ترتیب آیات و سوره ها توقیفی است

ثمره فقهي <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

از جهت همين ارتباط مفهومي است كه دو سوره ضحي 93 و انشراح 94 را يكي شمرده اند و خواندن آن دو در يك ركعت فريضه به جاي يك سوره بعد از حمد تجويز گرديده، بلكه خواندن يكي از آن دو بدون ديگري در نماز واجب جايز نمي باشد چون آن دو يك سوره اند[1] .

با اين كه در يك ركعت نماز واجب از خواندن دو سوره بعد از حمد نهي شده است. و واجب است ميان آن دو سوره بسم الله الرحمن الرحيم خوانده شود، چون بسم الله... جزء سوره است. فرمايش شيخ طوسي به جواز ترك بسم الله بين آن دو سوره نارسا است [2] .

و دليل موافق آن نيست و همين گونه است سوره 105 فيل و سوره 106 قريش. مرحوم بحرالعلوم در منظومه الدرة گويد:

و والضحي و الانشراح واحدة بالاتفاق و المعاني شاهدة كذلك الفيل مع الايلاف و فصل بسم الله لا ينافي

به اتفاق علماء سوره ضحي و انشراح يكي مي باشد و معاني آنها بر اين مطلب گواهي مي دهد. همچنين سوره فيل با سوره ايلاف. و فاصله شدن بسم الله در ميان آنها با يكي بودنشان منافات ندارد. و اين كه اين حكم را به يك ركعت فريضه مقيد كرديم بدين جهت است كه در نمازهاي مستحبي جايز است سوره هاي زيادي خوانده شود و هر گاه چند سوره را با هم جمع كرد لازم است با هر سوره اي بسم الله بخواند. سيوطي در اتقان، نوع 19 گويد: و در كامل هذلي از بعضي نقل شده كه الضحي و الم نشرح يك سوره مي باشند و امام فخر رازي در تفسيرش اين سخن را از طاوس و ديگري (عمر بن عبدالعزيز) نقل كرده است.

 

 

[1] النهايه و نكها 1.

[2] جواهر الكلام، 10.

بسم الله الرحمن الرحيم جزو همه سور قرآن است

قطعا بسم الله... يك جزء و آيه اي از سوره 27 نمل هست بلكه در آن سوره دو آيه آن را تشكيل داده است، و در هر سوره اي بسم الله يك آيه بشمار مي رود و لذا اگر شخصي در نماز، چه فريضه باشد يا نافله، آن را نخواند نمازش باطل است. و واجب است در نمازهائي كه لازم است مرد حمد و سوره را بلند بخواند بسم الله نيز بلند خوانده شود و در نمازهائي كه بايد حمد آهسته خوانده شود مستحب است بسم الله بلند خوانده شود، و عقيده اصحاب ما اماميه بر اين است، ولي ميان فقهاء مسلمين اختلاف است اگر چه بيشتر از آنان با اين نظريه موافقند بلكه آن عقيده بيشتر علماء گذشته است اگر نگوئيم همه.