بخش 26

ممانعت عبور از جلوي نمازگزار <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

پرسش 24: چرا ما شيعيان، هنگامي كه مشغول نماز هستيم، چنانچه شخصي از جلوي ما عبور كند مانع نمي‏شويم و عكس العمل نشان نمي‏دهيم ولي اهل تسنن گاهي درحال نماز، حتّي با تندي و خشونت از عبور اشخاص از جلوي آنها ممانعت و جلوگيري مي‏كنند؟

پاسخ: در فقه شيعه ثابت است كه اگر مكان نمازگزار در معرض عبور و مرور مردم باشد مستحب است چيزي - ولو مثل تسبيح - جلوي خود بگذارند كه ميان او و آنها حائل گردد و نمازگزار بيش از اين وظيفه‏اي ندارد، لذا چنانچه درحال نماز كسي ازجلوي ما عبور كند، مانع نمي‏شويم و عكس العملي نشان نمي‏دهيم ولي برخي از اهل تسنن مثل حنفي‏ها و مالكي‏ها به مقتضاي رواياتي كه در كتابهاي معتبرشان وارد شده است [1]  عبور از جلوي‏ نمازگزار را حرام‏ مي‏دانند و بعضي موارد موجب بطلان نماز دانسته و گفته‏اند: نمازگزار در همان حال نماز بايد به هر نحو ممكن جلوي عابر را بگيرد و خود آنها نيز رعايت مي‏كنند. و شافعي‏ها در بعضي از موارد حرام مي‏دانند و حنبلي‏ها مكروه مي‏دانند و گفته‏اند: بهتر است با اشاره، جلوي عابر را گرفت [2] .

با توجه به آنچه نقل كرديم، بر مؤمنين است كه رعايت كنند و اعتقادات فقهي آنان را محترم شمارند و موجب ناراحتي آنها نشوند و درحال نماز از جلوي آنها عبور نكنند و بدانند كه اگر بعضي از آنها با خشونت جلوي عابر را مي‏گيرند از روي غرض و عناد نيست بلكه مستند به فقه آنان مي‏باشد.

لازم به ذكر است كه گفته‏اند: مسجد الحرام به لحاظ كثرت جمعيت از اين حكم استثنا شده و مسجد النبي نيز در مواقع شلوغ و قبل از شروع و در اثناي نماز كه شخص براي پيدا كردن جا در بين صفها عبور مي‏كند و بعد از نماز جماعت كه مردم درحال خروج از مسجد هستند و شلوغ است، عبور و مرور را جايز دانسته‏اند [3] .

[1] صحيح بخاري، كتاب الصلاة، ابواب سترة المصلي، باب 100 و باب 101.

[2] الفقه علي المذاهب الاربعة، ج1، «حكم المرور بين يدي المصلي».

[3] تحفة الاخوان، ص 88.