زیارت حسین(ع)از نظر یک عالم حنفی قرن ۶هجری

جعفریان، رسول - شمس الدین محمد معروف به ابن مازه متوفای ۵۶۶ در مسیر حج، از کربلا گذشت و در کتابی که نوشت امیدوارانه‌ترین زیارت را در مسیر طولانی حج را از بخارا تا مکه، زیارت حسین بن علی (ع) دانست.

[factimage()] http://images.khabaronline.ir//images/2013/11/13-11-10-02430latayef.jpg [imagetitle()] [factimageend()] ابوجعفر شمس الدين محمد بن عمر بن عبدالعزيز بن مازه، رئيس حنفيان بخارا در سال ۵۵۲ همراه شمار زيادي از مريدانش به حج رفت. وي در اين سفر مادر خويش را به همراه برد و كتابي با نام لطائف الاذكار نوشت تا به مريدان بگويد كه در مسير از شهرهايي كه عبور مي‌كنند به زيارت چه كساني بروند.
اين فقيه بزرگ كه يكي از علماي برجسته خاندان ابن مازه بود، مزارات تك تك شهرها را كه از عرفا و مشايخ بودند شرح داد. اول از بخارا گفت. سپس از مرو و سرخس.
بعد از نيشابور و بسطام و ري تا رسيد به همدان و كرمانشاه و بغداد كه آنجا را هم مفصل گفت. سپس بر مزار امام علي (غ) در نجف رفت. و آنگاه از كربلا ياد كرد. اين نخستين سفرنامه حج فارسي است كه در آن از كربلا و مزار حسين بن علي (ع) شده است.
نسخه منحصر اين كتاب اكنون تصحيح شده و طي روزهاي آتيه نسخه چاپ شده تقديم علاقه مندان خواهد شد. اما به مناسبت ايام عاشورا عباراتي كه وي در باره زيارت حضرت حسين (ع) دارد تقديم مي‌كنم. اين كه يك عالم بزرگ سني حنفي اين چنين از زيارت حسين (ع) ياد مي‌كند، با آنچه امروز سلفيان تكفيري تفجيري كه حرفه شان توهين و قتل مخالفين است، چه قدر تفاوت دارد بماند.
شگفتا كه وقتي ابن مازه از حج برگشت، سوزني سمرقندي قصيده بلندي در ستايش او گفت كه نشان از عظمت وي دارد. اما حتي اگر آن نبود، آگاه بوديم كه خاندان ابن مازه، صدها سال رؤساي حنفيان بخارايي بودند شهري كه مركز تسنن شرق اسلامي و حتي شبه قاره بود.
نه فقط از زمان امام بخاري كه حتي سده دهم هجري. عبارت ابن مازه در باره زيارت حضرت حسين (ع) با مقدمه اي در نقل فضيلتي براي اهل بيت (ع) در قالب عبارات فارسي كهن چنين است:
*** سيّد شباب اهل الجنّه ابن البتول و كبد الرسول، الامام السّديد و المظلوم الشهيد الحسين بن علي رضي الله عنهما و عن امه و صلوات الله علي جدّه. يكي از سادات، يحيي بن معاذ الرازي را كفت: جه كويي در اهل بيت ما؟
كفت: ما اقول في طينة عجنت بماء النبوۀ و شجرۀ غرست بماء الرسالة، فما يفوح منها الا ريح الهدي و عنبر التقي. فملاء فاه درّا و ادخل في قبره نوراً و سروراً. عايشه و ام سلمه رضي الله عنهما روايت ميكند كه وقتي مصطفي عليه السلام علي را رضي الله عنه بنشاند و بشت او بر سينۀ خود نهاد و بشت فاطمه بر بشت خود نهاد و حسن را بر راست و حسين را بر جب نشاند و گليمي در جمله كشيد، جنانك هيج از ايشان بديد نبود.
آنكاه روي سوي آسمان كرد و بانگشت تسبيحه اشارت كرد بقبلة دعا، و كفت: خداوندا، اينها اهل بيت من‌اند و خاصگان من. هر كي با ايشان بصلح است من با او بصلحم و هر كه با ايشان بحرب است من با ايشان بحربم، اللهم وآلِ من والاهم و عاد من عاداهم، و انصر من نصرهم و اخذل من خذلهم. و منقول است از مصطفي عليه‌السّلام كه جبريل حاضر بود و برين دعا آمين كرد، و رسول عليه السلاّم فرمود: نعم.
و اميدوارترين زيارتي درين راه، زيارت حسين است رضي الله عنه و منقبت او را نهايت نيست، و بس بود كي اين شوق و بزركواري كي باره [اي] باشد از جكر مصطفي عليه السّلام كما قال صلي الله عليه: اولادنا اكبادنا. و تربت با ضيا او بديه كربلا است، و موضع شهيد شدن او ظاهر است، و مشهدي عظيم با نور است و آراسته، و جندين كس از فرزندان او و اقربآء او كه شهيد شده‌اند آنجا اند، و عباس بن علي رضي الله عنهما آنجاست، و شهيد شده است، و اميد است كي حق سبحانه و تعالي آنجا دعا را رد نكند، و از دوزخ و نفس امّاره آزادي كرامت فرمايد.


| شناسه مطلب: 41471




امام حسين