گزارش تفصیلی همایش کارگزاران عمره دانشگاهیان
همایش دو روزه آموزشی- توجیهی کارگزاران ستاد عمره و عتبات دانشگاهیان با شرکت۴۶۰نفر از کارگزاران عمره؛ شامل مدیر، معاون، روحانی و معینه‌های کاروان‌های دانشگاهیان ۲۳ و ۲۴ بهمن ماه در مشهد مقدس برگزار شد.
به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني حج، برنامه افتتاحيه اين مراسم با قرائت قرآن مجيد و سلام ويژه به امام هشتم حضرت علي بن موسي الرضا (ع) از طبقه نهم محل همايش كه گنبد مطهر رضوي پيدا بود، آغاز شد.
تقدير از حضور حماسي مردم در راهپيمايي ۲۲ بهمن
در ابتداي اين همايش دو روزه، حجت الاسلام والمسلمين محمديان رئيس نهادنمايندگي ولي فقيه در دانشگاه‌ها طي سخناني از حضور حماسي مردم ايران در راهپيمايي يوم الله بيست و دو بهمن و بيعت مجدد با آرمان‌هاي انقلاب اظهار داشت: شما كارگزاران عمره دانشگاهيان و جوانان هستيد، ميليون‌ها مسلمان در سال با صرف هزينه‌هاي زياد خود را به دور خانه خدا مي‌رسانند و طواف مي‌كنند، كعبه با آن منزلت و جايگاه بالا باز هم در مرتبه احترام به مومن است. رسول گرامي اسلام (ص) قسم ياد كردند كه حرمت مومن بالا‌تر از حرمت كعبه است. مومن هم مالش، هم خونش و هم آبرويش حرمت دارد. امام صادق (ع) فرمودند هر كس براي برآورده شدن حاجت مومن قدمي براي رضاي خدا بردارد، خداوند به او ثواب عمره و اعتكاف در مسجد الحرام ادا مي‌كند.
ايشان با يادآوري فضايل حج و عمره و خدمت به مومنين، به كارگزاران عمره گفت: اين دو توفيق يك جا نصيب شما شده است و بايد قدر آن را بدانيد.
پاسخ به شبهات وظيفه روحانيون و كارگزاران حج
حجت الاسلام و المسلمين محمديان در ادامه چنين گفت: يكي از مهمترين ايرادهايي كه به عمره دانشگاهيان گرفته مي‌شود اين است كه شما اين جوانان را مي‌بريد و در مجموعه‌اي از شك و شبهه قرار مي‌دهيد. در قرآن آيات زيادي است كه در آنها اطاعت خدا و رسول كنار هم آمده است. پاسخ به شبهات كف كار و حداقل وظيفه ماست. طرح سوالات فروان از جانب دانشجويان عمره گزار و پاسخ صحيح به آن موجب مي‌شود ذهن آنها شكوفا شود.
وي ادامه داد: بيان مباني اصيل توحيدي و معارف شيعي براي دانشگاهيان بسيار مهم است كه بايد مورد توجه واقع شود. نكته ديگر موضوع تكفيري‌ها و فجايع به وجود آمده از سوي آنهاست. خطر افراطيون و تاثير منفي آنها در بين شيعيان امري است كه بايد به دقت رصد شود.
رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها در خاتمه به انتخاب بسيار مناسب روحانيون و مديران كاروانهاي عمره دانشگاهيان اشاره كرد و افزود: همه اين تلاش‌ها براي اين است كه در دل اين جوانان مستعد خاطرات شيرين و معنوي دوران عمره حك شود. خدا به ما عنايت كرده تا بتوانيم دست بندگان خدا را بگيريم و به آنها خدمت كنيم و دل آنها را به خدا اتصال بدهيم. اين اتصال نياز به مهر و عطوفت شما دارد.
در ادامه دكتر فلاح‌زاده استاد حوزه و دانشگاه در خصوص وضعيت منطقه و آشنايي با تفكر تكفيري‌ها مطالب مبسوطي بيان كرد.
دلايل غرب براي جلوگيري از گسترش اسلام
وي با ارائه توضيحاتي در خصوص جلوگيري از گسترش اسلام در منطقه، دنيا به ويژه غرب و موج اسلام خواهي در غرب گفت: وجود مساجد، مناره‌ها و گلدسته‌ها در كشورهاي غربي، به شدت آنها را به وحشت انداخته است.
فلاح زاده گفت: حضرت امام خميني (ره) هميشه در سخنراني‌هاي خودشان ۳ مخاطب داشتند: جهان اسلام، مستضعفين و نخبگان؛ غرب چون انسجام خودش را در خطر مي‌ديد به دنبال ايجاد شرايط جديدي بود كه تفكر امام را در دنيا تحت تاثير قرار دهد و از اين رو وهابيت شكل گرفت كه به دنبال سلطه خود در جهان اسلام است تا گفتمان امام راحل در جهان گسترش پيدا نكند.
ولايت و روح حج شعار امسال عمره دانشجويي
در ادامه، حجت السلام والمسلمين فقيهي رئيس ستاد عمره و عتبات دانشگاهيان ضمن خوشامدگويي به حضار، اهداف برگزاري همايش را بيان كرد و افزود: شعار امسال عمره دانشگاهيان، «ولايت و روح حج» است و هدف ما از برگزاري همايش كارگزاران عمره دانشگاهيان در مشهد مقدس اين بود تا شعار خود يعني بحث «ولايت» را عملي كنيم و به همين دليل به پابوس حضرت علي بن موسي الرضا (ع) آمديم.
وي افزود: روحانيون كاروانها بايد در مدينه منوره اين شعار را سرلوحه فعاليت‌هاي خود قرار داده و به معرفي هر چه بيشتر ائمه معصومين (ع) مدفون در مدينه منوره بپردازند و به نحوي برنامه ريزي كنند تا به روح اصلي حج كه همان ولايت است، جامه عمل بپوشانند.
فقيهي گفت. در انجام اعمال عمره هم بين طواف و اداي نماز پشت مقام ابراهيم (ع) فاصله اي نيست و اين بيانگر مقام والاي ولايت است؛ همان طور كه در قرآن كريم بيان شده، خداوند نور آسمان‌ها و زمين است و بايد بدانيم كه تجلي نور خدا، ائمه معصومين (عليهم السلام) هستند.
وي ادامه داد: هدف دوم برگزاري اين همايش، تبادل نظر مسئولين كاروانها با ستاد و نقد فعاليت‌هاي ستاد است؛ چون عمره دانشجويي پروژه ملي است و هدف بعدي آشنايي و توضيح برنامه‌هاي عمره در سال جاري است.
فقيهي در ادامه صحبت هايش در خصوص برنامه‌هاي حين سفر، شامل: ختم قرآن كريم در سرزمين وحي، حضور مناجات خوان، مداح، راوي و برگزاري مسابقات نيز سخن گفت.
حجت السلام و المسلمين نواب ديگر سخنران اين همايش بود كه پيرامون آشنايي با اماكن و مسير زيارت دوره ويژه دانشگاهيان براي شركت كنندگان سخن گفت.
وي افزود: عليرغم سخت گيري‌ها و محدوديت هايي كه در مدينه منوره هست، بايد تلاش كنيم خستگي ناپذير باشيم و با حفظ نشاط و تواضع به زائرين خدمت كنيم. همچنين در بازديد از اماكن مقدس مكه و مدينه منوره از آيات قرآن كريم مرتبط با اماكن مقدس بهره گيري كنيم. مثلا وقتي در احد براي زائر صحبت مي‌كنيم، آيات مربوط به آن را براي زائرين قرائت كنيم و زائر را از لحاظ معنوي به صاحب مقام ارتباط دهيم.
بخش دوم مراسم از ساعت ۱۴:۰۰ با قرائت قرآن كريم و مداحي حاج زين العابدين غلام؛ مداح مدينه منوره آغاز شد.
ضرورت تبيين اهميت ولايت براي جوانان
سپس حجت الاسلام والمسلمين سيدجواد مظلومي، معاون فرهنگي بعثه مقام معظم رهبري در سخنان كوتاهي خطاب به مديران و روحانيون و معينه‌هاي كاروانهاي دانشجويي اظهارداشت: جوانان دانشجو شما را به عنوان نماينده اي از سوي نظام و دين مي‌دانند و از شما انتظاردارند، لذا پاسخ دادن خيلي مهم و شايد مشكل باشد.
وي ادامه داد: اگر بدانيد اين جوانان به چه فكر مي‌كنند، به چه مي‌انديشند و چه خواسته هايي دارند؟ قلب جوانان رقيق و آماده پذيرش حق است، لذا اقتضا مي‌كند با صرف وقت فراوان به آنها پاسخ صحيح و مطلوب بدهيم، اگر نتوانيم اهميت ولايت را براي جوانان بيان كنيم خسران بزرگي است، زيرا حج بدون ولايت حج نيست.
دكتر قنبري – معاون توسعه مديريت و منابع انساني بعثه مقام معظم رهبري از ديگر سخنرانان اين همايش بود.
ويژگي‌هاي كعبه در تمام جهان بي نظير است
وي سخنان خود را به بيان اسرار و معارف حج اختصاص داد و با اشاره به جايگاه والا و معنوي سيدرضي گفت: شروع نهج البلاغه با معرفت الله است و ختم آن با ذكر يك عبادت و آن هم حج به سرانجام مي‌رسد، به نظر من اين يك امر اتفاقي نيست، حج يكي از اهتمام‌هاي همه انبياء بوده است اما در زمان پيامبر اكرم (ص) تغييراتي پيدا كرد، پيامبراكرم (ص) به مردم اهل مكه دستور داد تا با آن حضرت او را همراهي كنند، اين همراهي بدرقه نبود كه تا درب دروازه مكه تمام شود، بلكه تا غدير ادامه داشت و در اين نقطه با معرفي حضرت اميرالمومنين علي (ع) به عنوان جانشين، معرفت الامام شكل گرفت.
دكتر قنبري افزود: در پژوهش‌هاي علمي كه انجام شده، ويژگي‌هاي كعبه در تمام جهان بي نظير است، تنها نصف النهاري كه شمال جغرافيايي آن با شمال مغناطيسي يكي است مكه است و ديگر جايي نيست (حتي نصف النهار گرينويچ هم اختلاف دارد).
وي تصريح كرد: علم جغرافيايي اعتراف دارد كه در زمان پيدايش زمين، اولين جايي كه از زير آب بيرون كشيده شد مكه است. اينجا ركن زمين است، تنها فردي كه در كعبه متولد شد حضرت امير (ع) بود و لذا ركن امامت شد، حضرت اباعبدالله (ع) به منظور حفظ حرمت حرم، از مكه خارج شد و به كربلا رفت تا مكه ركن شهادت باشد. كعبه ركن انتظارهم هست.
چرا آغاز حج تمتع روز عرفه و سرزمين عرفات است
اين مقام مسئول در بعثه مقام معظم رهبري با طرح اين سئوال كه چرا آغاز حج تمتع روز عرفه و سرزمين عرفات است، گفت: زيرا خداوند در اين روز دربهاي رحمت را به روي بندگانش باز مي‌كند. كعبه نقطه اوج است زيرا انزواي تكيه بر ديگران و روي آوردن به خدا از اولين ويژگي‌هاي حج است.
وي با طرح اين سئوال كه چرا حاجي درحج اعمال را با نماز طواف نساء به پايان مي‌برد؟ گفت: براي اين كه كمال پيدا كند و رفتار و حضورش در قبله باشد.
در ادامه مراسم، محمدحسين وزيري مدير نمونه عمره سال ۹۲-۹۱ اطلاع رساني به موقع به زائرين از طريق تماس تلفني، ارسال پيامك، ايميل، تهيه برنامه‌هاي كاروان قبل از سفر و كشف استعدادهاي زائرين در اداره كاروان را از مهمترين عوامل موفقيت خود بر شمرد.
همچنين حجت الاسلام والمسلمين سيد محمد جواد حسيني كاشاني، روحاني نمونه؛ برگزاري ۲ نمايشگاه عكس، متشكل از ۳۰۰ عكس قديمي در مكه مكرمه و مدينه منوره را از برنامه‌هاي كاروان خود برشمرد و گفت: قبل از حركت به سمت شجره، دانشجويان را با لباس احرام به حرم پيامبر (ص) مي‌بريم و با قرائت قرآن با آمادگي معنوي بيشتر و كسب اجازه از رحمه للعالمين (ص)، راهي مكه مكرمه مي‌شويم.
ميزگرد مسؤلين ستاد عمره دانشگاهيان
شايان ذكر است در حاشيه همايش، ميز گرد مسئولين ستاد عمره دانشگاهيان تشكيل شد و پس از ارائه توصيه‌هاي لازم به مديران و روحانيون كاروانها حاضر در همايش، به سوالات شركت كنندگان پاسخ دادند.
در ابتداي اين ميزگرد، حجت الاسلام والمسلمين اخويان به مقدمه اي در خصوص برنامه‌ها و محصولات فرهنگي ستاد اشاره كرد و سپس محمد زارع، معاون اجرايي ستاد گفت: مديران و روحانيون كاروانها مي‌توانند اطلاعات لازم كاروان خود را در سامانه اي كه به اين منظور طراحي شده، در سايت لبيك قرار دهند و بعد از سفر هم با انتشار عكس‌هاي كارواني خود در شبكه اجتماعي زمزم ياد و خاطرات معنوي سفر را براي زائرين زنده نگه دارند.
سپس ابراهيم صارمي، معاون پشتيباني ستاد، ضمن ارائه گزارشي از وضعيت پشتيباني ستاد از برگزاري جلسات و همايش‌هاي استاني قبل و بعد از سفر عمره گفت: ستاد به منظور برگزاري كلاس‌هاي آموزشي قبل از سفر و همايش‌هاي استاني بودجه اي در نظر گرفته و از استان‌هاي سراسر كشور به اين منظور حمايت خواهد كرد.
در ادامه، بيژن لطفي مدير روابط عمومي ستاد عمره گفت: در امتداد فعاليت‌هاي فرهنگي گذشته ستاد، اقدام به راه اندازي مجدد باشگاه زمزم نموديم. اين شبكه فضايي مناسب براي انتشار مطالب دانشگاهيان عمره گزار است.
وي همچينن افزود: ستاد اقدام به حضور در شبكه‌هاي اجتماعي ديگر نموده كه اين امر مي‌تواند در شناخت زائر وسلايق او به مسئولين كاروان كمك شاياني كند.
برنامه‌هاي همايش روز اول با برگزاري كميسيون‌ها تا ساعت ۲۰ ادامه پيدا كرد.
شايان ذكر است آقايان شركت كننده در اين همايش در چهار كميسيون به بررسي فرصتها، تهديدها و آسيبهاي احتمالي و نحوه ارائه خدمات به زائران پرداختند.
اين كميسيون‌ها عبارتند از: كميسيون ارزيابي و آسيب شناسي برنامه‌هاي فرهنگي، كميسيون ارزيابي و آسيب شناسي محصولات فرهنگي، آينده مطلوب عمره دانشگاهيان در حوزه فرهنگ و اجرا، و كميسيون تسهيلات و خدمات ارائه شده به زائرين، معينه‌هاي شركت كننده در جلسه نيز در جلسه ويژه اي به بحث و تبادل نظر پرداختند.
مسابقه ۷ گام حضور
برنامه‌هاي اختتاميه در روز دوم با تلاوت آياتي از قرآن مجيد آغاز شد. سپس حجت الاسلام والمسلمين اخويان مدير فرهنگي ستاد عمره، ضمن ارائه توضيحاتي در خصوص برنامه‌هاي فرهنگي ستاد به معرفي مسابقات قبل و حين سفر پرداخت.
اخويان گفت: در سال جاري مسابقه اي با عنوان ۷ گام حضور با هفت نوع مسابقه پيش بيني كرديم كه شامل مسابقات خلاصه نويسي كتاب از ميقات تا عرفات، عكس، همگام با قبله، سفرنامه نويسي و. . است كه بايد نسبت به معرفي مسابقات در جلسات قبل از سفر اقدام كنيد.
اخذ وام براي ۱۰ هزار دانشجوي عمره‌گزار
در ادامه حجت الاسلام والمسلمين فقيهي ضمن خوشامد گويي به حضار گفت: با پيگيري‌هاي ستاد و با توجه به محدوديت هايي كه بانك در زمينه بودجه داشت، در سال جاري موفق به اخذ وام براي ۱۰ هزار دانشجوي عمره گزار به مبلغ شش ميليون ريال شديم.
فقيهي در ادامه به ذكر برنامه‌هاي قبل و حين سفر ستاد در زمينه اجرايي و فرهنگي پرداخت و افزود: بايد از فضاي معنوي مكه و مدينه براي تحول جوانان نهايت بهره برداري شود. سعي كنيد حلقه‌هاي قرآني را در مسجدالنبي و مسجدالحرام مابين نمازهاي مغرب و عشا فعال كنيد كه اين امر تيري به سوي وهابيت خواهدبود.
دكتر افروز استاد روان شناسي از ديگر سخنرانان همايش بود كه در رابطه با اصول ارتباط با جوانان سخن گفت.
اصول ارتباط با جوانان عمره‌گزار
وي در ابتدا با تعريف كلمه زيارت اظهارداشت: زيارت يعني مطلوب انديشي و محبوب طلبي، زيارت يعني به درگاه خدا براي محبوب شدن دعا كردن، تا محبوب نشويم زيارت مقبول نمي‌شود.
دكتر افروز در ادامه درباره اصول ارتباط با جوانان افزود: در هر رابطه اي چه كلامي و چه غير كلامي ۵ ركن مهم وجود داردكه عبارتند از: ۱-شناسايي ويژگي‌هاي مخاطبين؛ كودكان در حال زندگي مي‌كنند، پيران در گذشته سير مي‌كنند و جوانان در آينده سير دارند، بايد با زبان مثبت انديشي با اين‌ها صحبت كرد و آينده زيباي دست يافتني را براي آنها ترسيم كرد. جدا از ويژگي‌هاي تحولي سنين مختلف، همه آدمها داراي ويژگي‌هاي ذاتي مشخصي هستند، همه محبت طلب هستند، همه دوست دارند آنها را تاييد كنند، تكريم را دوست دارند.
دكتر افروز افزود: انتقال ارزش‌هاي حج و گره زدن آن با زندگي افراد جزو محتواي پيام ماست.
ايشان از روحانيون و مديران كاروانها خواست همان طور كه با احرام بستن ۲۴ چيز بر فرد حرام مي‌شود بيان اين موارد و ارتباط آن با زندگي براي دانشجويان مهم است، به عنوان مثال: نگاه كردن در آيينه حرام است، اين مفهوم ويژه اي دارد از جمله اين كه كسي كه به آيينه نگاه مي‌كند خودش را مي‌بيند، پس ما نبايد در زندگي خودبين باشيم، اگر عطرزدن بر محرم حرام مي‌شود پس مفهوم آن اين است كه خودنمايي هم خوب نيست، لجبازي نكنيم و منم منم نداشته باشيم.
حجت الاسلام والمسلمين حاج آقاي قرائتي ديگر سخنران روز دوم همايش بود.
حج و عمره دانشجويان را بيمه مي‌كند
وي ارتباط محبت آميز با زائران و بويژه دانشجويان را مورد تاكيد قرار داد و اظهارداشت: حج و عمره بچه‌ها را بيمه مي‌كند، نماز بچه‌ها را بيمه مي‌كند، اصولا كل دين بچه‌ها را بيمه مي‌كند، سعي كنيد فرهنگ خنده حكيمانه را ايجاد كنيد، بايد از فرصت‌هاي عمره حداكثر استفاده را ببريد، اگر چيزي را نمي‌دانيد اقرار به دانايي نكنيد، در نگاههايتان به افراد عدالت داشته باشيد، اين طور نباشد كه به يك نفر توجه بيشتري داشته باشيد، اين تفاوت را بچه‌ها احساس مي‌كنند.
آقاي قرائتي افزود: روي اصول و عقايد بچه‌ها بيشتر كاركنيد، گاهي شبهه با يك مثل حل مي‌شود. حج يك نوع تعبد است، بايد مسئله ولايت فقيه را براي همه روشن كنيم. مفهوم ولايت فقيه شايد در خيلي جاها باشد، اين كه يك نفر حرف آخر را بزند. اما در كشور ما مفهوم ولايت فقيه خيلي جامع است، اين فرد فقيه جامع الشرايطي است كه مورد تاييد خبرگان ملت است.
شايان ذكر است همايش توجيهي- آموزشي كارگزاران ستاد عمره و عتبات دانشگاهيان تا اذان ظهر در روز دوم همايش ادامه داشت و با تبيين اصول ارتباطي با جوانان، ولايت در حج، اسرار و معارف عمره و نقش ماندگار آن در زندگي، به كار خود پايان داد.