سنت ایرانی تایید شده اسلام و شوق افزون حضور در سرزمین وحی و عتبات

به گزارش خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج، نوروز فرصت دوباره تحول و تدبر است براي اينكه انسان به شناخت بيشتري از خود، آيات الهي بي شمار موجود در طبيعت و نو شدن آن و حكمت و تدبير پروردگار دست يابد. با اصلاح رفتارها و روش‌هاي نادرست گذشته خود همراه با طبيعت متحول شود و مسير زندگي خويش را در راستاي مسيري كه قرآن مشخص كرده و در سيره ائمه اطهار عليهم السلام به طور عملي نمود يافته به سوي سعادت و رستگاري طي كند.
سفر در نوروز سفر در نوروز از جمله سنت هايي به شمار مي‌رود كه در روايات اسلامي به آن‌ها اشاره شده است و ائمه اطهار عليهم السلام و بزرگان دين درباره آن سخن گفته اند. ايرانيان نوروز را با دو سنت پسنديده اسلامي همراه ساخته اند؛ نخست سنت صله رحم و بازديد از بزرگان و بيماران و دوم سفر و حركت براي مشاهده و شناخت بيشتر آيات خداوند سبحان در طبيعت و جهان پيرامون.
علامه مجلسي حديثي از امام صادق (ع) در مورد نوروز نقل مي‌كند: امروز روزي است كه خداوند عهد ازل (پيمان جاودانه) را با مردم بست، روزي است كه نخستين بار خورشيد بدرخشد و باد بوزيد و…، روزي است كه كشتي نوح بر كوه جودي نشست؛ روزي است كه جبرئيل بر پيامبر فرود آمد، روزي است كه حضرت پيامبر (ص)، علي (ع) را بر شانه بلند كرد تا بت‌هاي كعبه را سرنگون ساخت، روزي است كه دستور داد مردم با علي (ع) بيعت كنند.
همچنين امام صادق عليه السلام فرمودند: نوروز كه مي‌‏آيد ما منتظر فرج قائم آل ‏محمد (ص) هستيم، زيرا نوروز از روزهاى ما و روزهاى شيعيان ما است. (بحارالانوار جلد ۵۹) آداب نوروز
روايت معلّى بن خنيس به نقل از امام صادق (ع) در مفاتيح الجنان اينچنين است، ايشان فرمودند: چون روز نوروز شود غسل كن، و پاكيزه‏ترين‏ جامه‏هاى خود را بپوش و به بهترين بوها خويشتن را خوشبو گردان و در آن روز روزه بدار و چون از نماز پيشين و پسين]و نافله‏هاى آن دو فارغ گشتى چهار ركعت نماز بخوان، هر دو ركعت به يك سلام، پس از ركعت اول بعد از سوره حمد ده مرتبه سوره قدر و در ركعت دوّم بعد از سوره حمد ده مرتبه سوره كافرون و در ركعت سوم بعد از سوره حمد ده‏ مرتبه سوره توحيد و در ركعت چهارم بعد از سوره حمد ده مرتبه سوره فلق و ناس را بخوان و پس از نماز بر سجده‏ شكر رفته و اين دعا را بخوان:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ عَلَى جَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ بَارِكْ عَلَيْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَكَاتِكَ وَ صَلِّ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَارِكْ لَنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا الَّذِي فَضَّلْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَ خَطَرَهُ اللَّهُمَّ بَارِكْ لِي فِيمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ حَتَّى لا أَشْكُرَ أَحَدا غَيْرَكَ وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ اللَّهُمَّ مَا غَابَ عَنِّي فَلا يَغِيبَنَّ عَنِّي عَوْنُكَ وَ حِفْظُكَ وَ مَا فَقَدْتُ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَلا تُفْقِدْنِي عَوْنَكَ عَلَيْهِ حَتَّى لا أَتَكَلَّفَ مَا لا أَحْتَاجُ إِلَيْهِ يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ.
همين طور در كتب ديگرآمده است: ذكر يا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَى أَحْسَنِ الْحَالِ ۳۶۶مرتبه بيان شود.
سيرو في الارض
سفر فرصتي مغتنم براي انسان سازي و عبرت آموزي است. انسان در سفر آداب زندگي مي‌آموزد و قدرت تحمل مشقات و سختي‌ها را كسب مي‌كند. به همين سبب است كه در قرآن بر جايگاه سفر تاكيد شده است:
«قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ»؛ بگو: در زمين بگرديد و بنگريد چگونه آفرينش را آغاز كرده است سپس (باز) خداست كه نشئه آخرت را پديد مى‏آورد خداست كه بر هر چيزى تواناست. (عنكبوت/۲۰)
آداب سفر
شيخ عباس قمي در مفاتيح الجنان آورده است: وقتي مسافر آماده سفر شد غسل كند پس از آن دو ركعت نماز بگزارد و از خدا خير خود را طلب نمايد و آية‌الكرسى بخواند و حمد و ثناى الهى بجا آورد و صلوات بر حضرت رسول و آل او بفرستد. سپس اين دعا را بخواند:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْتَوْدِعُكَ الْيَوْمَ» خدايا من خود را در اين روز به عنوان وديعت به تو سپردم «نَفْسِى وَ اَهْلى وَ مالى وَ وُلْدى وَ مَنْ كانَ مِنّى بِسَبيلٍ الشّاهِدَ مِنْهُمْ وَالْغآئِبَ» خودم و خاندانم و مال و فرزندانم و هر كه را با من راهى دارد حاضرشان و غائبشان را اَللّهُمَّ احْفَظْنا بِحِفْظِ الاِْيْمانِ وَاحْفَظْ عَلَيْنا » خدايا حفظ كن ما را به حفظ ايمان و نگهبان بر ما باش «اَللّهُمَّ اجْعَلْنا فى رَحْمَتِكَ وَلا تَسْلُبْنا فَضْلَكَ اِنّا اِلَيْكَ راغِبُونَ.
خدايا ما را در كنف رحمت خويش قرار ده و فضلت را از ما سلب مفرما كه ما به تو مشتاقيم.
اَللّهُمَّ اِنّا نَعُوذُ بِكَ مِنْ وَعْثآءِ السَّفَرِ وَ كابَةِ الْمُنْقَلَبِ وَ سُوَّءِ الْمَنْظَرِ فِى الاْهْلِ وَالْمالِ وَالْوَلَدِ فِى الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ.
خدايا به تو پناه بريم از رنج سفر و اندوهناك برگشتن و بدى ديدار در خاندان و مال و فرزند در دنيا و آخرت.
اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَيْكَ هذَا التَّوَجُّهَ طَلَباً لِمَرْضاتِكَ وَ تَقَرُّباً اِلَيْكَ.
خدايا من به تو رو كنم در اين رو كردن به خاطر اين كه جوياى خشنودى تو و تقرب جستن به درگاهت هستم.
[اَللّهُمَّ] فَبَلِّغْنى ما اُؤَمِّلُهُ وَ اَرْجُوهُ فيكَ وَفى اَوْلِيآئِكَ» خدايا پس مرا به آرزويم و آنچه از تو و اوليائت است برسان
يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ.
مسافر پس از اين دعا تسبيحات حضرت فاطمه سلام الله عليها را بخواند و سوره حمد را از پيش رو و از جانب راست و از جانب چپ بخواند و همچنين آية الكرسى را از سه جانب بخواند. و بگويد:
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهى» خدايا به سوى تو گرداندم رويم را «وَ عَلَيْكَ خَلَّفْتُ اَهْلى وَ مالى وَ ما خَوَّلْتَنى وَ قَدْ وَثِقْتُ بِكَ فَلا»
و به اميد تو بجاى گذاردم خانواده و مالم و آنچه را به من مرحمت فرمودى و به تو اطمينان كردم پس «تُخَيِّبْنى يا مَنْ لا يُخَيِّبُ مَنْ اَرادَهُ وَلا يُضَيِّعُ مَنْ حَفِظَهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ» نااميدم مكن اى كه نااميد نكند، هر كه را به او توجه كند، و ضايع نكند هر كه را او محافظتش كند خدايا درود فرست بر محمد و آلش، وَاحْفَظْنى فيما غِبْتُ عَنْهُ وَلا تَكِلْنى اِلى نَفْسى » و محافظت كن آنچه را مربوط به من است و من از آنها دورم و مرا به خودم وامگذار «يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ اَلدُّعاءَ» اى مهربانترين مهربانان.
سپس مسافر سوره توحيد را يازده مرتبه و سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ و آية الكرسى و سوره ناس و سوره فلق را بخواند، صدقه بدهد و سفر را آغاز كند.
در كشور ما بيشترين سفرها در نوروز صورت مي‌گيرد و مسافرپذير‌ترين شهرها اماكن مذهبي هستند. آمارها حاكي از اين است كه در نوروز ۹۲ دوازده ميليون مسافر به مشهد مقدس عزيمت كردند و شهرهاي قم و شيراز نيز در رتبه‌هاي بعدي اماكن مقدسي قرار دارند كه هر سال تعداد زيادي از دوستداران و محبان اهل بيت عليهم السلام را پذيرا هستند. اين حجم مسافرت علاوه بر ميليون‌ها زائري است كه به عتبات عاليات و مكه مكرمه و مدينه منوره سفر كرده اند.
امسال با توجه به تقارن ايام نوروز ۹۳ با ايام فاطميه و مراسم سوگواري شهادت حضرت زهرا عليها السلام امسال مردم اقبال بيشتري به سفر به اماكن متربكه نشان داده اند. به طوريكه آمارها از افزايش قابل ملاحظه متقاضيان سفر به اين مناطق حكايت مي‌كند. در اين خصوص سيد ابوالحسن رضوي، مديرعامل شمسا با اعلام خبر افزايش ۲۰ درصدي كاروان‌هاي عتبات در نوروز گفته كه در حال حاضر روزانه ۱۰۰ كاروان عازم عتبات مي‌شوند كه اين مقدار در نوروز به ۱۲۰ كاروان خواهد رسيد.
سفر به سرزمين مقدس وحي، زيارت مرقد حضرت رسول عليه السلام و قبور ائمه بقيع خواسته و آرزوي قلبي و معنوي هر مسلماني است. چه سفري بالاتر از حج و چه فرصت مناسبي در نوروز براي انجام اين فريضه ديني.
در نوروز افضل سفرها به خاصه در سالي كه تعطيلات عيد با ايام فاطميه مقارن شده است زيارت اهل بيت عليهم السلام و خانه خداست كه با استفاده از فضاي متبرك و نظر خاصه ائمه فرصت ويژه اي براي اصلاح خويشتن و جامعه بوجود آورده است. علاوه بر جنبه‌هاي تكامل فردي در حج از جمله دوري از كبر، عصيان، حسد، نفاق، خودبيني، ريا، كاهلي و سستي، كج خلقي و…آثار جمعي حج مانند حفظ اتحاد امت اسلامي، حل مشكلات برادران ديني، رواج ساده زيستي در مسلمانان و…مي تواند در آستانه سال نو تحولي شگرفت در زندگي مسلمين رقم بزند.