بخش 8

هشت در بهشت به روي او باز مي شود و به او مي گويند از هر دري كه خواستي وارد شو.⁽¹⁾ از اين رو در صورتي كه ازدحام و شلوغي اجازه دهد و طواف ما مزاحم انجام اعمال واجب ديگران نباشد، ميتوانيد براي ائمه عليهم السلام، والدين، خويشاوندان، و ذوي الحقوق طواف مستحبي نماييد.

1- به كعبه معظمه زياد نگاه كنيد كه موجب آمرزش گناهان بوده و عبادت است. چنانچه پيامبر ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) مي فرمايند: «
و النَّظَرُ الي الكعبه عباده.»
 ^{( 2 )}

از آب زمزم بنوشيد.

در مقابل ركن يماني براي ظهور حضرت ولي‌عصر ( عجل الله تعالي فرجه الشريف ) دعا نماييد چرا كه خود حضرت در اين مكان براي ظهور خود دعا مي‌كند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 - بحار الانوار، ج 96، ص 203.

2 - بحار الانوار، ج 96، ص 60.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1-

در مقابل هر ركني از كعبه 2 ركعت نماز بخوانيد و بعد از نماز دعاي: اَللّهُمَ مَنْ تَهَيَّأ و تَعَبَّأ اَو اَعَدَّ وَاسْتَعَّد.... كه در صفحه 148 در اعمال شب عرفه آمده است را بخوانيد1.

خواندن زيارت نامه حضرت اسماعيل ( عليه السلام ) و حضرت هاجر و نماز زيارت آنان در مقابل ناودان طلا.

دعاي فراوان در مقابل و زير ناودان طلا.

نمازهاي قضاي خود را در مسجدالحرام بخوانيد. امام صادق ( عليه السلام ) مي فرمايد: نماز در مسجد الحرام معادل 000/100 نماز مي باشد.

در صورت امكان، شب‌هاي جمعه را در مسجد الحرام شب زنده داري كنيد و به تهجّد ونماز و عبادت بپردازيد.

در مكه مكرمه، همواره با وضو باشيد.

1 - فروع كافي، ج 4، ص 296.

201

202

توصيه‌هاي لازم در مكه مكرمه

1- موقع نماز جماعت از مسجد خارج نشويد و نمازها را در مسجدالحرام به جماعت بخوانيد.

2- موقع نماز جماعت، نماز فرادي نخوانيد.

قرآن را روي زمين نگذاشته و با دستي كه كفش داريد آن را حمل نكنيد. بعد از تلاوت، قرآن را در قفسه مخصوص خود قرار دهيد.

قرآن را از مسجدالحرام خارج نكنيد. موقع تلاوت قرآن پاها را دراز نكنيد.

از گذاشتن مهر و كاغذ و دستمال، موقع نماز اجتناب نمايئد. (سجده بر روي سنگ‌فرش‌هاي مسجدالحرام جايز است).

از بحث و جدل با مأموران بپرهيزيد.

در هنگام ازدحام، از استلام حجرالاسود خودداري كنيد.

203

درهنگام ازدحامِ مطاف، حتي الامكان از انجام طواف هاي مستحبي خودداري نماييد و در صورت طواف از محدوده اصلي مطاف استفاده نكنيد و آن را در قسمت هاي خلوت تر انجام دهيد.

در موقع ازدحام و شلوغي از خواندن نماز طواف مستحبي پشت مقام، اجتناب كنيد.

بانوان زائر از استلام حَجَر پرهيز نمايند.

بانوان زائر از پوشيدن چادرهاي رنگي و نازك خودداري نمايند.

زائران محترم با عنايت به اينكه پيام‌آور فرهنگ ايراني و اسلامي در مكه هستند از پوشش نامناسب و برخوردهاي ناشايست خودداري كنند.

با توجه به نماز استداره اي، زائران سعي كنند در جايي قرار نگيرند كه جلوي امام جماعت باشد. (امام جماعت مسجدالحرام براي نماز صبح و مغرب

204

و عشاء نزديك مقام ابراهيم و براي نماز ظهر و عصر بين حجر اسماعيل و كعبه، در زير بالكن مقابل حد فاصل بين ركن يماني و ركن حجر مي ايستد).

از آب كلمن هاي مسجد الحرام جهت وضو استفاده نشود.

بانوان زائر از لباس احرام در زمان غير احرام استفاده نكنند. و بعد از اتمام اعمال، با لباس عادي و چادر مشكي در خيابان ها و مسجد الحرام حضور پيدا كنند.

از نماز فرادي خواندن در هنگام برگزاري جماعت پرهيز نماييد.

از پشت به كعبه نشستن خودداري نماييد.

205

زائران محترم پس از انجام عمره تمتع و قبل از احرام حج تمتع، عمره مفرده به جا نياورند و حق خروج از مكه را نيز ندارند.

برادران زائر نحوه صحيح بستن لباس احرام را تمرين نمايند.

206

طواف وداع

زائري كه اعمال حج تمتع را انجام داده و مي‌خواهد مكه را ترك كند، يك طواف به جا آورد كه در هر دور آن -در صورت امكان- حجر الاسود و ركن يماني را استلام كند و ادعيه مستحب را -كه قبلا در مستحبات طواف به آن اشاره شد- حين طواف بخواند. و درمقابل كعبه ايستاده و اين دعا را بخواند:

اَللّهُمَ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ و نَبيِّـك و اَمينِكَ و حَبيبِكَ و نَجِيِّكَ و خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِك، اَللّهُمَّ كَما بَلَّغَ رِسالاتِكَ و جاهَدَ في سَبيلِكَ وَصَدَعَ بِاَمْرِكَ و اوُذِيَ فيكَ وَفي جَنْبِكَ حَتّي اتاهُ اليَقين. اَللّهُمَّ اَقْلِبْـني مُنْجِحاً مُفلِحاً مُسْتجاباً بِاَفْضَلِ ما يَرْجِعُ بِهِ اَحَدٌ مِن وَفْدِكَ مِنَ الْمَغْفِرَةِ وَالْبَرَكَةِ والرِّضْوان و العافِيةِ فيما

207

يَسَعُني اَنْ اَطْلُبَ اَنْ تُعْطِيَني مِثلَ الذي اَعْطَيْتَهُ اَفْضَلَ مِنْ عَبْدِكَ وَتَزيدَني عَلَيه، اللّهُمَّ لا تَجْعَلَهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ بَيْتِك، اللّهُمَّ اِنّي عَبْدُكَ و ابْنُ عَبْدِك و ابْنُ اَمَتِك حَمَلْتَني علي دابَّتِكَ و سَيَّرتَني في بلادك حتي اَدْخَلْتَني حَرَمَك و اَمْنَك، و قَدْ كانَ في حُسْنِ ظَنّي بِكَ اَنْ تَغْفِرَ لي ذُنوبي، فَإن كُنْتَ قَدْ غَفَرْتَ ذُنُوبي فَاَزْدِد عَنّي رِضي و قَرِّبْني اِلَيك زُلْفي، وَلا تُباعِدْني وَاِنْ كُنْتَ لَمْ تَغْفِر لي فَمِنَ الْآنَ فَاغْفِرْلي قَبْلَ اَنْ تَنأي عَنْ بَيتِكَ داري، فَهذا اَوانُ انْصِرافي اِنْ كُنْتَ قَدْ اَذِنْتَ لي غَيرَ راغِبٍ عَنْكَ وَلا عَنْ بَيتِك وَلا مُسْتَبْدِلٍ بِكَ وَلا بِه، اللّهُمَّ احْفَظْني مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ وَعَنْ خَلْفي و عَن يَميني وَعَنْ شِمالي حتي تُبَلِّغَني اَهْلي، فَاِذا بَلَّغْتَني اَهْلي فَاكْفِني مَؤُ,نَه عَيالي فَاِنَّكَ وَلِيُّ ذلِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَمِنِّي.

208

سپس مقداري آب زمزم بنوشد و بگويد: آئِبونَ تائِبونَ عابِدونَ لِرَبِّنا حامِدونَ، اِلي رَبِّنا مُنْقَلِبونَ راغِبُون، اِلي رَبِّنا راجِعُونَ اِنْ شاءَالله.

209

تقويم عبادي مكه

(به تفكيك روز هاي هفته)

زمان, روز شنبه (هفته اول)

قبل از اذان صبح تا طلوع آفتاب, خواندن نماز شب در مسجدالحرام، خواندن نافله صبح (2 ركعت قبل از نماز صبح) ، خواندن نماز اول وقت به جماعت، خواندن آياتي كوتاه بعد از نماز صبح1، خواندن سوره يس، خواندن دعاي عهد، خواندن دعاو زيارت روز ‌شنبه، خواندن ادعيه قبل از طلوع آفتاب2.

پيش از ظهر, خواندن يك شبانه روز نماز قضا (17 ركعت)،

ظهر, خواندن نماز اول وقت ظهر به جماعت، خواندن سوره نبأ بعد از نماز ظهر

عصر, خواندن نماز عصر به جماعت، خواندن سوره عصر بعداز نماز عصر، ختم هزار صلوات هديه به امام صادق ( عليه السلام ) ، قرائت يك جزء قرآن هديه به وجود شريف امام صادق ( عليه السلام ) ، حتي‌المقدور در مسجد الحرام

مغرب, خواندن نافله مغرب (2 نماز دو ركعتي قبل از مغرب)، شركت در نماز جماعت حرم، خواندن سورة واقعه بعد از نماز مغرب، خواندن نماز غفيله

210

و سوره ملك بعد از نماز عشاء، خواندن نافله عشا(2ركعت نشسته بعد از خواندن نماز عشاء)،

شب, خواندن مناجات التائبين (مناجات اول خمس عشر)، خواندن دعاي عديله، خواندن نماز حضرت علي ( عليه السلام ) 3، خواندن اين اذكار به هنگام خواب: آيات 110 سوره كهف و 285 و 286 سوره بقره، و 18 و19 آل‌عمران، تسبيحات حضرت زهرا ، آية الكرسي 3 مرتبه، توحيد 11 مرتبه، 3 مرتبه يَفْعَلُ اللهُ ما يَشاءُ بقدرته و يَحْكُمُ ما يُريدُ بِعزَّتِهِ، استغفار زياد. (از سفارشات آية الله ميزرا جواد ملكي تبريزي در اسرار الصلوة .)

211

توضيحات برنامه روز شنبه

1. آيات1 كوتاه بعد از نماز صبح

ومَنْ يَتَّقِ اللهَ يَجعَلْ لَهُ مَخْرَجاً و يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحتَسِب و مَنْ يَتَوَكّلْ عَلَي اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ انَّ اللهَ بالِغُ اَمرِهِ قَدْ جَعَل اللهُ لِكُلِّ شَيءٍ قَدْرا سپس سه مرتبه توحيد خوانده، و سه مرتبه صلوات بفرستد.

2. ادعيه قبل از طلوع آفتاب

10 مرتبه سُبحانَ الله وَالْحَمدُ لِلّهِ وَلا اِله الاّ اللهُ وَاللهُ اكبر، 10 مرتبه لااِله اِلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَه، لَهُ الْمُلْكُ و لَهُ الْحَمْد يُحْيي وَيُميت وَهُوَ حَيٌّ لا يَموتُ بِيَدِهِ الْخَيرُ وَهُوَ عَلي كُلِّ شَيءٍ قَدير، 10 مرتبه سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمُد لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلّا اللهُ وَالله اكبر، يك مرتبه سوره هاي قدر و توحيد و

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 - سوره طلاق / 3و2

همچنين آية الكرسي، 3مرتبه سُبْحانَ اللهِ حينَ تُمْسُونَ وَحينَ تُصْبِحُون و لَهُ الْحَمْدُ في الْسَّمواتِ وَالْاَرض عَشيـّاً وَحينَ تُظهِرون، 7 مرتبه لاحَولَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَليِّ الْعَظيم..

3. زائران محترمي كه در مكه مكرمه 10 روز قبل از رفتن به مشائر مقدمه اقامت دارند و نمارشان كامل است نوافل عصر ساقط نمي‌گردد و قبل از نماز ظهر و عصر نوافل هر يك را به صورت چهار نماز دو ركعتي مي‌توانند بخوانند.

4. طريقه خواندن نماز حضرت امير ( عليه السلام ) :

نماز حضرت علي ( عليه السلام ) 4 ركعت (2 نماز 2ركعتي) مي‌باشد كه در هر ركعت بعد از حمد 50 مرتبه توحيد، بعد از سلام نماز دوم، اين ذكر را بخواند: سُبْحانَ مَنْ لا تَبيدُ مُعالِمُه سُبْحانَ مَنْ لا تَنْقُصُ خزائِنُهُ، سُبْحانَ مَنْ لَا اضْـمِحْلالَ لِفَخرِهِ سَبْحان مَنْ لا يَنْفَدُ ما عِندَهُ، سُبْحانَ مَنْ لَا انْقِطاعَ لِمُدَّتِهِ سُبحانَ من لا يشارِكُ اَحَداً في اَمْره، سُبحانَ مَن لا اِلهَ غَيرُه.

213

زمان, روز يكشنبه

قبل از اذان صبح تا طلوع آفتاب, خواندن نماز شب در مسجدالحرام، خواندن نافله صبح، نماز اول وقت به جماعت، خواندن آياتي كوتاه بعد از نماز صبح، خواندن سوره يس، خواندن دعا و زيارت روز يكشنبه.

پيش از ظهر, خواندن يك شبانه روز نماز قضا (17 ركعت)

ظهر, خواندن نماز اول وقت ظهر به جماعت، خواندن سوره نبأ بعد از نماز ظهر، زيارت پيامبر از دور

عصر, خواندن نماز عصر به جماعت، خواندن سوره عصر بعد از نماز عصر، ختم هزار صلوات هديه به امام كاظم ( عليه السلام ) ، قرائت يك جزء قرآن هديه به وجود شريف امام كاظم ( عليه السلام ) ، حتي‌المقدور در مسجد الحرام

مغرب, خواندن نافله مغرب (2 نماز دو ركعتي بعد از مغرب)، شركت در نماز جماعت حرم، خواندن سورة واقعه بعد از نماز مغرب، خواندن نماز غفيله

214

و سوره ملك بعد از نماز عشاء، خواندن نافله عشا(2ركعت نشسته بعد از خواندن نماز عشاء)،

شب, خواندن دعاي يستشير، خواندن مناجات الشاكين (مناجات دوم خمس عشر)، خواندن نماز امام حسين1 ( عليه السلام ) ، خواندن اين اذكار به هنگام خواب: آيات 110 سوره كهف و 285 و 286 سوره بقره، و 18 و19 آل‌عمران، تسبيحات حضرت زهرا ، آية الكرسي 3 مرتبه، توحيد 11 مرتبه، 3 مرتبه يَفْعَلُ اللهُ ما يَشاءُ بقدرته و يَحْكُمُ ما يُريدُ بِعزَّتِهِ، استغفار زياد.

215

توضيح برنامه روز يكشنبه

1- طريقه خواندن نماز امام حسين ( عليه السلام )

اين نماز 4 ركعت است در هر ركعت حمد 50 مرتبه، توحيد هم 50مرتبه، در ركوع و سراز ركوع برداشتن ودر سجده اول و سراز سجده برداشتن و در سجده دوم در هر حالت، حمد و توحيد 10مرتبه، و بعد از سلام دعايي كه در مفاتيح آمده است بخواند: َاللّهُمَ َانْتَ الذّي اسْتَجَبْتَ لِآدَمَ وَحَواءَ.....

216

زمان, روز دوشنبه

قبل از اذان صبح تا طلوع آفتاب, خواندن نماز شب در مسجدالحرام، خواندن نافله صبح، نماز اول وقت به جماعت، خواندن دعاي كوتاه بعد از نماز صبح، خواندن سوره يس، خواندن دعا و زيارت روز يكشنبه

پيش از ظهر, خواندن يك شبانه روز نماز قضا (17 ركعت)

ظهر, خواندن نماز اول وقت ظهر به جماعت، خواندن سوره نبأ بعد از نماز ظهر،

عصر, خواندن نماز عصر به جماعت، خواندن سوره عصر بعداز نماز عصر، ختم هزار صلوات هديه به امام رضا ( عليه السلام ) ، قرائت يك جزء قرآن هديه به وجود شريف امام رضا ( عليه السلام ) ، حتي‌المقدور در مسجد الحرام

مغرب, خواندن نافله مغرب (2 نماز دو ركعتي بعد از مغرب)، شركت در نماز جماعت حرم، خواندن سورة واقعه بعد از نماز مغرب، خواندن نماز

217

غفيله، سوره ملك بعد از نماز عشاء، خواندن نافله عشا(2ركعت نشسته بعد از خواندن نماز عشاء)،

شب, خواندن دعاي مشلول، خواندن مناجات الخائفين (مناجات سوم خمس عشر)، خواندن نماز امام موسي كاظم1 ( عليه السلام ) ، خواندن اين اذكار به هنگام خواب: آيات 110 سوره كهف و 285 و 286 سوره بقره، و 18 و19 آل‌عمران، تسبيحات حضرت زهرا ، آية الكرسي 3 مرتبه، توحيد 11 مرتبه، 3 مرتبه يَفْعَلُ اللهُ ما يَشاءُ بقدرته و يَحْكُمُ ما يُريدُ بِعزَّتِهِ، استغفار زياد.

218

توضيح برنامه روز دوشنبه

1- طريقه خواندن نماز امام كاظم ( عليه السلام )

اين نماز 2 ركعت است، در هرركعت حمد يك مرتبه و توحيد 12 مرتبه بعد از سلام اين دعا را بخوانيد:

الهي خَشَعَتِ الْاَصواتُ لَكَ و ضَلَّتِ الاحلامُ فيك وَوَجِلَ كُلُّ شيءٍ مِنْكَ و هَرَبَ كُلَّ شيء اِلَيك و ضاقَتِ الاشياءُ دوُنَكَ وَملَاءَ كُلَّ شيءٍ نُورُكَ فَاَنتَ الرَّفيعُ في جَلالِكَ و اَنْتَ الْبَهييءُ في جَمالكَ وَاَنْتَ العظيمُ في قُدْرَتكِ و اَنْتَ الذّي لا يَؤُدُكَ شَيءٌ يا مُنْزِلَ نِعْمَتي يا مُفرِّ جَ كُرْبتَي و ياقاضِيَ حاجَتي و اَعْطِني مَسْئلَتي بِلا اله الّا اَنت آمَنْتُ بِكَ مُخْلِصاً لَكَ ديني اَصْبَحْتُ علي عَهدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ اَبُوءُ لَكَ

219

بِالنِّعمةِ و اَستَغفِرُكَ من الذّنوبِ التّي لا يغْفِرُها غَيرُك يا مَنْ هُوَ في عُلُـوِّه دان و في دُنُوِّهِ عال و في اِشْراقِهِ مُنير و في سُلْطانهِ قَويٌّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ و آله.

220

زمان, روز سه شنبه

قبل از اذان صبح تا طلوع آفتاب, خواندن نماز شب در مسجدالحرام، خواندن نافله صبح، نماز اول وقت به جماعت، خواندن آياتي كوتاه بعد از نماز صبح، خواندن سوره يس، خواندن دعا و زيارت روز سه شنبه

پيش از ظهر, خواندن يك شبانه روز نماز قضا (17 ركعت)

ظهر, خواندن نماز اول وقت ظهر به جماعت، خواندن سوره نبأ بعد از نماز ظهر،

عصر, خواندن نماز عصر به جماعت، خواندن سوره عصر بعد از نماز عصر، ختم هزار صلوات هديه به امام جواد ( عليه السلام ) ، قرائت يك جزء قرآن هديه به وجود شريف امام جواد ( عليه السلام ) ، حتي‌المقدور در مسجد الحرام

مغرب, خواندن نافله مغرب(2 نماز دو ركعتي بعد از مغرب)، شركت در نماز جماعت حرم، خواندن سورة واقعه بعد از نماز مغرب، خواندن نماز غفيله

221

و سوره ملك بعد از نماز عشاء، خواندن نافله عشا (2ركعت نشسته بعد از خواندن نماز عشاء)

شب, خواندن مناجات الراجين (مناجات چهارم خمس عشر)، خواندن نماز امام رضا1 ( عليه السلام ) ، خواندن اين اذكار به هنگام خواب: آيات 110 سوره كهف و 285 و 286 سوره بقره، و 18 و19 آل‌عمران، تسبيحات حضرت زهرا ، آية الكرسي 3 مرتبه، توحيد 11 مرتبه، 3 مرتبه يَفْعَلُ اللهُ ما يَشاءُ بقدرته و يَحْكُمُ ما يُريدُ بِعزَّتِهِ، استغفار زياد

222

توضيحات برنامه روز سه شنبه

1- طريقه خواندن نماز امام رضا ( عليه السلام )

اين نماز شش ركعت است (سه نماز دو ركعتي) و در هر ركعت حمد يك مرتبه و سورة هل اتي علي الانسان (دهر=‌انسان) 10مرتبه، و بعد از سلام نماز سوم دعاي آن حضرت خوانده شود:

يا صاحِبي في شِدَّتي، و يا وَليّي في نِعمتَي ويا الهي واِلهَ ابراهيمَ و اسماعيلَ واسحقَ و يعقوبَ، يا رَبِّ كهيعص و يس و القرآنِ الحكيم، اَسْئَلُكَ يا اَحْسَنَ مَنْ سُئِلْ و يا خيرَ مُرْتَجي اَسئلُكَ اَنْ تُصلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ و آل مُحَمَّد

223

زمان, روز چهارشنبه

قبل از اذان صبح تا طلوع آفتاب, خواندن نماز شب در مسجدالحرام، خواندن نافله صبح ، نماز اول وقت به جماعت، خواندن آياتي كوتاه بعد از نماز صبح، خواندن سوره يس، خواندن دعا و زيارت روز چهارشنبه

پيش از ظهر, خواندن يك شبانه روز نماز قضا (17 ركعت)

ظهر, خواندن نماز اول وقت ظهر به جماعت، خواندن سوره نبأ بعد از نماز ظهر،

عصر, خواندن نماز عصر به جماعت، خواندن سوره عصر بعد از نماز عصر، ختم هزار صلوات هديه به امام هادي ( عليه السلام ) ، قرائت يك جزء قرآن هديه به وجود شريف امام هادي ( عليه السلام ) ، حتي‌المقدور در مسجد الحرام

مغرب, خواندن نافله مغرب(2 نماز دو ركعتي بعد از مغرب)، شركت در نماز جماعت حرم، خواندن سورة واقعه بعد از نماز مغرب، خواندن نماز غفيله

224

و سوره ملك بعد از نماز عشاء، خواندن نافله عشا (2ركعت نشسته بعد از خواندن نماز عشاء)

شب, خواندن مناجات الراغبين (مناجات پنجم خمس عشر)، خواندن نماز امام جواد1 ( عليه السلام ) ، خواندن اين اذكار به هنگام خواب: آيات 110 سوره كهف و 285 و 286 سوره بقره، و 18 و19 آل‌عمران، تسبيحات حضرت زهرا ، آية الكرسي 3 مرتبه، توحيد 11 مرتبه، 3 مرتبه يَفْعَلُ اللهُ ما يَشاءُ بقدرته و يَحْكُمُ ما يُريدُ بِعزَّتِهِ، استغفار زياد