۱۶ کتاب خواندنی برای آشنایی با امام خمینی

همزمان با فرارسیدن بیست‌وچهارمین سالگرد ارتحال بنیان‌گذار رهبر کبیر انقلاب سالامی، ۱۶کتاب خواندنی جهت آشنایی با جلوه‌هایی از شخصیت امام‌خمینی ارائه می‌شود.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، پايگاه اينترنتي «كتابستان» همزمان با فرارسيدن بيست‌وچهارمين سالگرد ارتحال بنيان‌گذار رهبر كبير انقلاب سالامي، اقدام به معرفي عناوين متعددي درباره ايشان كرده است.
۱- امام خميني براي نسل سوم/ سيدعلي قادري/ پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامي
محبوبيت و عظمت شخصيت تاريخي امام خميني، رضوان الله عليه، در عصر حاضر از ايشان چهره‌اي محبوب در سراسر عالم ساخته است. فاصلة نسل جوان از درك معرفتي اين شخصيت بزرگ نويسنده را بر آن داشته است تا به پژوهش دربارة ايشان بپردازد و پس از سال‌ها تلاش در اين زمينه بتواند اثري جاودانه در اين موضوع ارائه كند.
نويسنده به خوبي توانسته است با بيان گوشه‌هاي از افكار و فعاليت‌هاي سياسي و اجتماعي امام خميني (ره)، از زمان استبداد رضاخان تا پيروزي انقلاب اسلامي ايران و پس از آن، و حوادث مهم حيات مباركشان شناختي مطلوب از ابعاد سياسي، اجتماعي، اخلاقي و فكري به‌جا‌مانده از ايشان براي نسل سوم ارائه دهد تا اين نسل بتواند به مثابة يك الگو پيرامون شخصيت آن حضرت معرفت پيدا كنند. بيان و توصيف آثار علمي ايشان از ديگر ويژگي‌هاي اين كتاب است.
۲-امام خميني وخودآگاهي تاريخي/ اصغر طاهرزاده / نشر لب الميزان
«خودآگاهي آن نوع از آگاهي است كه به عمق جان انسان سرايت كرده و سراسر وجودش را فرامي‌گيرد.»
رويكرد متعالي به انقلاب اسلامي ايران كه مبتني بر ديدگاه‌هاي رهبر كبير انقلاب، رضوان الله عليه، است خصوصيت متمايز اين اثر مي‌باشد. نويسنده معتقد است كه ذات انقلاب اسلامي با تمام تحولات تاريخي غربي تفاوت ماهوي دارد و لذا نمي‌توان با همان الگوي معرفتي به تحليل اين جريان تاريخ‌ساز نشست. بنابراين بررسي جايگاه تاريخي انقلاب اسلامي و نقش آن در حال و آيندة جهان با عينك غربي، جز دوري از حقيقت آن، ثمري در پي نخواهد داشت. بنابراين بهترين نوع نگاه مبتني بر هندسة معرفتي امام خميني، رحمت الله، است كه نويسنده در اين كتاب سعي در تببين آن دارد.
۳- پابه پاي آفتاب/ اميررضا ستوده/ نشر پنجره
زندگي شخصي امام خميني، قدس سرّه الشريف، به عنوان بزرگ‌ترين شخصيت معاصر، مي‌بايست در تمام ابعادش مورد پژوهش قرار گيرد تا بتوان آن گونه كه بايد از سيرة عملي ايشان الگو گرفت.
مجموعة ۶جلدي پابه‌پاي آفتاب توانسته است با جمع‌آوري خاطراتي ناب از نزديكان امام (ره) اثري بسيار مفيد در اين عرصه بر جاي گذارد. اهل بيت و بستگان، اعضاي دفتر ايشان در قم، نجف، پاريس و تهران، گروه پزشكي و معالج، و همچنين ياران، شاگردان و دوستان ايشان از جمله افرادي‌اند كه با ايشان ارتباط نزديك داشته‌اند و توانسته‌اند لحظات زيبا و شنيده‌نشده‌اي را دربارة ايشان بيان كنند كه از تنوع و تازگي بسيار جذابي برخوردار هستند. تنوع افرادي كه خاطرات خويش را بيان مي‌كنند يكي ديگر از خصوصيات اين كتاب است.
۴- حديث بيداري/ حميد انصاري/ نشرعروج
اين مهم است كه سير زندگانيِ شخصيت تاريخ‌ساز بزرگي چون حضرت امام خميني، رضوان الله عليه، چگونه طي شده است كه در نهايت ايشان به يك رهبر بزرگ جهاني تبديل شده‌اند و توانسته‌اند موجب بيداري بشريت در عصر نو گردند.
حديث بيداري مروري است بر مهم‌ترين وقايع زندگاني حيات با بركت ايشان. جريان قيام و مبارزات ايشان و رهبري ايشان در دوران انقلاب اسلامي بخش‌هايي از زندگي ايشان است كه كتاب حاضر به آن‌ها پرداخته است. از تولد تا استقرار در قم، تبعيد به تركيه، تبعيد به عراق، مهم‌ترين رويداد‌هاي سياسي از ۱۵ خرداد تا پيروزي انقلاب، سفر امام خميني (ره) به پاريس، بازگشت به ايران و… از عناوين اين كتاب هستند.
۵- حكايت‌هاي تلخ وشيرين/ قدر ولايت
بسياري از خاطراتي كه از رفتارها و سيرة عملي امام خميني، رضوان الله عليه، طي سال‌ها در رسانه‌هاي گوناگون به بهانه‌هاي متفاوت منتشر مي‌شده‌اند و پراكنده بوده‌اند توسط نويسندة اين اثر جمع‌آوري شده و در سه جلد به چاپ رسيده است. چند صد نكتة ناب از سيرة رهبر كبير انقلاب (ره) مربوط به مبارزات ايشان با نظام شاهنشاهي در اين مجموعه گردآوري شده است. همچنين تصاوير اين كتاب بر جذابيت آن مي‌افزايد.
۶- در سايه آفتاب/ محمدحسين رحيميان/ نشر شاهد
اين صحيفه گفته‌هاي مردي است كه ۲۵ سال از عمر خود را در پرتو حضور بزرگ‌مرد تاريخ اسلام، حضرت امام خميني، رحمت الله عليه، باليده و دريغش آمده است كه مشاهدات خود را چون جرعه‌اي زلال در كام مشتاقان علم و اخلاق و عرفان نريزد. نويسندة فاضل اين اثر از نزديكان دوران آغازين مبارزه و همچنين ايام تدريس امام خميني، رضوان الله عليه، در نجف است كه تا پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز با ايشان همراه بوده است. اين همراهي به‌خودي‌خود مجموعه‌اي گران‌بهاست. لذا ايشان خاطرات و مشاهدات خود را از زندگاني، ويژگي‌هاي شخصيتي و سجاياي اخلاقي آن حضرت به نگارش درآورده است.
۷-روزشمار زندگي امام خميني/ علي اكبر رنجبر كرماني/ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني اين كتاب به حكايت‌هايي دربارة زندگي روزانة حضرت امام خميني، رضوان الله عليه، مي‌پردازد و همچنين سير كلي حيات پربركت ايشان را به چهار دوره تقسيم مي‌كند: دورة اول كه ايشان فردي عادي بودند و حوادث زندگي‌شان هم عادي و شبيه به زندگي ميليون‌ها انسان ديگر بوده است، اما توانسته‌اند مدارج علمي و اخلاق عملي را طي كنند و به چهره‌اي شاخص تبديل شوند. دورة دوم كه دورة آغاز مبارزات امام خميني (ره) عليه استبداد و استعمار است. اين دوره سال‌هاي ۱۳۴۰ تا مهاجرت به پاريس را شامل مي‌شود. ايشان در دورة سوم مقيم پاريس هستند و رهبري بلامنازع انقلاب اسلامي را در دست دارند. دورة چهارم از ۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ تا رحلت ايشان ادامه مي‌يابد كه دوران ۱۰سالۀ رهبري جمهوري اسلامي را شامل مي‌شود.
۸- سه ديدار با مردي كه از فراسوي باور ما مي‌آمد/ نادر ابراهيمي/ سوره مهر استفاده از قالب داستاني براي تبيين و انتقال بسياري از حقايق تاريخي شيوه‌اي بسيار مطلوب و در عين حال كمتر توجه‌شده در اين زمينه است. اهميت كار نويسندة مرحوم اينجا مشخص مي‌شود كه توانسته است از دوران كودكي آن بزرگ‌مرد تاريخ، حضرت امام خميني، قدس سرّه الشريف، به همراه تمام مشكلات و شيريني‌هاي آن دوران و سپس جريانات آشنايي با خانوادة همسر و ازدواج را با بيان داستاني شيوا و دلنشين به تصوير بكشد. نويسنده در ديدار دوم (جلد دوم اين مجموعه) موضوعات مهم و جذابِ كمتر شنيده‌شده از حيات پربركت ايشان را به تصوير كشيده است. يكي از نكات قابل توجه دربارة اين مجموعه اين است كه جلد سوم آن دچار سرنوشت نامعلومي شده است و آنان كه اين دو جلد را مطالعه كرده‌اند در حسرت جلد سوم آن مانده‌اند.
۹- عصر امام خميني/ احمدرضا حاجتي/ مؤسسة بوستان كتاب قم تحولات مهم جامعة بشري پس از عهد رنسانس و رشد سريع تفكرات الحادي و گرايش برخي كشورهاي جهان به نظام فكري‌‌سياسي ماركسيستي بسياري از صاحب‌نظران را به اين باور رساند كه انزوا و اضمحلال كامل سرنوشت حتمي اديان الهي است.
با پيروزي انقلاب اسلامي ايران پيام‌هاي الهي و معنوي امام خميني (ره) در سراسر جهان طنين افكند. ايشان با تأسي به آموزه‌هاي اسلام ناب بسياري از مناسبات اجتماعي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي جهان معاصر را عميقاً متحول ساخت، نظام‌هاي مادي و الحادي را به چالش كشاند، الگوي تازه‌اي به جهانيان معرفي كرد و عصر جديدي را آغاز نمود؛ عصري كه ولي امر مسلمين جهان آن را «عصر امام خميني (ره) » ناميد.
اين كتاب دربارة «حال» سخن مي‌گويد كه اين انقلاب بزرگ تاريخي چگونه توانست «حال» را تسخير كند و مسلماً براي اين مهم بايد قبلاً ماهيت و چيستي اين انقلاب و رهبر آن نيز روشن شده باشد كه در اين كتاب مفصلاً به آن پرداخته شده است.
۱۰- الگوي رهبري امام خميني/ عباس شفيعي/ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه رهبري الهي و معنوي امام خميني (ره) در عصر حاضر پديده اي منحصر به فرد است كه نظريه پردازان جهان معاصر را مسحور و متعجب ساخته است. تدوين و بررسي الگوي رهبري آن مرد فرزانه مي‌تواند سرمشقي نيكو براي رهبران و مديران اسلامي در سطح كلان و خرد باشد. اين الگو با مدل حاكميت و مديريت رسول خدا (ص) بر قلوب در صدر اسلام، قرابت و شباهت بسياري دارد و از اين جهت مي‌تواند مدلي كارساز براي دولتمردان و رهبران كشورهاي اسلامي باشد.
الگوي مديريت بر قلوب به عنوان الگوي رهبري امام راحل شناخته شده كه داراي عناصري همچون «انگيزه الهي»، «تكليف مداري» و «مردم داري» است.
۱۱- كلمات قصار: پندها و حكمت‌ها/ امام خميني (ره) / موسسه تنظيم ونشر آثار امام خميني (ره) كتاب «كلمات قصار: پندها و حكمت‌ها» شامل بيانات امام خميني (ره) در موضوعات مختلف سياسي، اجتماعي، تربيتي و اعتقادي مي‌باشد.
كتاب «كلمات قصار: پندها و حكمت‌ها» كه تاكنون به بيش از ۱۵ زبان زنده دنيا ترجمه شده، شامل فرازهاي منتخب و برگرفته از متن بيانات، پيام‌ها و تاليفات امام خميني (ره) در موضوعات مختلف اعتقادي، تربيتي، سياسي، اجتماعي و… است.
جالب توجه اينكه به تازگي ترجمه اين كتاب به زبان كروات توسط دكتر «سعاد كانسو» صورت گرفته و به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در زاگرب (پايتخت كرواسي) با مشاركت موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني (ره) منتشر شده است.
۱۲- جهاد اكبر يا مبارزه با نفس/ امام خميني (ره) / موسسه تنظيم ونشر آثار امام خميني (ره) حزب الله باشيد؛ از زرق و برق زندگي و جلوه‌هاي ساختگي آن بپرهيزيد. جز به خالق يكتا به احدي توجه نداشته باشيد.
توجه به غير خدا انسان را به حجابهاي ظلماني و نوراني محجوب مي‌نمايد. با حب نفس و حب جاه و كبر و غرور نمي‌توان مقاومت كرد.
اين مطالب، هشدارهاي دردمندانه و رهنمودهاي اخلاقي امام خميني (‌ره) در آستانه ماه مبارك رمضان در خطاب به حوزه‌هاي علميه است. ابتداي اين كتاب با سفارش به طلاب حوزه‌هاي علميه آغاز مي‌شود و در ادامه به اهميت تهذيب و تزكيه نفس مي‌پردازد. در قسمتهايي از كتاب جهاد اكبر يا مبارزه با نفس، امام خميني (ره) به روحانيون هشدار مي‌دهند كه فريب تبليغات سوء و سم‌پاشي‌هاي برخي از افراد را كه معتقدند پند و موعظه روحانيون با كار علمي مغايرت دارد نخورند. در بخشي ديگر از كتاب به نكاتي از مناجات شعبانيه اشاره شده است. در پايان نيز فرازهايي از سخنان امام خميني (ره) به صورت كلمات قصار آورده شده است.
۱۳- مدح خورشيد/ مركز نشر انقلاب اسلامي در بخشي از اين كتاب و در خاطره‌اي با عنوان «اعتقاد به پيروزي خون بر شمشير» كه بر گرفته از سخنراني معظم له در حزب جمهوري اسلامي به تاريخ بهار ۱۳۵۸ آمده است:
«تمام شيوه‌هايي كه ايشان در طول اين مدّتِ مبارزه به كار زدند ابتكاري بود و ابتكاراتي بود كه ديگراني كه ناظر بودند همه رد مي‌كردند، حتّي دوستان ايشان، حتّي دوستان ايشان! شما ببينيد در ظرف اين يك سالِ اخير چه شيوه‌هايي را ايشان به كار زدند و به كار بردند! همه‌اش مبتكرانه و همه مثل تيرهايي كه درست به هدف مي‌خورد؛ يك دانه‌اش خطا نكرد؛ يك دانه‌اش اشتباه از آب در نيامد؛ در حالي كه اغلب خدشه مي‌كردند، تخطئه مي‌كردند.
آن روزي كه اعلاميهٔ خون بر شمشير پيروز {است}، آمد، دوستانِ نزديك ايشان در تهران، در قم دچار ترديد شدند كه آيا اين مصلحت است؟ اين جايز است؟ اين اعلاميه خوب بود؟ درست است؟ قرص، مثل كوه ايستاد و ديديد كه خون بر شمشير پيروز شد. آن روزي كه ايشان رفتند به فرانسه، براي همه شگفت‌آور بود و هيچ كس به ذهنش نمي‌آمد. آن روزي كه ايشان تصميم گرفتند برگردند ايران، همه دچار دلهره شدند… و نديدم كسي را كه غير از اين قضاوت داشته باشد. با هر كس برخورد كرديم ديديم همينجور است.
خب تمام اين تاكتيك‌ها، تمام اين شيوه‌هاي گوناگوني كه اين ضرباتي كه در مواقع حسّاس اين مرد بزرگ، اين رهبر بزرگ وارد آورده، تمام ضربات بجايي بوده و اين را سرنوشت مبارزه و گذشت كار و گردش كار به ما ثابت كرد.»
۱۴- خميني نامه محمدتقي بهلول/ احمد مقيمي/ نشر آرما «برخي افراد جاهل و منافق كه مي‌خواستند بين من و اما دشمني بيفكنند، حرف مرا تحريف نمودند و شايع كردند، كه بهلول مي‌گويد؛ انقلاب حق من بود و من بايستي انقلاب را رهبري مي‌كردم نه امام خميني! بنده ارادت خود را نسبت به امام و انقلاب در منظوه اي تنظيم نمودم و آن را «خميني نامه» نام گذاشتم تا همه از محبت و علاقهٔ من به امام و انقلاب آگاه شوند… من سرباز و فدايي امام خميني هستم»
۱۵- مهربان‌تر از نسيم/ محمدرضا بايرامي/ نشر ذكر «كتاب «مهربان‌تر از نسيم» ۹۹ قصه از زندگي امام‌خميني (ره) است كه با هدف آشنايي كودكان و نوجوانان با زندگي ايشان منتشر شد. گروه نويسندگان انتشارات ذكر تلاش كردند با استفاده از ادبياتي قوي و حرفه‌اي، نسل جوان را با زندگي رهبر انقلاب آشنا كنند. »
۱۶- سيري در ساحل/ محمدتقي مصباح يزدي/ موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) اين كتاب بيان و شرح بينش و منش حضرت امام خميني (ره) از نگاه حضرت آيت‌الله مصباح يزدي است. حضرت استاد در اين نوشتار، ابتدا ضمن بررسي ابعاد شخصيتي امام در چهار بعد علمي، عرفاني اخلاقي، سياسي اجتماعي، و نيز بعد مديريت و رهبري؛ ابتكارات آن رهبر بزرگ و مرجع عاليقدر را در مباحث فقه، اصول، فلسفه و عرفان بر مي‌شمارد و با اشاره به ويژگي عبوديت به‌عنوان جوهره شخصيت وجودي آن عزيز، از پيوند او با كانون بي‌نهايت عظمت و سرچشمه نور سخن مي‌راند.
اين سير ژرف‌نگرانه در ويژگي‌هاي والاي حضرت امام، آراي تربيتي ايشان را تحليل و برتري آراي تربيتي امام بر نظر بسياري ديگر از مصلحان و مربيان جهان را بيان مي‌كند. نقش آن اسلام‌شناس گران‌قدر در احياي ابعاد فراموش شده اسلام به‌ويژه مسايل تربيتي، و بيان علت فراموش‌شدن آن‌ها بخش ديگري از اين مطالعه را تشكيل مي‌دهد. امام و جلوه‌بخش مذهب جعفري، امام و كشف هويت متدينان و… از جمله مباحث اين فصل از نوشتار مزبور است.
در بُعدي ديگر، استراتژي و راهبرد حضرت امام در دفاع از ارزش‌ها بيان مي‌شود و ضمن معرفي راهبرد قرآني به‌عنوان راهبرد امام امت، به چند نمونه از برخوردهاي آن حضرت در دفاع از ارزش‌ها اشاره مي‌شود. در انتها، اهداف و آرمان‌هاي بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران كه همانا اهداف و آرمان‌هاي اسلام ناب است، شرح و توضيح داده شده، تشكيل حكومت اسلامي، حمايت از محرومان، حفظ وحدت ميان اقشار جامعه و ايجاد همبستگي و اتحاد ميان مسلمانان و مبارزه با طاغوت از جمله اين اهداف بر شمرده شده‌اند.