بخش 2

35

تذكّرات اجرايي

1 ـ در فرودگاه جده تا آماده شدن اتوبوس ها ممكن است چند ساعتي معطل بمانيد، لذا از محل اسكان فاصله نگرفته، مراقب وسائل خود باشيد.

2 ـ در موسم حج، به دليل تراكم جمعيت و محدود بودن امكانات، محل استقرار آقايان و بانوان از يكديگر جدا بوده هر كدام در مكان مخصوصي مستقر مي شوند.

3 ـ باتوّجه به وضعيت هوا در فصول مختلف سال

36

در عربستان، و پس از مشورت با مدير كاروان از لباس هاي مناسب در هر فصل استفاده و همراه خود برداريد و از همراه بردن لباس هاي اضافي خودداري كنيد.

4 ـ به هنگام سوار و پياده شدن از هواپيما و اتوبوس، مراعات حال ديگران خصوصاً پيرمردان و پيرزنان را نموده، در همه جا از عجله و شتاب پرهيز كنيد.

5 ـ از راه رفتن هاي غير ضروري در داخل هواپيما خودداري نموده، با مهمانداران هواپيما همكاري هاي لازم را بعمل آوريد.

6 ـ هنگام خروج از

37

هواپيما مراقب باشيد گذرنامه و اثاثيه خود را در هواپيما به جاي نگذاريد.

7 ـ پس از خروج از هواپيما و ورود به سالن انتظار فرودگاه از يكديگر سبقت نگرفته، در صفوف منظم بايستيد تا براساس نوبت، به گذرنامه ها مُهر ورود زده و سريعتر از سالن خارج شويد.

8 ـ پس از رسيدن به مقصد دقت نمائيد چيزي از اثاثيه و مدارك شما در اتوبوس جاي نماند.

9 ـ در بارگيري و تخليه اثاثيه از اتوبوس ها به يكديگر كمك كنيد.

10 ـ موقع ورود به ساختمان محل اسكان خود

38

در مدينه و مكه، تا استقرار كامل در اتاق ها صبور و شكيبا باشيد.

11 ـ از پوشيدن لباس هاي نامناسب خصوصاً به هنگام تردّد در راهروهاي محل سكونت كاروان خودداري كنيد.

12 ـ وسائل مورد نياز سفر عبارتند از:

ـ دو عدد حوله يا پارچه احرامي براي آقايان

ـ يك يا دو جفت سرپائي كه روي پاها را به طور كامل نپوشاند (براي آقايان)

ـ كمربند مخصوص احرام كه به آن هميان نيز گفته مي شود (براي آقايان)

ـ كيسه مخصوص حمل

39

كفش و سرپائي

ـ قيچي كوچك

ـ ناخن گير

ـ مسواك و خمير دندان

ـ صابون بدون بو جهت استفاده در حال احرام

ـ قرآن، كتاب دعا و مناسك

13 ـ حج در ميان عبادات به جهت محدوديت زماني و مكاني، شرايط جوّي، ازدحام جمعيت، لزوم جابجائي هاي مكرّر و... با سختي ها و دشواري هايي همراه است، از اين رو و عليرغم تمامي خدماتي كه سازمان حج وزيارت و بعثه مقام معظم رهبري ارائه مي نمايند، لازم است از زمان پذيرش در كاروان خود را

40

براي تحمل مشكلات و دشواري هاي سفر و استقامت در برابر آنها آماده نمائيد.

14 ـ در جلسات آموزشي توجيهي كاروان شركت نموده، ضمن آشنائي با روحاني، مدير و خدمه كاروان نسبت به برنامه ها و وظايف خود آگاه شويد.

15 ـ حتي المقدور نام، شماره تلفن و آدرس محل سكونت خود در مدينه و مكه را توسط مدير كاروان تهيه و در اختيار خانواده خويش قرار دهيد تا در صورت لزوم بتوانند به راحتي با شما تماس بگيرند.

16 ـ باتوّجه به محدوديت هاي گمركي و

41

استفاده بهينه از اوقات شبانه روز جهت عبادت و رشد روحي و معنوي، از پذيرش سفارشات خريد عذرخواهي كنيد.

17 ـ همراه داشتن اسلحه، مواد مخدر و امثال آن جرم بوده، با افراد خاطي طبق مقررات برخورد جدي و قاطع خواهد شد.

18 ـ از اموال و اثاثيه خود تا پايان سفر مراقبت نمائيد.

19 ـ شناسنامه، اوراق بهادار، چك بانكي و مدارك ديگري از اين قبيل را همراه نبريد.

20 ـ باتوّجه به اينكه انداختن عريضه در داخل حرم پيامبر (صلي الله عليه وآله وسلم) و نيز در

42

بقيع و كنار قبور ائمه بقيع (عليهم السلام) با مقررات دولت عربستان ناسازگار بوده و آن را جايز نمي دانند، لذا از پذيرفتن عريضه خودداري نموده، به دعا و زيارت براي صاحبان آنها بسنده كنيد.

21 ـ هنگام رفت و آمد در بازار و خيابان ها، خصوصاً موقع زيارت، پول زياد همراه خود برنداريد، همچنين مدارك مهم همچون گذرنامه را با خود حمل نكنيد.

22 ـ در مراكز پر تردّد و شلوغ، مواظب جيب ها و ساك هاي دستي خود باشيد.

23 ـ چنانچه در طول سفر وجه نقد يا مدارك و وسائل شما به سرقت رفت

43

بلافاصله با هماهنگي مدير كاروان، به پليس و مراكز مربوطه اطلاع دهيد.

24 ـ باتوّجه به اينكه ساختمان ها، مساجد و معابر اكثراً سنگ فرش شده و به هنگام شستشو لغزنده است لذا رعايت احتياط ضروري است تا خداي ناكرده گرفتار شكستگي نشويد.

25 ـ دستشويي ساختمان ها اغلب فرنگي است، لذا ضمن يادگيري شيوه استفاده از آن، سعي نمائيد از كف پوش و سرپائي پلاستيكي مخصوص استفاده كنيد تا گرفتار لغزندگي نشويد.

26 ـ هنگام استفاده از آسانسور به ظرفيت آن توّجه

44

نموده از سوار شدن بيش از ظرفيت جلوگيري كنيد.

27 ـ سرعت حركت اتومبيل ها در خيابان هاي عربستان زياد بوده و خيابانها نيز عريض است، لذا براي عبور و مرور حتماً از محل عبور عابر پياده و يا پل هاي هوائي استفاده نمائيد.

28 ـ هنگام شب به دليل ديد ناكافي رانندگان، از راه رفتن و دويدن در عرض خيابان پرهيز و از لباس هاي سفيد و روشن استفاده كنيد.

29 ـ تماس تلفني از عربستان با گرفتن پيش شماره 0098 و سپس اضافه نمودن كُد بدون صفر هر شهر ميّسر است و قيمت آن براساس هر دقيقه 7 ريال

45

سعودي محاسبه خواهد شد.

30 ـ در صورت برخورد با زائر گمشده ايراني، وي را به امدادگران معرفي نمائيد تا به كاروان خود هدايت شود.

31 ـ خواهران گرامي جهت رفت و آمد به حرم و يا بازار بصورت جمعي از منزل خارج شده و يا به منزل برگردند و براي تردد در سطح شهر نيز از اتوبوس و تاكسي استفاده كنند و حتي المقدور سوار وسائل نقليه شخصي نشوند.

32 ـ زائراني كه مدينه بعد مي باشند حوله و وسائل مربوط به احرام خود را در ساك دستي گذاشته همراه خود بردارند تا در صورت تأخير احتمالي ورود بار و

46

اثاثيه، دچار مشكل نشوند.

33 ـ هرگز براي وضو گرفتن از ظروف و منبع هاي آب داخل مسجدالحرام و مسجدالنبي(صلي الله عليه وآله وسلم)استفاده نكنيد.

34 ـ مأموران دولت عربستان از بردن مواد خوراكي و اثاثيه به داخل حرم ها جلوگيري مي كنند لذا پيش از رفتن به حرم نسبت به رفع مانع اقدام نمائيد.

35 ـ خوابيدن در مسجد مكروه است، در عين حال اگر خستگي فشار آورد گوشه خلوتي را انتخاب نموده، مزاحمت براي ديگران فراهم نياوريد.

36 ـ براساس قوانين عربستان، آوردن دوربين

47

داخل حرم ها و مساجد و عكسبرداري از آن اماكن ممنوع است لذا مراقبت هاي لازم را بعمل آوريد.

37 ـ كارت شناسائي و آدرس و شماره تلفن كاروان خود را هميشه همراه داشته و در صورت امكان به سينه نصب نمائيد.

38 ـ از پياده روي در مسيرهاي طولاني خصوصاً در شرايط قبل از ايام تشريق خودداري نموده تا خداي ناكرده هنگام اعمال گرفتار بيماري نشويد.

48

در مشاعر مقدسه:

1 ـ دستبند و كارت شناسائي خود را همراه داشته باشيد.

2 ـ از نوشيدن آب شيرهاي مخصوص شستشو در مشاعر مقدسه خودداري نمائيد.

3 ـ بصورت تنهائي از كاروان فاصله نگيريد.

4 ـ در صورت جدا افتادن از كاروان ترس و هراس به خود راه نداده، سعي كنيد با كاروان هاي ديگر ايراني و ايجاد ارتباط با گروه امداد به كاروان خود برگرديد. لازم به تذكر است خيمه هاي ايرانيان با پرچم

49

پرافتخار جمهوري اسلامي ايران مشخص شده است.

5 ـ هنگام غروب عرفه و حركت به طرف مشعر، امكان شناخت موقعيت بسيار دشوار است لذا مراقب باشيد از كاروان جدا نشويد.

6 ـ در مشعرالحرام خيمه و محل استراحت خاصي براي كاروان ها وجود ندارد، لذا لازم است با مدير و روحاني كاروان نسبت به چگونگي استقرار در مشعرالحرام و كوچ به طرف مني هماهنگي هاي لازم را بعمل آوريد.

50

7 ـ براي جلوگيري از گم شدن در مشعرالحرام مي توانيد ريگ هاي مورد نياز را از مكه جمع آوري نمائيد. اگر چه جمع آوري آن از مشعر مستحب است.

8 ـ هنگام حركت از مشعر به طرف مني همراه با ديگر كاروان ها حركت نموده، باتوّجه به علائم نصب شده به سمت چادرهاي ايراني حركت كنيد.

توصيه هاي مربوط به رمي جمرات:

1 ـ براي رمي جمرات زمان مناسبي را انتخاب كنيد.

2 ـ در صورت افتادن عينك، يا حوله احرامي، و خارج شدن سرپائي از پاي

51

شما، هرگز در تراكم جمعيت براي برداشتن آنها خم نشويد.

3 ـ در صورتي كه هنگام رمي جمره از كاروان و يا دوستان خود جدا شديد ترس و اضطراب به خود راه نداده، با كاروان هاي ديگر ايراني به محل خيمه ها برگرديد.

4 ـ نزديك ظهر و خصوصاً بعدازظهر روز دوازدهم ذيحجه، جمرات بسيار شلوغ و رمي بسيار خطرناك و احتمال خطر جاني دارد، لذا حتماً قبل از ظهر نسبت به رمي جمرات اقدام نمائيد تا خداي ناكرده گرفتار مشكل نشويد.

52

قرباني:

1 ـ حتي المقدور براي انجام قرباني با هماهنگي روحاني و مدير كاروان نائب بگيريد.

2 ـ كساني كه به قربانگاه مي روند، پس از قرباني دست ها و پاها و نيز كارد و لباس خونين خود را شستشو داده، تحت هيچ شرايطي قبل از تطهير كامل به داخل چادرها نروند.

حلق:

1 ـ هنگام حلق از پيش بند مناسب استفاده كنيد.

2 ـ مواظب باشيد در مناطقي كه خارج مني مي باشد حلق ننمائيد.

3 ـ موهاي تراشيده شده

53

را در پلاستيك جمع آوري و از پراكنده شدن موهاي تراشيده شده جداً جلوگيري نمائيد.

4 ـ براي سر تراشيدن، از تيغ و خودتراش شخصي استفاده نموده، تيغ استفاده شده خود را به ديگران ندهيد.

5 ـ از تراشيدن مو و پراكنده ساختن موها در اطراف دستشويي ها خودداري فرمائيد.

6 ـ قبل از اينكه خودتان حلق كنيد اقدام به حلق ديگران نكنيد.

54

توصيه هاي گمركي:

1 ـ حجاج مي توانند دو نوع ساك بزرگ و كوچك متحدالشكل را كه همراه آورده اند به صورت رايگان به داخل كشور حمل كنند.

2 ـ هواپيمائي تعهدي در قبال كالاهاي خريداري شده خارج از ضوابط نداشته، بارهاي اضافي را با دريافت هزينه اضافه بار بصورت نقدي و به ريال سعودي دريافت و بار را يك هفته پس از مراجعت زائر به ايران، به انبار گمرك تحويل و پس از تسويه حساب و پرداخت عوارض گمركي ترخيص خواهد كرد.

55

3 ـ ساك هاي متحدالشكل مسافرتي حجاج در صورتي كه حاوي كالاهاي ممنوعه يا تجارتي نباشد، به عنوان كالاي مجاز، مشمول معافيت گمركي خواهد بود.

4 ـ كالاهاي زير نيز به عنوان بار زائر محسوب نگرديده از حمل آنها خودداري مي شود:

تلويزيون و ضبط صوت بزرگ، چرخ خياطي، ماشين لباسشويي و ظرفشويي، يخچال و فريزر، آبگرمكن، اجاق گاز، دوچرخه، فرش ماشيني، ماشين بافندگي، موكت، موتور برق و كولر گازي.

5 ـ فروشگاههاي شركت شاهد در اكثر ايستگاههاي پروازي زائران داير است و حجاج تا يك ماه پس از بازگشت به كشور مي توانند اقلام مورد نياز خود را با رعايت مقررات گمركي خريداري نمايند.

57

تذكرات بهداشتي

1 ـ به دليل وجود برخي بيماريهاي شايع در عربستان، قبل از سفر نسبت به تزريق واكسن مننژيت اقدام و در طول سفر از ظروف مشترك استفاده نكنيد.

2 ـ در صورتي كه به بيماري خاصي مبتلا هستيد سوابق بيماري و داروهاي مورد نياز خود را به اندازه كافي همراه خود برداريد.

3 ـ از آغاز تا پايان سفر، نظافت را در همه جا مراعات نموده، سعي كنيد هميشه تميز و با پوشش مرتب و مناسب در مجامع حاضر شويد.

4 ـ بهداشت محيط زندگي ضامن سلامت و مانع بروز بيماريهاي واگيردار است لذا به طور جدّي در حفظ بهداشت

58

محل سكونت خود تلاش نمائيد.

5 ـ در هر كاروان پزشكي مستقر است كه مسئول بهداشت و درمان زائران آن كاروان مي باشد، به توصيه هاي آنان توّجه جدي داشته باشيد.

6 ـ وسائل شخصي خود را بطور منظم در گوشه اتاق جمع نموده، از پاشيدگي و به هم ريختگي محيط جلوگيري كنيد.

7 ـ از مصرف آب از آب خوري هاي داخل ساختمان و خيابان ها و معابر پرهيز نموده، از ليوان هاي شخصي و يا يكبار مصرف استفاده نمائيد.

8 ـ آب هاي لوله كشي داخل ساختمان ها قابل استفاده براي نوشيدن نيست لذا فقط از بطري هاي آب معدني براي آشاميدن استفاده نمائيد.

9 ـ قبل و بعد از غذا دست هاي خود را با آب و صابون بشوييد.

10 ـ هنگام استفاده از توالت، شرايط بهداشتي را كاملا مراعات نموده، حتماً از

59

سيفون استفاده كنيد و پس از آن نيز دست هاي خود را با آب و صابون بطور كامل بشوئيد.

11 ـ باشستن مرتب پاها و جوراب، از ايجاد بوي بد در فضاهاي عمومي و اتاق استراحت جلوگيري كنيد.

12 ـ از بردن غذا به داخل اتاق ها خودداري نموده، هرگز از غذاهاي مانده استفاده نكنيد.

13 ـ طبق مقررات دولت عربستان كشيدن سيگار در مساجد ممنوع است. لذا در مساجد و اماكن عمومي خصوصاً مسجدالحرام و مسجدالنبي (صلّي الله عليه وآله) سيگار نكشيد.

همچنين از كشيدن سيگار و قليان در داخل اتاق ها، محيط آشپزخانه و هنگام صرف غذا جداً خودداري فرمائيد.

14 ـ آب دهان و بيني خود را در معابر و اماكن عمومي نيانداخته، هميشه دستمال كاغذي به همراه داشته، موقع نياز از آن

60

استفاده نمائيد.

15 ـ اگر بيماري خاصي داريد كه احتياج به رعايت رژيم غذايي ويژه دارد حتماً آن را به پزشك و مدير كاروان اطلاع دهيد.

16 ـ در صورت بروزعلائم سرماخوردگي از مصرف خودسرانه دارو اجتناب نموده، با پزشك كاروان تماس بگيريد.

17 ـ از پراكنده نمودن زباله و مواد غذائي كه موجب تجمع پشه و آلودگي محيط مي شود خودداري نمائيد.

18 ـ از خوردن ميوه و سبزيجات شسته نشده خودداري كنيد.

19 ـ براي جبران كم آبي بدن بدليل فعاليت هاي روزانه و پياده روي زياد، مايعات بيشتري در طول روز مصرف نمائيد.

20 ـ از نوشيدن آب شيرهاي مخصوص شستشو در مشاعر مقدسه خودداري نمائيد.

61

21 ـ باتوّجه به وضعيت هوا در فصول مختلف سال در عربستان، و پس از مشورت با مدير كاروان از لباس هاي مناسب در هر فصل استفاده و همراه خود برداريد.