چرا به زیارت می رویم؟
زنده ترین و مؤثرترین راه برای شناخت و ایجاد ارتباط قلبی و فکری با ائمه اطهار زیارت است. زیارتنامه ها به ویژه زیارت نامه مأثور(معتبر) مدرسه ای هستند که درس امامت و ولایت می دهند. آثار و برکات اهل بیت را شمارش کرده و راه دوستی و محبت به اهل بیت را تعلیم می دهند. نیز تأثیر زیادی در ایجاد ارتباط نزدیک با امام معصوم و اولیای الهی دارند، به طوری که زائر احساس می کند هیچ کس به انسان نزدیک تر و مهربان تر و داناتر و تواناتر از زیارت شونده نیست.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، رفتن آگاهانه به زيارت و خواندن زيارتنامه ها با توجه و حضور قلبي مي تواند نقش مؤثري در اصلاح افراد داشته باشند كه به اموري اشاره مي شود:
1. رفتن به زيارت به معناي بيعت و بستن عهد و پيمان وفاداري به عقايد و افكار و راه و مذهب كسي كه مورد زيارت قرار مي گيرد است. زيارت آگاهانه سبب تقويت معنويت، تثبيت ايمان و عقيده و تحكيم رابطه با خلفا و اولياي الهي است.
2- امام شناسي:
زيارتنامه ها صحيفة امام شناسي هستند. شخص با رفتن به زيارت اولياي الهي و خواندن زيارتنامه به خود تلقين مي كند كه الگو و اسوه حقيقي براي دينداري و رسيدن به هدف آفرينش و زندگي سعادت آميز چه كساني هستند. براي راهيابي به سعادت و هدايت بايد از امام معصوم پيروي كند.
شناخت حق امام يعني علم به اينكه امام حجّت و برهان الهي براي مردم است. هرچه معرفت بيش تر باشد، نقش اصلاحي خواندن زيارت نامه در افراد بيش تر است.
انسان در راستاي خواندن زيارت نامه مي يابد كه ضمن احترام به مقام والاي امامت و ولايت بايد در تمام عرصه هاي معنوي و اجتماعي و اخلاقي و اعتقادي و فرهنگي و سياسي از امام پيروي كند.
3- نقش ديگري كه قرائت زيارت نامه ها دارد، اصلاح اعتقادي است، زيرا خواندن زيارت نامه هاست كه دو فرع از فروع دين يعني: تولّي (اظهار محبّت و ارادت نسبت به ائمه معصومين و محبّان و دوستان اينان) و تبرّي ( دشمني نست به دشمنان اهل بيت) روشن مي شود. اين قسمت از زيارت جامعه كبيره كه مي فرمايد: «موال لكم و لأوليائكم و مبغض لأعدائكم.. . »(1) اشاره به همين مطلب دارد.
توليّ و تبرّي از اركان اعتقادي هر زيارتنام هاي است. براي در امان ماندن از آسيب هاي بريدگي قلبي و روحي از اهل بيت بايد اين دو را زائر در خود زنده نگه دارد تا خلقيات عملي او آسيب نبيند و به معتقدات او ضرري وارد نشود. بهترين راه براي ايجاد و تثبيت ارتباط روحي خواندن زياتنامه هاي اهل بيت است.
4-زيارت زاير را ترغيب و تحريك مي كند كه با سنّت و سيرة امام معصوم و شيوه زندگي، روابط و معاشرت ها، روش تربيت و... آشنا شود. در زيارتنامه هايي مثل زيارت عاشورا با عباراتي مثل: «اللهمّ اجعل محياي محيا محمد و آل محمد و مماتي ممات محمد و آل محمد» بيان مي شود يا در زيارت امير المؤمنين با عبارت «اللهمّ انّي احيي على ما حيّ عليه مولاي امير المؤمنين علي بن ابي طالب و اموت على ما مات عليه» خواننده را به آشنايي با سيرة بزرگواران و عمل طبق سيره و سنت ايشان دعوت مي نمايد.
5- طهارت روح انساني در پرتو زيارت:
همانگونه كه طهارت و نظافت از پليدي هاي ظاهري از لوازم ضروري و حتمي حيات طبيعي انسان است، طهارت از پليدي ها و زشتي هاي باطني نيز هماهنگ با فطرت و دين است تا انسان همواره خود را از شرور نفس و خبائث سيرت از يك سو و گناه از سوي ديگر تطهير كند.
ولايت ائمه معصومين عامل پاكي و پاكيزگي است. در زيارت امير المؤمنين آمده:
«صلى الله على روحك و بدنك طهر طاهر مطهر من طهرٍ طاهرٍ و مطهرٍ»(2) امام طهر و طاهر و مطهر معرفي مي شود، زيرا كدورت ها و ويژگي هاي اخلاقي ـ اعتقادي و رفتاري را شستشو مي دهد، همان گونه كه آب منشأ حيات و زندگي طبيعي و برطرف كنندة آلودگي هاست.
دور ماندن از اهل بيت بنابر اين زيارتنامه و خواندن آن ها افكار و آرمان ها را هم جهت مي كند و دلها را همسو مي نمايد. در زيارت هاست كه انسان مي فهمد اهل بيت نه تنها معدن علم و حكمت الهي هستند، بلكه جايگاه رحمت الهي هستند كه مي توانند شفيع ما در درگاه الهي باشند.
پي نوشتها:
1. مفاتيح الجنان، زيارت جامعه كبيره.
2. مفاتيح الجنان، زيارت مخصوص امير المؤمنين (ع).