غرور عامل اصلی گرفتاری ها و نتیجه خشم

به گزارش خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبري، نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه سلسله مباحث آسيب هاي اخلاقي انسان، به موضوع خشم و پيامد هاي آن در زندگي فردي و اجتماعي انسان پرداخت و اظهار داشت: خشم و غضب يكي از آسيب هاي اخلاقي است كه متاسفانه جوامع به صورت هاي گوناگون به آن مبتلا هستند و اگر به آن توجه نشود زندگي دنيا و آخرت انسانها را با مشكل مواجه خواهد كرد. 

وي افزود: در زمينه خشم تعابير تند و صريحي در روايات آمده است به عنوان مثال در روايت آمده است:" الغضبُ مِفتاح كل شَر:خشم كليد همه بديها است". بسياري از بدي ها و نابساماني هاي زندگي انسان ريشه در خشم و غضب داشته و آسيب پذيري وي دراين زمينه جدي است.

 حجت الاسلام والمسلمين سيد علي قاضي عسكر، سپس به روايتي از پيامبر اسلام (ص) استناد كرد كه«شخصي نزد رسول خدا(ص) شرفياب شد و از ايشان تقاضاي پند و اندرزي كرد تا در زندگي خود به كاربندد. پيامبر فرمود: "خشمگين مشو ". اين شخص مي گويد، من در اين سخن رسول خدا بسيار فكر كردم و به اين نتيجه رسيدم كه همه بدي ها در خشم و غضب نهفته است و نقطه آغاز اصلاح من پرهيز از خشم و غضب است».

وي افزود: روايتي ديگر از رسول خدا نقل شده است كه «الغضب يفسد الايمان كما يفسد الخل العسل» خشم ايمان را فاسد مي كند همان گونه كه سركه عسل را از بين مي برد.

نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني، خشم و غضب را سبب نزديك شدن زمان مرگ انسان دانسته و در اين باره اظهار داشت: در بسياري از مواقع خشم و غضب باعث نزديك شدن مرگ انسان مي شود. درگيري ها و نزاع هايي كه در اثر بروز خشم در جامعه خود نمايي مي كند تاثيرات نامطلوبي بر سلامت روحي و جسمي انسان برجاي مي گذارد. استرس و فشار هاي رواني  ناشي از خشمگين شدن فرد را از حالت تعادل و رفتارعقلاني خارج نموده و شخص دست به اعمال و رفتاري مي زند كه سبب پشيماني وي خواهدشد كه متاسفانه در بيشتر مواقع پشيماني سودي ندارد.
 
وي افزود:  تعابير ديگري نيز در زمينه خشم و غضب وجود دارد مثلا "الغضبُ جمره من الشيطان : خشم اخگري است از ناحيه شيطان ." امير المومنين علي (ع) نيز در اين باره مي فرمايد " الغضب نارالقلوب:خشم آتش قلب ها است و قلب را مي سوزاند و از بين مي برد "و در تعبير ديگري باز آمده است كه "از خشم و غضب بپرهيزيد كه اول آن ديوانگي است و آخرش پشيماني".

سرپرست حجاج ايراني يكي از مهم ترين راههاي مقابله با خشم و غضب و پيامد هاي آن را پرهيز از كبر و غرور دانست و تاكيد كرد: انسان بايد از كبر و غرور فاصله بگيرد. چون بخشي از گرفتاري هايي كه از ناحيه غضب گريبانگير انسان مي شود به علت وجود غرور بيجا در انسان است.

وي تصريح كرد: فرد مغرور در پي برآوردن خواست هاي نامعقول خود است و كوچكترين مانعي را در اين راه نمي پذيرد و به خشونت وپرخاشگري روي مي آورد . تا فرد از كبر و غرور  خود دست بر ندارد مشكل خشم و غضبي كه به آن مبتلا است پابرجا خوهد ماند. اين چنين فردي منطقي رفتار نمي كند و در زندگي با مشكلات زيادي مواجه خواهد شد.

حجت الاسلام والمسلمين قاضي عسكر، يكي از راهكارهاي مناسب مقابله با خشم و آسيب هاي اجتماعي آن را فرهنگ سازي مناسب در اين زمينه دانسته و اظهار داشت : مثلا در كشوري مثل هندوستان وقتي دو اتومبيل با هم تصادف مي كنند طرفين با لبخند و خوشرويي با هم كنار مي آيند ولي متاسفانه گاهي اوقات در كشورما در سر چهار راه براي چند ثانيه تعلل هنگامي كه چراغ سبز شده است ،صداي بوق و اعتراض ماشين ها بلند مي شود . همگان بايد سعي كنند صبر و تحمل خود را بالا ببرند.

وي افزود: رفتار هاي پرخاشگرانه برخي افراد در زندگي خانوادگي و اجتماعي، ناشي از غرور وخود خواهي فرد است و متاسفانه گاهي اين گونه رفتار ها در اخلاق سياسي ما هم خود را نشان مي دهد.مثلا اگر كسي سخني حتي به ناشايست هم بر زبان آورد، به يكباره مشاهده مي شود همه به يكديگر پرخاش نموده و فضاي جامعه را نامطلوب مي كنند. اين كار مطلوب جامعه ما نيست . در قرآن وقتي كه موسي براي دعوت فرعون اقدام مي كند خطاب به او آمده است "قولاً لهُ قولاًليِناً لعلهُ متَذَكِر او يخشي: با فرعون با لسان لين سخن بگو  شايد تحت تاثيرقرار گيرد و متنبه شود.

نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت پرخاشگري را خطري بزرگ براي جامعه دانسته و افزود :بايد رفتار متقابل افراد جامعه با يكديگر مهربانانه باشد. هرچند افراد در جامعه داراي اختلاف سليقه باشند ولي نبايد اجازه دهيم اختلاف نظر ها تبديل به كينه بشود.

وي كنترل خشم و دوري جستن از محيط هاي تنش زا را در سلامت رواني فرد و جامعه بسيار موثر دانست و اظهار داشت:  مراقب باشيم در محيطي كه احتمال درگيري و تنش وجود دارد حضور پيدا نكنيم حتي در روايت آمده مثلا كسي در جايي خشمگين شد اگر ايستاده است، بنشيند، اگر نشسته است راه برود و يا  محيط را ترك كند.

سرپرست حجاج ايراني تصريح كرد: پيش بيني لازم را در اين زمينه بايد داشته باشيم  و مسائل كوچك را به مشكل و معضلي بزرگ براي خود تبديل نكنيم .برخي اوقات مسائل پيش پا افتاده انقدر براي انسان بزرگ مي شود كه همين منشا خشم و غضب انسان نسبت به ديگران مي گردد . نبايد به مسائل سختگيرانه نگريسته شود.

وي اصل اسلامي تغافل را كه در روايات اسلامي آمده، به عنوان يكي از راههاي پرهيز از پرخاشگري دانست و افزود: مثلا مي شنويد كه كسي در حال بد گويي به شماست در اين گونه مواقع به جاي اين كه نسبت به آن فرد واكنش پرخاشگرانه نشان دهيد بهتر است جوري رفتار كنيد كه چيزي نشنيده ايد و البته  اين كار سختي است. 

نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت رفتار و سيره اولياي خدا را بهترين الگو براي مقابله با خشم و پيامد هاي آن دانست و در اين زمينه به روايتي از مالك اشتر اشاره كرد و گفت: مالك اشتر از جايي عبور مي كرد جواني نادان كه او را نمي شناخت چيزي به سمت او پرتاب كرد. مالك چيزي نگفت و به راهش ادامه داد. جوان وقتي فهميد كه فرد اهانت شده مالك اشتر است او را يافت و در صدد عذرخواهي برآمد . مالك خطاب به او گفت كه در اين موقع از روز قصدم رفتن به جايي ديگر بود اما به خاطر تو به مسجد آمدم و برايت دعا كردم كه خدايا من اين فرد را بخشيدم تو هم او را ببخش تا فردا به خاطر اين اهانتي كه به من كرد گرفتار نشود.