سكونت يافتند  تا همسران و دختران پيامبر به همراه نفس او – اميرمومنان ع – به ايشان ملحق شوند. زمان مشهور توقف ايشان در قريه قبا،‌ سه روز است و در اين سه روز  سنگ بناي اولين مسجد در اسلام گذاشته شد.
ميزبان رسول خدا ص زميني در اختيار داشت كه به پيشنهاد عمار ياسر يا اهالي قبا در اين زمين مقدمات ساخت مسجدي آغاز شد،‌ ايشان در مدت زمان كوتاه حضور خود در قبا ،‌ دستور ساخت اين مسجد را صادر كردند و خود نيز در ساخت آن ،‌ خشت و گل بر دوش كشيدند ،‌ مسجدي در اين ناحيه بنا شد ،‌ ديواري از سنگهاي حره بر گرد آن كشيده شد ،‌ اين مسجد در زمان پيامبر سقف نداشت يا سقفي از شاخه هاي خرما را در بالاي خود داشت ،‌ شايد اولين تغيير در ساخت اين مسجد ،‌ در سال دوم هجرت توسط ايشان صورت گرفت هنگامي كه قبله اين مكان مبارك را از سمت مسجد الاقصي به مسجد الحرام تغيير دادند .
رسول اكرم هنگام اقامت در مدينه ، مسافت 6 كيلومتري ميان مسجد النبي و مسجد قبا را در روزهاي شنبه و دوشنبه ،‌ پياده و سواره طي مي كردند تا نشانگر تاكيد ايشان بر اهميت اين مسجد باشد،‌ ايشان مي فرمود: به جا آوردن دو رکعت نماز در مسجد قبا پاداش یک عمره را دارد. ائمه معصومين نيز بارها پيروان خود را به پيروي از اين سنت رسول خدا ص سفارش مي كردند ،‌امام صادق ع مي فرمود : زيارت مساجد را با رفتن به مسجد قبا آغاز كن .و در آن زياد نماز بجاي آورد! اين مسجد اولين مسجد در اطراف مدينه است كه پيامبر صلي الله عليه وآله در آن نماز گذارده است
اولين تغييرات مسجد در مسجد قبا نخستین بار در زمان عثمان بن عفان مرمت شد و گسترش یافت، در زمان عمر بن عبدالعزیز اين مكان كاملا بازسازي شد و براي آن رواقهايي ساخته شد،‌ اين مكان بار ديگر به دست جواد اصفهاني،يكي از وزراي حكام موصل،در سال 555 قمري باز سازي شد. در اين مدت اين مكان مقدس بارها تعمير،‌ بازسازي و توسعه يافت ،‌  در سال 1388 قمري ملك فيصل رواقهاي آن را در جهت‏شرقي مسجد توسعه داد. اين مكان يكي از مهمترين و زيباترين مساجدي اين شهر است  است كه در محدوده فعلي مدينه قرار دارد، بناي جديد اين مكان  در سال 1406 بازسازي شد. خطوط اسلامي اين مسجد اثر هنرمند مسلمان تركيه اي حسن جبلي  است.
 اكنون زائران هنگام زيارت مساجد مدينه را از اين مكان آغاز مي كنند تا يادآور اولين مسجدي باشند كه رسول خدا در آن اقامه نماز كرد باشند،‌

مفسران گفته اند كه دو آيه 108 و 109 سوره توبه درشان اين مسجد نازل شده است -   تا اين مسجد به نام مسجد التقوي نيز شناخته شود-  آنچنان كه آيات 191 تا 195 سوره آل عمران در شان اميرمومنان و همراهان او هنگام ورود به قريه قبا به پيامبر اسلام ص نازل شد تا اوصاف متقان در هنگام ورود به مسجد تقوي بيان شود.
هم اكنون مساحت تقريبي مسجد و بناهاي جانبي مربوط به آن به 13500 متر مربع رسيده
و به شكل زيبايي ساخته شده است. كه جاي 20000 هزار نمازگذار را دارد و چهار مناره كه هر كدام 47 متر طول دارد