پیام رهبرانقلاب به کنگره آیت‌الله آقا قاضی
رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره آیت‌الله قاضی شخصیت ایشان را در میان بزرگان کم‌نظیر خواندند و تاکید کردند که مرحوم آیت‌الله قاضی یکی از حسنات دهر است
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از فارس حجت‌الاسلام والمسلمين محمدي گلپايگاني مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامي در كنگره آيت‌الله سيدعلي آقا قاضي با اشاره به بيانات گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار اعضاي ستاد برگزاري اين كنگره، بخشي از فرمايشات حضرت‌آيت‌الله خامنه‌آي را قرائت كرد. در اين فرمايشات آمده‌است:
بسم الله الرحمن الرحيم
كار بسيار شايسته‌اي است؛ تجليل از مرحوم آقاي حاج ميرزا علي آقاي قاضي، انشاءالله يكي از كارهاي بسيار مفيد و بزرگ است. مرحوم آقاي قاضي -ميرزا علي آقاي قاضي- يكي از حسنات دهر است، يعني واقعاً شخصيت برجسته علمي و عملي مرحوم آقاي قاضي، حالا اگر نگوييم بي‌نظير، حقاً در بين بزرگان كم‌نظير است.
خب، ايشان علاوه بر مقامات معنوي و عرفاني خودشان، شاگردان زيادي را هم تربيت كردند كه اين خيلي با‌ارزش است؛ شخصيت هاي بزرگي كه ما بعضي از اينها را ملاقات كرديم، زيارت كرديم، مرحوم آقاي طباطبايي، مرحوم آقاي سيد محمد حسن الهي، اخوي ايشان، مرحوم آقاي آميرزا ابراهيم شريفي - كه داماد مرحوم آقاي قاضي در زابل بودند و جزو شاگردان برجسته آقاي قاضي بودند، مرحوم آقاي حاج شيخ عباس قوچاني و در اين اواخر هم مرحوم آقاي بهجت؛ بزرگان ديگري هم بودند، مثل مرحوم آقاي حاج شيخ محمد تقي آملي، مرحوم آقاي حاج شيخ علي محمد بروجردي و شخصيت هاي متعدد ديگر.
مهم ترين مسئله در اين باب، اين است كه ما در بين سلسله علمي، فقهي و حكمي خودمان در حوزه‌هاي علميه -در اين صراط مستقيم - يك گذرگاه و جريان خاص‌الخاص داريم كه مي‌تواند براي همه الگو باشد، هم براي علما الگو باشد - علماي بزرگ و كوچك - هم براي آحاد مردم و هم براي جوان‌ها، مي توانند واقعاً الگو باشند.
اينها كساني هستند كه به پايبندي به ظواهر اكتفاء نكردند، در طريق معرفت، سلوك و توحيد تلاش كردند. مجاهدت كردند، كار كردند و به مقامات عاليه رسيدند.
و مهم اين است كه اين حركت عظيم سلوكي و رياضتي را نه با طرق من در آوردي و تحليلي - مثل بعضي از سلسله‌ها و دكان‌هاي تصوف و عرفان و مانند اينها - بلكه صرفاً از طريق شرع مقدس آن هم با خبرويت بالا به دست آوردند.
همين سلسله مرحوم آقاي قاضي -مجموعه اين بزرگواران كه از مرحوم حاج سيدعلي شوشتري آغاز مي شود - همه شان مجتهدان تراز اول بودند. يعني مرحوم سيد علي شوشتري كه شاگرد شيخ بود و استاد اخلاقي و سلوكي شيخ بود - در فقه و اصول شاگرد شيخ بود، در سلوك و اخلاق استاد شيخ بود و شيخ مي آمد از ايشان استفاده مي كرد - بعد از فوت مرحوم شيخ كه يك مدت خيلي كوتاهي هم (ايشان بعد از شيخ) زنده بودند، درس شيخ را از همان جايي كه بود شروع كردند، شاگرداني كه در درس مرحوم حاج سيد علي شوشتري شركت كردند، مي‌گفتند ما فرقي نديديم بين شيخ و بين او؛ يعني مقام او از لحاظ علمي و فقهي در اين مرحله است.
شاگرد برجسته ايشان، مرحوم آخوند ملاحسينقلي همداني است كه از لحاظ عرفاني و معنوي و سلوكي حقيقتاً در عرش است، يعني عظمت مقام مرحوم آخوند ملاحسينقلي همداني قابل توصيف نيست؛ ايشان از لحاظ ملايي و علمي - كه ايشان جزو شاگردان شيخ بودند - جزو شاگردان درجه يك شيخ در علم فقه و اصول بودند؛ ولي معناي سلوكي، عرفاني و توحيدي بر زندگي ايشان غلبه كرد، چون در اين طريق مشي مي كرد.
شاگردان ايشان - كه اساتيد مرحوم آقاي قاضي باشند - مثل مرحوم حاج سيد احمد كربلايي، مرحوم حاج شيخ محمد بهاري و افرادي از اين قبيل، اينها همه افرادي بودند كه از لحاظ فقهي در رتبه بالا بودند؛ يعني مرحوم حاج سيد احمد كربلايي جوري بود كه مرحوم ميرزا محمدتقي شيرازي احتياطات خودش را به ايشان مراجعه مي كرد و قطعا [ايشان] در معرض مرجعيت بود؛ اما خود ايشان امتناع كردند - گله كردند كه چرا احتياطات را به من مراجعه مي كنيد، اجتناب كردند - و در همين عالم معنويت بودند. مرحوم جد ما - مرحوم آقاي آسيد هاشم نجف‌آبادي - ديده بود، درك كرده بود مرحوم آسيد احمد را؛ مي‌گفت ما وقتي سحر يا شب مي رفتيم طرف سهله يا از سهله برمي گشتيم، صداي گريه اين مرد - آسيد احمد - از داخل خانه اش كه سر راه بود شنيده مي شد. اينها يك حالات اينجوري داشتند.
خب، مرحوم آقاي قاضي هم شاگرد اينها است. ايشان البته هم شاگرد پدرشان مرحوم آقاي آسيد حسين هستند، هم - بعد كه مي‌آيند نجف - شاگرد مرحوم آسيد احمد بودند، ده سال يا دوازده سال هم شاگرد مرحوم سيد مرتضاي كشميري بودند؛ البته در اين كتابي كه آقازاده مرحوم آقاي قاضي - مرحوم آسيد محمد حسن - نوشتند مي گويند ايشان پيش مرحوم آسيد مرتضاي كشميري تلمذ نمي‌كرده، از مصاحبت او استفاده مي كرده، لكن در همان كتاب يا در نوشته هاي مرحوم آقاي آسيد محمدحسن طهراني ديدم - يادم نيست الان كجا خواندم - مرحوم آقاي قاضي مي گويد من نماز خواندن را از آسيد مرتضاي كشميري ياد گرفتم.
شما ببينيد معاني اين كلمات چقدر عميق است. ماها هم نماز مي‌خوانيم و خيال هم مي كنيم كه نماز خوب مي خوانيم. اين مرد عارف بزرگي كه سال ها پيش پدرش در تبريز تربيت شده بود و پيش رفته بود، وقتي مي آيد نجف و 10 سال پيش مرحوم آسيد مرتضاي كشميري مي ماند، مي گويد من نماز خواندن را از او ياد گرفتم.
آن وقت شاگردهاي مرحوم آقاي حاج ميرزا علي آقاي قاضي نقل مي‌كنند كه ايشان با همه (گرفتاري) - خيلي گرفتار بوده در زندگي، عائله سنگين، فقر و مشكلات - وقتي وارد نماز مي شد، از همه دنيا غافل مي شد؛ يعني آنچنان غرق در ذكر، خشوع و توسل در حال نماز بود كه از همه عالم فارغ مي شد.
خب، اين يك گذرگاه فوق العاده اي است؛ گذرگاه خاص‌الخاص است. براي ماها از اين جهت حجت است كه ما بفهميم اين هم هست؛ اين مقامات، اين حركت، اين سلوك، اين خلوص در راه خدا است.
هيچ اهل بروز مكاشفات و مانند اينها هم نبودند؛ خب خيلي چيزها از آنها نقل شده - نقليات موثقي كه در مورد عجايب زندگي مرحوم آقاي قاضي كه به نظر ماها عجايب است نقل شده، يكي دو تا نيست؛ موثق هم هست، آدم يقين پيدا مي كند از صحت طرقي كه دارد - لكن اصلا اينها در زندگي اين بزرگوارها اهميتي ندارد، نقشي ندارد. خود ايشان هم به شاگردهايشان مي‌گفتند؛ مي گفتند اگر چنانچه يك حالت مكاشفه اي برايتان دست داد اعتنا نكنيد، كارتان را بكنيد، ذكرتان را بگوئيد، آن حالت خشوع را حفظ بكنيد؛ يعني مقامات اينها اين است. بالاخره خيلي مهم است كه شخصيت‌هاي اين جوري احيا بشوند، شناخته بشوند، معرفي بشوند؛ منتهي در معرفي اينها از آدم هاي خبره استفاده كنيد، يعني كساني بيايند درباره اينها حرف بزنند كه بتوانند مقامات اينها را - لااقل در لفظ، در زبان - براي ماها بيان كنند كه ما يك استفاده اي ببريم، بهره اي ببريم؛ والا صرف (بيان) مقامات علمي و فقهي - كه در حد اعلي اينها داشتند - كافي نيست براي معرفي امثال شخصيتي مثل مرحوم آقاي حاج ميرزا علي آقاي قاضي.
خب، ايشان عمر طولاني هم الحمدلله داشتند و توفيقات زيادي هم داشتند، شاگردهاي زيادي هم تربيت كردند، از لحاظ معاني سلوك و عرفان و مانند اينها هم از افرادي است كه عرض كردم حداقل اين است كه بگوييم كم نظير (است)، يعني واقعا شخصيت ايشان برجسته است.
در اين كتابي كه آقازاده ايشان - مرحوم آقاي آسيد محمد حسن - نوشتند كه من چند سال پيش دستم رسيد و مكرر نگاه كردم، چند تا نامه از ايشان هست (ولي) در اين كتاب جوري حاشيه زده شده كه آدم نمي فهمد كدام قسمت جزو متن است كدام قسمت جزو حاشيه است.
اگر بتوانيد متن اين نوشته ها را كه حتماً در اختيار بقيه بازماندگان آن مرحومان است به دست بياوريد - چهار پنج نامه است كه يكي به احتمال قوي خطاب به آقاي طباطبايي است، البته عنوان ندارد اما آدم از متنش حدس ميزند كه خطاب به آقاي طباطبائي است؛ يكي‌اش احتمالا خطاب به آقاي آسيد محمدحسن الهي است؛ يكي دو نامه خطاب به مرحوم آشيخ ابراهيم شريفي زابلي است كه داماد ايشان بوده است؛ يكي خطاب به عموم شاگردانش است به مناسبت حلول ماه رجب يا حلول ماه ذيقعده كه مي گويند ماه حرام آغاز شد و درباره اهميت ماه هاي حرام چيزهايي آنجا مي نويسند و شايد بعضي هم خطاب به ديگرها - و اگر خود اين نامه ها را جداگانه منتشر كنيد، به نظر من يك يادگار خيلي خوبي است. به هرحال از آقايان متشكر هستيم و اميدواريم انشاءالله كار به بهترين وجهي پيش برود.
كنگره بزرگداشت مقام شامخ آيت‌الله حاج سيدعلي آقا قاضي طباطبايي 15 و 16 آبان‌ماه در تالار وحدت دانشگاه تبريز برگزار مي‌شود.