جزییات و نحوه ساخت ضریح جدید امام حسین(ع)
در ساخت ضریح جدید اباعبدالله الحسی(ع) از برجسته‌ترین هنرمندان و بهترین ابزار و تجهیزات در بخش‌های مختلف استفاده شد تا ضریحی در خور شأن آن حضرت ساخته شود.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبري، ساخت ضريح جديد امام حسين با تشكيل هيئت امنا و شكل گيري پنج معاونت اجرايي، فني، فرهنگي، تبليغات و رسانه و حسابداري آغاز شد و سپس مراحل ساخت به صورت جدي پيگيري شد.
طراحي:
طراحي ساخت ضريح جديد امام حسين(ع) را استاد محمود فرشچيان نگارگر نام آشناي دنيا كه آثار ماندگاري از جمله ضريح مطهر امام رضا(ع) و تابلوي عصر عاشورا را خلق كرده است بر عهده گرفت.
فرشچيان با تاكيد بر اين كه ضريح سيدالشهداء(ع) بايد شايسته اين نام بزرگ باشد، طراحي ضريح را با خط سيري هدفمند و به شكلي بديع كه مشابه آن در ديگر ضريح‌هاي مطهر معصومين(ع) تا به حال ديده نشده، انجام داده و به اقرار كارشناسان فن يكي از آثار كم نظير هنري محسوب مي‌شود.
خطاطي:
خطاطي مفاهيم ضريح مطهر شامل سورهايي از قرآن، احاديث درباره محور سيدالشهداء(ع)، اشعار، اسماء جلاله و نام‌هاي مبارك معصومين(ع) و... بر عهده استاد سيد محمد حسيني موحد از خطاطان مشهور جهان اسلام قرار گرفت.
تقريباً حرم مطهري نيست كه يادگاري از دست نوشته‌هاي اين استاد بزرگ را در خود جاي نداده باشد. وي در امر خطاطي ضريح مطهر و حرم حضرت امام رضا(ع)، حرم اميرالمؤمنين (ع) و حرم حسيني نيز آثار ماندگاري را بر جاي نهاده‌اند.
مهندسي ضريح:
شايد براي نخستين بار در طول تاريخ باشد كه براي طراحي سازه ضريح از مهندسان مختلف در رشته‌هاي عمران و معماري، همچنين سيستم‌هاي روز مهندسي استفاده شد و اين امر را مهندسين جوان كشور به ويژه مهندس عبدالحميد توكلي‌بينا و مهندس مهدي خوش‌ن‍ژاد و همكارانشان با افتخار بر دوش كشيدند.
مشخصات سازه ضريح مطهر:
مساحت پلان: 86/33 متر مربع
ابعاد: 34/7 × 04/5 متر
ارتفاع: 49/4 متر
تعداد پنجره: 20
مقاومت در برابر فشار عمودي: 12.8 تن بار زنده و مرده
مقاومت در برابر فشارهاي جانبي: 600 كيلو بر هر متر مربع
اسكلت ضريح:
جنس سازه اصلي كه پذيراي قطعات نقره، طلا و... است از چوب ساج است. اين چوب از درختي به همين نام در جنگل‌هاي شبه قاره هند و قاره‌ي آفريقا به دست مي‌آيد.
مقاومت و استحكام اين چوب سرآمد انواع ديگر چوب‌هاست و به دليل فشردگي بسيار زياد و چرب بودن نسوج آن، در برابر حشرات و رطوبت بسيار مقاوم است. متخصصين عمر اين چوب را تا هزار سال برآورد كرده‌اند. چرا كه بناهايي كه از اين چوب از صدها سال قبل در كشورهاي هند، چين و ... ساخته شده‌اند، هنوز پابرجاست.
چوبي كه در ضريح مطهر به كار رفته است به گواه شناسنامه آن در سال 1993 از جنگل‌هاي برمه استحصال شده است. وزن چوب‌هاي به كار رفته حدوداً 5350 كيلوگرم است.
نجاري:
نجاري اين ضريح مطهر را استاد مهدي ديدار و استاد اكبر رحيم اساتيد كارگاه نجاري آستانه مقدسه حضرت معصومه(س) بر عهده داشتند كه مطابق نقشه‌هاي مهندسي رايانه‌اي، ساختمان اسكلت اصلي ضريح مطهر را با شيوه‌اي بديع و دقيق ساختند.
قلمزني و زرگري:
امر قلمزني اين ضريح مطهر كه در واقع اجراي نقوش و خطوط است بر عهده استاد مصطفي خداداد زاده از اساتيد به نام خطه اصفهان است.
استاد خداداد زاده قلمزني ضريح مقدس امام هشتم شيعيان(ع) را نيز در كارنامه خويش دارد.
وي و تيم قلمزني‌اش نقوش رسم شده توسط استاد فرشچيان و همچنين خطوط استاد موحد را بر روي ورق‌هاي نقره و طلا قلمزني كرده و سپس اين اوراق را بر روي سازه چوبي سوار كرده‌اند.
قطر ورق‌هاي نقره و طلاي به كار رفته در اين ضريح مطهر، متناسب با جايگاه نصب بين 3 تا 4 ميلي‌متر است. اين امر كل نقره به كار رفته در ورق‌هاي قلمزني شده را 1800 كيلو و طلاي به كار رفته در اين ضريح را به 650/118 كيلوگرم رسانده است. همچنين قلمزني سقف ضريح مطهر بر روي ورق‌هاي مس انجام شده كه بعد از قلمزني با طلا روكش شد.
ميناكاري:
زمينه قطعاتي از سقف مطهر كه به منتخبي از سلام‌هاي زيارت ناحيه مقدسه اختصاص يافته است، توسط احمدرضا اناري و با شكل و رنگي متفاوت ميناكاري شده است.
ريخته گري و تراشكاري گوي و ماسوره:
قطر گوي و ماسوره‌هايي كه در اين ضريح مقدس به كار رفته 8 ميلي‌متر است كه در نوع خود بي‌سابقه است. ريخته‌گري اين قطعات از آلياژ نقره‌ي 95 درصد تهيه شد و با تلاش بي وقفه اساتيد تراشكار در كارگاه ضريح و همچنين متخصصين شركت دنده سازان قم و با همكاري حسن باقرزاده تراش خورده و سنگ و پوليش شد.
وزن اين قطعات در مجموع به 2800 كيلوگرم رسيده است. قطعات گوي و ماسوره را بولت‌هايي از جنس استاينلس استيل به هم متصل مي‌كند.
داخل ضريح:
داخل ضريح مطهر از بخش‌هاي مختلف تشكيل شده است:
بخش اول: صندوقچه‌هاي منصوب بر مضجع شريف است كه از همان صندوقچه‌هاي فعلي به خاطر استحكامي كه هنوز داراست استفاده خواهد شد.
بخش دوم: ديواره‌هاي ضريح مطهر است كه پشت شبكه‌ها با شيشه 10 ميل و پشت ستون‌ها نيز با ورق‌هاي مسي قلمزني و آب طلاكاري شده پوشانده خواهد شد.
بخش سوم: تزئينات داخل سقف ضريح مطهر است كه توسط استاد حسين ظفري زاده حقيقي از اساتيد به نام شيراز انجام شده است. در تزئينات داخلي از چوب‌هاي رنگي مانند ساج، فوفل، نارنج و سرخدار كه به صورت نقوشي زيبا و خطوطي دل نواز از اسماء الله و اسامي 14 معصوم و سوره‌هاي قرآني مزين شده و در آن از شمسه، گره چيني، يزدي بندي، مقرنس و معرق‌هاي رنگارنگ استفاده شده است.
نور پردازي:
در طراحي صورت گرفته براي ضريح مطهر از مدرن‌ترين شيوه‌هاي نور پردازي روز با قابليت تغيير رنگ و شدت نور و تنظيم آن در خارج از ضريح مطهر استفاده شده است.
برش خطوط طلا:
در بخشي از ضريح كه خطوط طلاي خالص بايد بر روي صفحات نقره جوش مي‌خورد، عمليات برش خطوط با دستگاه‌هاي پيشرفته CNC انجام شد.
آب كاري طلا :
عمليات آب كاري طلا بر روي صفحات مس، برنج و نقره را شركت اندود به انجام رساند.
وزن ضريح مطهر:
وزن چوب‌هاي سازه: 5350 كيلوگرم
وزن نقره: 4600 كيلوگرم
وزن طلا: 650/118 كيلوگرم
وزن ورق مس :700 كيلو گرم
وزن بولت‌هاي استيل : 250 كيلو گرم
وزن تسمه‌هاي استيل : 200 كيلو گرم
وزن چوب‌هاي تزئيني داخل : 700 كيلوگرم
وزن آهن آلات : 100 كيلوگرم
وزن تمام شده كل ضريح مطهر: 12 هزار كيلوگرم