حضرت زهرا (س) نه وسیله بهشت، که خود بهشت بود
دکتر محسن اسماعیلی استاد حوزه و دانشگاه با تشریح آثار رفتار انسان در برابر نعمتها، گفت: حضرت زهرا سلام الله علیها، نه وسیله بهشت، که خود بهشت بود. کوثر یعنی خود بهشت. اما کسانی هم بودند که با کفران این نعمت، و ظلم به او، خود را برای همیشه بدبخت و جهنمی ساختند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، دكتر محسن اسماعيلي عضو حقوقدان شوراي نگهبان و نماينده منتخب مردم در مجلس خبرگان رهبري در مراسم عزاداري شهادت بانوي دوعالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها در محل حسينيه فاطمه الزهرا (س) خيابان دولت تهران، با يادآوري اينكه چگونگي رفتار انسان با نعمتهايي كه به او داده شده است، از مهمترين موضوعات در معارف ديني است، گفت: بدبختترين انسانها كساني هستند كه نعمت را به دست خود تبديل به نقمت ميكنند؛ يعني آنچه را كه ميتواند وسيله بهشت رفتنشان باشد موجب جهنم ميكنند.
گزيده سخنان اين استاد حوزه و دانشگاه درباره آثار رفتار انسان در برابر نعمتها در ادامه آمده است:
* نعمتهاي خداوند بر يكايك ما هم بياندازه است و هم ابتدايي؛ يعني بدون آنكه مستحق باشيم، و از روي لطف و تفضل به ما داده شده است. در دعاهاي امام سجاد عليهالسلام است كه به پروردگار مهربان عرضه ميدارد: به رغم همه گناهان و خطاها، باز هم به سوي تو ميآيم، «إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ»؛ چراكه هر احسان كه ميكنى از روى تفضّل است و هر نعمت كه ميدهى، بى هيچ سابقه. اين طور نيست كه نعمت دادن تو منوط به كسب لياقت و كار خوب ما باشد.
* نعمتهاي اين دنيا را خداي ما از كسي دريغ نميكند، و البته براي بندگان مومن نعمتهاي ويژهاي هم دارد. به قول سعدي، «.... باران رحمت بي حسابش همه را رسيده، و خوان نعمت بي دريغش همه جا كشيده، پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندارد و وظيفه روزيخواران به خطاي منكر نَبُرّد»
* پروردگار مهربان ما از دادن نعمت امساك نميكند، اما نسبت به رفتار ما با عنايتهايش حساسيت فراوان دارد؛ تا آنجا كه ممكن است در اثر بدرفتاري خود ما، نعمتها به نقمت و مايه نكبت تبديل شوند. به همين دليل است كه نعمتشناسي از مهمترين نيازهاي هر فرد علاقمند به سعادت است و قسمت عظيمي از معارف دين را به خود اختصاص داده است.
* واژه «نِعمت»، به كسر نون، را در لغت به معناي راحتي، گشايش، دارايي، و ضدّ سختي و تنگدستي دانستهاند. به تعبير راغب اصفهاني حالتي را كه انسان از آن لذت ميبرد، نعمت ميگويند. نقطه مقابل نعمت، «نقمت» است. خلاصه آنكه، نعمت به چيزي گفته ميشود كه موجب آسايش و رفاه و خوشبختي انسان ميشود، و نقمت هم به معناي عذاب و بدبختي ناشي از انكار است.
* اما نكته مهم اين است كه هر كس آسايش و رفاه و خوشبختي يا گرفتاري و ناكامي و بدبختي را بر اساس اعتقادات و علاقههاي خود تفسير ميكند. پس نعمت يا نقمت بودن يك چيز بستگي به جهان بيني و نگاه خود فرد دارد. ممكن است چيزي را كه شما موجب سعادت و لذتبخش ميدانيد، من مايه بدبختي و آزاردهنده تلقي كنم يا بالعكس. مثلاً ممكن است كسي شهادت را مصداق هلاكت ميداند و ديگري مايه سعادت.
* براي انساني كه به خدا و قيامت، و به بهشت و جهنم واقعاً اعتقاد دارد، نعمت چيزي است كه او را به خدا برساند و وارد بهشت كند؛ هر چند از نظر ديگران نقمت باشد. در مقابل، هرچه او را از خدا دور كند و وارد دوزخ نمايد، نقمت است؛ هر چند از نظر ديگران نعمت محسوب شود.
* خوشبختي و بدبختي، و نيز لذت و رنج از امور نسبي هستند و براي هر كس مطابق با بينش و تمايلات خودش تفسير ميشوند. از ديدگاه يك مومن، خوشبختي واقعي در ايمان است و لذت حقيقي در بهشت. پس نعمت از نگاه او چيزي است كه او را به اين هدف نزديك ميكند؛ هر چند از نگاه غير مومن چنين نباشد. مثلاً «جهاد» از نگاه مومن نعمت بزرگي است كه فقط به اولياي خاص داده ميشود، اما از نگاه غيرمومن يك نقمت و نكبت است.
* مطلب مهم ديگر آن است كه نعمتْ ماندنِ نعمت يا تبديل آن به نقمت هم بستگي به عمل خود ما دارد. خداوند از دادن نعمت دريغ نميكند؛ يعني همه وسايل و مقدمات لازم براي لذت بردن ما از زندگي مومنانه و دخول در جنت را در اختيار ما قرار ميدهد؛ بدون اينكه استحقاق و طلبي از او داشته باشيم. اما اين ديگر دست خود ما است كه از آن نعمت درست استفاده كنيم يا آن را به ضدّ خود تبديل كنيم.
شايان, [۱۱.۰۳.۱۶ ۱۷:۲۹]
* يكي از هشدارهاي مهم و تكاندهنده قرآن همين است كه تبديل نعمت به نقمت دست خود شما است. خداوند نعمتي را كه ميدهد، پس نميگيرد؛ مگر اينكه خود انسان موجب آن شود؛ « ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّـهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ»؛ سنت و قانون الهي آن است كه خداوند، هيچ نعمتي را كه به گروهي داده، تغيير نميدهد؛ جز آنكه آنها خودشان را تغيير دهند.
* بدبختترين انسانها كساني هستند كه نعمت را به دست خود تبديل به نقمت ميكنند؛ يعني آنچه را كه ميتواند وسيله بهشت رفتنشان باشد موجب جهنم ميكنند.
* حضرت زهرا سلام الله عليها، نه وسيله بهشت، كه خود بهشت بود. كوثر يعني خود بهشت. اما كساني هم بودند كه با كفران اين نعمت، و ظلم به او، خود را براي هميشه بدبخت و جهنمي ساختند.