بخش 7

161

رخدادها و مسائل مستحدثه و نيز موضوعات خطير و مهم صاحب نظر بود، در راستاي بندگي و عبادت خدا اشك‌ها ريخت و از مِراء و درگيري‌هاي لفظي و برتري‌جويانه ديگران را بازمي‌داشت.⁽¹⁾

امام( عليه السلام ) با گروه‌هاي معتزله، خوارج و مرجئه كه در زمان ايشان فعاليت داشتند مناظرات متعددي انجام داد و عقايد نادرست آنان را با بياني شيوا به همگان شناساند.

مقبوليت ايشان در نزد علماي مذاهب اربعه مشهور است به طوري كه «محمد بن عبدالفتاح الحنفي» بهترين تعبيرها را دارد: محمد بن علي بن حسين بن ابي‌طالب( عليه السلام ) است كه باقر ناميده شد. كلمة باقر در لغت به معناي شكافندة زمين به منظور آشكار ساختن گنج‌ها و پنهاني‌هاي آن است. وي را از آن جهت باقر ناميدند كه گنج‌هاي پنهان معارف و حقايق احكام و حكمت و لطايف را ظاهر مي‌ساخت. اين نكته‌اي است واضح كه جز بر كوردلان مخفي نخواهد بود.⁽²⁾

نكته‌اي كه شايان توجه است و نبايد آن را از نظر دور داشت اين است كه بينش خاص امام باقر( عليه السلام ) و ساير ائمة معصومين( عليهم السلام ) دربارة‌خلافت و وصايت و تفاوت آراي ايشان در مسائل شرعي و عقيدتي با مذاهب اهل سنت، خلفا و علماي زمان خويش، همواره از عواملي بوده است كه منكران امامت ايشان، شخصيت واقعي آنان را ناديده گرفته و با سكوت از كنار آن گذشته‌اند، امّا با اين وصف مي‌بينيم كه مراتب عالي علمي