نخستین شماره دوفصلنامه تخصصی سلفی‌پژوهی در بازار نشر
نخستین شماره دوفصلنامه علمی تخصصی سلفی‌پژوهی از سوی مؤسسه دارالاعلام لمدرسة اهل‌البیت علیهم‌السلام منتشر شد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، نخستين شماره دوفصلنامه علمي تخصصي سلفي‌پژوهي ويژه بهار و تابستان 1394 از سوي مؤسسه دارالاعلام لمدرسة اهل‌البيت عليهم‌السلام چاپ و روانه بازار شد.
اين فصلنامه شامل پنج مقاله به شرح ذيل است:
تعارض نظر ابن‌تيميه با نظرات علماي اهل سنت در شأن نزول آيه ولايت
توسل، شفاعت، استغاثه؛ رفع نزاع با تبييني جديد
نقد ديدگاه ناصرالقازي در مسأله رؤيت خداوند
بررسي تطبيقي ديدگاه وهابيت و اخوان‌المسلمين درباره بني‌اميه
بررسي و نقد توحيد در انديشه سلفيه وهابي و سلفيه جهادي
تعارض نظر ابن‌تيميه با نظرات علماي اهل سنت در شأن نزول آيه ولايت
احمد سعدي
ابوالفضل قاسمي
چكيده: بسياري از دانشمندان اهل سنت به شأن نزول آيه ولايت در خصوص حضرت علي عليه‌السلام تصريح كرده‌اند. ابن‌تيميه نخستين كسي است كه با صراحت اين شأن نزول را منكر شده، ادعاي اجماع بر كذب بودن آن را مطرح كرده است.
اين مقاله به بررسي نظريه ابن‌تيميه در ادعاي اجماع بر كذب بودن اين شأن نزول پرداخته است. براي اين منظور تاب‌هاي تفسيري علماي اهل‌سنت تا زمان حيات ابن‌تيميه بررسي، و روايات صحابه در اين شأن نزول از منابع اهل‌سنت جمع‌آوري شده است؛ يك مورد هم بررسي سندي شده است.
همچنين سخنان ابن‌تيميه را درخصوص نقل‌نشدن اين شأن نزول توسط علماي اهل‌سنت بررسي كرده‌ايم. در نهايت اين نتيجه حاصل شد كه ادعاي ابن‌تيميه صحيح نيست، بلكه اجماع بر صحت اين شأن نزول وجود دارد و افرادي مانند بغوي، طبري و ابن ابي‌حاتم اين حديث را ذكر كرده‌اند، در حالي كه ابن‌تيميه مدعي است اين افراد اين حديث را نقل نكرده‌اند.
توسل، شفاعت، استغاثه؛ رفع نزاع با تبييني جديد
مهدي فرمانيان كاشاني
محمد معيني‌فر
چكيده: مسأله توسل و استغاثه از جمله مسائل كلامي است كه فرق مختلف اسلامي درباره آن نظرات متفاوتي داده‌اند. برخي فرق اسلامي موارد مذكور را قبول دارند. اما برخي ديگر قبول ندارند و گروهي ديگر نيز معتقدان به توسل و شفاعت را كافر و كشتن ايشان را واجب مي‌دانند. وهابي‌ها از جمله كساني هستند كه در زمينه توسل، شفاعت و استغاثه نظرات بسيار تند و تكفيري دارند؛ به گونه اي كه بسياري از مسلمانان را با حربه تكفير از دايره اسلام بيرون رانده، قتل آنها را نيز جايز مي‌شمارند.
پژوهش حاضر با كاويدن زواياي مختلف توسل، شفاعت و استغاثه اقسامي شانزده‌گانه را براي موارد مذكور ترسيم و محل نزاع با مخالفان را به صورت شفاف تقرير كرده است. از اين اقسام، پنج قسم مربوط به توسل است كه در تمام اقسام بين شيعه و وهابيت اختلاف است. پنج قسم مربوط به شفاعت است كه در دو قسمت آن اختلاف است. شش قسم ديگرهم مربوط به استغاثه است.
نقد ديدگاه ناصرالقازي در مسأله رؤيت خداوند
رضا برنجكار
ابراهيم توكلي‌مقدم
چكيده: مسأله رؤيت خداوند متعال به وسيله چشم(قوه باصره) از مسائل كلامي با قدمتي است كه از گذشته ميان متكلمان فرقه‌هاي اسلامي محل بحث و اختلاف فراوان بوده است. بحث اصلي در اين مسأله اين است كه آيا رؤيت خداوند از نظر ثبوتي ممكن است؟ همچنين پس از ثبوت امكان رؤيت خدا يا فارغ از آن، آيا در مقام اثبات دليلي بر آن وجود دارد؟ اماميه اثناعشريه، زيديه، اسماعيليه، معتزله و اباضيه، جواز و وقوع رؤيت خداوند را عقلا و نقلا منكر شده‌اند؛ در مقابل اشعريه، ماتريديه، سلفيه، اهل حديث و فرقي ديگر از اهل‌سنت آن را عقلا جايز و نقلا در آخرت لازم دانسته‌اند.
در اين نوشتار بايد با نقد ديدگاه سلفيه، به ويژه ناصر القازي، نويسنده كتاب اصول مذهب الشيعه و اثبات محال‌بودن رؤيت بصري خداوند متعال در دنيا و آخرت، نشان داده شده است كه دلايل عقلي و نقلي، بر عدم رؤيت بصري خداوند دلالت مي‌كند.
بررسي تطبيقي ديدگاه وهابيت و اخوان‌المسلمين درباره بني‌اميه
سيد مهدي عليزاده‌موسوي
صادق مصلحي وادقاني
چكيده: بني‌اميه در ميان مسلمانان به دليل دشمني با اهل‌بيت عليهم‌السلام و به انحراف‌بردن تاريخ اسلام و حوادث ناگواري كه به وجود آورده‌اند جايگاه مطلوبي ندارند. اما وهابيت به دفع از آنان پرداخته، سعي در تبرئه آنها داشته‌اند. معاويه را پادشاهي عادل و قدرتمند و سياست‌مدار و صاحب فتوحات غرب جهان اسلام دانسته‌اند و علاوه بر اين‌كه از معاويه به بزرگي و قداست ياد مي‌كنند دامن يزيد بن معاويه را نيز از كشتن امام حسين عليه‌السلام پاك مي‌دانند.
اخوان‌المسلمين اما در نگاهي منصفانه به تاريخ اسلام به انتقاد از معاويه و يزيد پرداخته، با پذيرش جنايات منتسب به آنها، حكومت آنها را مبدأ انحراف از سيره خلفا و ريشه مشكلات سياسي جهان اسلام به حساب آورده‌اند.
اختلاف نظر ميان وهابيت و اخوان در مسائلي همچون مشروعيت حكومت بني‌اميه، شخصيت و اعمال معاويه و حوادثي چون جنگ صفين، صلح امام حسن عليه‌السلام و شهادت امام حسين عليه‌السلام و حجر بن عدي به وضوح مشاهده مي‌شود.
بررسي و نقد توحيد در انديشه سلفيه وهابي و سلفيه جهادي
حسين رجبي
مجيد فاطمي‌نژاد
چكيده: گر چه مسأله توحيد يكي ار اصول و مباني اسلام است ولي تفاسير مختلفي از آن شده است، به گونه‌اي كه برخي گروه‌ها با تفسير افراطي و متعصبانه‌اي كه از توحيد دارند، خود را توحيدي مي‌خوانند و ساير مسلمانان را مشرك و كافر قلمداد مي‌كنند. گروه سلفيه وهابي كه رهبر فكري‌شان ابن‌تيميه است و سلفيه جهادي كه نظريه‌پرداز تفكرات انها سيدقطب است، از اين طيف به شمار مي‌روند.
اين مقاله به بررسي و نقد توحيد از ديدگاه آنها پرداخته است و باور دارد كه اين دو گروه گرچه در مبحث روان‌شناسي، با يكديگر موافق‌اند ولي در حوزه معرفت‌شناسي سلفيان وهابي ظاهرگرا هستند و سلفيان جهادي قائل به تأويل شده‌اند. بنابراين، در حوزه معناشناسي هم با يكديگر مخالف‌اند؛ چرا كه وهابي‌ها بايد ملتزم به تجسم شوند، برخلاف قطبي‌ها كه تفسيري متفاوت از صفات خبري خداوند تعالي دارند. بر اين اساس، رويكرد سلفيه وهابي در توحيد «توحيد القبوري» و سلفيه جهادي «توحيد القصوري» است.
نخستين شماره دوفصلنامه علمي تخصصي سلفي‌پژوهي ويژه بهار و تابستان 1394 با قيمت 7000 تومان در 135 صفحه از سوي مؤسسه دارالاعلام لمدرسة اهل‌البيت عليهم‌السلام چاپ و روانه بازار شده است.