شیوه جدید عربستان برای مسافرت زنان
تا همین چند سال پیش زنان سعودی می توانستند تنها با همراهی یکی از خویشاوندان مرد درجه اول خود- همسر، پدر، برادر یا پسر- مسافرت خارج از کشور داشته باشند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبري، تا همين چند سال پيش زنان سعودي مي توانستند تنها با همراهي يكي از خويشاوندان مرد درجه اول خود- همسر، پدر، برادر يا پسر- مسافرت خارج از كشور داشته باشند.
فشار اصلاح طلبان پادشاهي سعودي را واداشت تا قوانين را اندكي تسهيل كند و به زنان بالاي 52 سال سن، اجازه دهد تنها مسافرت كنند. همچنين زنان جوان تر نيز اجازه يافتند با در دست داشتن برگه زرد رنگ رضايت نامه رسمي از سوي قيم خود تنها به سفر خارجي بروند. مقامات گذرنامه عربستان سعودي باز هم در پي تسهيل امور برآمده اند.
اداره گذرنامه عربستان در پي اقدامي مبتكرانه كه از اول سال جاري ميلادي به اجرا در آمد، سرويسي را در مجموعه خدمات دولت الكترونيك گنجاند كه بر اساس آن، قيم هاي مرد ديگر نياز به صرف وقت براي طي كردن مسير اداري پركردن فرم هاي رضايت نامه ندارند. سرويس يادشده به اين صورت كار مي كند: كاربرهاي مرد ابتدا به صورت آنلاين در سايت ويژه اي ثبت نام مي كنند و وقتي يكي از افراد تحت سرپرستي آنها- فرزند يا همسر- از مرز عربستان خارج مي شود، اين خروج از طريق ارسال يك پيامك به اطلاع آنها مي رسد.
تا همين هفته گذشته، شمار اندكي از آنها كه براي دريافت اين سرويس ثبت نام كرده بودند، از نحوه كاركرد آن اطلاع داشتند. هفته پيش يكي از روزنامه هاي عربستان گزارشي از يك شهروند مرد منتشر كرد كه بلافاصله پس از سوارشدن به هواپيمايي به مقصد اروپا پيامك خروج همسرش را دريافت كرده بود. جالب اين جا بود كه همسر او درست در صندلي كنار خودش نشسته بود.
البته هنوز تعداد زيادي از مردم عربستان از اين سرويس جديد ناخشنودند. چندي پيش زني كه خود را ام خضرا معرفي مي كرد، در توييتر نوشت شايد بهتر باشد وزارت كشور سعودي حوزه پروژه هاي خود را گسترش دهد و به زنان نيز به صورت الكترونيكي اطلاع دهد كه شوهرانشان تصميم گرفته اند همسر دوم، سوم يا چهارمي اختيار كنند.
اعتراضات شديدتر البته از سوي سعودي هاي محافظه كار ابراز شده است؛ محافظه كاراني كه ترجيح مي دهند به روش هاي قديمي تر و زماني باز گردند كه زنان مجبور بودند براي خروج از كشور از همراهي فيزيكي يك مرد – به زعم آنها، جنس مسووليت پذير- برخوردار باشند.
اين ذهنيت در كشوري كه زنان در آن اجازه رانندگي ندارند، در كشوري كه صداي اعتراض آميز شماري از روحانيون حكومتي به خاطر دست دادن ديويد كامرون –نخست وزير بريتانيا- با تعدادي از دانشجويان دختر در يكي از كالج هاي عربستان درآمد، جاي تعجب ندارد.
نگراني درباره محافظت از زنان مسافر، مضمون عجيبي نيست، به خصوص وقتي درنظر بگيريم شماري از مردهاي محافظه كار سعودي از چه منظري به زن مي نگرند.
در برنامه اخير يك شوي معروف مباحثه تلويزيوني در عربستان، يك استاد فقه يكي از زن هاي دانشگاهي كشور را به اين خاطر مورد سرزنش و عتاب قرار داد كه پيشنهاد داده بود شوهران براي سلامت و درمان همسران خود قدري مسووليت بپذيرند.
او كه مصر بود زن مورد مباحثه اش در اين برنامه تلويزيوني بايد در استوديوي جداگانه اي حضور يابد و به صورت غير مستقيم با او مناظره كند، اين زن را مرتد و ملحد خواند؛ حال آن كه همان زن قرار است به زودي كرسي رياست هيات حقوق بشر عربستان را تصاحب كند.