به مناسبت سالروز ازدواج پيامبر ختميمرتبت
عاقد پيامبر اكرم و حضرت خديجه كيست+متن خطبه
مدير سابق گروه معارف دانشگاه تهران با اشاره به اينكه حضرت ابوطالب خطبه ازدواج پيامبر(ص) و خديجه(س) را خوانده است، گفت: وي خطبه جالبي را خواند كه نشان ميدهد ابوطالب موحد بوده و به رسالت پيامبر اعتقاد داشته است.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از فارس، دهم ربيع الاول، سالروز ازدواج رسول اكرم(ص) با حضرت خديجه(س) است، به همين مناسبت با ابوالفضل عابديني مدير سابق گروه معارف دانشگاه تهران گفتوگو كرديم، وي در ابتدا با اشاره به اينكه پيامبر اكرم(ص) و حضرت خديجه(س) جد مشترك داشتند، ابراز داشت: وي دختر خويلد بن اسد بن عبدالعزي بن قصي، قصي جد چهارم حضرت خديجه(س) جد پيامبر(ص) هم هست، حضرت خديجه(س) به عفت، پاكدامني، زيبايي، ثروت و عقل و ذكاوت معروف بوده و به سيده قريش و طاهره شهرت داشت.
وي درباره فعاليت تجاري پيامبر(ص) با حضرت خديجه(س) افزود: حضرت خديجه(س) زني بسيار با فضيلت بودهاند، عدهاي از تجار از طرف ايشان كالا براي خريد و فروش ميبردند و در سود آن شريك ميشدند. پيامبر(ص) از طرف خديجه(س) اجير نشدند، بلكه با ايشان مضاربه و مشاركت كردند يعني كالا و ثروت از طرف حضرت خديجه(س) باشد و كار از سوي پيامبر(ص).
عابديني با تأكيد بر اينكه حضرت خديجه(س) قبل از آن صداقت و امانت پيامبر(ص) را شنيده بودند، اذعان داشت: حضرت(س) به ابوطالب اطلاع ميدهد كه اگر ايشان راضي شود و حاضر باشد، ميتوانم مانند گذشته بقيه كالا در اختيار ايشان هم بگذارم تا تجارت كنند، البته در سفر اول ميسره غلام حضرت(س) نيز همراه با پيامبر(ص) عازم سفر شد. پيغمبر در اين سفر سود زيادي را عائد حضرت خديجه(س) كرد.
*حضرت خديجه(س) از جايگاه پيامبر(ص) قبل از ازدواج اطلاع داشت/ نقش عمارياسر در ازدواج رسول مهربانيها
وي ادامه داد: ميسره اطلاعاتي را كه از پيامبر(ص) به دست آورده بود، در اختيار حضرت خديجه(س) قرار داد و گفت: ايشان آدم بسيار امانتداري هست و در خريد و فروش برخلاف ديگران كه بسيار قسم ميخورند، ايشان حقيقت را ميگويد و قسم نميخورد. همچنين خويلد پدر حضرت خديجه(س) شخص باسوادي بوده و با اطلاعاتي كه از يهود و ديگران به دست آورده بود، ميدانست در آن منطقه پيامبري ظهور خواهد كرد، البته در آن زمان يك يهودي نيز در مدينه حضور داشت و تمام زنان مكه را جمع كرده و به آنها گفته بود كه آخرين پيامبر الهي از اين مكان مبعوث خواهد شد و هر كس افتخار داشته باشد ميتواند با ايشان ازدواج كند، حضرت خديجه(س) هم از اين ماجراها با خبر شد.
مدير سابق گروه معارف دانشگاه تهران با بيان اينكه حضرت خواستگاران زيادي داشت، افزود: حضرت (س) در چند ديدار كه با پيامبر(ص) داشت، متوجه شد كه ايشان در تجارتها سود زيادي ميآورند و انسان خوب و پاكدامني هم هستند، به همين دليل از طريق عمار ياسر از ابوطالب درخواست ميكند كه من چون نميخواهم با مردان تاجر سر و كله بزنم ميخواهم در خانه بنشينم، يك انسان امانتداري را پيدا كردهام تا اموالم را به او بسپارم، پسر برادر شما همان كسي است كه من دنبالش بودهام.
وي افزود: گرچه در فرهنگ جوامع آن روز و همچنين بعضي از جوامع امروزي خوب نيست، خانمها از آقايان خواستگاري كنند، ولي حضرت خديجه(س) سنت شكني ميكند، صرفاً به دليل استفاده از وجود مقدس پيامبر اسلام(ص)، چون ايشان پيشبينيها را شنيده بود و احتمال ميداد كه ايشان همان پيامبر باشند و هم به دليل اينكه تمام مال و اموال خودشان را به ايشان بسپارد و خود در خانه بنشيند، درخواست ازدواج را خودش مطرح كرد.
*ابوطالب خطبه عقد را خواند/ ايمان ابوطالب در خطبه كاملاً آشكار است
عابديني با تأكيد بر اينكه خطبه ابوطالب براي ازدواج پيامبر و خديجه نشانگر ايمان ابوطالب است، خاطرنشان كرد: حضرت ابوطالب بعد از طرح اين موضوع در خانه و موافقت خواهران و برادران پيامبر(ص) به طور رسمي به خواستگاري حضرت خديجه(س) رفته و خطبه جالبي را براي ايشان خواند كه نشان ميدهد ايشان موحد بوده و به رسالت پيامبر اكرم(ص) از همان موقع با اطلاعات ضمني كه داشت معتقد بوده و به گونهاي كه از همان بچگي احترام ميگذاشت.
وي در ادامه به متن خطبه ابوطالب اشاره كرد و گفت: مرحوم صدوق در كتاب «من لا يحضره الفقيه» و شيخ كلينى در كتاب «كافى»، خطبه عقدى را كه به وسيله ابوطالب ايراد شده نقل كردهاند كه متن آن طبق روايت شيخ صدوق(ره) اين گونه است:
«الحمدلله الذى جعلنا من زرع ابراهيم وذرية اسماعيل، وجعل لنا بيتا محجوجا وحرما آمنا يجبى اليه ثمرات كل شىء، وجعلنا الحكام على الناس فى بلدنا الذى نحن فيه، ثم ان ابن اخى محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب لا يوزن برجل من قريش الا رجح، ولا يقاس باحد منهم الا عظم عنه، وان كان فى المال قل، فان المال رزق حائل وظل زائل، وله فى خديجه رغبة ولها فيه رغبة، والصداق ما سالتم عاجله وآجله، وله خطر عظيم وشان رفيع ولسان شافع جسيم»
سپاس خداي را كه ما را از كشت و محصول ابراهيم و ذريه اسماعيل قرار داد و براى ما خانه مقدسى را كه مقصود حاجيان است و حرم امنى است كه ميوه هر چيز به سوى آن گرد آيد بنا فرمود و ما را در شهرى كه هستيم حاكمان بر مردم قرار داد. سپس برادر زادهام محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب مردى است كه با هيچ يك از مردان قريش هم وزن نشود جز آنكه از او برتر است و به هيچ يك از آنها مقايسه نشود جز آنكه بر او افزون است و او اگر چه از نظر مالى كم مال است ولى مال پيوسته در حال دگرگونى و بىثباتى و همچون سايهاى رفتنى است و او نسبت به خديجه راغب و خديجه نيز به او مايل است و مهريه او را نيز هر چه نقدى و غير نقدى بخواهيد آماده است و محمد را داستانى بزرگ و شانى والا و شهرتى عظيم خواهد بود.
* سن حضرت خديجه(س) هنگام ازدواج چقدر بوده است؟
مدير سابق گروه معارف دانشگاه تهران با بيان اينكه ازدواج پيامبر(ص) با خديجه(س) پربركتترين ازدواج تاريخ است، اظهار داشت: زيرا حاصل اين ازدواج مولود پر خير و بركت فاطمه زهرا(س) است كه گل سرسبد زنان عالم، همسر اميرالمومنين علي(ع) و مادر امامان معصوم به خصوص منجي عالم بشريت (عج) است.
وي با اشاره به اختلاف ميان تاريخنويسان درباره سن حضرت خديجه(س) هنگام ازدواج، ادامه داد: معروف اين است كه پيامبر(ص) 25 سالشان بوده و حضرت خديجه 40 سال، ولي اين به نظر نميتواند درست باشد؛ اولاً بعد از ازدواج پيامبر و حضرت خديجه(س) ايشان شش فرزند از پيامبر(ص) به دنيا ميآورند، چهار دختر و دو پسر كه اگر ايشان 40 ساله بودند به نظر مشكل و سخت ميشود، آنچه كه از منابع ديگر به دست ميآيد كمتر از 40 سال است و نقلهاي متفاوتي بين 27، 30 و 32 وجود دارد، اما من معتقدم ايشان هم مانند پيامبر(ص) 25 سال داشتهاند.
*حضرت خديجه(س) قبل از ازدواج با پيامبر(ص) ازدواج نكرده بود
عابديني با بيان اينكه تاريخ نويسان سن حضرت خديجه(س) هنگام وفات را 50 سال ذكر كردهاند(سال دهم بعثت)، بنابراين ايشان هنگام ازدواج 25 سال داشته است، ابراز داشت: بعضي از تواريخ نوشتهاند كه حضرت خديجه(س) قبل از ازدواج با پيامبر اسلام(ص) ازدواج نكرده بود، اين سخن در منابع متعددي آمده مثل يعقوبي، در يعقوبي آمده كه «وكانت خديجة امراة باكرة» هنگامي كه خديجه با پيامبر(ص) ازدواج كردند باكره بود و ازدواج نكرده بود، بعضي نيز ميگويند كه ايشان قبل از پيامبر(ص) دو بار ازدواج كرده بود، اينها جزء نقلهاي مهم است.
وي افزود: اما جعفر مرتضي عاملي نويسنده كتاب «بنات النبي ام ربائبه» (دختران يا دختر خواندههاي پيامبر(ص كه خودم آن را ترجمه كردهام، معتقدند كه حضرت خديجه(س) قبل از ازدواج با پيامبر(ص) ازدواج نكرده بود، اين كتاب به عنوان كتاب سال، برنده جوايزي شده است.