وحی قرآنی ‌

وحي قرآني <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

پروردگار عالم شريعت اسلام را بر خاتم پيامبرانش(ص) به دو گونه وحي نازل فرمود. چنانكه فرموده است:

أَقِمِ الصَّلاه لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلي غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُودا؛

(سوره اسراء، آيه 78.)

نماز را از زوال خورشيد (هنگام ظهر) تا نهايت تاريكي شب به پا دار و نماز صبح را نيز به جاي آور كه نماز صبح مشهود است.

يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَي الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون؛

(سوره بقره، آيه 182.)

اي كساني كه ايمان آورده ايد روزه بر شما واجب شده همان گونه كه بر كساني كه قبل از شما بودند واجب شده بود.

در آيه اول با وحي قرآني دستور به پا داشتن نماز ظهر و صبح داده شده است. و در آيه دوم دستور روزه داشتن در ماه رمضان. و همراه هر يك از دو وحي قرآني نيز تفسير آن بر پيامبر اكرم(ص) وحي مي شده است.

در مورد اول عدد ركعات نمازهاي پنچ گانه و اذكار و كيفيت ركوع و سجود و ساير احكام آن با وحي غير قرآني بيان شده است. ما اين وحي دوم را وحي بياني مي ناميم.

و در مورد دوم نيز مبطلات روزه و وجوب آن در سن بلوغ و ديگر احكام با وحي غير قرآني بيان شده است. در شريعت خاتم الانبياء احكام اسلام اينگونه با دو وحي بيان شده است.

وحي اول همان قرآن كريم است كه عين الفاظ آن را رب العالمين به وسيله وحي با جبرائيل(ع) بر خاتم پيامبران نازل فرموده و پيامبر آيه ها و سوره هاي قرآن و بيان و توضيح و تفسير آن را به صحابه اي كه پيرامون ايشان بودند تبليغ مي فرمودند و هر يك از صحابه كه مي توانست بنويسد هردو وحي، يعني اصل الفاظ قرآن و بيان آن را مي نوشتند.

و نيز هر چه بر پيامبر از قرآن و بيان آن وحي مي شد هر يك از صحابه را كه مي توانست بنويسد مي طلبيدند و دستور مي دادند بر هر چه آماده بود از كاغذ و تخته و پوست حيوان و مانند آنها مي نوشت و آن نوشته ها را در منزل خود نگاه مي داشتند.

همچنان هر چه غير از قرآن بر پيامبر وحي مي شد به هر مسلماني كه نزد ايشان حاضر بود تبليغ مي فرمودند و بعضي از صحابه كه توانايي داشتند آن حديث پيامبر را مي نوشتند. رب العالمين اينگونه شريعت اسلام را بر پيامبرش وحي مي فرمود و پيامبر اينگونه آن را به همگان تبليغ مي فرمود. و با اين تبليغ همگاني و ثبت و ضبط دقيق آن، شريعت اسلام تبليغ و حفظ مي شد.

و اضافه بر همه آنچه گفتيم مسلمانان تجسم شريعت اسلام را در عملكرد پيامبر مشاهده مي كردند و اين آن چيزي است كه مسلمانان آن را سيره پيامبر(ص) مي نامند. و گاه نيز پيامبر(ص) عملي از اعمال ديني را مثلاً وضو گرفتن يا نماز خواندن و ديگر احكام اسلامي را از صحابه يا خويشان خود مي ديدند و آن را انكار نمي فرمودند. يعني آنگونه عمل كردن به احكام را مي پسنديدند كه در اصطلاح فقهي آن را تقرير پيامبر مي نامند. مجموع فعل و قول و تقرير آن حضرت، «سنت پيامبر» ناميده مي شود، چنانكه نص قرآن در اصطلاح «كتاب اللَّه» ناميده مي شود.

بنابراين شريعت اسلام عبارت است از آنچه در كتاب خدا و سنت پيامبر(ص) آمده است و همه مسلمانان از عصر پيامبر(ص) تا به امروز بر عمل به كتاب خدا و سنت پيامبر اتفاق نظر دارند.