متأسفانه حج در اسارت است
استاد حوزه علمیه قم حج ابراهیمی را از عمده‌ترین ارکان عبادی، اجتماعی و سیاسی دین اسلام دانست و اظهار کرد: بارزترین هویت حج را جریان عبادت همراه با توحید و معرفت برتر شکل می‌دهد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، استاد حوزه علميه قم حج ابراهيمي را از عمده‌ترين اركان عبادي، اجتماعي و سياسي دين اسلام دانست و اظهار كرد: بارزترين هويت حج را جريان عبادت همراه با توحيد و معرفت برتر شكل مي‌دهد اما جهتي كه از همه مهمتر است حيثيت اجتماعي و اقتدار اديان ابراهيمي است كه در حج نمود و ظهور پيدا كرده است اما امت اسلام با داشتن آموزه‌هاي بلند وحدت و صلح اكنون بر اساس دسيسه‌هاي دشمنان از يك سو و جهالت دروني از سوي ديگر متأسفانه به يك درگيري و تنازع وارد شده اند كه زندگي و حيات را براي امت و جامعه بشري تلخ كرده است.
حجت الاسلام والمسلمين مرتضي جوادي آملي بيان كرد: حج ابراهيمي از عمده‌ترين اركان عبادي، اجتماعي و سياسي دين اسلام بلكه همه اديان ابراهيمي است و از نقاط مشترك اديان الهي محسوب مي‌شود گرچه در اسلام و در زمان پيامبر (ص) حج مانند ساير جهات اصولي و فروعي دين به حد نهايت، بلوغ و كمال رسيده است اما حقيقتي است كه در بين تمام اديان ابراهيمي جريان حج رايج است و خداي عالم آن را به عنوان يكي از اركان عبادي، سياسي و اجتماعي دين ابراهيمي معرفي كرده است همانطور كه در قرآن هم سوره اي اختصاص به جريان حج دارد كه نشان دهنده اهميت اين جريان عبادي است.
او در خصوص هويت و ابعاد حج اظهار كرد: حج يك حقيقت چند جهته و داراي هويتي جمعي است كه بارزترين هويت حج را جريان عبادت همراه با توحيد و معرفت برتر شكل مي‌دهد. همه جلوه هايي كه در حج وجود دارد جلوه هايي توحيدي است از عرفات حج گرفته تا مشعر، منا، طواف و ساير جهاتي كه در حوزه حج وجود دارد همه جريان‌ها و جهات توحيدي است اما جهتي كه مورد نظر و از همه مهمتر است حيثيت اجتماعي، شكوه مندي و اقتدار دين و اديان ابراهيمي است كه در حج نمود و ظهور پيدا كرده است. عبادت‌ها فراوان است اما عبادتي به شكوه مندي حج كه همه جهات عبادي را درون خود دارد و در اوج عظمت و اقتدارعرضه شده است و به عنوان يك اذان و اعلان عمومي از سوي پروردگار عالم توسط ابراهيم خليل الله بيان شده است كه نشان از عظمت و شكوه دين داشته باشد، در زاويه حج نمايان مي‌شود.
جوادي آملي اظهار كرد: اين اقتدار و شوكت دين آثار و بركات فراواني دارد كه از جمله آنها بحث وحدت و اتحاد امت اسلامي است. امت اسلامي در اقطار عالم منتشر و پراكنده هستند اما نقطه جمع همه آنها جريان عظيم حج است كه اين نقطه عطف همه جوامع و اجتماعات اسلامي است كه نمايندگان برتر آنها در حج حاضر مي‌شوند و ضمن انجام برترين نوع عبادت كه با شكوه و عظمت ويژه اي همراه است مسائلي كه به وحدت و اتحاد امت اسلامي گره مي‌خورد را مورد بحث و گفت و گو قرار مي‌دهد. مراد از وحدت اين نيست كه فقط يك شعار باشد و عده اي كنار يكديگر قرار گيرند بلكه وحدتي كه در دين مطرح است يك وحدت حقيقي است نه وحدت اعتباري، اگر خداي عالم صفوف مؤمنون را به عنوان برادران ايماني معرفي مي‌كند «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» اين يك وحدت حقيقي است و مراد از وحدت حقيقي آن است كه تمامي نهادها و جريان‌هاي اجتماعي و انساني در يك مدار توحيدي شكل مي‌گيرند و انسان‌ها بر اساس آن مدار توحيدي مناسبات و علايق خود را صورت بندي مي‌كنند و شكل مي‌دهند.
او در ادامه افزود: از درون اين وحدت امت اسلامي صلح، صفا و صميميت براي امت اسلام و اقتدار، شوكت و عظمت نسبت به بيرون از امت اسلام شكل مي‌گيرد. «اشدا علي الكفار و رحما بينهم» در حقيقت دو چهره وحدت امت اسلامي است كه اين وحدت از درون صلح و صفا و صميميت را حاكم مي‌كند و از بيرون اقتدار و شوكت را. همانطور كه در آيات الهي آمده است كه «دشمن بايد در شما آن صلابت و نفوذ ناپذيري را احساس كند» فليجدو فيكم غلظة «. آيت الله جوادي آملي در تبيين اين نكته مي‌فرمايد» جامعه و امت اسلامي همانند كوه دماوند هستند كه كسي هرگز طمع در آنها نمي‌كند و هرگز كسي طمع در هماوردي و نبرد با دماوند را به جهت اقتداري كه در نهاد دماوند نهادينه شده است را ندارد".
اين استاد حوزه و دانشگاه گفت: امت اسلامي در پرتو حج ابراهيمي از صلابت، عزت و شكوه مندي برخوردار خواهد شد كه در درونشان صلح و صميميت حاكم مي‌گردد و نسبت به بيرون هم عظمت، اقتدار و عزت، كه اين هويت حج ابراهيمي است. اگر حج آزاد باشد و آن چيزي كه اراده الهي در تحقق حج ابراهيمي است شكل گيرد، همه اين آثار و بركات كه صلح و صميميت جامعه اسلامي است قطعأ تحقق خواهد پذيرفت اما متأسفانه بايد اذعان كرد كه حج در اسارت است و آزاد نيست كه هويت اصيل خود را نمودار كند و با آن آثار و بركاتي كه در درون او نهفته شده است بتواند خود را نمايان كند. تعبير امام علي (ع) در نامه اي كه به مالك اشتر نوشته اين است «اِنّ هذا الدّين كان اسيراً فِياَيدي الاشرار» امروز بايد اذعان كرد حج ابراهيمي كه از يك سو نماد قدرت و صلابت امت اسلامي است و از سوي ديگر اتحاد و انسجام قدرت اسلام است متأسفانه شكل نمي‌گيرد و چون اين هويت راستين حج در ايام موسم حج شكل نمي‌گيرد در نتيجه آن آثار و بركاتي كه از جمله آنها صلح و صفا و برطرف شدن از كدورت‌ها و قتل و غارت هايي كه در كشورهاي اسلامي شاهد هستيم بلاصف اتفاق نمي‌افتد".
جوادي آملي ادامه داد: بنابراين يك مسأله اين است كه بايد هويت حج به درستي شناخته شود و دوم رسالت امت اسلامي اين است كه حج را آزاد كند و از اسارت كساني كه امروزه به ظاهر عهده دار اجراي مناسك حج هستند براي نجات دين و ركن اصلي و اصيل دين بايد آزاد شود. يكي از توصيه‌هاي ارزشمند امام (ره) در خصوص حج اين بود كه تا حج به دست تمام جهان اسلام نيافتد همه نخبگان و افرادي كه از علم و معرفت و آگاهي برتر هستند عهده دار امر حج نشوند و تا زماني كه حج را از تمام ابعاد عبادي، سياسي، ارتباطات بين الملل، عظمت و شكوه آزاد نكنند، قطعأ اين آثاري كه ما متوقعيم از حج در جامعه اسلامي رخ دهد، اتفاق نمي‌افتد. مشكلي كه امروز در جامعه اسلامي وجود دارد و دغدغه اي كه متأسفانه در بلاد اسلامي دامن گير همه شده است اين است كه امت اسلام با داشتن آموزه‌هاي بلند وحدت و صلح اكنون بر اساس دسيسه‌هاي دشمنان از يك سو و جهالت دروني از سوي ديگر متأسفانه به يك درگيري و تنازع وادار شده اند كه زندگي و حيات را براي امت اسلامي و جامعه بشري تلخ كرده است.
او در پايان در خصوص رسالت و وظيفه علماي اسلام خاطر نشان كرد: اگر آزاد سازي و شناخت ابعاد مختلف حج و توانمندي‌هاي فراواني كه در هويت حج نهفته است در موسم حج اتفاق افتد و بتوانند ابعاد ارزشمند حج را باز كنند و مجتمع و جوامع كه نمايندگان همه كشورهاي اسلامي و ملت‌هاي اسلامي هستند از اين توان برخوردار باشند و آگاه شوند قطعأ از اين تنازعات و مجادلات بي فايده، بي سود و ضرر آفرين منتفع خواهند شد و جوامع را به سمت صلح و صميميت و صفا سوق خواهد داد.