معضل دستفروشان، گریبان گیر شهرهای مکه و مدینه عدم برخورد جدی مسؤولان سعودی با جماعت دستفروش

به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني حج، وجود گسترده دستفروشان كه اغلب ازاتباع عربستاني و از كشورهاي مختلف هستند چهره نامناسبي را به شهرهاي مكه و مدينه داده كه به نظر مي رسد اين آزادي عمل دستفرشان، ناشي از عدم برخورد جدي مسئولان امر با آنها است.
قبل از سفر به مدينه منوره و مكه مكره فكر نمي كرديم كه برخي از معضلات اجتماعي در اين دو شهر مذهبي به هم چشم بخورد.
انگار واژه دستفروشي جز لاينفكي از شهرهاي مذهبي است و جماعت دستفروش، گويي با اين شهرها قرابت و نزديكي خاصي دارند.
هتل محل اقامت كاروان دانشجويان در نزديكي مسجدالنبي است، به طوري كه در هر ساعت از شبانه روز مي شود در عرض كمتر از 5 دقيقه خود را به صحن حرم پيامبر(ص) رساند.
اما آنچه كه در حدفاصل هتل تا ورودي هاي مسجدالنبي در مدينه به چشم مي خورد ترافيكي از جمعيت است كه گرد دستفروشان اين مناطق حلقه زده اند و در حال پرس و جو از قيمت وكم و كيف اجناسشان هستند.
اگر بخواهيم معضل دستفروشي را تنها در اطراف مسجدالنبي بررسي كنيم بايد عنوان كرد كه در اين محدوده دستفروشان با كمترين مشكلي بساط خود را در گوشه و كنار پهن مي‌كنند و حتي در ورودي‌هاي حرم نيز شاهد حضور آنها هستيم كه گاهي اوقات زائران در ميان حلقه آنان به سختي راهي براي ورود به حرم پيدا مي‌كنند.
اينجا مثل اينكه هيچ كس، كاري به كار جماعت دستفروش كه بيشترشان از قشر زنان و نوجوانان هستند ندارند و آنها آزادانه و بدون دغدغه خاصي مي توانند از اين راه امرار معاش كنند و كاسبي به راه بندازند.
وجود تعداد زيادي از دستفروشان در اطراف مسجدالنبي غير منتظرانه است تا جايي كه برخي از آنها در جلو چشم ماموران اداره هاي مختلف عربستان از جمله اداره ارشاد و توجيه و امر به معروف و نهي از منكرشان و همچنين شرطه هاي حرم، حتي به خود اجازه ورود به صحن مسجد را هم مي دهند و بساطشان را در كنار ورودي هاي قبرستان بقيع و ساير ورودي هاي حرم پهن مي كنند و فرياد زنان كالاهاي بي كيفيت خود را به زائران كشورهاي مختلف عرضه مي كنند.
آنچه كه از ان به عنوان وجه مشترك همه دستفروشان در مدينه مي توان ياد كرد عرضه كالاهاي چيني و بي كيفيت اين جماعت است كه با وجود آن ، زائران بسياري ديده مي شوند كه مبادرت به خريد از اين افراد مي كنند.
اطراف مسجدالنبي از وجود دستفروشاني كه از مليت هاي مختلف بخصوص كشورهاي آفريقايي حضور دارند رنج مي برد و ظاهر معنوي اطراف حرم با حضور گسترده اين افراد مخدوش شده است و از مسئولان شهري و پليس مدينه هم در اين زمينه اقدام جدي سر نمي زند.
از بعد از نماز صبح كار اين جماعت در خيابان هاي منتهي به مسجدالنبي در مدينه آغاز مي شود و آنها گاهي تاپاسي از شب و بدون استراحت و ترك آن مكان به كار خود ادامه مي دهند.
برخي از دستفروشان با برپا كردن چادرهاي موقت و در دست گرفتن چترهايي خود را از آفتاب سوزان ظهر و بعد ازظهر در امان نگه مي دارند ، اما حاضر به ترك محل كاسبي خود نيستند.
در مدت زماني كه در هتل جوهرالرشيد مدينه اقامت داشتيم، هر روز با چهره تكراري اين افراد مواجه بوديم و انگار فرد غريبه هم نمي تواند بدون اجازه انها وارد محدوده مشخص و انحصاري شان شود و مبادرت به دستفروشي كند كه اين مسئله را از مناقشه گاه و بي گاه برخي از همين دستفروشان مي شود به خوبي فهميد.
نكته جالب توجه آن است كه بيشتر كساني كه در اين مناطق مشغول دستفروشي هستند به زبان هاي مختلف از جمله ايراني ، تركي، اردو و غيره در حد مبادله كردن و فروش اجناسشان مسلط هستند و به راحتي مي توانند پول كشورهاي مختلف را دريافت كنند و كالاي مورد نظر خريداران را تحويل دهند.
از بدلي جات و انواع ساعت ها، داروهاي گياهي و عطرهاي مختلف گرفته تا عرضه لباس هاي بچه گانه و سجاده هاي نماز و تسبيح و مسواك هاي چوبي مخصوص اعراب ، انواع شال هاي عربي در طرح هاي مختلف، قرآن هاي عثمان طه و خرما تا ساير كالاهاي ديگر كه به درد سوغاتي بردن مي خورد ، در بساط اين جماعت دستفرش به چشم مي خورد كه البته اغلب انها هم از كيفيت پاييني برخوردارند و محصول كشور چين هستند.
چنين شرايط مشابهي در شهر مكه نيز به چشم مي خورد ، دستفروشان در اين شهر در اماكن مذهبي و نقاط ديدني مكه بر سر راه زائران بساط مي كنند.
در خيابان هاي منتهي به مسجدالحرام، پشت قبرستان ابوطالب ، صحراي عرفات ، مشعرالحرام و كوه هاي مختلف از جمله جبله الرحمه، غار حرا و كوه ثور و برخي جاهاي ديگر كه فرصت نشد از آن اماكن ديدن كنيم، بساط اين دسفروشان به چشم مي خورد و اين امر نشان از آن دارد كه عزمي جدي در عربستان سعودي براي برخورد با اين معضل اجتماعي وجود ندارد.
برخي از اين دستفروشان هم از زيارت هاي دوره اي كاروان ها بخصوص كاروان هاي ايراني خبر دارند و هم پاي اتوبوس هاي حجاج كه براي بازديد به نقاط مختلف شهر مكه مي روند با اجاره كردن ماشيني همراه مي شوند تا در فرصت كوتاهي كه در بين بازديدها بدست مي آيد، بتوانند كالاهاي خود را عرضه كنند.
در محل ميقات هاي مختلف از جمله مسجد شجره در مدينه و مسجد تنعيم در مكه كه حاجيان در آنجا مُحرم مي شوند نيز برخي از دستفروشان لباس هاي احرام چيني با كليه متعلقاتش را با قيمت هاي نازل عرضه مي كنند كه اين مسأله تعجب بيشتر حاجيان را بر مي انگيزد كه چگونه توليد كنندگان چيني از تمام ظرفيت هاي كشورهاي مختلف و اديان گوناگون براي عرضه محصولات خود بهره مي گيرند.
به هر حال وجود گسترده دستفروشان كه اغلب ازاتباع عربستاني و از كشورهاي مختلف هستند چهره نامناسبي را به شهرهاي مكه و مدينه داده كه به نظر مي رسد اين آزادي عمل دستفرشان، ناشي از عدم برخورد جدي مسئولان امر با آنها است.