آیت الله ریشهری: جهاد اکبر، یگانه راه رسیدن به امت واحده مورد نظر قرآن است
آیت الله محمد محمدی ریشهری گفت: توحید، اساس وحدت ادیان راستین الهی است و تنها راه رسیدن به اتحاد و انسجام اسلامی مورد نظر قرآن (امت واحده)، جهاد اکبر و خودسازی است.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج ، آيتالله «محمد محمدی ریشهری» در گفت و گو با خبرگزاری قرآنی ایران ، ضمن بيان مطلب فوق درباره مفهوم «امت» در قرآن كريم گفت: «امت» به گروهی گفته میشود كه مقصد و جهت واحدی دارند و رشتهای ميان آنها وجود دارد كه افراد را به هم پيوند میدهد از اين رو، اين كلمه در قرآن برای پرندگان هم به كار رفته است. خداوند، از پرندگان سخن گفته و آنها را در امت بودن، مشابه انسان دانسته است. با اين وصف، انسانهايی كه در جهتی خاص با هم تشريك مساعی میكنند، يك امت را تشكيل میدهند و اين ناظر به يك واقعيت بيرونی است.
نماينده ولی فقيه در امور حج و زیارت ، درباره مفهوم «امت واحده» در قرآن كريم گفت: قرآن كريم در دو جا تأكيد میكند كه «امت شما، امت واحد است»؛ يكی در سوره مؤمنون و ديگری در سوره انبياء. يك احتمال، اين است كه مقصود اين باشد كه امت اسلامی، امت واحد است و دينی يكتا دارد و احتمال ديگر، اين است كه پيامبران الهی و پيروان آنها همگی امتی واحدند و دينی واحد دارند. پيام قابل شرح اين آيات، اين است كه توحيد، اساس وحدت اديان راستين الهی است و اختلافات، از ناحيه مردم و پيرودان اديان است، نه از ناحيه دين و پيامبران از اين رو، احزاب از نظر قرآن، با احزاب در جهان سياست، مفهومی متفاوت دارد لذا در سال انسجام اسلامی بايد احزاب در درون جامعه ما تجربه كنند كه چگونه میتوان نظام چندحزبی را در امت واحده تعريف كرد كه با انسجام اسلامی و امت واحده تضاد نداشته باشد.
رئيس دانشكده علوم حديث درباره راهكارهای ايجاد وحدت در جامعه اسلامی گفت: شايد كلمه اتحاد به جای وحدت، برای بيان همبستگی و همگرايی، كلمه دقيقتر و بهتری است پس اصطلاح اتحاد و همبستگی را به كار میبريم اما اين كه چه عامل و عواملی باعث اين همبستگی است، بايد گفت كه همان عاملی كه مايه پيدايش و رشد و بالندگی امتی دانا و توانمند شد و فرهنگ و تمدنی عظيم و ماندگار برای بشر به ارمغان آورد، علیالقاعده علت بقا و دوام آن هم هست.
ايشان در ادامه افزود: مسلمانان با هر گرايش و اهل هر منطقهای كه بودند و از هر خون و نژادی كه به وجود آمده بودند، تنها دل در گرو آيينی داشتند كه خداوند برايشان فرستاده بود. سليقهها در دل اين گرايش و دلبستگی ذوب میشد. سپس دعواها و كشمكشهايی آغاز شد كه رگههايی از فرهنگ جاهلی در آنها ديده شد. در اين درگيریها زبان و نژاد و قوم و قبيله و حزب و .... مطرح شد و عظمت و اقتدار اسلامی، رو به افول گذاشت اما اكنون بايد در نظر داشت كه علاوه بر سليقهها و گرايشهای بومی و منطقهای و قومی، عامل مهمتر و حياتیتری میتواند همه را تحتالشعاع خود قرار دهد.
نويسنده كتاب «ميزانالحكمه» ادامه داد: همه مومنان بايد خط قرمز منبعث از وحی و نصوص دينی را رعايت كنند و به اين آيه قرآن توجه كنند كه خداوند فرموده است «همه با هم برادرند» اگر مسلمانان وظايف تعيينشده درباره خود و ديگر برادرانشان را در نظر داشته باشند و تكاليف خود را بدانند و حقوق ديگران را به رسميت بشناسند، بخش عمده مشكلات موجود، حل میشود. متأسفانه مسلمانان بنا به دلايل تاريخی، معرفتی و سياسی، از اسلام پيامبر(ص) فاصله گرفتهاند و بر عالمان و انديشمندان امت اسلامی فرض است كه امت را با اسلام اصيل آشنا كنند تا آنان به تكاليف خود و حقوق ديگران، آشنا شوند.
توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم حسنی(ع)، تنها راه رسيدن به انسجام اسلامی مورد نظر قرآن را، جهاد اكبر و خودسازی دانست و افزود: به فرمايش امام خمينی(ره) با پيروزی در اين جهاد، همه چيز و همه كس اصلاح میشود. قرآن، از منظر فردی، طالب مردمی است موحد و خداجو كه تنها او را بپرستند و در راه او گام بردارند و در نگاه جمعی، مردمانی را میخواهد كه در چارچوب تكاليف تعيين شده حركت كنند و حقوقشان رعايت شود، با هم برادرانه زندگی كنند و به داد هم برسند و ملاك برتریشان دانش و تقوا باشد، آن هم در پيشگاه خدا، كه او نكته سنج و دانای به امور است، مردمانی با اخلاق و ادب و در ميان خودشان مهربان و در برابر متجاوزان و حريم ناشاسنان توسعه طلب همچون يد واحد و مقاوم و استوار باشند و رسيدن به اين هدف، جز با جهاد اكبر و كنار گذاشتن خودبينیها و خودخواهی امكان پذير نيست.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در پايان سخنانش گفت: اگر برنامهريزی كنيم تا چنين انسانهايی تربيت شوند و معرفت و دانايی گسترش پيدا كند و مردم به وظايف و حقوق خود آشنا شوند و روابط انسانی و برادرانه داشته باشند و خود، پليس خود باشند و در هر كاری تنها خدا را در نظر داشته باشند و به فرمان هوس نباشند و مومنانه زندگی كنند، مدينه فاضلهای تشكيل میشود كه امت مورد نظر قرآن در آن زندگی میكند؛ مدينهای كه از بركات و نعمتهای خداوند، بهرمند است و اگر مردم در راه درست، پايداری بورزند، قطعا با آبی گوارا، سيرابشان خواهيم ساخت.