بخش 8

174

بيانات در ديدار با امير الحاج و سرپرست حجاج ايراني و

مسؤولان بعثه و جمعي از دست اندركاران سازمان حج و زيارت

( 15/1/1375هـ . ش . )

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمْ

حج ، براي امت اسلامي عيد است

آقايان عزيز و برادران فعال در يكي از مهمترين امور مسايل اسلام و نظام جمهوري اسلامي ! خيلي خوش آمديد . اميدواريم كه خداوند ، اين تلاش و مجاهدت را از شما قبول بفرمايد و به آنچه كه رضاي او در آن است ، هدايت و كمك كند و عافيت و فضل خودش را ، در همه ي احوال شامل حال شما قرار بدهد .

اين موسم ، به خاطر نزديكي زمان حج ، همه ساله موسم شادماني ملت ماست . حج ، براي امت اسلامي عيد است و حادثه يي مي باشد كه از اول تا آخر آن ، معنا و مضمون عيد و خيرات و بركات در آن است . همچنان كه در آيه ي مباركه ي : لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْآمده است ، در اين سفر و عبادت و اعمال پيچيده و مركب و پرمعنا ، منافع مادّي و معنوي براي امت اسلام ـ بخصوص براي حجاج ـ مندرج و متضمن شده است . لذا وقتي نزديك به اين مراسم مي شويم ، همه ي مردم ـ چه آن كساني كه به اين معنا توجه دارند و چه آنهايي كه عازم سفرند و چه كساني كه مسافر دارند و چه آنهايي كه با بركات حج آشنا هستند ـ حقيقتاً احساس شادماني مي كنند .

شكر نعمت فرايض الهي

من هم از خداي متعال شاكرم ، به خاطر اين كه اين فريضه را بر ما قرار داد . اولين

175

شكري كه بايد بكنيم ، شكر فرض اين فريضه است . حكيم عزيز عليم ، مصالح ما را ملاحظه فرمود و درست بر طبق نياز و در چارچوب استعداد و توانايي ما ، اين فريضه را بر ما قرار داد . يكي از شكرهايي كه ما هميشه بايد بكنيم ، شكر نعمت فرايض الهي است . بايد اين واجبات الهي را شكر بكنيم . نبايد شكر اين نعمت بزرگ ـ از جمله حج ـ مغفولٌ عنه بماند .

همچنين بايد شكرگزاري كنيم كه بحمدالله در جمهوري اسلامي و به بركت اين نظام ، خيلي از چيزهاي فوت شده ي ما در قبل از انقلاب ، به ما برگشت . « حج » هم در اين نظام به ما برگشت . نمي گوييم كساني كه قبل از انقلاب به مكه مي رفتند ، حج نمي كردند . آن وقت هم مؤمنين و صلحا و مخلصاني بودند كه به حج مي رفتند و بهره ي خود را از آن مي بردند . حجِ افراد بود ؛ اما حجِ جامعه ي اسلامي و امت نبود و استفاده ي جمعي از آن نمي شد . هر كسي به قدر همت و ظرفيت خود ـ اگر كاسه ي گدايي را پيش برده بود ـ چيزي مي گرفت و بر مي گشت . بعضيها هم دست خالي بر مي گشتند . امروز مسأله ، مسأله ي خود آن حج كنندگان و حج گزارندگان نيست ؛ مسأله ي امت است كه استفاده مي كند . مثل اين مورد ، خيلي چيزهاي ديگر هم وجود دارد .

هزار ماهي كه در آن ليلة القدر نيست

فرمود : لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْر ليس فيها ليلة القدر . هزار ماهي كه در آن ليلة القدر نيست . مسلّم در هزار ماه متوالي ، دهها ليلة القدر هست ؛ اما آن ليلة القدر نيست . ليلة القدري كه در آن امام نيست و و تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ نيست يا اگر تنزّل ملائكه هست ، مردم از او استفاده نمي كنند ؛ اين چه ليلة القدري است ؟ ليلة القدر براي كساني است كه آن را دارند . در زمان حكومت بني اميه ، ليلة القدري براي مردم وجود ندارد و كسي از آن استفاده نمي كند . خود امام و خواصش ، از آن استفاده مي كنند . اين ، غير از آن ليلة القدري است كه امت اسلام از آن استفاده كنند .

ما واقعاً ليلة القدر نداشتيم . ما جماعت و جهاد و حج و امر به معروف و نهي از منكر و خيلي چيزهاي ديگر هم نداشتيم . تنها مسأله ي ولايت عملي و فعلي و مجسم و مجسد

176

در حيات اجتماعي و زندگي نبود كه نداشتيم ؛ خيلي چيزهاي ديگر بود كه از بركات
ولايت است ـ مثل حج ـ ولي آن را نداشتيم . حج هم از بركات ولايت و براي ولايت است و به خاطر آن است كه تحكيم عمود دين بشود . حج ، خيلي فوايد و بركات دارد كه بحمدالله امروز زمينه فراهم است . اين ، شكر الهي را لازم دارد . بايد شكر كرد و بزرگترين شكر هم همين است كه از اين فرصت استفاده بشود و هيچ كس كمترين امكاني را فروگذار نكند و ضايع و مهمل نگذارد .

از دست اندركاران حج تشكر مي كنم

ما بايد حقيقتاً از آقايان محترم و از شخص جناب آقاي ري شهري هم تشكر كنيم . من به سهم خود ، به عنوان يك خدمتگزار كوچك ، واقعاً متشكرم . مجموعه يي كه براي حج فراهم شده است ، متشكل از علما و مجتهدان و فضلا و بزرگان و مسؤولان كارآمد در كشور و كارآمدان و مجرّبان و فعالان عرصه ي سياسي و اداري كشور مي باشد . ايشان ، بحمدالله يكي از بهترين مجموعه ها را در اين خصوص فراهم كرده اند . اين هم جاي سپاسگزاري از ايشان و از يكايك همه ي شما آقايان عزيز است كه اميدواريم روز به روز كاملتر بشود .

نمي توانيم ادعا كنيم حج ما كامل است

البته ، ما ادعا نمي كنيم حجي كه بجا مي آوريم ، حج كاملي است . نه ، كمال چيزي نيست كه به عقل و تصور ما بگنجد . شما حجي را كه وجود مقدس وليّ الله الاعظم ( سلام الله عليه و ارواحنافداه ) در آن حضور دارد و خودش حج مي كند و مردم پروانهوار گرد او مي گردند و از اشاعه ي بياناتش ، جانها و روحها و ذرّه ذرّه ي وجود استفاده مي كنند ، در نظر بگيريد كه واقعاً كامل است . ببينيد ما چه قدر با آن حج فاصله داريم . ما هم به قدر توان ، بايستي بال و پري بزنيم و حركت و تلاشي بكنيم . البته ، بايد روز به روز چيزهايي را كه در اختيار ماست ، تكميل كنيم .

177

برائت ، جزو حج است

اين مسأله ي برائت كه اشاره شد ، حقيقتاً جزو حج است و لازم نيست كه در روايات جزو فروع حج آمده باشد . چيزهايي وجود دارد كه معناي حج و روح و مضمون حقيقي يك عبادت و عمل و فريضه ي الهي است و نمي شود اين را از آن منفك كرد . اهميت اين ، از يكايك فرايض بيشتر است . هر يك از اين فرايض ، چنانچه فوت شد ، ممكن است به نحوي آن را جبران كرد يا مثلا اضطراري آن را بجا آورد ؛ اما آنچه روح يك عبادت محسوب مي شود ، قابل تفكيك از آن نيست .

حج ؛ مظهر توحيد الهي

بنابراين ، در مسأله ي برائت و اين كه حج بايد مظهر توحيد باشد ، ترديدي نيست . حج مظهر توحيد الهي است . توحيد دو جزء دارد كه يك جزئش برائت است ؛ برائت از « اندادالله » و كفار و از عبده ي اوثان و اصنام . در اين ، ترديدي نيست . اوثان و اصنام هم ، كه فقط « لات » و « عزّي » و « هبل » نيستند . سران استكبار و طاغوت و كفر و فتنه انگيزان عالم ، بزرگترين بتهاي زمانند . كفر به اينها كه اوجب از كفر به بتهاي بي جان و بي روح و بي توان است . در اين كه شكي نيست . بنابراين ، امروز برائت از استكبار و صهيونيسم و كفر و الحاد جهاني و برنامه هاي اينها و فعاليتي كه عليه اسلام و مسلمين مي كنند ، جزو مسايل مسلم حج است .

ما مظهر اين كار را در اجتماع خودمان دانستيم . اين اجتماع را هم بر پا خواهيم كرد . اگر روزي عقل ما به مظهري اوفي و اظهر و ابلغ از اين رسيد ، اين را رها خواهيم كرد و آن را خواهيم گرفت ؛ ليكن چنين چيزي نداريم . ما امروز هر چه نگاه مي كنيم ، مي بينيم كه مظهر اين برائت ، همين تجمع و دور هم گرد آمدن و سخن برائت را بر زبان آوردن است . . . .

بالاخره ما اين اجتماع را تشكيل مي دهيم . اين ، قابل تفكيك نيست . نهايتاً بايد اين
مُظهر و مَظهر آن واجب و آن روح اصلي عبادت ، به نحوي حصول تحقق پيدا كند ؛ هر طور هر چه كه باشد . « الميسور لايدرك بالمعسور » . آنچه كه ممكن است ، ما آن را بجا

178

مي آوريم . آنچه كه براي ما حكمش باقي است ، آن را عوض قرار مي دهيم از آنچه كه حكمش به خاطر اضطرار بقيه ي موانع ، زايل شده است . بنابراين ، نبايد ترديد كرد . . . .

نمي شود برائت نداشته باشيم

مطلقاً اين حرف قابل قبول نيست كه آنها فكر كنند روزي فرا خواهد رسيد كه ما برائت نداشته باشيم . نه ، نمي شود كه ما برائت نداشته باشيم . مي شود طواف نداشته باشيم ؟ اين كه گفتيم به يك معنا از طواف هم بالاتر است . بنابراين ، اين تشكيلات هست و البته ما به درايت و عقل و كارداني و حكمت جناب آن ري شهري و همكاران محترم و عزيزشان و آن مجموعه يي كه آن جا هستند و تصميم گيري مي كنند و آنچه را كه به هر شكلي مناسب بود ، انجام خواهند داد ، مطمئنيم ؛ ليكن به هر حال بايد اين كار انجام بگيرد .

در حج ، چه كاري بايد از ما صادر شود ؟

عزيزان من ! آنچه كه ما بايد در حج بيان كنيم ، خيلي مهم است . چه چيزي بايد از ما صادر بشود ؟ اين ، به نظر من جاي خيلي بررسي و تأمل دارد . من مي دانم كه برادران در بعثه و مسؤولان محترم حج ، از سال قبل كه از سفر مبارك حج برگشتند ، براي اين مسايل مشغول برنامه ريزيند و يقيناً ذهن و فكرشان ، به جاهاي خوبي منتهي شده است كه حتماً ارزشمند مي باشد و آثار و بركاتي دارد . حالا آنچه كه به ذهن قاصر من هم مي رسد ، اجمالا در اين جا مطرح مي كنم ، براي اين كه معلوم باشد .

حاكميت اسلام و قرآن در ايران

امروز ، حقيقتي در عالم واقع و خارج تحقق پيدا كرده است كه بعد از صدر اسلام تا امروز ، نظير و شبيهي ندارد و آن ، حاكميت اسلام و قرآن و حكومت علم و تقوا و فضايل اسلامي است . اين ، شوخي ندارد . شما نگاه كنيد ببينيد ، بزرگاني مثل « علامه ي حلي » كه پادشاه مغول را به طمع هدايت و بعد به خاطر آن حُشاشه يي كه از هدايت در وجود او

179

پيدا شده بود و آن نور ضعيفي كه تابيده بود ، چه خود كُشاني مي كردند و اسم پادشاه مغولي را در مقدمه ي كتاب مي آورد . يا حكومت صفويها كه البته آنها به ايران و اسلام و تشيع ، خيلي خدمت كردند . حالا يك عده عادت كرده اند كه تا از هر جا حرف شروع مي شود ؛ منتهي به اين كنند كه به صفويه بدگويي نمايند . صفويه حق حيات به گردن ما دارند . شما اين را بدانيد . اگر آنها مردمان فاسقي بودند ، بين خودشان و خدا ، به نتيجه ي آن خواهند رسيد و اگر مردمان بدي بودند ، خدا با آنها هر كاري مي خواهد بكند ، بكند ؛ ليكن آنها براي ما مفيد بودند . اگر آنها نبودند ، معلوم نبود من و شما امروز چه فكر مي كرديم و از اسلام چه مي فهميديم . بنابراين ، صفويه انصافاً كار خيلي بزرگي را در اين كشور انجام دادند . « جزاهم الله عن الاسلام و اهله خيرالجزاء » .

ليكن اگر شما به واقعيت زندگي صفويه خوب نگاه كنيد و شخصيتهاي صفويان را
با يك حكومت و حاكم حق اسلامي مقايسه كنيد ، خواهيد ديد كه زمين تا آسمان ، با آن فاصله دارند . بهترينشان كه « شاه طهماسب اول » است ، شما ببينيد كه با يك عالم
دين چقدر تفاوت دارد . چه قدر فاصله است بين آن كسي كه امر و نهي و حكم دست
اوست و آن كسي كه بايد باشد و شرطش علم و آگاهي از دين و عدالت و تعبد است . خيلي فاصله دارند ؛ در عين حال شما ببينيد كه علماي بزرگ آن روز ، با آنها و تبعه شان چه كردند .

« شيخ بهايي » ، آدمي به آن عظمت كه به نظر من ، با الفاظ قابل بيان نيست ، يا كسي مثل ميرداماد يا مثل علامه ي مجلسي ، يا كسي مثل صاحب ذخيره محقق سبزواري و ديگران و يا حتي مثل محقق ثاني و محقق كركي ، ببينيد كه اينها به خاطر همان رقيقه يي از حقيقت كه در وجود آنها و در حكومتشان بود ، براي سلاطين صفويه چه كردند . حكومت آنها را با حكومت اسلامي در امروز كه مُرّ حقيقت و لبّ قرآن و احكام الهي در حد فهم و استنباط امروز فقها و علماي ماست ، مقايسه كنيد . ما كه البته به صفحه ي غيب نظري نداريم و آشنا با غيب هم كه نيستيم . امروز ، هماني كه طرق استنباط احكام الهي است ، اجرا و بيان مي شود . ببينيد وجود چنين چيزي چه قدر در دنيا اهميت دارد . اين ، بالاترين چيز است .

180

همه چيز تحت الشعاع حفظ نظام است

اين كه امام ( قدس سره ) فرمودند : همه چيز تحت الشعاع حفظ نظام است ، اين به خاطر همين است والاّ شما خيال نكنيد كه امام انساني بود كه آن گوشه نشسته بود و ضعفهاي نظام را نمي ديد و احياناً خلافهايي كه انجام مي شد و كوتاهيها و بدكرداريها و بددليهايي كه صورت مي گرفت ، از اينها غافل بود . خير ، او بيشتر از خيلي ها هم مي دانست . در عين حال ، حفظ آن نظام را با همان طور آدمها ، اوجب واجبات دانست و بر اين زندگي و حكومت كرد و بر همين ، خدا را ملاقات نمود و بلاشك بر همان طريق ، از پروردگار عالم ثواب الهي و اجزل ثوابها را گرفت .

نظام اسلام ، خود را در دنيا نشان داده است

اين نظام ، شوخي نيست . اين نظام و حقيقت درخشان ، مثل الماس درخشاني است كه لازم نيست از آن تعريف كنند . الماس ، درخشندگي دارد . كسي هم كه اسم الماس را نشنيده است ، اگر در بيابان يك تكه الماس پيدا كرد ، آن را با يك تكه سنگ خارا فرق مي گذارد ، ولو نمي داند كه اصلا الماس چيست و قيمتش چه قدر است . اگر به او بگويند يكي را بردار ، بلاشك الماس را برخواهد داشت و او را نگه خواهد داشت . الماس اين گونه است و درخشندگي دارد . به همين خاطر است كه شما مي بينيد در افريقا و امريكاي لاتين و اروپا و آسيا ، در زير سايه ي سنگين و شوم حكومت استكبار و حتي در خود ايالات متحده ي امريكا ، عده يي نسبت به امام و اين نظام ، عاشقانه حركت كرده اند و حرف زده اند و نوشته اند و خطر قبول كرده اند و زندان رفته اند و تا امروز هم كارشان همچنان بر اين اساس باقي است . اين ، براي چيست ؟ براي اين است كه آن حقيقت درخشنده يي كه در اين جا تحقق پيدا كرده است ، خودش را در دنيا نشان مي دهد ؛ با اين كه اين همه هم عليه آن حرف زده اند و هنوز هم حرف مي زنند .

شما بايستي حج را به جميع اجزا و خصوصياتش ، حاكي از اين نظام قرار بدهيد . اين ، آن پيام اصلي است . كار اصلي اين است . حالا ببينيد چه طوري مي شود اين كار را كرد . البته ، شما قطعاً برنامه ريزي كرده ايد . بايد رفتار اشخاص و حجاج و رفتار مسؤولان

181

با مردم و نيز عبادت و سياست ، همه حكايت از معنويت و رشد و پيشرفتگي و ترقي خواهي و اهداف عاليه ي نظام بكند .

به دنياي اسلام احتياج دارند

امروز ، دنيا بخصوص به نهايت دنياي اسلام احتياج دارد . الآن شما ببينيد اسرائيل يك حكومت غاصب قطعي است و واقعاً « لاريب فيه » است . معناي « ريب » ، شك قائم به نفوس اشخاص نيست ؛ يعني هيچ حرف وسوسه يي و هيچ غباري در اطرافش نيست . امروز ، غاصب بودن اسرائيل اين گونه است . واقعاً هيچ كس نمي تواند هيچ مستمسكي ذكر بكند كه از آن بشود استفاده كرد كه اسرائيل غاصب نيست . افراد و دولتهايي هستند كه مي گويند اسرائيل غاصب است ؛ اما آمده يك كشور مثلا خراب شده ي لم يزرعي را آباد كند ! آنها حالا دارند زندگي مي كنند ، آنها مترقي و اروپاييند و فرهنگ غربي دارند ؛ بگذاريد بمانند ! والاّ كسي ادعا نمي كند كه اينها عن حق به اين جا آمده اند .

در حقيقت ، صهيونيستهاي امريكا و انگليس و فرانسه و اروپا و شرق و غرب دنيا به اين جا آمده اند و زندگي مي كنند . به هر حال ، آنها غاصبند . يك حكومت غاصب ، با كساني كه خودشان را مغضوب عنهم مي دانستند و سالهاي متمادي كسي حق نداشت اسم فلسطين را بياورد و مي گفتند قضيه ي ماست ! كارش به اين جا رسيده است كه حالا به كشورهايشان مي رود و از او استقبال مي كنند و آغوش باز مي نمايند و او را بغل مي گيرند و با هم عكس بر مي دارند و افتخار هم مي كنند كه اين قدر بدند ! خيلي انحطاط لازم است كه اين عمل صورت گيرد . البته ، اين انحطاطِ دولتهاست ، انحطاطِ ملتها نيست ؛ اما ملتها به منشأ الهامي احتياج دارند تا بفهمند و بدانند كه چه دارد اتفاق مي افتد .

بزرگترين غصه ي دنياي اسلام

خليج فارس ـ يعني در واقع مركز حيات اقتصادي دنياي اسلام ـ چنين وضعي دارد . اين زايده ي جهان اسلام و اين انگل و غده ي بدخيم ، به اين اكتفا نكرد كه يك تكه زمين را بگيرد و تصرف بكند ؛ حالا مشغول شده است كه خودش را به شريانهاي اصلي حيات

182

اقتصادي در دنياي اسلام بچسباند و اين مادّه ي حياتي را بمكد . راهش هم اين است كه با اينها ارتباط برقرار كند و تماس اقتصادي بگيرد و كارهاي اقتصادي انجام دهد .

يكي از سران خود باخته ي مزدور عرب در چند ماه قبل از اين ، همين حقيقت را بيان كرد و گفت : در صلح با اسرائيل ، مادامي كه اين مسأله ي اقتصادي با اسرائيل حل نشود ، نقشي بر روي كاغذ است و ارزشي ندارد . راست هم گفت . اصل قضيه اين است كه اسرائيل ، منابع اقتصادي را بمكد . او در اين فكر است و دارد قدمهاي اوليه را بر مي دارد و موفق هم شده است . اين اقدام ، براي دنياي اسلام عزا و مايه ي غم است . اين ، بزرگترين غصه براي دنياي اسلام است . مسلمين مي فهمند كه چه دارد مي گذرد و چه دارد اتفاق مي افتد ؟ آيا مي دانند كه با فشار امريكا و حكام خود فروخته ي مزدور آن و با پشتوانه قرار دادن علم و صنعت و پيشرفت و تكنولوژي و ثروت براي يك هدف سياسي اين قدر پست و ننگين و لئيمانه ، چه اتفاقي دارد در دنياي اسلام مي افتد .

حج ؛ گنج پايان ناپذير

مسلمين بايد اين واقعيات را بدانند . اينها را از كجا بدانند ؟ يكي از طرق و منافذ و منابر ما « حج » است . بايد برنامه ريزي بشود . البته هوشياري و ظرافت لازم است . چگونه عمل كردن ، در موفق شدن خيلي نقش دارد . غرض ، « حج » اين طور چيزي است . به نظر من ، « حج » گنجي لايفني است . تمام مشكلات دنياي اسلام ، از طريق حج قابل رفع است . اعتقاد من اين است كه هم مشكلات سياسي و هم مشكلات معنوي و انساني و هم حتي مشكلات اقتصادي دنياي اسلام ، به بركت حج قابل حل است . آن روزي كه در دنياي اسلام ، چند دولتِ حقيقتاً مؤمن به اسلام و حج وجود داشته باشد ، مي توان از طريق حج ، حتي مشكلات اقتصادي دنياي اسلام را هم برطرف كرد .

ما به سمت فرج حركت مي كنيم

ما بايد امروز اين زمينه را نگه داريم . البته ، حالا چنين امكاني نيست ؛ اما نبايد بگذاريم اين زمينه از دست برود . بايد اين زمينه را نگه داريم . اين حالت ترغب و انتظار

183

را بايد حفظ كنيم . تا ان شاءالله لَعَلَّ اللهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذلِكَ أَمْراً . مسلَّماً خداي متعال فرج را پيش روي ما قرار داده است . ما به سمت فرج حركت مي كنيم ؛ در اين كه ترديدي نيست . هر قدمي كه ما بر مي داريم و هر نفسي كه اين ملت مي كشد ، نفسي به سمت رسيدن به فرج است . انتظار و عاقبت و فرجام كار ما ، فرج است . ما به سمت فرج حركت مي كنيم ؛ پس بايستي با شوق و اميد بيشتري حركت نماييم . به هر حال ، هر كاري كه در اين زمينه بكنيد ، با ايمان و ثبات و اطمينان به اين كه خداي متعال اثر خواهد داد ، يك حسنه و ثواب بزرگ است .

ان شاءالله خداي متعال ، شما را مأجور و مثاب خواهد داشت . اميدواريم كه خداوند اين زحمات را از شما قبول بفرمايد و حج مقبولي برايتان مقدر فرموده باشد . خداوند براي همه ي كساني كه آرزومند اين سفر هستند ، تسهيل و تيسير فراهم كند تا بروند آنها هم زيارت كنند . ان شاءالله شما هم بتوانيد بيشترين بهره را از اين سفر معنوي بگيريد و با دست پر برگرديد .

وَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُه

184

پيام به مناسبت برگزاري كنگره عظيم عبادي سياسي حج

( 4/2/1375هـ . ش . )

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمْ

والحمدلله ربّ العالمين و صلّي الله علي سيد الأوّلين و الآخرين محمّد المصطفي و آله الميامين و السّلام علي بقية الله في الأرضين .

وجود دو گونه تهديد در محيط هاي اسلامي

حج ، سرچشمه ي جوشان تقوي و معنويت و خير و بركت ، همه ساله تا
ابد ، فيضان خود را بر جهان اسلام و بر يكايك مسلمانانِ موفق جاري
مي سازد تا هر كس و هر مجموعه ، به اندازه ي ظرفيت و قابليت خود از آن بهره
بگيرد .

حجاج بيت الله الحرام ، تنها بهره مندان از اين سرچشمه ي فياض نيستند . اگر اين فريضه ي عظيم به درستي شناخته و عمل شود ملتها و آحاد مسلمان در همه جاي جهان ، مشمول بركات آن خواهند شد .

افراد و مجموعه هاي بشري همواره از دو سو آسيب مي بينند ، اول از درون خود كه منشأ آن ضعفهاي بشري و هوسهاي مهار گسيخته و ترديدها و بي ايماني ها و خصلتهاي منهدم كننده است ، و دوم از دشمنان بيروني كه بر اثر طغيان و افزون طلبي و تجاوز و ددمنشي ، محيط زندگي را بر انسانها و ملتها تنگ و فشار آلود مي سازند و با جنگ و ظلم و تحميل و زورگويي ، بلاي جان آنان مي شوند .

محيط اسلامي ـ چه افراد و چه ملتها ـ همواره در معرض اين دو گونه تهديد قرار

185

داشته و امروز بيش از هميشه قرار دارد . ترويج متعمدانه ي فساد در كشورهاي اسلامي و تحميل فرهنگ غربي كه از سوي برخي رژيم هاي وابسته نيز به آن كمك مي شود و از رفتار فردي تا شكل شهرسازي و محيط عمومي زندگي و مطبوعات و غيره را در بر مي گيرد ، از يكسو و فشارهاي نظامي و سياسي و اقتصادي بر بعض ملتهاي مسلمان و كشتارهاي لبنان و فلسطين و بوسني و كشمير و چچنستان و افغانستان و غيره از سوي ديگر ، شاهد بارز وجود اين دو گونه تهديد در محيط هاي اسلامي است .

حج ، آن شط هميشه جاري و آن عطيه ي بي زوال الهي است كه مسلمانان تا ابد مي توانند غبار رنج و مرارت و آلودگي و بيماري خود را در آن بسترند ، و به كمك اين ذخيره ي ابدي ، هر دو نوع آسيب پذير را در همه ي زمانها از خود دور سازند .

راه مقابله با تهديدات

در حج ، عنصر تقوا و ذكر و حضور و خشوع و توجه به حق متعال ، متكفل مقابله با تهديد اول است و عنصر تجمع و وحدت و احساس عظمت و قدرت در امت بزرگ اسلامي كه حج مظهر آن است ، عهده دار مقابله با تهديد دوم .

هر چه اين دو جنبه در حج تقويت شود ، مصونيت و مقاومت افراد و جامعه هاي اسلامي در مقابل آن دو گونه تهديد ، بيشتر خواهد شد . و هر گاه يكي از اين دو جنبه يا هر دو ، ضعيف يا منتفي گردد ، به همان نسبت امت اسلامي ـ چه افرادش و چه ملتها و كشورهايش ـ آسيب پذيرتر مي گردند .

در متون شرع مقدس اسلام و در نص قرآن كريم ، به هر دو جنبه ي حج تصريح شده و براي چشم هاي بينا و دلهاي با انصاف ، جاي ترديد گذاشته نشده است . در كنار فرمان : فَاذْكُرُوا اللهَ كَذِكْرِكُمْ آباءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً ، دستور : وَ أَذانٌ مِنَ اللهِ وَرَسُولِهِ إِلَي النّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ اْلأَكْبَرِ أَنَّ اللهَ بَرِيءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَرَسُولُهُ ^{( 1 )} آمده ، و هماهنگ با
كريمه ي حكمت آميز : لَنْ يَنالَ اللهَ لُحُومُها وَلا دِماؤُها وَلكِنْ يَنالُهُ التَّقْوي مِنْكُمْ كَذلِكَ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . توبه : 3

186

سَخَّرَها لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللهَ عَلي ما هَداكُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ ^{( 1 )} آهنگ اميد بخش : لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ نازل گرديده است .

هر توصيه و تبليغ و كوشش براي كمرنگ كردن يا كنار گذاشتن هر يك از اين دو جنبه ، مقابله با آيات و فرامين قرآن كريم است .

هيچ خسارتي براي امت اسلامي ، سنگين تر از آن نيست كه تعاليم و رهنمودهاي اسلام كه ذخيره هاي حياتي ابدي براي مسلمانان و همه ي بشريت است ، دستخوش غفلت و جهالت رهبران ديني و سياسي آنان گردد و مجال بهره مندي مردم از آن ، سلب شود .

حج يكي از اين ذخيره هاي ابدي است ، و بر همه ي مسلمين واجب است كه آن را بهتر شناخته و بيشتر مورد بهره برداري امت اسلامي قرار دهند .

جهان اسلام دچار مشكلات بزرگي است

امروز جهان اسلام دچار مشكلات بزرگ و تهديد كننده يي است كه اگر مسلمانان با نيروي ايمان و مجاهدت و توكل و با همتهاي بلند و چشمهاي باز و استفاده از ذخائري كه خداوند در اين دين حنيف قرار داده است ، اين مشكلات را بر طرف نسازند دشمنان مستكبر اسلام كه به سلاح قدرت سياسي و نظامي و تكنولوژي مسلح اند ، هر روز دائره ي مشكلات را تنگتر خواهند كرد و آزادي و نجات را براي ملتهاي اسلامي باز هم دهها سال بلكه قرنها به عقب خواهند انداخت و شايد برخي ملتها را بكلي استحاله كرده ، خصوصيت اسلامي آنان را با تحميل و ترويج نيمه ي فاسد و مفسد فرهنگ غربي ، بتدريج نابود خواهند ساخت .

تبليغات دروغين ، بسياري از حقايق را واژگون مي سازد

امروزه ـ پس از قيام جمهوري اسلامي در كشور ايران و شكوفا شدن نهضت بيداري اسلامي در بسياري از كشورهاي اسلامي ـ پرده از روي بسياري از حقايق تلخ و

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . حج : 37

187

شيرين برداشت شده و افراد زيادي در سراسر جهان اسلام قادر بر تحليل حوادث و فهم واقعيات اند . ولي بايد قبول كرد كه دست جادويي تبليغ راديو و تلويزيون و مطبوعات كه در سطح جهان ، عمدتاً از آستين صهيونيستها و همكاران غربي شان و احياناً مزدوران ظاهراً مسلمان دولتهاي مستكبر ، خارج مي شود ، بسياري از حقايق روشن را واژگونه مي سازد . لذا بجاست كه فهرست مجملي از مشكلات و نيز امكانات دنياي اسلام آورده شود :

استفاده از امكانات امت اسلامي

در بخش امكانات بايد از جمعيت يك ميليارد و چند صد ميليوني مسلمين آغاز كرد كه بيش از پنجاه دولت ، و سرزمين گسترده يي در ميانه ي اقيانوس آرام و اقيانوس اطلس را در اختيار دارند . در ميان اين جمعيت عظيم ، ملتهايي كه معروف به هوش سرشارند . و تمدنهايي كه داراي سابقه ي چند هزار سال است ، و شخصيتهاي بارز علمي و سياسي وجود دارند . اين مجموعه كه نامش امت اسلامي است داراي فرهنگي غني با ميراثي زخار و همراه با شكوفايي و درخشندگي استثنايي است و در عين تنوع و گوناگوني گسترده ، از وحدت و هم آهنگي شگفت آوري بهره مند است كه از احاطه و نفوذ اسلام و توحيد خاص و خالص آن در همه ي اجزاء و اركان و زوايايش ، پديد آمده است . اين ملتهاي برادر و همدل كه از نژادهاي سياه و سفيد و زرد تشكيل شده و به دهها زبان سخن مي گويند ، همه خود را اجزاء برابر امت بزرگ اسلامي مي دانند و به آن افتخار مي كنند و همه روزه به يك مركز رو كرده با يك زبان خدا را نيايش كرده ، از يك كتاب آسماني درس و الهام مي گيرند . و آن كتاب آسماني متضمن تبيين همه ي حقايق و مشتمل بر دستور همه ي نيازها و تكاليف آنهاست : وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْء وَهُديً وَرَحْمَةً وَبُشْري لِلْمُسْلِمِينَ ^{( 1 )} منطقه ي جغرافيايي اين مجموعه ي بشري ،
يكي از غني ترين ـ اگر نگوييم غني ترين ـ سرزمينهاي جهان از لحاظ منابع طبيعي است ،

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . نحل : 89

188

و بطور ويژه منابع نفت آن پشتيبان تمامي چرخ و تمدن ماشيني امروز جهان است ، يعني اگر اين مجموعه براي چند ماه نفت خود را به روي مشتريان ببندد ، بيشترين بخش جهان و از جمله كشورهايي كه دولتهاي آنان از قرنها و هم اكنون ، سرنوشت ملتهاي مسلمان را بازيچه ي آزمندي و زورگويي خود كرده اند ، در تاريكي و سرما و واماندگي غرق خواهند شد .

بجز اينها ، فهرست امكانات امت اسلامي ، مشتمل بر صدها عنوان و سرفصل برجسته ي انساني ، فرهنگي ، مادي و اقتصادي ، سياسي و اجتماعي است كه هر كسي با ژرف بيني و بازنگري مي تواند از آن آگاه شود .

فهرست مشكلات بزرگ امت اسلامي

اكنون به مشكلات بزرگ اين مجموعه ي عظيم ـ يعني امت اسلامي ـ نظر بيفكنيم ؛ مشكلاتي كه موجب شده است اين واحد پر استعداد ، نتواند از آنهمه امكانات استثنايي و كارساز بهره ببرد و در نتيجه ملتها و كشورهاي اسلامي از قافله ي دانش بشري عقب ؛ و از ثروت عظيم مادي خود بي بهره ؛ و در مسابقه ي بزرگ فرهنگي جهان ، مقهور فرهنگهاي بيگانه ؛ و در عرصه ي سياست بين المللي ، تابع ديگران ؛ و از لحاظ نظامي غالباً در معرض تجاوز و سركوب قدرتهاي استكباري ، بوده باشد .

اين مشكلات كه بيشتر بر اثر كوتاهي و غفلت يا بد كرداري و خيانت از درون امت اسلامي ، پديد آمده است ، فهرست طولاني يي را تشكيل مي دهد ، كه به عنوان رديفهاي اول آن مي توان اينها را بر شمرد :

ـ اختلافات فرقه يي كه بيشتر به وسيله ي علماي سوء و نويسندگان مزدور ترويج و تشديد مي شود .

ـ اختلافات قومي و ملي ناشي از ملي گراييِ افراطي كه بيشتر به دست روشنفكران وابسته دامن زده مي شود .

ـ تسليم در برابر قدرتهاي مداخله گر كه برخي كشورها را به اقمار قدرتهاي بزرگ بدل ساخته است .

189

ـ تسليم در برابر فرهنگ فاسد غرب و حتي ترويج آن با انگيزه هاي سياسي يا عقيدتي .

ـ بي اعتقادي و بي اعتنايي برخي از دولتها به مردم خود و اراده و عقيده و نيازهاي آنان ، و خودكامگي در برابر آنان .

ـ مرعوب بودن بسياري از شخصيتهاي سياسي و فرهنگي دنياي اسلام از قدرتهاي مسلط جهان و امروز مشخصاً از امريكا .

ـ حضور دولت غاصب صهيونيستي در قلب منطقه ي اسلامي كه خود عامل بسياري از مشكلات ديگر است .

ـ ترويج جدايي دين از سياست و معرفي اسلام به عنوان يك تجربه ي فردي كه هيچ كاري به مسائل زندگي از قبيل : حكومت و سياست و اقتصاد و غيره ندارد .

اينها و دهها مشكل بزرگ و اساسي ديگر كه غالباً با وجود ريشه هاي تاريخي ، در صورتي كه رهبران سياسي و ديني از خود اخلاص و همت و آزادگي نشان مي دادند قابل علاج مي بود ، منشأ گرفتاريهاي كنوني جهان اسلام شده و در پي خود ، فقر و جهل و تبعيض و فرو دستي سياسي و عقب ماندگي و جنگ و ويراني و خرافه و تعصب به ارمغان آورده است .

حج ، ناكامي هاي امت اسلامي را درمان مي كند

سخن آن است كه حج اگر درست و كما فرض الله اقامه شود قادر است همچون دارويي شفابخش ، همه ي اين بيماريهاي اصلي و علتهاي ناكامي را درمان كند . اين كار يكباره اتفاق نمي افتد ، ولي در طول سالهاي دراز ، اجتماع ميليوني برادران و خواهران از چهار گوشه ي جهان اسلام در يك نقطه ، آنهم در عرصه ي اعمالي هماهنگ و پر معني ، و در زير لواي با عظمت توحيد ، و همراه با تجديد خاطره هاي صدر اسلام و ياد آوري بدر و احد ، و زيارت مسجدي كه نغمه ي روح بخش آيات قرآن از حنجره ي مبارك رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) هنوز از در و ديوار آن به گوش مي رسد ، و نواي پر قدرت الله اكبر مجاهدان صدر اسلام در آن موج مي زند ، و در فضايي لبريز از ذكر و حضور و مناجات

190

خداي عزّوجلّ ، كه انسانها را از نفس ضعيف و خود خواه و كج انديش جدا كرده ، به معدن مجد وعظمت و قدرت ربوبي متصل مي سازد سرچشمه ي شفابخشي است كه دلها را قوي ، وهمتها را بلند ، واراده ها را استوار ، و جانها را سرشار از اعتماد ، و ديدها را وسيع ، و آرمانها را نزديك ، و برادران را متحد ، و شيطان را خوار ، و كيد او را ضعيف مي سازد .

آري ، حج درست و كامل ، حج توحيدي ، حجي كه منبع عشق به خدا و مؤمنين و برائت از شيطانها و بتها و مشركين باشد ، رشد همه ي مشكلات امت اسلامي را ابتدا متوقف و سپس آن را مرتفع مي سازد و منشأ عزت اسلام و شكوفايي زندگي مسلمين و استقلال و آزادي كشورهاي اسلامي از شر اجانب مي شود .

حج ، در صدر اقدامات بين المللي جمهوري اسلامي

بر پايه ي همين درك درست از اهميت حج بود كه پس از پيروزي انقلاب كبير اسلامي در ايران ، مسأله ي حج در صدر اقدامات بين المللي حكومت جمهوري اسلامي قرار گرفت و دولت كريمه ، جنبه ي سياستُ اللهي اين فريضه را كه مظهر عزت و قدرت حضرت حق است با جنبه ي عبادتُ اللهي آن كه جلوه گاه غفران و رحمت ربوبي است ، به هم آميخته ، حج امروز را به حج صدر اسلام نزديك ساخت ، و به عنوان نمادي از اين همه ، مراسم برائت از مشركين را در حج ، بار ديگر زنده كرد و تاكنون با وجود همه ي سختگيري هاي سياسي و شدت عملهاي ناشي از انگيزه هاي غير اسلامي ، اين وظيفه ي اسلامي را دنبال كرده است .

جمهوري اسلامي به عنوان نظامي كه عليرغم تبليغات و تلاشهاي ضد اسلامي صد سال اخير ، حيات و پويايي و قدرت اسلام را در اداره ي جوامع عظيم بشري ، ثابت كرده است ، به حج نه همچون وسيله يي براي خود ، بلكه همچون عرصه يي براي بيداري مسلمين و دميدن روح تقوا و ايمان به اجراي شريعت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان جهان ، نظر افكنده است .

آنان كه تحرك و جامعيت حج را نفي و رد مي كنند ، در واقع عزت و استقلال مسلمانان و نجات آنان از پنجه ي خونين استكبار و صهيونيسم را رد مي كنند . هر گونه

191

فتوي و نظريه ي ديني در اين باره ، حكم به غير ما انزل الله است كه به گمان زياد ، از روي جهل به حقايق جهان و محيط و نداشتن چشم باز و بصيرت لازم در امور مسلمين صادر مي شود .

از دست دادن فرصت حج ، خسارتي جبران ناپذير

امروز هر كس وضع دشوار ملتهاي مسلمان و تسلط دولت جبار ايالات متحده بر آنان را بداند ، هر كس از جنايات صهيونيستها و توطئه هاي پنهان آنان عليه كشورهاي مسلمان آگاه باشد ، هر كس از پيشرفت اين غده ي بدخيم سرطاني در اركان اقتصادي و سياسي دولتهاي منطقه احساس خطر كند ، هر كس وضع تيره ي ملت فلسطين را ببيند كه در اردوگاههاي غربت ، رنج مي برند و خانه و كاشانه ي خود را در تصرف جلادان خويش مي بينند ، هر كس از وضع جنوب لبنان و منطقه ي اشغالي آن به دست صهيونيستها و مناطق دائماً در معرض تهاجم آن با خبر باشد ، هر كس فاجعه آفريني اخير در لبنان را شنيده باشد كه صهيونيستها با پشتيباني دولت امريكا اكنون دوازده روز است كه يكسره از هوا و زمين و دريا بيش از نيمي از اين كشور را بمباران مي كنند و كودكان و زنان و مردم غير نظامي را قتل عام مي كنند ؛ هر كس از بوسني و افغانستان و كشمير و تاجيكستان و چچنستان مطلع باشد ، هر كس توطئه هاي پي در پي و اقدامات خصمانه ي امريكاي طغيانگر و صهيونيسم ضد بشر را بر ضد جمهوري اسلامي كه امروز مظهر حاكميت قرآن و اسلام است ، بداند ، آري هر كس اين حقايق را دانسته و از غيرت اسلامي و احساس وظيفه ي ديني برخوردار باشد ، ترديد نخواهد كرد كه از دست دادن ذخيره ي عظيم حج و ضايع كردن اين پشتوانه ي مستحكم الهي براي اسلام و مسلمين ، خسارتي بي جبران و گناهي بي غفران است .

ضعف كنوني دولتهاي مسلمان

ضعف كنوني دولتهاي مسلمان ، و تفرقه ي مصيبت بار كشورهاي اسلامي ، واقعياتي نيستند كه بشود كتمان يا انكار كرد . امروز جهان عرب به دست خود ، خود را در شرائطي

192

قرار داده است كه متأسفانه قادر نيست حتي براي يك روز پاي در ميدان جنگ با دشمن غاصب سرزمينهايش بگذارد و از ملت لبنان كه قرباني جنايت دولت غاصب صهيونيست است دفاع كند . امروز در حالي كه ابزارهاي جنگ هوايي و دفاع هوايي با قيمتهاي افسانه يي از كارخانجات غربي در انبارهاي اين كشورها انباشته شده ، هواپيماهاي صهيونيستهاي خونخوار آزادانه خانه و كاشانه ي مردم عرب را بر سر آنان ويران مي كنند و هيچيك از اين دولتها نمي توانند راه آن را ببندند . اين حقايق تلخ به اضافه ي نفوذ سياسي قدرتهاي استكباري در بسياري از اين كشورها ؛ و هجوم بدون مانعي كه براي تسخير فرهنگي كامل آن كشورها مي شود و مصائب فراوان و هشدار دهنده ي ديگر ، براي هر وجدان پاك و عقل سالمي كافي است تا تشخيص دهد كه كشورها و ملتهاي اسلامي و مجموعه ي نمونه برداشته ي آن كه اينك در گرد كعبه ي شريف و در مواقف متبرك سرزمين وحي حضور دارند ، بيش از هميشه به معني و روح حج و به ذخيره هاي انباشته ي آن نيازمندند و حتم است كه از آن بهره بردارند . اين است سخن ما و اين است داعيه ي ما درباره ي حج و درباره ي ديگر شعائر نجاتبخش اسلامي .

اتهامات واهي به جمهوري اسلامي ايران

جمهوري اسلامي به خاطر همين موضع استوار و شجاعانه در دفاع از اسلام و احكام اسلامي ، از آغاز تاكنون مورد خشم و انزجار قدرتهاي استكباري و در رأس آنان شيطان بزرگ امريكا قرار داشته و دارد .

آنها جمهوري اسلامي را به توسعه طلبي و جنگ طلبي و صدور ناامني متهم مي كنند تا در برابر افكار عمومي مردم جهان و مسلمين ، دليلي براي كين توزي و دشمني خباثت آميز خود تراشيده باشند . راديوهاي مزدور آنان و مطبوعاتي كه با سرمايه هاي صهيونيستها يا دست نشاندگان امريكا و صهيونيسم در همه جا از جمله در كشورهاي اسلامي منتشر مي شود ، بيوقفه تهمتها و شايعه ها و تحليلها و خبرهاي دروغ و غرض آلود را بر ضد جمهوري اسلامي منتشر مي كنند ، تا مدّ نفوذ معنوي انقلاب اسلامي و قداست و محبوبيت نام امام راحل ما ( قدس الله نفسه ) را بشكنند و متوقف كنند . آنها با

193

مدرن ترين روش هاي تبليغي نامردانه مي كوشند با لجن پراكني بر ضد جمهوري اسلامي ،
طرفدارانش در دنياي اسلام را از آن رويگردان كنند و حائلي از دروغ و تهمت ميان ايران سربلند اسلامي و ديگر كشورهاي اسلامي كه آنان از تكرار تجربه ي ايران در آنها مي هراسند پديد آورند . رسواترين تروريستهاي عالم يعني سران حكومت غاصب صهيونيست و حاميان بد سرشت آنان در دولت امريكا ، ايران اسلامي را به تروريسم متهم مي كنند . سردمداران امريكا و اسرائيل به هر بهانه يا بي بهانه ، انگشت اشاره ي تهمت آميز خود را به سوي جمهوري اسلامي نشانه مي روند و در هر چند كلمه ي سياسي خود يك بار ، نام مقدس و عزيز و درخشان ايران اسلامي نشانه مي روند و در هر چند كلمه ي سياسي خود يك بار ، نام مقدس و عزيز و درخشان ايران اسلامي را با خشم و نفرت بر زبان مي آورند .

جمهوري اسلامي ، با قدرت و عزت پيش مي رود

اين مايه ي افتخار ما است كه بد سيرتان و روسياهان مشهور عالم از ما متنفر باشند . ما نيز از آنان و كردارهاي زشت و دستهاي آلوده ي آنان متنفر و بيزاريم . خدا و رسولش هم از آنان متنفر و بيزارند . أَنَّ اللهَ بَرِيءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَرَسُولُهُ ^{( 1 )} امروز جمهوري اسلامي به فضل الهي و به رغم دشمني و كارشكني بدخواهان ، با قدرت و عزت و با اراده و عزم استوار به پيش مي رود . كشوري با ثبات ، سازندگي و آباداني يي روز افزون ، مديريتي محبوب و محشور با مردم ، حضور و عزتي بسزا در جهان ، ايماني پرشور به اسلام ، جواناني زنده و با نشاط و رها از گرفتاريهاي غم انگيز جوانان بسياري از كشورها ، مردمي هوشمند و شجاع و آماده ي دفاع از اسلام و ايران ، معنويتي دامن گستر در كنار زندگي يي رو به توسعه و رشد ، و بالاخره وحدت كلمه يي كم نظير و مثال زدني .

و بحمدالله چنين است كه حجم انبوه تبليغ دشمن بر ضد ما ، نشانه ي عظمت و اقتدار روز افزون ملت و كشور ماست .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . توبه : 3

194

حجاج ، فرصت اين ايام را مغتنم بشمارند

در پايان ، همه ي حجاج عزيز را به اغتنام فرصت اين ايام بزرگ فراخوانده ، همگان را به تدبر در حج و توشه برداري معنوي و روحي براي بقيه ي عمر دعوت مي كنم . از آقايان روحانيون محترم مي خواهم كه اين مضامين را در جمع كاروانهاي ايراني و غير ايراني به گونه هاي مناسب مطرح فرمايند و دلها و جانها را به معنويت حج و نيز به مضمون سياسي آن متوجه سازند .

از خداوند متعال عزت اسلام و مسلمين و استقلال واقعي كشورهاي اسلامي و رهايي آنان از نفوذ سياسي و اقتصادي مستكبران عالم را مسألت مي كنم و بقاي مجد و عظمت ايران اسلامي را در زير سايه ي الطاف و عنايات ويژه ي حضرت بقية الله الاعظم ( روحي فداه ) از حضرت احديت طلب مي نمايم .

والسّلام علي جميع اخوانناالمؤمنين    

علي الحسيني الخامنه ئي        

چهارم ذي الحجه 1416 هجري قمري    

برابر با چهارم ارديبهشت 1375 هجري شمسي

195

بيانات در ديدار اعضاي بعثه و سازمان حج و زيارت

( 20/2/1375هـ . ش . )

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمْ

مژده يي بس شيرين

خدا را سپاسگزاريم كه بحمدالله ، يك سال ديگر هم به ما عمر داد تا ببينيم عناصر برگزيده ي نظام اسلامي و كساني كه در واقع در يك جبهه ي خطر ، كار بزرگي را با همه ي توان و تلاش ، در اين موسم خاص انجام مي دهند ، مجدداً پيروزمندانه برگشتند و زيارتشان مي كنيم . هميشه بعد از سفر حج ، زيارت آقاي ري شهري براي ما يك واقعه ي شيرين ، مثل سپيده و طلوع فجر است . وقتي خبردار مي شوم كه ايشان از سفر حج برگشته اند ، برايم مژده اي بس شيرين است و هنگامي هم كه به اين جا مي آيند ، فرصت ديدار ، شيرين تر است ، چرا كه مي بينم بحمدالله سفر پرمشقت و پرفايده اي را پشت سرگذاشته اند . البته فايده ، منحصر نيست به آنچه كه برادران عزيزمان انجام مي دهند و حس مي كنند كه انجام داده اند ؛ بلكه فايده ي بزرگ ، مربوط مي شود به دنياي اسلام و تأثيراتي كه دهها هزار مسلمان ايراني ، با حركات خودشان ، با كار خودشان ، با انواع شيوه هايي كه هست و با طبقات مختلفي كه دارند ، از عالمشان ، از جاهلشان ، از كاركنشان ، از مترجمشان ، از جوانشان ، از عكاسشان و از قاريشان مي گذارند .

حضور ما در حج ، كار خودش را مي كند

مجموع اين كارها ، مسأله ي پيچيده اي است كه هيچ ذهني ، اگر بخواهد ابتدائاً

196

بهوجود بياورد ، نمي تواند چنين امري را تدبير كند . به بركت اسلام و به بركت همين
فريضه ي حج است كه خدا اين فايده ي بزرگ را به ما داده است . تأثيراتي كه اين مجموعه بر روي ذهنيت حجاج و دنياي اسلام مي گذارد ، قابل اندازه گيري نيست و در قالب گزارش كه شما بخواهيد به ما بدهيد ، نمي گنجد ؛ چرا كه اصلا نمي شود به ميزان و مقياس سنجيد . اما بنده به روشني و وضوح مشاهده مي كنم و مي دانم كه تأثيراتش خيلي زياد است و روز به روز هم اين تأثيرات بيشتر خواهد شد و دشمن چه بخواهد ، چه نخواهد ، حضور ما در حج ـ حضور مؤمنين بالله ـ و تلاشهايي كه بحمدالله انجام مي گيرد ، كار خودش را مي كند و علي رغم دشمنان و كفار ، در ذهن مردمي كه آنها نمي خواهند متأثر به اين مسائل بشوند ، تأثيرات لازم را خواهد گذاشت . به هر حال ، بنده از آقايان خيلي تشكر مي كنم . از شخص جناب آقاي ري شهري كه حقيقتاً خدمات و تلاشهايشان خيلي ارزنده است و نيز از آقايان علمايي كه تشريف دارند تشكر مي كنم .

حضور ارزشمند روحانيون در بعثه

همانطور كه آقاي اميني فرمودند ، من واقعاً مي دانم حضور يكي مثل جناب آقاي كريمي در حج و در عمره ، با اين مايه ي بحمدالله غزير ^{( 1 )} علمي كه در ايشان و بعضي برادران ديگر هست و آمادگيشان براي اين كه هر سؤالي را جواب بدهند و هر جهالتي را برطرف كنند ، چقدر ارزشمند است ! واقعاً كه چقدر ارزشمند است ! اگر انسان بخواهد اينها را احصاء كند ، اصلا به حساب در نمي آيد . اگر اين آقايان آن جا حاضر نباشند و زحمت نكشند ، ممكن است مسأله اي كه يك جاهل ، جوابش را نمي داند ، مشكل آفرين و مسأله ساز باشد . ايشان را زياد زيارت مي كنيم . از سفرهاي ايشان ، بنده با خبرم ولي از سفرهاي ديگر آقايان مطلع نيستم . لابد آنها هم زياد سفر مي كنند و چقدر هم اين كار ، پرزحمت است . رفتن كسي مثل ايشان و اين آقايان در آن جا و حضورشان در بعثه ، يا در مسجدالحرام ، يا در مسجدالنبي و در معرض استفاده ي كساني كه دنبال اين مسائلند ، كه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . غزير : فراوان ، بسيار .

197

اگر يكي از اين مسائل را كسي نداند ، گاهي حجش باطل است ، گاهي كفاراتي به گردنش مي آيد ، گاهي حيرتي برايش پيدا مي شود كه از همه ي اينها بالاتر است ؛ آن گاه راحت پيدا كردن عالم و آگاه و عارفي كه حقيقت برايش روشن است و جواب مسائل را به راحتي در معرض ديد او مي گذارد ؛ واقعاً خيلي ارزشمند است . همين طور حضور آقايان و برادران عزيزي كه در زمينه هاي مختلف ، خدمت مي كنند ، داراي ارزش است .

كار تبليغي ـ فرهنگي دشوار است

جناب آقاي ري شهري يك كلمه مي گويند ، تحتش كارهاست ! بنده چون خودم مختصري اهل همين كارهاي تبليغي ـ فرهنگي هستم و اندكي آگاهي دارم ، مي دانم كه اينها يك كلمه گفتنش آسان است : « جزوه تهيه شد » . خوب ، اين جزوه چطور تهيه مي شود ؟ چگونه تدوين مي شود ؟ به چه نحو تكثير مي شود ؟ يا مثلا مترجم اين گونه گفت ، يا فلان كار فرهنگي اين طوري شد ، و . . . اينها گفتنش آسان است ولي انجامش واقعاً خيلي دشوار است . من از يكايك آقايان تشكر مي كنم . اگر چه من كسي نيستم كه تشكر كنم ؛ چون اين كار ، مالِ من نيست ، كارِ من نيست . اين كارِ خداست و كار خودتان است كه انجام مي دهيد . بنابراين خدا بايد از همه ي شما آقايان و از كساني كه در پشت جبهه بيشتر بوده اند و كار و تلاش كرده اند ، تشكر كند . ما نيز به هر حال به عنوان وظيفه ، لازم مي دانيم كه از شما تشكر كنيم . كارتان خيلي كار ارزشمندي است .

تشكر از بخش اجرايي حج

همانطور كه آقاي ري شهري گفتند : « فراموش نكنيم » ، ما هم داشت فراموشمان مي شد تا از بخش اجرايي كه مربوط به وزارت ارشاد و آقاي رضايي است ، يادي بكنيم . انصافاً بخش اجرايي ، بخش مظلومي است ، چون قالب كلّي كار است ديگر . قالب كلي كار را هم آدم نمي فهمد كه موارد ريز و درشتِ كمي و كيفي اش چگونه انجام مي پذيرد . طبيعي است كه دائم در چرخش است . اين بخش هم خيلي با عظمت است . تشكيلات عظيمي است با كاري واقعاً خيلي گسترده و بزرگ . لازم است جناب آقاي ميرسليم هم از

198

قول ما از برادراني كه اين جا حضور ندارند و بعضي شايد در ايران نيستند ، تشكر و قدرداني كند . به هر حال هم در اين زمينه ها و هم در زمينه هاي محتوايي ، واقعاً تلاشهاي دولت ـ وزارت خارجه و بقيه ي بخشها ـ خيلي ارزشمند است . . . .

اميدواريم خداوند مجموعه ي شما را كمك كند . بنده مجدداً از همه ي آقايان تشكر مي كنم . ان شاءالله كه روزبه روز بهتر و موفقتر باشيد .

وَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُه