بخش 1

1

3

بهائيان

سيد محمد باقر نجفي

9

پيشگفتار

مرحوم استاد سيّدمحمد باقر نجفي ( متولد 25 دي ماه 1325خورشيدي در خرمشهر و متوفّاي 26 تيرماه 1381 مدفون در حضرت عبدالعظيم حسني ( عليه السلام ) ) تحصيل كرده رشته اقتصاد و حسابداري و فلسفه و ادبيات ، شاگرد مكتب محيط طباطبايي و مريد شيوه انتقادي مجتبي مينوي و دمخور با علامه محمدتقي جعفري و شاگرد فلسفه وي بوده است . وي پس از آنكه از تحصيل در مدرسه فارغ شد ، خود به راه افتاد و اين بسيار زود و سريع صورت گرفت . مدت هاي مديد از عمرش را در كتابخانه هاي مصر و دانشگاه الأزهر مشغول پژوهش در نسخ خطي و آثار هنري ـ ديني شد . يكي از دست آوردهاي آن پژوهشها ، انتشار كتاب آثار ايران در مصر بود .

استاد سپس به ايران بازگشت و مشغول كارهاي تحقيقي ، فرهنگي و هنري شد و آثاري خلق كرد كه به حق در رديف بهترين كارهاي پژوهشي ، در اين دوره از تاريخ ايران بود .

اگر قرار باشد در يك سخن ، آثار مرحوم نجفي را تعريف كنيم بايد بگوييم : آثار استاد همگي در جهت تحقيق و دفاع از ميراث اسلامي ـ ايراني است ؛ آثاري مانند : دين نامه هاي ايراني ، آثار ايران در مصر و بسياري ديگر .

يكي از ابعاد بسيار عالي و فراموش ناشدني استاد ، علقه او به شخص رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) بود ؛ به طوري كه هرگاه نام آن حضرت بر زبانش جاري مي شد ، اشك در چشمانش حلقه

10

مي زد و اين نشان مي داد كه تا چه اندازه با آن حضرت پيوند دروني دارد . به همين دليل چندين سال متوالي به پژوهش درباره جغرافياي ديني مدينه منوّره پرداخت كه حاصل آن كتاب بسيار ارزشمند مدينه شناسي بود كه در زمان حياتش دو مجلد از آن چاپ شد و قرار بود كه در ضمن پنج جلد انتشار يابد . نگاه خريدارانه به اين اثر نشان مي دهد كه كتاب ياد شده تا چه اندازه حاوي تحقيقات ميداني و كتابخانه اي مبسوط مؤلف است ، به خصوص كه به لحاظ چاپ ، از نفاست ويژه اي برخوردار بود و مي توان گفت اين اثر مانند شخصيت خود استاد ، مشتمل بر احساس مذهبي شديد ، يك كار هنري شگرف و يك روحيه تحقيقي در حد عالي است . استاد از آن دسته انسان هايي بود كه خداوند خيلي چيزها را يكجا به ايشان عطا كرده بود و اين كار ؛ يعني مدينه شناسي بازده و تجلّي آن نعمت ها بود كه استاد قدردانش هم بود .

استاد نجفي در سالهاي پاياني عمرِ پهلوي ، چندين اثر كه رنگ و بوي نگرش سياسي ـ اسلامي داشت انتشار داد . يكي سوز مسلماني ( تهران ، شركت سهامي انتشار ، 1352 ) بود كه با نثري ديكلمهوار ، انديشه هايي را در باب مفاهيم انقلابي ـ اسلامي آن نگاشت . كتاب ديگر او ايدئولوژي الهي و پيشتازان تمدن كه مرحوم طالقاني و محمدتقي جعفري بر آن مقدمه نوشتند . نيز كتاب انديشه علمي مذهب كه متن پياده شده سخنراني استاد نجفي در دانشكده نفت آبادان بود . اسلام و ماركسيسم اثر ديگر اوست كه سال 1354 انتشارات سروش ( وابسته به راديو و تلويزيون ملي ايران ) منتشر كرد .

ديگر آثار وي ، پيش از انقلاب عبارتند از : بررسي كوتاهي از رسانه ها ، مراكز و سازمان مذهبي ايران ، ( تهران ، 1355 ) ، مجموعه گفتار راديويي ( 1353 ـ 1354 ، دو مجلد ، 362ص ) ، خروش حماسه ها به ياد فاطمه ، به ياد پيامبر ، به ياد ولايت ( شركت انتشار ، 1351 ) زندگي و اصالت مذهبي ( خرمشهر ، 1349 ) ، متافيزيك مسيحي ( شركت سهامي انتشار ، 1346 ) . و برخي از آثار ايشان بعد از انقلاب : خوزستان در منابع ايرانشناسي ( طهوري ، 1361 ) ، دين نامه هاي ايران ( برلن ، 1364 ) و چندين مقاله و كتاب ديگر .

شايد بتوان گفت يكي از بهترين آثار ايشان « مصحف ايران » است كه بر اساس بيش از 180نسخه خطّي ايراني و در دو جلد همراه با يك ضميمه در اواخر سال 1382هـ . ش .

11

به صورت يك اثر هنري جاودان انتشار يافت .

ايشان در شماره 33 فصلنامه ميقات حج ( پاييز 79 ) ضمن مصاحبه اي ، شرحي از زندگي و كارهاي علمي خود را ارائه كرده است .

كتاب بهائيان

آگاهيم كه فرقه منحرف و ضالّه بهائيت در طول دوران پهلوي دوم ، با حمايت مستقيم عناصر اين رژيم و حتي با حمايت شخص پهلوي ، به رغم قسمي كه در دفاع از مذهب تشيع اثناعشري ياد كرده بود ، بسيار رشد كرد . تصور اينكه فردي بهايي با نام هويدا سيزده سال بر مسند نخست وزير بنشيند ، آن هم در دولتي كه مدّعي دفاع از مذهب تشيع بود ! ، بسيار شگفت است ؛ اما با توجه به ماهيت خبيث و كثيف پهلوي و اينكه در واقع مشتي رجاله و وابسته در آن دوره بر ايران اسلامي و شيعي حكمراني مي كردند ، اين امر چندان شگفت نيست . به جز هويدا ، دهها تن از سران رژيم ، بهايي بودند و با تمام وجود با آگاهي و حمايت خاندان پهلوي به حمايت از بهائيت پرداخته ، در جهت ترويج آن تلاش مي كردند .

امام خميني ( قدس سره ) ، رهبر روشن ضمير انقلاب اسلامي ، با فراست دريافته بود كه حامي و باني اصلي اين فعاليت ها ، دربار پهلوي است ؛ بنابر اين ، برخلاف بسياري ديگر ، نوك پيكان حمله را متوجه اين رژيم كثيف كرد و بحمدالله با سرنگوني آن نظام ، بساط تبليغات آيين پوچ بهائيت هم برچيده شد .

با اين حال ، در همان روزگار بودند كساني كه با توجه به شدت فعاليت بهائيان ، مصمم بودند در برابر تلاشهاي تبليغاتي و علمي آنان بايستند . اين كارها بيش از همه تبليغاتي بود و در اين ميان ، يك كار پژوهشي گسترده كه بتواند تكيه گاه تحصيل كردگان و دانشجويان و طلاب باشد و ماهيت اين فرقه ضالّه را به لحاظ تاريخي ، آن هم به صورت عالمانه نشان دهد ، وجود نداشت .

اين وظيفه را استاد نجفي بر عهده گرفت . وي مدتها با حمايت برخي از تشكل هاي اسلامي كه اسنادي از اين گروه در اختيار داشتند ، پشت كرسي تحقيق و تتبع نشست و

12

سرانجام در سال 1356ش . موفق به تدوين كتاب بهائيان شد . اين كتاب كه مانند ديگر آثار استاد ، مشحون از پژوهش و دقت است ، با تكيه بر متون اصلي و اسناد موثق تدوين شده است . بي شك نه تنها تا آن زمان ، بلكه مع الأسف ، حتي الآن نيز كتاب جامعي كه بتواند روند شكل گيري اين فرقه منحرف را نشان دهد ، به بازار عرضه نشده و اين تنها اثر جامعي است كه از زمان شكل گيري مرام شيخيه و سپس براساس آن بابيه و بهائيه نوشته شده و در اختيار است ؛ تأسف از اين بابت واقعا عميق است ، زيرا در جهان اسلام ، ايران به عنوان منشأ اين فرقه ضاله شناخته شده و به همين دليل ، لازم است در اين باره ، به مسؤوليت تاريخي خويش بيشتر عمل كرده و با عرضه كارهاي پژوهشي گسترده ، ماهيت ساختگي اين فرقه را نشان دهد .

اثر استاد نجفي نه تنها به لحاظ نشان دادن تاريچه شكل گيري بهائيت ، بلكه به دليل اشتمال آن بر يك پژوهش جامع درباره شيخيه نيز اثري ارجمند است ؛ زيرا در اين باب هم ، جز چند كار پراكنده ، كار جدي صورت نگرفته است .

پس از گذشت سالها از انتشار آن ( 1356 ، تهران ، طهوري ) لازم بود تا اين اثر تجديد چاپ شود . اين مطلب توسط معاون محترم آموزش و پژوهش بعثه مقام معظّم رهبري با استاد در ميان گذاشته شد و پس از موافقت ، كتاب حروفچيني و براي تصحيح خدمت استاد فرستاده شد . هنوز استاد بيش از نيمي از كتاب را تصحيح نكرده بودند كه دست اجل ايشان را از دامان ايران اسلامي گرفت . كار تصحيح دنبال شد و بحمدالله همان گونه كه شاهد هستيد اين اثر ارجمند در اختيار شما عزيزان قرار گرفته است . نشر مشعر مفتخر است كه توفيق يافت اين رسالت فرهنگي را به خوبي ادا كند و از اين بابت ، خداي متعال را شاكر است .

رسول جعفريان ـ مهرماه 1383

13

مقدّمه مؤلّف

اين كتاب نتيجه تحقيقات و كوششي مداوم در طول 15 سال . . . كه در نتيجه مساعدت بي دريغ دوستداران حقيقت و دلسوزان وطن ، تنظيم و نگارش آن 4 سال به طول انجاميد .

فصول مختلف كتاب ، به هم پيوسته و مرتبط به هم هستند . مجموعه اي است از موضوعاتي كه شناخت هر يك از آنها ، مستلزم شناخت ديگري است . . . و در اين راه مؤلّف را ادعايي نيست ، زيرا مي داند و معترف است كه در اين راه بسيارند كساني كه بهتر از او مي دانند ، و پيش تر و بيش تر از او زحمت بي دريغ كشيده اند .

هدف مؤلّف از تأليف اين كتاب :

1 ـ از نظرگاه علمي ، خدمتي است عاجزانه به شناختي بي غرضانه در دو قلمروي تاريخ و عقيده . نه تبليغ و رديه .

2 ـ از نظرگاه فرهنگي ، كوششي است براي آگاهي دادن به نسل جوان وطنمان كه همواره در جستجوي هويّت فرهنگي خود با استعمار فرهنگي دست به گريبان است .

3 ـ از نظرگاه اجتماعي ، قدمي است كوتاه در راه شناساندن گروهي كه به اتكاء منافع خارجي مصمّم به دخل و تصرفاتي در نظام اجتماعي ـ اسلامي ايران هستند .

4 ـ به اعتبار سياسي ، گامي است ناچيز در راه افشاي محققانه عاملي از عوامل ضدّ ملّي كه همواره مورد استفاده گروه هاي خارجي فشار سياسي مي باشد . تا از اين طريق به

14

وحدت ملّي ايران در پرتو نظام ارزشي اسلام خدشه وارد سازند .

بي شك اگر در اين راه لغزشي در صفحات كتاب ملاحظه شود ، تعصبي نبوده و اگر خطايي باشد ، غرضي نيست .

اساس نظريات ، نقدها و تجزيه و تحليل هايي كه مؤلّف در طول تحقيق و تأليف كتاب متحمّل آن شد همانا منابع تحقيقي و موافق بابيان و بهائيان است تا در چهارچوب نظري بهائيت و به محتواي فكري و عملي بهائيان رهنمون شويم .

با سپاس فراوان از الطاف بي دريغ حضرت حجّة الاسلام شيخ محمود حلبي دامت بركاته .

سيّدمحمّدباقر نجفي