آیا «دکة القضاء» در مسجد کوفه محل قضاوت امام علی بوده است؟

به گزارش سرويس انديشه پايگاه اطلاع رساني حج، در بسياري از منابع به مكاني به نام «دكة القضاء» اشاره شده كه در ميان مسجد كوفه قرار داشت و برخي در توصيف آن نوشته‌اند كه اين مكان در جايگاهي قرار دارد كه هيچ سايه‌باني بر روي آن نيست.[1] عنوان «دكة القضاء» و در كنار آن «دكة الطست» از گذشته براي اين مكان مورد استفاده قرار مي‌گرفت[2] و از نوشتارهاي موجود در سده‌هاي مختلف تاريخي برمي‌آيد كه ‌هم اين نام و هم جايگاه‌ آن، همان چيزي است كه امروزه وجود دارد. [3]
با توجه به آنچه گفته شد، توضيحاتي را در اين زمينه ارائه مي‌كنيم:
1. از امام علي(ع) قضاوت‌هاي بسياري حتي در زمان پيامبر(ص) نقل شده است.[4] بر اين اساس، جايگاه قضاوت امام منحصر در اين مكان نبوده است.
2. امام علي(ع) در اين مكان، علاوه بر قضاوت به امور ديگري نيز مي‌پرداخت، چنان‌كه در روايتي مي‌خوانيم: «حضرتشان بر دكة القضاء نشسته بود كه مردي به نام صفوان بن اكحل نزد او آمده و گفت: من از شيعيان شما هستم و گناهاني انجام داده‌ام و مي‌خواهم با نشان دادن راه بخشش مرا پاك گرداني...».[5]
3. مسجد كوفه از جمله اماكن مقدس اسلامي به شمار مي‌آيد كه نمادها و مزارهاي مختلفي در داخل و پيرامون آن وجود دارد كه براي بيشتر آنها - از جمله همين دكة القضاء - اعمال مشخص و معيّني در منابع ذكر شده است.[6]
4. مسئله‌اي در منابع فقهي مورد بررسي قرار گرفته كه آيا انجام قضاوت در مسجد كراهت دارد يا نه؟ برخي از فقها از وجود چنين مكاني در مسجد كوفه -‌ كه در آنجا امام به قضاوت مي‌پرداخت – برداشت كرده‌اند كه قضاوت در مسجد كراهتي ندارد.[7]
[1]. ابن ادريس حلّي، السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي، محقق، مصحح، موسوي، حسن بن احمد، ابن مسيح، ابو الحسن، ج 2، ص 157، قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ دوم، 1410ق. [2]. طبري آملي، محمد بن جرير بن رستم، نوادر المعجزات في مناقب الأئمة الهداة(ع)، محقق، مصحح، اسدي، باسم محمد، ص 134، قم، دليل ما، چاپ اول، 1427ق. [3]. شيخ طوسي، محمد بن حسن، الخلاف، محقق، مصحح، خراساني، علي، شهرستاني، سيد جواد، طه نجف، مهدي، عراقي، مجتبي، ‌ج 6، ص 211، قم،‌ دفتر انتشارات اسلامي، چاپ اول، 1407ق.(قرن پنجم)؛ علامه حلّي، حسن بن يوسف، مختلف الشيعة في أحكام الشريعة، ج 3، ص 92، قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ دوم، 1413ق.(قرن هفتم)؛ فيض كاشاني، محمد محسن، الوافي، ج 7، ص 507، اصفهان، كتابخانه امام أمير المؤمنين علي(ع)، چاپ اول، 1406ق.(قرن يازدهم). و ... [4]. شيخ مفيد، الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد، ج 1، ص 197، قم، كنگره شيخ مفيد، چاپ اول، 1413ق. [5]. ابن شاذان قمي، أبو الفضل سديدالدين، الفضائل، ص 74، قم، منشورات الرضي، چاپ دوم، 1363ش. [6]. ر. ك: ابن مشهدي، محمد بن جعفر، المزار الكبير، محقق، مصحح، قيومي اصفهاني، جواد، ص 176، قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ اول، 1419ق؛ عاملي (شهيد اول)، محمد بن مكي، المزار في كيفية زيارات النبي و الأئمة(ع)، ص 252، قم، مدرسه امام مهدي(عج)، چاپ اول، 1410ق. [7]. فخر المحققين حلّي، محمد بن حسن، ايضاح الفوائد في شرح مشكلات القواعد، محقق، مصحح، موسوي كرماني، سيد حسين، اشتهاردي، علي‌پناه، بروجردي، عبدالرحيم، ج 4، ص 310، قم، ‌مؤسسه اسماعيليان، چاپ اول، 1387ق؛ ابن براج طرابلسي، قاضي عبد العزيز، المهذب، ج 2، ص 592، قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ اول، 1406ق. منبع: اسلام كوئست