حج برای اموات پاسخ به سوالات فقهی حج
پدری که حج بر او مستقر شده بود بدون اینکه به نیابت از وی درباره حج وصیت کند از دنیا رفته است. آیا با اینکه اولاد از وضعیت پدر متوفی مطلع هستند بر آنان واجب است که از جانب پدر حج بجا بیاورند؟ یا نه؟
سوال:پدري كه حج بر او مستقر شده بود بدون اينكه به نيابت از وي درباره حج وصيت كند از دنيا رفته است. آيا با اينكه اولاد از وضعيت پدر متوفي مطلع هستند بر آنان واجب است كه از جانب پدر حج بجا بياورند؟ يا نه . و اگر موظف اند آيا از اصل مال و يا ثلث آن ؟ جواب:بايد از اصل مال كسي را به نيابت از طرف وي به حج ميقاتي بفرستد. (آيتالله مكارم شيرازي) سوال:اگر پدري پس از ثبتنام حج فوت كرده است و چند پسر دارد و اجازه رفتن به حج به يكي از پسران داده ميشود، در چنين موردي استطاعت طريقي براي كدام يك حاصل ميشود؟ جواب:اگر به عنوان نيابت پدر است، بر هيچ يك از آنها رفتن به حج و قبول نيابت واجب نيست، مگر آنكه بالخصوص مورد وصيت باشد و اگر منظور اين است كه يكي از آنها ميتواند با استفاده از فيش پدر براي خود حج بجاي آورد، در صورت داشتن ساير شرايط استطاعت بر هر كدام كه ميداند با استفاده از فيش مورد موافقت ديگران قرار ميگيرد، حج واجب است و اگر همه در اين جهت مساوي باشند، بر همه لازم است اقدام كنند و چنانچه يكي از آنها بدون مسامحه ديگران موفق به استفاده شد، حج از ديگران ساقط است، ولي با مسامحه حكم به استقرار حج بر ديگران كه مسامحه كردهاند، خالي از وجه نيست و اين در صورتي است كه فيش از تركه ميّت شمرده نشود و اگر از تركه ميّت محسوب شود، درصورتيكه هيچ يك از ورثه از حق خود نسبت به آن صرف نظر نكند، بايد به فروش برسد و بهاي آن بين ورثه كما فرض الله تقسيم شود و بنابراين هر يك از ورثه يا غير ورثه بايد اقدام به خريد فيش نمايد و هر كس برايش فراهم شد، حج بر او واجب است و چنانچه پدر واجب الحج بوده است، بايد براي او استيجار نمايند، هر چند به فروش فيش باشد. (آيت الله صافي گلپايگاني) سوال:پدرم وصيت كرده كه حدود 150 هزارتومان از اموالش را براى او حج بجاآورم. باتوجه به اينكه كل اموال پدرم براى حج كفايت نمى كند وقبلا ثبت نام نكرده است. وقدرت رفتن به حج را نيزنداشته است. فعلا وظيفه چيست؟ جواب:در فرض سؤال، حج واجب نيست. و چنانچه همه ورثه راضى باشند، يك حج ميقاتى براى او انجام دهيد. و در غير اين صورت مبلغ مورد وصيت را مثل ساير تركه ميت بين ورثه تقسيم كنيد. (آيتالله فاضل لنكراني) سوال:شخصى وصيت كرده كه بعد از فوتش درختهايش را براى حج او مصرف كنند، در حالى كه آنها كفاف خرج حج امروز را ندارد، وظيفه چيست؟ جواب:اگر حج بر او واجب بوده و غير از درختها اموال ديگرى داشته كه مجموعاً براى حج كافى است، لازم است همه را در حج صرف كنند. و اگر حج بر او واجب نبوده درختها را در كار خير به نيّت ميت مصرف كنند. (آيتالله فاضل لنكراني) سوال:دخترى كه تنها وارث زمين هاى پدر بوده و فوت كرده و قسمتى از ماتركش را اختصاص به نماز و روزه داده، آيا حج بر او واجب بوده است؟ جواب:چنانچه با فروش قسمتى از زمين و صرف در حج، مخارجش تأمين مى شده و شرايط ديگر استطاعت وجود داشته، لازم است از تركه او حجى براى او انجام گيرد. اگر چه ميقاتى باشد. (آيتالله فاضل لنكراني)