بخش 2

بخش دوم : فرودگاه در بازگشت بخش سوم: در شهرهای مدینه و مکه


25


افرادي كه از عينك استفاده مي كنند، مقداري طناب براي بند لباس، گيره لباس، عطر يا موادّ خوش بوكننده (براي استفاده در زماني كه محرم نيستيد)، زيرانداز پلاستيكي، پتوي مسافرتي سبك، دستمال كاغذي و پارچه اي و....

15. براي ارتباط با خانواده و بستگان مي توانيد اطلاعات محل استقرار خود را در هتل هاي مكّه و مدينه، از مدير كاروان پرسيده و در اختيار آنان قرار دهيد. اين اطلاعات در كارت هاي شناسايي مخصوصي كه به هر زائر مي دهند، درج شده است. براي سهولت برقراري ارتباط مي توانيد با آوردن يك دستگاه گوشي تلفن همراه در عربستان سيمكارت اعتباري تهيه نماييد تا بستگان شما به راحتي بتوانند با شما تماس بگيرند.

16. اشياي فلزي، مانند چاقو، قيچي، ناخن گير و... را در ساك بزرگ قرار دهيد.

چنانچه اين وسايل را در ساك دستي يا در جيب خود بگذاريد، بازرس هاي فرودگاه از بردن آنها به داخل هواپيما جلوگيري خواهند كرد.

17. پول و جواهرات خود را در ساك ها قرار ندهيد، بلكه به همراه خود داشته باشيد تا آن ها را در هتل (مدينه يا مكّه) به صندوق امانات تحويل دهيد، گرچه بهتر آن است كه خواهران محترمه، جواهرات زينتي خود را از ايران به همراه نبرند.


26


18. برخي از وسايل و اشيايي كه خروج آنها بر اساس قانون گمرك ممنوع بوده يا ورود آنها به كشور عربستان مجاز نمي باشد، عبارت اند از:

مواد مخدّر (كه بر اساس قوانين جمهوري اسلامي ايران، همراه داشتن آن جرم است و در عربستان، مجازات اعدام دارد)، فرش دست باف، اوراق بهادار، اشياي عتيقه، كتاب هاي خطي و قديمي، و جواهرات (بيش از حد متعارف)، و....

19. چند روز قبل از پرواز، ساك هاي بزرگ توسط مدير و خدمه ي كاروان تحويل گرفته شده و توسط آنان به قسمت بار هواپيمايي سپرده شده و سپس به عربستان ارسال مي شود، از اين رو وسايلي را كه آنجا به آن نياز داريد، درون ساك گذاشته و تحويل دهيد. البته زائرين مدينه
بعد، لباس احرام خود را در ساك هاي دستي خود قرار دهند تا در ميقات جحفه از آن استفاده كنند
. توجه
كنيد كه ساك ها قفل نباشد، زيرا در فرودگاه محتويات
آن را بازرسي مي كنند. تأكيد مي شود كه وسايل ممنوع داخل هواپيما را حتماً داخل ساك هاي بزرگ قرار
دهيد.

20. روي تمام ساك ها و بسته هايي كه به همراه داريد، نام، نام خانوادگي، شماره ي كاروان، نشاني و شماره تلفن


27


محلّ سكونت خود را در مدينه، مكّه و ايران بنويسيد. ساك ها بايد بر اساس اندازه هاي اعلام شده از سوي سازمان حج انتخاب شوند و وزن آنها از حد مجاز بيشتر نباشد، در غير اين صورت مشمول پرداخت هزينه ي اضافه بار شده و حتي در مواردي از حمل آنها ممانعت به عمل مي آيد. در فرودگاه مدينه ساك ها توسط زائرين به محل بازرسي منتقل و پس از بازرسي مأمورين سعودي، به هتل حمل مي شود، لذا قبل از خروج از سالن حتماً ساك خود را پيدا كرده و از سالن خارج نماييد.

21. در صورتي كه از عينك استفاده مي كنيد، در تمام مراحل سفر مواظب عينك خود باشيد، زيرا تعويض يا تعمير آن شما را با مشكل روبرو مي كند. همچنين جلد و بند مخصوصِ عينك را به همراه داشته باشيد. داشتن عينك يدك هم توصيه مي شود.

22. كارت هاي شناسايي خود را در طول سفر به گردن آويزان نماييد يا داخل جيب خود قرار دهيد تا در موارد ضروري، دسترسي به آن آسان باشد.

23. در اين سفر كه سرشار از معنويت است، زائران محترم بيش از هر زمان به همكاري و صميميّت نياز دارند، بنابر اين در صورتي كه در ميان اعضاي كاروان كسي از خانواده و بستگان شما حضور ندارد، دوستان و همراهاني براي خود انتخاب كنيد و با معرفي هم اتاقي ها در يك برگ،


28


مدير كاروان را در تنظيم ليست هم اتاقي ها ياري كنيد تا در همه جا با هم باشيد و در مسائل و مشكلات يكديگر را ياري كنيد. اين شناسايي ها معمولاً از همان جلسات توجيهي كاروان در مسجد آغاز مي شود.

24. همواره بردبار، صبور و رازدار باشيد و اسرار برادران و خواهران مؤمن را فاش نكنيد. دوستي هايي كه در اين سفر آغاز مي شود، ممكن است مدت هاي طولاني ادامه يابد، بنابراين اخلاق انساني و اسلامي را همواره مراعات نماييد كه منافع بسياري براي شما در دنيا و آخرت دارد.

25. اعضاي كاروان همچون اعضاي خانواده اي هستند كه بايد در طول سفر يكديگر را ياري كنند، حساسيت هاي لازم را براي حفظ آبرو و حيثيت يكديگر داشته باشند و مسؤولان را از هر حركت مشكوك آگاه نمايند.

26. صبر و تحمّل، مهم ترين مسأله اي است كه بايد از ابتداي سفر به آن توجه داشته باشيد. بدانيد همان گونه كه چهره ي افراد مختلف است، روحيّات و اخلاق آنها نيز تفاوت دارد. بنابراين، كوشش نماييد خود را با اخلاق همسفران و اعضاي كاروان تطبيق دهيد و از خطاها و لغزش هاي احتمالي ديگران چشم پوشي و از هرگونه درگيري و مشاجره جدّاً پرهيز نماييد. البته اگر نصيحت يا امر به معروف و نهي از منكر مي كنيد، به گونه اي باشد كه به برخوردهاي تند و نامناسب منجر نشود.


29


27. شما به عنوان سفيران جمهوري اسلامي ايران، در كشور عربستان موقعيّت حسّاسي داريد. كاري نكنيد كه بهانه به دست افراد تندرو بيفتد و از آن به عنوان دستاويزي عليه نظام بهره برداري كنند. همواره از آنچه موجب وهن تشيع و نظام مقدس جمهوري اسلامي است، بپرهيزيد. در رهنمودهاي ائمه معصومين (عليهم السلام) آمده است: كار نيك از هر فرد نيكو است، ولي از شما شيعيان نيكوتر; و كار زشت از هركسي سر زند زشت است، ولي از شما شيعيان زشت تر. روحاني محترم كاروان در اين زمينه راهنمايي هاي لازم را خواهد كرد.

28. قبل از سفر، روزانه دقايقي پياده روي كنيد تا بدن شما آمادگي بيشتري براي انجام مناسك پيدا كند. خوب است در اين ايام بيشتر با دمپايي تردد كنيد تا پاهاي شما به استفاده از اين نوع كفش ها عادت كنند.

29. براي مشخص نمودن هم اتاقي مواردي از جمله سيگاري بودن استفاده از كولر و... را مدنظر خودتان قرار دهيد و براي خود يك همسفر يك ماهه گزينش كنيد.

30. قبل از تحويل ساك به مدير كاروان مجدداً لوازم داخل ساك را چك كنيد، حواستان باشد هچ چيز فراموش نشود.

31. به علت اينكه لباس احرام و دمپايي احرام چه زنانه و چه مردانه تقريباً همگي شبيه هم مي باشد شايسته است اسم


30


يا علامتي روي آنها بنويسيد تا اينكه امكان اشتباه را به حداقل برسانيد.

32. قبل از سفر حتماً از ممنوع الخروج نبودنتان مطمئن شويد. (مثلا بدهي مالياتي به سازمان امور مالياتي استان خودتان نداشته باشيد)

* يقيناً مهمترين كار زائر پس از پذيرش در كاروان تا زمان اعزام، شركت در كلاس هاي آموزشي كاروان است كه زائران بايد در همه آن ها شركت كنند تا بتوانند سفر خوبي داشته باشند و مناسك خود را به صورت صحيح انجام دهند.

* پيش از سفر شايسته است به كليه مسائل اجرايي كاروان در ايران و عربستان ونيز اصول درماني و بهداشتي آشنا شويد و در طول سفر يار و ياور كاروان باشيد.


31


بخش دوم: فرودگاه

1. بار همراه مسافر كه مي تواند آن را به داخل هواپيما ببرد، به اندازه ي يك ساك دستي كوچك مي باشد. وسايلي را كه بايد در ساك هاي بزرگ گذاشته شود، قبلاً به عوامل كاروان تحويل داده و فقط ساك هاي كوچك را به همراه بياوريد. از قرار دادن نوشيدني و هرگونه مايعات در ساك هاي بزرگ كه تحويل قسمت بار مي دهيد، خودداري كنيد.

* بهتر است كه خواهران محترمه لباس هاي خاص خود را در ساك دستي گذاشته و همراه داشته باشند.

2. زائران محترم بايد سه يا چهار ساعت قبل از پرواز، در فرودگاه حاضر شوند. پس از حضور همه ي افراد كاروان و خداحافظي با بدرقه كنندگان و انجام سرشماري، جهت كنترل گذرنامه به سالن دوم وارد مي شويد. هنگام ورود به اين سالن بايد هر كدام از شما گذرنامه و بليت هواپيما را كه


32


از مدير كاروان دريافت كرده ايد، به صورت جداگانه در دست داشته باشيد. (مدارك زن و مرد بصورت جداگانه باشد) با توجه به خطر احتمالي تصادفات و حوادث ناگوار براي بدرقه كنندگان در فرودگاه استان ها لازم است با هماهنگي مدير كاروان، حداقل چهار ساعت پيش از پرواز، زائران در محلي تجمع و با مشايعت كنندگان خداحافظي كنند و سپس با اتوبوس به فرودگاه اعزام شوند.

زائراني كه شهر آنها فاقد فرودگاه مي باشد زمان حركت آنها توسط مدير كاروان اعلام مي شود.

بار ديگر تكرار مي شود كه اشياي فلزّي را بايد در ساك بزرگ بگذاريد يا به قسمت بار هواپيما تحويل دهيد و مجدّداً بررسي كنيد كه از همراه داشتن وسايل ضروري سفر و يا نداشتن وسايل ممنوع، مطمئن شويد. سپس با ساك دستي خود حركت كرده و به سالن بعدي برويد.

در باجه هاي مستقر در اين سالن، گذرنامه ها كنترل مي شود و مهر خروج روي آنها مي خورد و سپس فيش عوارض خروج اخذ مي گردد.

پس از بازرسي گذرنامه، با در دست داشتن بليت و گذرنامه و ارائه ي آن به مأموران، براي سوار شدن به هواپيما از سالن بيرون مي رويد.

هنگام ورود به هواپيما كارت پرواز خود را در دست داشته باشيد تا مهمان داران طبق شماره ي صندلي، شما را به


33


محل استقرار، راهنمايي كنند. از نشستن در صندلي ديگران و بي نظمي اجتناب نماييد. چنانچه در هواپيما بين شما، دوستان و خانواده فاصله وجود دارد بر تغيير جا و نشستن در كنار يكديگر اصراري نداشته باشيد، زيرا زمان پرواز طولاني نيست. اگر در كارت پرواز شما شماره صندلي قيد نشده است با كمك مهماندار و ساير زائرين مشكل احتمالي را رفع كنيد.مدت اين سفر (از فرودگاه هاي ايران تا جدّه و يا مدينه) حدود 5/2 تا 3 ساعت است.

3. علاوه بر گذرنامه و بليت، لازم است كارت زرد رنگي را كه پس از تزريق واكسن مننژيت به شما داده
شده همراه داشته باشيد. تمامي مدارك را در كيف مخصوص گذرنامه كه در اختيار شماست، قرار داده و پيوسته با خود داشته باشيد. پول و اشياي قيمتي خود را هم در ساك قرار ندهيد و حتي الامكان آن را به همراه داشته باشيد.

4. شتاب زدگي در فرودگاه، به آشفتگي و بي نظمي منجر شده و در نهايت، موجب تأخير در انجام كارها مي گردد. بنا بر اين، آرامش و نظم را رعايت و طبق دستور مأموران فرودگاه عمل نماييد.


34


5. چنانچه نماز نخوانده ايد يا به تجديد وضو نياز داريد، پيش از سوار شدن به هواپيما (در سالن هاي انتظار) اقدام كنيد تا در هواپيما دچار مشكل نشويد.

6. ممكن است گاهي مجبور شويد نماز را در هواپيما به جا آوريد، از اين رو بهتر است پيش از سوارشدن،
وضو بگيريد. همچنين توجه داشته باشيد كه هنگام رفتن به عربستان، جهت قبله تقريباً به طرف جلوي هواپيما
و در برگشت، به سوي عقب هواپيما مي باشد. در اين زمينه از ميهمانداران كمك بگيريد تا شما را راهنمايي كنند.

7. سعي كنيد مقررات داخل هواپيما را كه توسط مهمانداران اعلام مي شود (مانند نكشيدن سيگار، بستن كمربند، خودداري از رفت وآمدهاي اضافه و بي موقع، صحبت كردن با صداي بلند، باز و بسته كردن صندوق هاي بالاسر و...) رعايت نماييد.

8. رعايت مقرّرات و نظافت در هواپيما بسيار ضروري است; رفتار شما مي تواند بيان كننده ي فرهنگ، اخلاق و تربيت ديني و مذهبي شما باشد.

9. پس از رسيدن به مقصد، هنگام خروج از هواپيما عجله نكنيد، اثاثيه ي خود را برداريد و به آرامي و با رعايت نوبت، خارج شويد و توجه داشته باشيد كه گذرنامه را در داخل هواپيما جا نگذاريد.


35


10. هنگام رسيدن به فرودگاه جدّه يا مدينه، ابتدا به سالني وارد مي شويد كه گذرنامه ها را در آن بررسي مي كنند. سعي كنيد پشت سر هم مقابل كيوسك هاي كنترل گذرنامه بايستيد و تا وقتي بررسي گذرنامه ي نفر جلويي تمام نشده، از خط قرمزي كه به فاصله ي يك متري باجه ها روي زمين كشيده شده است، عبور نكنيد.

پس از عبور از باجه هاي كنترل گذرنامه در فرودگاه هاي جدّه يا مدينه، معمولاً كارت زرد رنگ (واكسيناسيون) را كنترل مي كنند، سپس وارد سالني مي شويد كه پيش از اين ساك هاي شما به آنجا رسيده يا در حال رسيدن است. ساك ها را برمي داريد و به سالن بازرسي اثاث مي بريد. در آن جا همه ي ساك هاي بزرگ و كوچك شما مورد بازرسي قرار مي گيرند. پس از انجام تشريفات گذرنامه شما توسط عوامل سعودي گرفته مي شود و تا پايان سفر در اختيار شما قرار نمي گيرد. در اينجا ممكن است به دليل تهيه اتوبوس و يا صرف غذا 2 يا 3 ساعت معطل شويد. سپس از فرودگاه خارج مي شويد و به سوي هتل خود در مدينه و اگر مدينه بعد هستيد، به سوي مسجد جحفه به راه مي افتيد. اگر مدينه بعد هستيد از همراه بردن لباس احرام اطمينان حاصل كنيد.

هنگام سوار شدن به اتوبوس، شماره آن را به ياد داشته باشيد تا در هنگام پياده و سوار شدن، دچار مشكل نشويد.


36


البته براي جلوگيري از هرگونه اشتباه مي توانيد پيش از سوار شدن، از مسؤولان كاروان اطلاعات لازم را كسب كنيد.

در صورت گم شدن يا بروز هرگونه تأخير، بدون نگراني و اضطراب، در فرودگاه به دفتر ستاد حج و زيارت مراجعه نماييد تا شما را به كاروان برسانند، يا با شماره تلفن هتل محل اقامت در مدينه يا مكّه تماس گرفته و موقعيّت خود را اعلام نماييد.

در بازگشت

11. براي بازگشت به ايران بايد حدود ده ساعت قبل (مدينه قبلي ها) از پرواز، آماده ي حركت به سوي فرودگاه باشيد. بنابراين، در روز آخر از رفتن به زيارت يا بازار كه ممكن است موجب تأخير در حركت به سوي فرودگاه شود، اجتناب كنيد. در فرودگاه جده و يا مدينه، مدير كاروان گذرنامه و بليط را به شما تحويل مي دهد; دقت شود كه گذرنامه دست خودتان و در كيف مخصوص گذاشته شود و تحويل بار نشود.

* ساك بزرگ روز قبل به قسمت بار داده مي شود. بعد از تحويل ساك ها ديگر خريد نكنيد زيرا اجازه بردن به داخل هواپيما را نداريد.

12. هم چنان كه براي سفر به عربستان يادآوري شد،


37


هنگام بازگشت به ايران نيز بردن اشيا زير به داخل هواپيما ممنوع است: چاقو، قيچي، ناخن گير و هر چيز فلزي (اسباب بازي هاي كنترل دار)، قاب فلزي و شيشه اي، انواع قاشق و چنگال، انواع اسپري، باتري هاي شارژ شونده، و... . بنابر اين در صورت به همراه داشتن اين قبيل كالاها، آنها را در ساك بزرگ گذاشته و به قسمت بار هواپيما تحويل دهيد. به منظور تسهيل در بار هواپيما از ساك هاي متحدالشكل و استاندارد كه مدير كاروان تهيه مي كند استفاده كنيد و از به همراه داشتن ساك هاي حجيم و غير استاندارد بپرهيزيد.

13. توجّه داشته باشيد كه شركت هاي هواپيمايي سعودي و ايران اير از حمل كالاهايي نظير تلويزيون، كپسول گاز، انواع اسپري و لوازم كمپرسور يخچال و... جلوگيري مي كنند.

14. چنانچه گالن هاي آب زمزم به همراه داريد، بايد در فرودگاه جدّه و يا مدينه به محل تعيين شده مراجعه كرده و آن را در كيسه هاي مخصوص قرار داده و با خود به داخل هواپيما ببريد. اين كيسه هاي مخصوص «كيس الماء» نام دارد و براي هر يك از آنها حدود 5 ريال سعودي دريافت مي شود.

15. وسايل و اشياء موجود در هواپيما، مانند جليقه ي نجات و... را از هواپيما بيرون نبريد. همچنين غذا و


38


خوراكي هايي را كه در هواپيما توزيع مي شود، حتي المقدور به همراه نبريد، زيرا ممكن است تا رسيدن به منزل فاسد شود.

16. حداكثر بار مجاز براي هر زائر 40 كيلوگرم و در قالب دو ساك مي باشد و هر كيلو بار اضافه 21 ريال سعودي كرايه دارد. حداكثر بار مجاز براي بردن به داخل هواپيما نيز يك كيف دستي به وزن هفت كيلوگرم مي باشد. افزايش بار از اين ميزان و اضافه كردن عدد ساك ها برايتان مشكل جدي در پي دارد.

17. فاصله ي زماني مكّه تا جدّه (با اتوبوس) حدود يك ساعت و فاصله ي جدّه تا فرودگاه هاي ايران حدود سه ساعت است.

18. هنگام ورود به سالن فرودگاه مقصد در ايران، نظم و ترتيب را رعايت نماييد و تحمل داشته باشيد تا گذرنامه ها بررسي شده و مهر ورود بر آنها زده شود. عجله نكنيد، زيرا معلوم نيست كه شما زودتر از ديگران از سالن اصلي خارج شويد.

19. هنگام تحويل گرفتن اثاثيه و ساك ها نيز نظم و ترتيب را رعايت نماييد و از مزاحمت و برخوردهاي غيراخلاقي پرهيز كنيد، زيرا ممكن است به دليل حجم زياد بارها و شلوغي محوطه مدتي براي دريافت بار خود منتظر


39


باشيد، ليكن پس از مدتي همه ي افراد كاروان اثاثيه ها را تحويل گرفته و خارج مي شوند. به مستقبلين خود نيز سفارش كنيد كه ممكن است خروج شما از سالن يك يا دو ساعت طول بكشد، به آن ها تأكيد كنيد كه وارد سالن نشوند و مشكلات راافزايش ندهند. انتظار دارد در اين مقطع پاياني سفر، افراد توانمند از مساعدت سالخوردگان دريغ نكنند.

* امكان دارد تمام ويا مقداري از بار شما به دلايل مختلف با پرواز شما به مقصد نرسد. نگران اين موضوع نباشيد.

* به علت وجود مشكلات در فرودگاه هاي مبدأ و مقصد و يا بروز نقص فني، برخي پروازها با تأخيراتي مواجه مي شود. انتظار اين است كه زائران صبر و بردباري پيشه كنند.

* در هنگام ورود و خروج از فرودگاه ها دقت كنيد كه گذرنامه شما به مهرهاي ورود و خروج ممهور شود.


41


مقام معظم رهبري:

حج يك فريضه پرظرفيتي است كه اگر درست عمل شود و آنچنان كه شارع مقدس خواسته است در هر دوره و زماني متناسب با آن زمان به شكل شايسته اي انجام بگيرد، تأثيرات آن علاوه بر تأثيرات فردي و ملي، تأثيرات بين المللي خواهد بود.

بخش سوم: در شهرهاي مدينه و مكه

1. به محض ورود به مدينه يا مكّه و استقرار در محل سكونت خود، فرم شماره 1 را كه در صفحه 132 همين كتاب آمده است، تكميل كنيد تا در مواقع نياز بتوانيد از آن استفاده نماييد و ساعت هاي خود را با ساعت عربستان تنظيم كنيد. (عربستان در 6 ماهه اول سال يك ساعت و نيم ساعت و در 6 ماهه دوم نيم ساعت از ايران عقب تر است)

2. توجه داشته باشيد كه هريك از شما در كشور عربستان، نماينده ي ملت شهيدپرور ايران و نظام مقدس جمهوري اسلامي هستيد، بنابراين كاري نكنيد كه خداي ناكرده موجب خدشه دار شدن مذهب اهل بيت (عليهم السلام) و عزت ملّي گردد.


42


3. ضمن خوش رويي در هر مكان و هر زمان، با رعايت ادب و احترام نسبت به زائران كشورهاي مختلف، باعث سربلندي مذهب و ميهن اسلامي خود باشيد. طبق رواياتي كه از ائمه ي معصومين (عليهم السلام) به ما رسيده، احترام مؤمن از احترام خانه ي كعبه بيشتر است. بنابراين در سلام كردن به ديگران، بهويژه در برخورد با برادران و خواهران اهل سنّت در همه جا، اعم از مساجد، اماكن زيارتي، فروشگاه ها و اماكن عمومي، دريغ نورزيد، زيرا سلام كردن تأثير بسيار خوبي در جذب ديگران به شما دارد.

4. خواهران محترمه حجاب كامل (چادر مشكي) را حفظ كرده و از رفت وآمد در قسمت هايي از حرم كه مخصوص برادران است، خودداري كنند. در دو شهر مكّه و مدينه، بهويژه در مسجدالحرام و مسجدالنّبي (صلّي الله عليه وآله) با رعايت اصول و احكام اسلامي و با عمل به دستورات اخلاقي، مبلّغ مذهب جعفري (عليه السلام) باشيد.

5. امربه معروف و نهي از منكر، همانند نماز از واجبات الهي است. بنابراين، بر همه ي ما لازم است كه در صورت مشاهده ي موارد خلاف، به هموطنان خود تذكر دهيم. خواهران محترمه نيز به بانواني كه عفاف و حجاب اسلامي را رعايت نمي كنند، محترمانه تذكّر دهند.

6. در تمام نقاط مسجدالنّبي (صلّي الله عليه وآله) و مسجدالحرام و برخي


43


اماكن ديگر، دوربين هاي مداربسته نصب شده است، بنابراين از انجام هر كاري كه موجب خدشه دار شدن و وهن ايرانيان مي گردد، پرهيز كنيد.

نمازهاي جماعت مسجدالحرام ومسجدالنّبي (صلّي الله عليه وآله) به طور مستقيم از تلويزيون سراسري عربستان و از طريق ماهواره براي كشورهاي ديگر پخش مي شود. بنابراين رفتار شما در هنگام نماز در بينندگان تأثير خواهد داشت، لذا از نگاه كردن به اطراف و بي نظمي هاي ديگر و اعمال تفرقه انگيز جدّاً خودداري كنيد.

7. براي اقامه نماز جماعت در مسجدالنّبي و مسجد الحرام و آگاهي از مسائل خاصّ آن، تذكرات بخش احكام را مطالعه و يا از روحانيون محترم كاروان سئوال نماييد. ضمن اينكه انتظار اين است كه در نمازهاي جماعت حرمين شركت نموده و در مواقع نماز از پرسه زدن در بازارها و خيابان ها خودداري كنيد و در صورتي كه به نمازهاي حرمين نرسيديد، شركت در نمازهاي جماعت محل توصيه مي شود.

8. با توجه به اين كه شما به زبان عربي مسلط نيستند، از ورود به مباحث اعتقادي و سياسي خودداري كنيد. هرگاه در چنين موقعيّت هايي قرار گرفتيد، افراد مذكور را به مبلّغان و مسؤولان ذي ربط ارجاع دهيد تا از عهده ي اين كار برآيند. از آن جا كه در اين سفر با فرقه هاي مختلف اهل سنّت


44


روبه رو مي شويد و ممكن است بخواهيد با آنان وارد بحث شويد، لازم است در زمينه ي مباحث امامت و ولايت و مسائل اعتقادي شيعه، مطالعاتي داشته باشيد و خصوصاً در جلساتي كه برگزار مي شود، از محضر روحانيون محترم كاروان ها استفاده نماييد.

9. چه بسا از سوي عناصر تندرو به بهانه هاي مختلف، مورد اهانت، بي مهري و برخوردهاي غيراخلاقي قرار بگيريد، در اين صورت، بهترين جواب و برخورد، سكوت و رفتار كريمانه است.

10. رعايت نظافت، از ضرورت هاي اين سفر مقدس است. از كثيف كردن معابر و ريختن دستمال كاغذي، پوسته ي تخمه، تنقلات، پسته و مانند اين ها روي زمين جدّاً پرهيز نموده و آنها را در سطل هاي مخصوص زباله بيندازيد و حتي الإمكان از خوردن تنقلات در اماكن مقدس خودداري نماييد. اين موارد در مواقع برگزاري دعاي كميل در مدينه منوره بيشتر مورد تأكيد است.

11. وهابيان، بوسيدن ضريح، درها و ديوارها را حرام و از مصاديق شرك مي دانند. از اين رو براي جلوگيري از برخوردهاي تند و متعصبانه، از انجام اين اعمال پرهيز نماييد.

12. از برداشتن خاكِ اماكن زيارتي، بهويژه قبرستان بقيع، خودداري فرماييد، زيرا سفارشي از بزرگان دين براي


45


اين كار نداريم و علاوه بر اين، چنين كاري موجب برخورد تند مأموران مي شود، اين خاك ها آلوده هستند و خوردن آنها هم حرام است.

13. از خريد گندم و ريختن آن در بقيع يا اماكن ديگر خودداري كنيد، زيرا معمولا اين گندم ها به مصرف نمي رسد و به علاوه، اين كار، برخورد تند نيروهاي پليس سعودي را نيز به دنبال دارد.

14. از خواندن برخي زيارتنامه ها و دعاها (مانند زيارت عاشورا) با صداي بلند و يا خواندن نماز در مقابل بقيع خودداري كنيد و با انجام اين اعمال، زمينه ي درگيري و برخوردهاي اهانت آميز را به وجود نياوريد. از پارچه بستن به پنجره هاي بقيع و ديگر اماكن مذهبي و يا عريضه انداختن بر روي قبرها نيز اجتناب كنيد. توجه داشته باشيد در ايران از كسي پول يا عريضه براي انداختن به بقيع يا ضريح پيامبر دريافت نكنيد.

15. حرم نبوي (صلّي الله عليه وآله) نيز مانند مسجدالحرام بصورت شبانه روزي باز مي باشد و شما مي توانيد براي ساعات حضور در آن برنامه ريزي كنيد.

16. بهترين عمل در مسجدالنّبي (صلّي الله عليه وآله) و مسجدالحرام، اقامه نماز (خصوصا به جماعت)، قرائت قرآن، ختم صلوات و دعا و نيايش است، سعي كنيد در طول سفر حداقل يكبار


46


قرآن را ختم كنيد. چون قرآن هاي موجود در حرمين شريفين وقف است، سعي كنيد از همان ها استفاده كنيد و از قرآن خود در محل سكونت بهره برداري نماييد.

17. آن دسته از زائراني كه سواد ندارند، از ديگر زائران بخواهند كه ادعيه را براي آنها با صداي آرام بخوانند. علاوه بر اين مي توانند در زيارت هاي گروهي، از محضر روحانيون كاروان استفاده كنند. اگر اين هم ممكن نشد، مي توانند به نيابت از پدر، مادر و بستگان ديگر نمازهاي قضا و مستحبي بخوانند يا با استفاده از تسبيح همراه به ذكرهاي مستحب، مانند صلوات، استغفرالله ربّي واتوب اليه، سبحان الله، الحمدالله، الله اكبر، لا اله الاّ الله و... مشغول باشند. هم چنين خواندن فاتحه در قبرستان بقيع براي هر كدام از بزرگان دين نيز امري بسيار پسنديده است. علاوه بر اين، يادكردن از همه ي حاجت مندان و دعاكردن براي برآورده شدن حاجات ملتمسين دعا، پاداش زيادي دارد.

18. اقامه نماز شب در سرزمين وحي از ثواب ويژه اي برخوردار است.

19. افراد باسواد هنگام تشرّف به حرم مطهر و قبرستان بقيع، كتابهاي زيارت را به همراه داشته باشند و چنانچه افراد بي سواد از آنان درخواست كردند، ادعيه را به صورت آرام براي ايشان بخوانند. عنايت داشته باشيد كه صداي شما به


47


اندازه اي باشد كه همان چند نفر نزديك شما بشنوند، زيرا اگر صدا بلندتر از اين مقدار شود، اطرفيان اذيت مي شوند و مأموران نيز معمولا با افراد برخورد مي كنند.

20. از فرصتي كه در اين سفر براي شما به دست آمده بيشترين استفاده ي معنوي را بنماييد و بيشتر وقت خود را در حرم بگذرانيد. اين فرصتي است كه هزاران نفر آرزوي آن را در دل دارند.

21. برادران جوان از پوشيدن لباس هاي نامناسب و پيراهن آستين كوتاه خودداري نمايند. همراه داشتن زنجير، حلقه، انگشتر و ساعت طلا نيز علاوه بر حرمت و بطلان نماز، موجب بدبيني ديگران به مذهب اهل بيت (عليهم السلام) مي شود.

22. در همه جا، رعايت حال سالمندان و بانوان بر جوان ترها لازم است، اين كار در مواقعي مانند سوار و پياده شدن اتومبيل، ورود و خروج آسانسورها و ... اهميت بيشتري دارد.

23. افراد سالخورده و بيمار توجه داشته باشند كه اگر براي انجام زيارت يا اعمال حجّ و عمره به ويلچر نياز دارند، براي كرايه ي اين وسايل يا مزد كارگر، ريال عربستان در حد كافي به همراه داشته باشند تا در پرداخت با مشكل مواجه نشوند، زيرا كارگران، ساير پول ها را قبول نمي كنند.

24. چنان كه مي دانيد، مدير و خدمه ي كاروان ها از افراد


48


متديّن و خدمت گزار هستند و تنها به قصد خدمت افتخاري به زائران بيت الله، بخشي از عمرشان را در اين راه صرف مي كنند. زحمات اين عزيزان با ماديات قابل جبران نيست و فقط توجّه و احترام متقابل شما، خستگي را از تن ايشان دور مي كند.

25. هنگام نقل و انتقال زائران، مدير و خدمه ي محترم كاروان در اتوبوس ها تقسيم مي شوند. اين عزيزان براي اداره ي اتوبوس و راهنمايي راننده و مسائل ديگر بايد در قسمت جلوي اتوبوس مستقر باشند. علاوه بر اين، اجازه دهيد مردان جوان نيز در صندلي هاي رديف جلوي اتوبوس بنشينند تا در تقسيم آب و غذا و هدايت كاروان همكاري داشته باشند.

26. كارت شناسايي و كارت هتل را به دقت حفظ كرده و در همه جا و هر زمان به همراه داشته باشيد; زيرا اين كارت، تنها وسيله ي شناسايي افراد بوده و نشاني محلّ اقامت آنها در شهرهاي مكّه و مدينه، روي آن نوشته شده است. در صورت نياز آن را به مأموران سازمان حج يا پليس سعودي ارائه دهيد تا شما را راهنمائي كنند.

27. اهميّت گذرنامه در خارج از كشور مانند شناسنامه در داخل و حتي بيش از آن است، در سفر حج گذرنامه ها به مسؤولان مؤسسه هاي مطوفي و ادلاء سپرده مي شود و


49


هنگام رفتن به فرودگاه براي بازگشت به ميهن، به زائران بازگردانده مي شود. آن ساعاتي كه گذرنامه به شما سپرده مي شود مانند فرودگاه عربستان يا فرودگاه ايران يا در اتوبوس ها هنگام بازگشت، به طور جدي در حفظ آن بكوشيد و آن را داخل كيف مخصوص گذرنامه قرار دهيد و به گردن بياويزيد، تا هر لحظه كه نياز شد تحويل دهيد.

28. در صورت گم شدن يا احتياج به راهنمايي و هر نياز ديگر، بدون هيچ گونه اضطراب و نگراني، تنها از زائران ايراني يا نيروهاي امداد گمشدگان كه لباس هاي آبي رنگ به تن دارند، ياري بخواهيد. در اين زمينه، كاملاً احتياط نموده و به ديگران نيز اين نكته مهم را يادآوري كنيد.

29. در اين سفر، چندين بار با استفاده از اتوبوس و وسايل نقليه ي مختلف، از محلي به محل ديگر منتقل مي شويد، از اين رو در حفظ و مراقبت از وسايل و اثاثيه ي خود كوشا بوده و دقت كنيد كه چيزي را جا نگذاريد، زيرا در بسياري از موارد امكان برگشت به محلّي كه قبلا در آنجا بوده ايد، وجود ندارد و پس از حركت اتوبوس، ديگر اميدي به پيداشدن اشياء جامانده نيست.

30. زماني كه براي زيارت دوره و بازديد از اماكن مختلف اعزام مي شويد، هنگام پياده شدن از اتوبوس، كاملاً دقّت كنيد و رنگ اتوبوس، نشانه ي مخصوص و شماره آن


| شناسه مطلب: 75063