علامه ای که با دعاى پدراورا به درجات عالیه رساند

به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، در تقويم كشورمان 30 مرداد ماه مصادف با روز بزگداشت علامه مجلسي(ره) از مشهورترين وبرجسته ترين عالمان و بزرگان مكتب تشيع است به اين مناسبت به بخشي از زندگاني و زحمات اين عالم ارزشمند و برجسته مي پردازيم.
طلوع ستاره اي در آسمان تشيع:
علّامه محمد باقر مجلسى به سال 1037 هجرى چشم به جهان گشود. پدرش ملا محمد تقى مجلسى از شاگردان بزرگ شيخ بهايى و در علوم اسلامى از سرآمدان روزگار خود به شمار مي‌رفت. وى داراى تأليفات بسيارى از جمله «احياء الاحاديث فى شرح تهذيب الحديث» است. «مادرش دختر صدرالدين محمد عاشوري» است كه خود از پرورش يافتگان خاندان علم و فضيلت بود.
نگاهي به زندگي‌نامه علامه مجلسي:
محل سكونت علامه مجلسي به طور قطع و يقين معلوم نيست اما بر حسب قرائن محل آن در كوچه امام جمعه در جنب مسجد جامع اصفهان قرار داشته است.
علامه‌مجلسى در خانه‏اى رشد‌و‌نمو كرد كه از نيمه قرن پنجم‌هجرى به تشيع در ميان مردم مشهور بودند و بسيارى از افراد اين خانواده در قرن دهم و يازدهم از دانشمندان معروف زمان به شمار مى‏رفتند. او درس و بحث را در چهارسالگى نزد پدر آغاز كرد. نبوغ سرشار او به حدى بود كه در چهارده‌سالگى از فيلسوف بزرگ اسلام «ملاصدرا» اجازه روايت گرفت و سپس در حضور استادانى چون علامه «حسن على شوشترى»، «امير‌محمد مؤمن استر‌آبادى»، «ميرزاى جزايرى»، «شيخ حر‌عاملى»، «ملامحسن استرآبادى»، «ملامحسن فيض‌كاشانى»، «ملاصالح مازندرانى» زانوى ادب زد و از خرمن علم و معرفت هر يك خوشه‏ها چيد و در اين كوشش خستگى‌ناپذير پاى درس بيش از بيست و يك استاد نشست و از افكار و عقايد و انديشه‏هاى مختلف آنان بهره جست.
وى در اندك زمانى بر دانش‏هاى صرف و نحو، معانى و بيان، رياضى، تاريخ، فلسفه حديث، رجال، درايه، اصول، فقه و كلام احاطه كامل پيدا كرد. علامه مجلسى كه در مدرسه «ملاعبدالله» به اقامه نماز و تدريس اشتغال داشت ‏بعد از رحلت پدر بزرگوارش در مسجد جامع‌اصفهان نيز به اين مهم دست ‏يافت. در پاى درس او بيش از هزار طلبه مى‏نشستند و از نور علم و معرفت او، دل‌هاى خود را جلا مى‏دادند.
خاندان علامه مجلسى:
خاندان علامه مجلسى از جمله پر افتخارترين خاندانهاى شيعه در قرون اخير است. در اين خانواده نزديك به يكصد عالم وارسته و بزرگوار ديده مى شود و از نزديكان علامه پس از بررسى تنها علم و فضل مشاهده مى كنيم.
دعاى پدر كه او را به درجات عاليه رساند از ملا محمد تقى مجلسى پدر علامه مجلسى نقل كرده اند كه فرمـود : در يكـى از شبها بعد از نماز شب يك حالت خـوشـى به مـن دست داد كه فهميدم هر حاجتى از خدا بخـواهـم بر آورده مى شود و فكر كردم، در امـور دنيا و آخرت چه چيز از خـدا مسئلت بنمايـم ناگاه صداى گـريه محمـد بـاقـر از گهواره بلنـد شد. عرض كردم الهى به حق محمد و آل محمـد (صل الله عليه وآله) اين طفل را مروج ديـن خـودت و نشر كننده احكام سيد رسولانت قرار بده و او را موفق كـن به تـوفيقـاتـى كه انتهايـى بـراى آن نبـاشـد, شكـى نيست كه دعاى والـد در حق ايـن فرزنـد شايسته مستجاب و به درجات عاليه دست يافت.
بحار الانوار ميراث ارزشمند علامه علّامه مجلسى با خود چنين انديشيد كه بايد گهرهاى گرانبهاى اهل بيت (عليهم‌السلام) را كه از اطراف و اكناف جمع كرده است در قالب محرابى زيبا به نام «بحارالانورا» بگنجاند تا نه تنها طلاب بلكه تمام شيعيان در اين محراب به سوى قبله دلها يعنى كلام اهل بيت به نماز عشق بايستند و بدين وسيله راه را از چاه و درست را از نادرست تشخيص دهند تا هر زمان هر مكتبى درباره هر مطلبى كلامى از اهل بيت خواست شيعيان با انگشت اشاره محراب زيباى «بحار» را نشانه روند. از اين رو دست به كارى عظيم زد و شروع به نگارش اين دايرة المعارف بزرگ تشيع كرد. در اين كتاب پربار قريب 3000 باب طى 48 كتاب علمى خواهيد يافت كه شامل هزاران حديث است.
نظر امام خميني درباره بحار:
حضرت امام خمينى (ره) درباره بحارالانوار مي‌فرمايد: «بحار خزانه همه اخبارى است كه به پيشوايان اسلام نسبت داده شده، چه درست باشد يا نادرست، در آن كتابهايى هست كه خود صاحب بحار آنها را درست نمي‌داند و او نخواسته كتاب علمى بنويسد تا كسى اشكال كند كه چرا اين كتاب‌ها را فراهم كردي!».
تأليفات
علامه مجلسـى محقق پر كارى بـود كه در عمر شريف خـويـش لحظه اى از تأليف و تحقيق نياسـود و تـوانست كتابخانه بزرگى را كه يادگار نياكانـش بـود غنـى تر و پـر بارتر ساخته و جهت استفاده علاقه منـدان در اختيار دانـش پژوهان قرار دهد ، او براى به دست آوردن كتب نادر و كمياب به كشورهاى ديگر از جمله يمـن مسافرت نمود. به دست تواناى علامه مجلسـى كتب زيادى نگارش يافت كه به دو بخـش ، تأليفات فارسـى و عربى قابل تقسيم است. ‏
ايشان در عمر 73 ساله خويش بيش از يكصد كتاب به زبان فارسى و عربى نوشت كه اولين آنها كتاب الأوزان و المقادير يا ميزان المقادير و آخرين تأليف ايشان هم كتاب حق اليقين است، تعداد كتابهاي علامه مجلسي را به زبانهاي فارسي و عربي حدود ۲۰۰ جلد كتاب مي باشد كه اگر ساير تاليفات ايشان را نيز به سبك جديد چاپ كنند كليه تاليفات او را مي توانبالغ بر ۳۰۰ جلد به قطع وزيري و هر جلدي ۴۰۰ صفحه تضمين كرد.
بحار الانواردر ۱۱۰ جلد مراه العقول در ۲۵ جلد و ملاف الاختياردر ۱۶ جلد از مهمترين آثار اوو همگي به زبان عربي است جالب اين است كه تاريخ وفات وي به حساب ابجد معادل است با "جامع كتاب بحارالانوار".
لقب علامه
علامه مجلسى پـس از رحلت پدر بزرگـوارش ، به جاى او در مسجد جامع اصفهان اقامه نماز جماعت مـى نمـود ايشان از زمان شاه عبـاس دوم تا زمان شاه سلطان حسيـن داراى مقام و قدرت مطلق دينى بود و تا آخرين روزهاى حياتـش ايـن قدرت و نفـوذ همچنان رو به افزايـش و تعالـى مى رفت ، به همين مناسبت از جانب سلاطيـن صفـوى عنـوان شيخ الاسلامى كه عالـى تريـن درجه روحانيت در آن عصر بـود به وى اعطا گرديـد.
شيخ الاسلام بالاترين و مهمترين منصب دينى و اجرايى در آن عصر بود.او قاضى و حاكم در مشاجرات و دعاوى بود. تمام امور دينى زير نظر مستقيم او انجام مى گشت و تمام وجوهات به محضر او فرستاده مى شد شيخ الاسلام سرپرستى درماندگان و ايتام و... را نيز برعهده داشت.نكته مهم در اينجا آن است كه علامه اين منصب را با اصرار و التماس شاه پذيرفت و در همان مجلس، شاه چند بار كلمه التماس را بر زبان آورد تا علامه راضى به پذيرفتن اين منصب گردد.علامه تا پايان عمر خويش عهده دار اين وظيفه مهم بود.
غروب غمگين
عالم خستگي ناپذير مرحوم علامه مجلسي (رحمة الله عليه) پس از عمري در راستاي احياي احاديث گرانبهاي اهل بيتعصمت و طهارت (عليهم السلام) سپري شد بالاخره در 27 رمضان سال 1111 ق. وفات نمود و پيكر پاك ايشان در كنار مسجد جامع اصفهان و در كنار مزار پدر فرزانه اش محمد تقي مجلسي سپرده شد.