چرا نباید از مدح دیگران خوشحال شد؟
چاپلوسی، حالتی است برخاسته از ضعف نفس و نوعی اسارت روحی انسان که در برابر دیگر آدمیان برای جلب منافع و کسب امتیازهای مادی صورت میگیرد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، پيامبر(ص) در پاسخ به اينكه در برابر مدحي كه در حد ما نيست چه بايد بكنيم؟ ميفرمايند: " اي پسر مسعود! هرگاه مردم تو را ستودند و گفتند: روزها روزه ميگيري و شبها عبادت ميكني، حال آن كه چنين نبودي شادمان مشو؛ زيرا خداوند متعال ميفرمايد: «البته گمان مبر كساني كه به آنچه كردهاند شادماني ميكنند و دوست دارند به آنچه نكردهاند ستايش شوند، قطعا گمان مبر كه براي آنان نجاتي از عذاب است. آنان را عذابي دردناك است1،2» .
امام باقر(ع) نيز درباره اينكه چرا نبايد از مدح ديگران خوشحال شد؟: "- به جابر بن يزيد جعفي- فرمودند: " و بدان كه تو دوست (و پيرو) ما نيستي مگر آن گاه كه اگر همه همشهريانت بر ضدّ تو همداستان شوند و بگويند: تو مرد بدي هستي، اين سخن تو را اندوهگين نسازد و اگر بگويند: تو مرد خوبي هستي، اين سخن شادمانت نگرداند. بلكه خودت را با قرآن بسنج، اگر پوينده راه آن بودي و به آنچه به بياعتنايي بدان فراخوانده است بياعتنا و به آنچه بدان ترغيب كرده است راغب بودي، پس پايداري كن و خوش باش؛ زيرا كه آنچه درباره تو گفته شده به تو زياني نرساند و امّا اگر از قرآن جدا بودي، چرا بايد فريب حرفهاي مردم را بخوري ؟3".
اميرالمؤمنين علي(ع) نيز در مواجهه با ستايش مردم اين دعا را ميخواندند: "- آنگاه كه عدّهاي در حضورش او را ستودند- : خدايا، تو مرا بهتر از خودم ميشناسي و من خود را بهتر از آنان ميشناسم. خدايا، ما را بهتر از آن چيزي قرار ده كه آنان گمان ميكنند و آنچه را هم كه درباره ما نميدانند بر ما ببخشاي4".
منابع:
1- منتخب ميزانالحكمة: 508 آل عمران، آيه 188.
2- آل عمران: 188. مكارم الأخلاق: 2 / 353 / 2660
3- تحفالعقول: 284 منتخب ميزان الحكمة: 508
4- نهج البلاغة: الحكمة 100 منتخب ميزان الحكمة: 508