معنای مصحف در لغت عرب ‌

معناي مصحف در لغت عرب <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

در زبان عرب، به چيزي كه در آن مي نويسند «صحيفه و جمع آن را، صحائف، صُحُف و صُحْف گويند. و «مُصْحَف» و «مِصْحَف» را، «الجامع بين الدّفّتين» [1]  «يعني مجموعه ميان دو جلد، نامند.

در تفسير «دفّتين» گفته اند: الدَّفَّه: جنب و پهلو و صفحه هر چيز است. پوستِ كشيده شده بر دو روي طبل را كه بر آن مي كوبند نيز، «دفَّتَا الطَّبل» يعني جلدهاي دو طرف طبل ناميده اند.

و از اين رو، جلد اول و آخر كتاب را نيز «دفَّتا الْمُصْحَف» يعني دو جلدِ در بردارنده «صفحات» كتاب مي نامند، و هرگاه مي گويند: «حُفِظَ ما بين الدَّفَّتين» [2]  مقصودشان اين است كه، كتاب در ميان دو جلد آن محفوظ است.

بنابراين، «مُصْحَف» نام كتابِ جلد شده است. زيرا، اگر «صحيفه» همان است كه در آن مي نويسند و جمع آن صُحُف، «مُصْحَف» نيز، جامع و دربردارنده «صُحُف»ي است كه ميان دو جلد است. پس، «مُصْحَف» در كلام عرب به معناي «كتابِ جلد شده» در زبان فارسي است، چه قرآن باشد و چه غير قرآن.

[1] مراجعه كنيد: مفردات، راغب؛ لسان العرب، ابن منظور؛ المحكم، ابن سيده؛ الصحاح، جوهري؛ قاموس المحيط، فيروز آبادي، ماده صحف.

[2] مراجعه كنيد: تاج العروس زبيدي؛ المعجم الوسيط، ماده دفف.