زیارت و فراموش کردن آنچه که حمایت از کار ایرانی می‌نامیم

زیارت و ابعاد مختلف آن به غیر از جنبه اجتماعی، تأثیر عمیق اقتصادی در عرصه جهانی دارد، پتانسیل‌های عظیمی که اگر تلاش نکنیم آنها را به نفع مسلمانان طراحی کنیم، تبدیل به سود‌ده‌ترین بازارهای اقتصادی سایرین خواهد شد.

ایکنا نوشت: اين يك واقعيت مسلم اقتصادی است كه حمايت از توليد ملی با مصرف ملی محقق می‌شود؛ مصرف محصولات توليد شده ملموس‌ترين جنبه اقتصادی هر اقدامی از جمله اقدامات فرهنگی است. يعنی فرقی نمی‌كند شما بخواهيد يك ميهمانی خانوادگی برگزار كنيد و يا يك همايش بين‌المللی، به هر حال بايد برای چنين مراسمی محصولاتی را خريداری و استفاده كنيد.

اگر قرار است واقعاً از توليد ملی، كار و سرمايه ايرانی حمايت كنيم، اين حمايت بايد همه جانبه باشد و حتی استفاده از محصولات ايرانی محدود به داخل كشور نشود؛ تصور كنيد، هر ساله حدود 100 هزار زائر به حج تمتع مشرف می‌شوند، همچنين ما بيشترين آمار زائر عمره مفرده در جهان را داريم به نحوی كه در طول عمره مفرده در مسجد‌الحرام و مسجد‌النبی(ص) هميشه و همه جا زائران ايرانی را به وفور می‌توان مشاهده كرد؛ چيزی حدود 800 هزار زائر در سال به عمره مفرده مشرف می‌شوند.

تعداد زائران عتبات عاليات هم چيزی بيش از يك ميليون و 500 هزار نفر است. (البته اين عدد مربوط به آمارهای رسمی است و يقيناً به دليل تردد زائران به صورت انفرادی، آمار تعداد زائران عتبات عاليات چيزی بسيار بيش‌تر از اين تعداد است).

اگر چه اكنون سفر به كشور سوريه محدود شده است اما در سال چيزی حدود 600 تا 700 هزار نفر نيز معمولاً به سوريه سفر می‌كردند كه اكنون اين آمار به شدت كاهش يافته و به سفرهای هوايی محدود شده است.
آمار بالای سفرهای زيارتی مردم ايران محدود به خارج از كشور نيست، هر ساله ميليون‌ها نفر به شهرهای مقدس مشهد و قم و امامزادگان شهرهای مختلف سفر می‌كنند و شيرين‌ترين بخش اين سفر علاوه بر دعا، برای اطرافيان سوغات است.

نگاهی اجمالی و بسيار ساده به بازار كشورهای هدف زيارت ايرانيان يك واقعيت غم‌بار را به نمايش گذاشته است، عليرغم داشتن صدها نوع صنايع و هنرهای دستی اصيل و ارزشمند كه بخش ارزشمندی از آنها نيز به مسئله زيارت مرتبط است، زائران كشورهای مختلف از عربستان، عراق و سوريه هيچ محصول ايرانی را سوغات نمی‌برند و حتی در سفرهای زيارتی فقط مصرف كننده و وارد كننده محصولات ساير كشورها هستيم.

نكته غم‌بارتر اينكه حتی در داخل كشور خودمان نيز در صورت سفر و تهيه سوغات، بخش قابل توجهی از كالاهای خريداری شده غير ايرانی است. در حالی كه اين مسئله در گذشته به طور كامل متفاوت بوده است.

يقيناً بخشی از آيه 28 سوره مباركه حج كه می‌فرمايد: «لِیَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ» منافع اقتصادی است، اما يقيناً منظور نظر اسلام از اين منافع، سودهايی برای مسلمانان بوده نه غير مسلمانان، اما به نظر می‌رسد، بازارهای شهرهای مقدس مسلمانان بيشترين منفعت را برای غير مسلمانان دارد و در اين ميان دو پتاتسيل عظيم ايران ناديده گرفته شده است، اول قدرت ايران در توليد محصولات دينی كه می‌تواند به عنوان سوغات در بازارهای داخل و خارج عرضه شود و دوم علاقه شديد ايرانيان به خريد سوغات كه می‌توان اين علاقه را جهت‌دهی كرد.

پتانسيل‌هايی كه همه از آن آگاه و همه نسبت به آنها بی‌توجه هستند.

در گذشته يك تعريف از سوغات وجود داشت: محصول توليد شده در يك محل كه در ساير مناطق وجود ندارد، اما اكنون ديگر فرقی نمی‌كند تو به مشهد بروی يا مكه و كربلا، به هر حال آنچه می‌آوری يا محصول چين است و يا ساير كشورها كه به صورت برند و يا مارك مخصوص محصولات خود را توليد می‌كنند.
از سوی ديگر ساليانه بيش از يك ميليون ايرانی به عربستان می‌روند، خوشبختانه سازمان حج و زيارت آشپرخانه‌های مركزی در عربستان ايجاد كرده و به صورت متمركز غذای ايرانی در اختيار زائران ايرانی قرار می‌دهد و چه شايسته است كه نياز گسترده اين آشپزخانه‌ها با محصولات ايرانی تأمين شود، البته بايد متذكر شد كه بخشی از نيازهای غذايی زائران ايرانی در عربستان از توليدات داخلی تأمين می‌شود كه جا دارد اين اقدام ارزشمند گسترش بيشتری پيدا كند.

يك مبحث مهم اقتصادی اين است كه، اگر در گذشته زيره مختص كرمان بود و سوهان سوغات قم و .... اكنون بايد ضرب‌المثل زيره به كرمان بردن را فراموش كنيد چون با اقتصاد جهانی رو به رو هستيم. اقتصادی كه در آن می‌توان صدها تن زيره كرمان را صادر و سپس به شكلی شكيل‌تر و زيباتر اما مثقال مثقال وارد كرد و سپس محصول وارداتی را خريد و به كرمان نوبرانه سوغات برد.

قرآن در همه جوانب و مباحث اميد دارد كه مسلمانان بينديشند «لَعَلَّهُمْ یَتَفَكَّرُونَ»، پس بينديشيم؛ با ارزش‌ترين سفر‌های مسلمانان بايد بيشترين سود را برای آنها داشته باشد و نبايد فراموش كرد كه مبحث اقتصاد يكی از مهم‌ترين جنبه‌های فعاليت‌های اجتماعی مسلمانان است و يقيناً اين سود بايد متعلق به مسلمانان باشد نه غير.


| شناسه مطلب: 3509