امام حسن عسكري چه وصايايي به شيعيان كردند؟

به گزارش خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج، امام حسن عسكري (ع) در سال ۲۳۲هجري در مدينه چشم به جهان گشودند پدر بزرگوارشان حضرت امام هادي (ع) و مادرشان بانويي شايسته به نام «حديثه»، زني لايق و صاحب فضيلت بود و در پرورش فرزند نهايت مراقبت را داشت، تا حجت حق را آن چنان كه شايسته است پرورش دهد. اين زن پرهيزگار در سفري كه امام عسكري (ع) به سامرا كرد همراه امام بود و در سامرا از دنيا رحلت كرد. القاب و ويژگي‌هاي امام يازدهم (ع)
نام ايشان «حسن» و كنيه آن بزرگوار «ابومحمّد» و از القاب ايشان «زكى» و «عسكرى» است. آن حضرت چون به دستور خليفه عباسي مجبور به سكونت در سامراء و در محله «عسكر»، يعني نظامي سكونت گزيدند او را «عسكري» گويند. البته القاب ديگري همچون «نقي» براي آنحضرت ذكر كرده اند. آنچه از صفات بزرگ و فضائل كه لازمه امامت است در آن حضرت جمع بود، يعنى: در علم، وزهد، كامل بودن در عقل وخرد، عصمت، شجاعت، كرم وبزرگوارى از تمام مردم زمان خود برتر بود وعلاوه بر نصوص كه از پيامبر (ص) وامامان گذشته در باره امامت آن حضرت وارد شده بود، حضرت امام هادى (ع) يعنى پدر بزرگوارشان نيز تصريح به امامت آن جناب فرمودند، ودر روايتى كه مرحوم شيخ مفيد (ره) در كتاب گرانقدر ارشاد نقل كرده است، حضرت امام هادى (ع) چهار ماه قبل از شهادت امام عسكرى (ع) را وصىّ خود قرارداد، وبه امامت آن حضرت تصريح كرده وگروهى از دوستان و شيعيان را بر اين امر گواه گرفت. آن حضرت در ميان مردم وبزرگان وحتّى افراد مخالف از احترام خاصى برخوردار بود، به حدّى كه حتى ناخواسته آن حضرت را احترام مى كردند. امام حسن عسكري (ع) چند سال حكومت كرد؟
آن حضرت ۲۳ ساله بود كه پدرش امام هادي (ع) به شهادت رسيدند. مدت امامت آن حضرت ۶ سال و در مدت كوتاه امامت خويش با سه نفر از خلفاي عباسي: المعتزه بالله، المهتدي بالله، المعتمدبالله، معاصر بود كه شديداً از جانب اين خلفا تحت فشار و محدوديت قرار داشت. بطوريكه علاوه بر سكونت اجباري در محله نظامي حتي آن حضرت را در زندان نيز محبوس نمودند. يازدهمين حجت خدا از نسل پاك و مطهر رسول خدا (ص) در عين حال از مبارزه با حكومت ستمگر و حفظ ياران و شيعيان خود و ايجاد شبكه ارتباطي با شيعيان مناطق مختلف ازطريق تعيين نمايندگان و ارسال پيام‌ها و پيك‌ها و فعاليت‌هاي سري سياسي، حمايت و پشتيباني مالي از شيعيان، تقويت و توجيه سياسي رجال و عناصر مهم شيعه در برابر مشكلات در آماده سازي شيعيان براي دوران غيبت فرزند خود امام دوازدهم (عج) دست برنداشتند.
به طور كلي دوران عمر ۲۹ساله امام حسن عسكري (ع) به سه دوره تقسيم مي‌گردد: دوره اول ۱۳سال است كه زندگي آن حضرت در مدينه گذشت. دوره دوم ۱۰سال در سامرا قبل از امامت. دوره سوم نزديك ۶ سال امامت آن حضرت مي‌باشد. دوره امامت حضرت عسكري (ع) با قدرت ظاهري بني عباس رو در روي بود. خلفايي كه به تقليد هارون در نشان دادن نيروي خود بلندپروازي هايي داشتند.
امام حسن عسكري (ع) از شش سال دوران امامتش، سه سال را در زندان گذرانيد. زندانبان آن حضرت، صالح بن وصيف دو غلام ستمكار را بر امام گماشته بود، تا بتواند آن حضرت را - به وسيله آن دو غلام - آزار بيشتري دهد، اما آن دو غلام كه خود از نزديك ناظر حال و حركات امام بودند تحت تأثير آن امام بزرگوار قرار گرفته به صلاح و خوش رفتاري گراييده بودند. با تمام دشمني‌ها و كينه توزي دربار عباسي نسبت به آن حضرت، عظمت معنوي و كمالات و گاهي چنان آنها را تحت تأثير قرار مي‌داد كه در برابر آن حضرت سر تعظيم فرود مي‌آوردند. نگاهي به وضعيت علم در رشته اي مختلف در زمان ايشان
امام حسن عسكري (ع) بيش از ۲۹سال عمر نكرد ولي در مدت شش سال امامت برحق و الهي خود آثار مهمي از تفسير قرآن و نشر احكام و بيان مسائل فقهي و جهت دادن به حركت انقلابي شيعياني كه از راه‌هاي دور براي كسب فيض به محضر امام (ع) مي‌رسيدند بر جاي گذاشتند. در زمان امام يازدهم تعليمات عاليه قرآني و نشر احكام الهي و مناظرات كلامي، جنبش علمي خاصي را تجديد كرد، و فرهنگ شيعي - كه تا آن زمان شناخته شده بود - در رشته‌هاي ديگر نيز مانند فلسفه و كلام باعث ظهور مردان بزرگي چون يعقوب بن اسحاق كندي، كه خود معاصر امام حسن عسكري بود و تحت تعليمات آن امام، گرديد. در قدرت علمي امام (ع) كه از سرچشمه زلال ولايت و اهل بيت عصمت (ع) مايه گرفته بود، نكته‌ها گفته اند. از جمله: همين يعقوب بن اسحاق كندي فيلسوف بزرگ عرب كه دانشمند معروف ايراني ابونصر فارابي شاگرد مكتب وي بوده است، در مناظره با آن حضرت درمانده گشت و كتابي را كه بر رد قرآن نوشته بود سوزانيد و بعدها از دوستداران و در صف پيروان آن حضرت درآمد. بنابراين اگر چه امام حسن عسگري عليه السلام شديدا از طرف دستگاه خلافت عباسي تحت نظر و محدوديت شديد قرار داشت لكن آن حضرت بُعد علمي از آيين اسلام و اشكال‌ها و شبهات مخالفان و تعيين انديشه صحيح اسلامي و تربيت شاگردان لحظه اي فرو گذار ننمودند.
امام عصر جانشين برحق امام عسكري (ع)
درسال ۲۵۵ تنها فرزند آن حضرت، مهدي موعود چشم به جهان گشود. اين نوزاد مبارك كه آخرين منجي و حجت الهي بر روي زمين است و تا به امروز بشريت از پرتو وجود مباركش از پس پرده بهره مي‌برد حاصل ازدواج امام حسن عسكري با بانويي عفيف به نام «مليكه» است كه از طرف پدر دختر يشوعا فرزند امپراطور روم شرقى بود، و از طرف مادر نوه شمعون از ياران مخصوص حضرت عيسى عليه السلام و وصى او بشمار مى رفت. مليكه يا نرجس خاتون به خانه امام حسن عسكرى (ع) شد، امام هادى (ع) به خواهرش حكيمه فرمود: او را به خانه ببر و دستورات اسلامى را به او بياموز، او همسر فرزندم حسن عليه السلام و مادر مهدى آل محمد (ص) خواهد بود، آنگاه به نرجس رو كرده و فرمود: «مژده باد ترا به فرزندى كه سراسر جهان را با نور حكومتش پر از عدالت و دادگرى كند، پس از آنكه پر از ظلم و جور شده باشد».
آرى اين چنين يك دختر پاك و دانا، آلودگى كاخ شاهان را رها كرد و در خط جد مادريش «شمعون» قرار گرفت و سرانجام به سعادت عظماى همسرى حضرت امام حسن عسكرى (ع) در آدم و لياقت پر افتخار مادر حضرت قائم (عج) را پيدا كرد. اين بانوى با سعادت در سال ۲۶۱ هجرى و به روايتى قبل از شهادت امام حسن عسكرى عليه السلام از دنيا رفت و قبر شريفش در سامرا كنار قبر منور امام عسكرى عليه السلام قرار گرفته است. امام قائم (عج) از همين خاندان پاك در شب جمعه نيمه شعبان سال ۲۵۵ هجرى در زمان حكومت معتمد عباسى در سامرا متولد شد و هنگام شهادت پدر، پنج ساله بود. تولد آن حضرت را جز عده اى خاص نمى دانستند و براى نوع مردم مخفى بود، تا مبادا مورد گزند طاغوتيان غاصب و ستمگر زمان قرار گيرد.
آخرين وصاياي امام يازدهم به شيعيان امام حسن عسكري (عليه السلام) خطاب به شيعيانشان فرمودند: "شما را به تقواي الهي، پرهيزگاري در دين، كوشش در راه خدا، راستگويي، اداي امانت به آنكه چيزي به شما سپرده است؛ خواه نيكوكار باشد و خواه بدكار، طول دادن سجده‌ها و رفتار خوب با همسايگان كه پيامبر (ص) بدان مبعوث شده است سفارش مي‌كنم.
در ميان جماعت آنان (اهل سنت)، نماز بخوانيد، مردگان آنها را تشييع كنيد، از بيمارانشان عيادت كنيد و حقوق آنان را بپردازيد.
هنگامي كه كسي از شما در دين پرهيزگار باشد، در گفته هايش راست بگويد، امانتداري درستكار باشد و با مردم خوش خُلقي كند، مي‌گويند: او شيعه است و اين مرا خشنود مي‌كند.
از خدا بترسيد و زينت ما باشيد نه خار چشم ما، هر نيكي را به سمت ما آوريد و هر زشتي را از ما دور كنيد. هر خوبي كه گفته مي‌شود، در ماست و هر بدي كه به ما نسبت داده مي‌شود ما از آن دور هستيم. حق ما در كتاب خداوند، مخصوص و پيوند ما با رسول خدا (ص) آشكار و طهارت ما به وسيله پروردگار، عيان است. (به طوري كه) كسي جز ما نمي‌تواند چنين ادعايي كند مگر دروغگو. همواره نام خدا را به ياد آوريد و مرگ را فراموش نكنيد. پيوسته قرآن بخوانيد و بر پيامبر (ص) صلوات بفرستيد كه صلوات بر پيامبر (ص)، ده حسنه دارد. وصاياي مرا حفظ كنيد. شما را به خدا مي‌سپارم و به شما سلام مي‌رسانم. »
امام يازدهم چگونه و كجا به شهادت رسيد؟
سرانجام حكومت عباسي كه از نفوذ و معنويت امام عليه السلام در جامعه نگران بود به همان شيوة ديرينه متوسل شد و آن حضرت را پنهاني مسموم ساخت. آن حضرت در سال ۲۶۰ هجري قمري به شهادت رسيد و در خانه خود در سامراء در كنار مرقد پدرش به خاك سپرده شدند.