انتفاضه صفر؛دستاورد بزرگ پياده روي اربعين
انتفاضه صفر كه در سايه پياده روي اربعين رد سال ۱۹۷۷ در عراق روي داد، زمينه ساز قيام‌هاي بسيار شيعيان در اين كشور شد و نشان داد با تمسك به اهل بيت و فرهنگ عاشورا مي‌توان در برابر هر ظلمي ايستادگي كرد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، استقلال عراق در پي انقلاب ۱۹۲۰ مردم اين كشور در سال ۱۹۳۲ محقق شد. اين روند سبب شد كه گروه‌هاي مختلف عراقي بتوانند در حوزه سياست وارد شده و اظهارنظر نمايند.
اگرچه اين قبيل فعاليت‌هاي سياسي در زمان حكومت حزب بعث به حداقل رسيد، ولي جنبه مبارزه‌طلبانه عليه حاكميت اقتدار‌گرايانه اين حزب را حفظ كرد. البته اين روند در سال‌هاي قبل از ۱۹۲۰ نيز به نوعي از سوي انگليسي‌ها دنبال مي‌شد كه همان سياست دور ساختن شيعيان از پست‌هاي بالا و حساس بود.
در جريان انقلاب ۱۹۲۰ نيز مرجعيت شيعي و عشاير عراق، به عنوان بازوي مرجعيت، نقش تاثيرگذاري داشت و در جريان مبارزه عليه ديكتاتوري نيز اين نقش را حفظ كرد.
امروزه با توجه به تحولات حادث شده در عراق پس از ۲۰۰۳ و سقوط رژيم بعث در اين كشور، احزاب شيعي كماكان نقش تاثيرگذاري دارند و در كنار ساير احزاب سياسي عراق در روند دموكراسي اين كشور نقش اساسي دارند.
حزب بعث كه از سال ۱۹۶۸ تا ۲۰۰۳ بر عراق حكومت كرد تبعات زيادي را براي اين كشور به دنبال داشت. اين حزب با عقايد ناسيوناليستي و سوسياليستي زمينه‌هاي بروز درگيري در منطقه را فراهم آورد كه نمونه آن تحميل جنگ ۸ ساله به ايران است.
اين رژيم تضييقاتي نيز عليه روحانيت مبارزه شيعه اعمال كرد كه از جمله آن‌ها وارد كردن فشار به مرجع بزرگ شيعيان، سيد محسن حكيم، و متهم كردن فرزند وي، شهيد سيد مهدي حكيم، به جاسوسي واعدام آيت‌الله محمدباقر صدر بود.
رژيم بعث در طول سال‌هاي فعاليت خود مشكلات بسياري را براي مرم عراق پديد آورد. در اين راستا در سال ۱۹۷۷ با افزايش فشارهاي حزب بعث و وضعيت نابسامان اقتصادي اين كشور و گراني ارزاق، علي‌رغم اينكه تشكيل اجتماعات گروهي ممنوع بود، ولي حدود ۳۰ هزار نفر از شيعيان به خاطر نذري كه كرده بودند در ۵ فوريه همين سال براي زيارت ساليانه از نجف عازم كربلا شدند.
اين راهپيمايي بزرگ انتفاضه صفر ناميده شد كه با دقت تمام توسط روحانيون نجف ترتيب داده شده بود. بين نجف و كربلا ارتش، راهپيمايي را قطع كرد و هليكوپترهاي نظامي از هوا مردم را مورد حمله قرار دادند. طي دو روز بعد تانك‌هاي ارتش افرادي را كه به داخل شهر كربلا گريخته بودند از پناهگاه‌شان بيرون كشيدند.
در اين عمليات ۱۶ تن به قتل رسيده، ۲ هزار نفر دستگير و هشت نفر ديگر در ۲۵ فوريه محكوم به اعدام شدند. همچنين ۱۱ تن و از جمله شهيد محمد باقر حكيم به حبس ابد محكوم شدند. با شدت گرفتن فشارها بر شيعيان و مراجع، بسياري از رهبران نهضت اسلامي از عراق گريختند و در ۲۳ نوامبر سيد مصطفي خميني (پسر بزرگ امام خميني(ره) ) در عراق مورد سوء قصد قرار گرفت و كشته شد.
اين تحول كه درسايه پياده روي اربعين شكل گرفت در سال‌هاي بعد به عنوان جرقه و زمينه اي براي انتفاضه شعبانيه و قيام‌هاي شيعاين عليه حكومت بعث عرق به شمار مي‌آيد.
هاتف پوررشيدي