شرايط وضو
شرايط صحيح بودن وضو
سيزده چيز است: شرط اول: آنكه آب وضو پاك باشد.
شرط دوم: آنكه مطلق باشد.
٢٦٥ وضو با آب نجس و
آب مضاف باطل است. اگر چه انسان نجس بودن يا مضاف
بودن آن را نداند يا فراموش كرده باشد. و اگر با
آن وضو نمازي هم خوانده باشد، بايد آن نماز را
دوباره با وضوي صحيح بخواند.
٢٦٦ اگر غير از آب
آلوده مضاف، آب ديگري براي وضو ندارد، چنانچه وقت
نماز تنگ است، بايد تيمم كند و اگر وقت دارد، بايد
صبر كند تا آب صاف شود و وضو بگيرد.
شرط سوم: آنكه آب
وضو مباح باشد. و همچنين بنا بر احتياط بايد فضايي
كه در آن وضو ميگيرد مباح باشد. اگرچه اباحه فضا
لازم نيست.
٢٦٧ وضو با آب غصبي
و بان آبي كه معلوم نيست صاحب آن راضي استيا نه،
حرام و باطل است ولي اگر سابقا راضي بوده و انسان
نمي داند كه از رضايتش برگشته يا نه، وضو صحيح است
و نيز اگر آب وضو از صورت و دستها در جاي غصبي
بريزد، وضوي او صحيح است.
٢٦٨ وضو گرفتن از
حوض مدرسهاي كه انسان نميداند آن حوض را براي
همه مردم وقف كردهاند يا براي محصلين همان مدرسه،
در صورتي كه معمولا مردم از آب آن وضو بگيرند،
اشكال ندارد.
٢٦٩ كسي كه
نميخواهد در مسجدي نماز بخواند، اگر نداند حوض آن
را براي همه مردم وقف كردهاند يا براي كساني كه
در آن جا نماز ميخوانند، نميتواند از حوض آن وضو
بگيرد، ولي اگر معمولا كساني هم كه نميخواهند در
آن جا نماز بخوانند از حوض آن وضو ميگيرند،
ميتواند از حوض آن وضو بگيرد.
٢٧٠ وضو گرفتن از
حوض تيمچهها و مسافرخانهها و مانند اينها براي
كساني كه ساكن آن جاها نيستند، در صورتي صحيح است
كه معمولا كساني هم كه ساكن آن جاها نيستند، با آب
آنها وضو بگيرند.
٢٧١ وضو گرفتن در
نهرهاي بزرگ اگر چه انسان نداند كه صاحب آنها راضي
است، اشكال ندارد. ولي اگر صاحب آنها از وضو گرفتن
نهي كند، احتياط واجب آن است كه با آب آنها وضو
نگيرند.
٢٧٢ اگر فراموش كند
آب غصبي است و با آن وضو بگيرد صحيح است.
شرط چهارم: آنكه ظرف
آب وضو مباح باشد.
شرط پنجم: آنكه ظرف
آب وضو طلا و نقره نباشد.
٢٧٣ اگر آب وضو در
ظرف غصبي است و غير از آن آب ديگري ندارد بايد
تيمم كند و چنانچه با آن آب وضو بگيرد باطل است و
اگر آب مباح ديگري دارد چنانچه در آن ظرف غصبي،
وضوي ارتماسي بگيرد و يا با آن ظرف، آب به صورت و
دستها بريزد وضويش باطل است ولي اگر با كف دست آب
از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بريزد وضويش
صحيح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبي فعل
حرام، مرتكب شده است و وضوي او از ظرف طلا و نقره
به احتياط واجب مثل وضوي از ظرف غصبي است.
٢٧٤ اگر در حوضي كه
مثلا يك آجر يا يك سنگ آن غصبي است، وضو بگيرد
صحيح است، ولي اگر وضوي او تصرف در غصب حساب شود،
گناهكار است.
٢٧٥ اگر در صحن يكي
از امامان يا امامزادگان كه سابقا قبرستان بوده،
حوض يا نهري بسازند، چنانچه انسان نداند كه زمين
صحن را براي قبرستان وقف كردهاند، وضو گرفتن در
آن حوض و نهر اشكال ندارد.
شرط ششم: آنكه اعضاي
وضو موقع شستن و مسح كردن پاك باشد.
٢٧٦ اگر پيش از تمام
شدن وضو، جايي را كه شسته يا مسح كرده نجس شود،
صحيح است.
٢٧٧ اگر غير از
اعضاي وضو جايي از بدن نجس باشد، وضو صحيح است.
ولي اگر مخرج را از بول يا غائط تطهير نكرده باشد،
اولي آن است كه اول آن را تطهير كند، بعد وضو
بگيرد.
٢٧٨ اگر يكي از
اعضاي وضو نجس باشد و بعد از وضو شك كند كه پيش از
وضو آن جا را آب كشيده يا نه، چنانچه در موقع وضو
ملتفت پاك بودن و نجس بودن آن جا نبوده، وضو باطل
است. و اگر ميداند ملتفت بوده يا شك دارد كه
ملتفت بوده يا نه، وضو صحيح است. و در هر صورت
جايي را كه نجس بوده بايد آب بكشد.
٢٧٩ اگر در صورت يا
دستها بريدگي يا زخمي است كه خون آن بند نميآيد و
آب براي آن ضرر ندارد، بايد در آب كر يا جاري فرو
برد و قدري فشار دهد كه خون بند بيايد بعد به
دستوري كه گفته شد وضوي ارتماسي بگيرد.
شرط هفتم: آنكه وقت
براي وضو و نماز كافي باشد.
٢٨٠ هرگاه وقت به
قدري تنگ است كه اگر وضو بگيرد، تمام نماز يا
مقداري از آن بعد از قتخوانده ميشود، بايد تيمم
كند. ولي اگر براي وضو و تيمم يك اندازه وقت لازم
است، بايد وضو بگيرد.
٢٨١ كسي كه در تنگي
وقت نماز بايد تيمم كند، اگر وضو بگيرد، صحيح
است،چه براي آن نماز وضو بگيرد يا براي كار ديگر.
شرط هشتم: آنكه به
قصد قربتيعني براي انجام فرمان خداوند عالم وضو
بگيرد و اگر براي خنك شدن يا به قصد ديگري وضو
بگيرد باطل است.
٢٨٢ لازم نيست نيت
وضو را به زبان بگويد يا از قلب خود بگذراند، ولي
بايد در تمام وضو متوجه باشد كه وضو ميگيرد، به
طوري كه اگر از او بپرسند چه ميكني، بگويد وضو
ميگيرم.
شرط نهم: آنكه وضو
را به ترتيبي كه گفته شد به جا آورد، يعني اول
صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشويد و بعد
از آن سر و بعد پاها را مسح نمايد، و بايد پاي
راست را پيش از پاي چپ مسح كند. و اگر به اين
ترتيب وضو نگيرد، باطل است.
شرط دهم: آنكه
كارهاي وضو را پشتسر هم انجام دهد.
٢٨٣ اگر بين كارهاي
وضو به قدري فاصله شود كه وقتي ميخواهد جايي را
بشويد يا مسح كند، رطوبت جاهايي كه پيش از آن شسته
يا مسح كرده خشك شده باشد،وضو باطل است و اگر فقط
رطوبت جايي كه جلوتر از محلي است كه ميخواهد
بشويد يا مسح كند خشك شده باشد، مثلا موقعي كه
ميخواهد دست چپ را بشويد رطوبت دست راستخشك شده
باشد و صورت تر باشد، وضو صحيح است.
٢٨٤ اگر كارهاي وضو
را پشتسر هم بجا آورد، ولي به واسطه گرماي هوا يا
حرارت زياد بدن و مانند اينها رطوبتخشك شود، وضوي
او صحيح است.
٢٨٥ راه رفتن در بين
وضو اشكال ندارد. پس اگر بعد از شستن صورت و دستها
چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح كند، وضوي
او صحيح است.
شرط يازدهم: آنكه
شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها را خود انسان
انجام دهد. و اگر ديگري او را وضو دهد يا در
رسانيدن آب به صورت و دستها و مسح سر و پاها به او
كمك نمايد، وضو باطل است.
٢٨٦ كسي كه
نميتواند وضو بگيرد، بايد نايب بگيرد كه او را
وضو دهد. و چنانچه مزد هم بخواهد در صورتي كه
بتواند بايد بدهد، ولي بايد خود او نيت وضو كند و
با دستخود مسح نمايد، و اگر نميتواند بايد نايبش
دست او را بگيرد و به جاي مسح او بكشد. و اگر اين
هم ممكن نيست، بايد از دست او رطوبت بگيرند و با
آن رطوبتسر و پاي او را مسح كنند. و احتياط واجب
در صورت امكان ضم تيمم است.
٢٨٧ هر كدام از
كارهاي وضو را كه ميتواند به تنهايي انجام دهد،
نبايد در آن كمك بگيرد.
شرط دوازدهم: آنكه
استعمال آب براي او مانعي نداشته باشد.
٢٨٨ كسي كه ميترسد
كه اگر وضو بگيرد مريض شود يا اگر آب را به مصرف
وضو برساند تشنه بماند، نبايد وضو بگيرد، ولي اگر
نداند كه آب براي او ضرر دارد و وضو بگيرد و بعد
بفهمد ضرر داشته، وضويش صحيح است. اگر چه احتياط
مستحب آن است كه با آن وضو، نماز نخواند و تيمم
كند. و چنانچه با آن وضو نماز خوانده، دوباره آن
را اعاده نمايد.
٢٨٩ اگر رساندن آب
به صورت و دستها به مقدار كمي كه وضو با آن صحيح
است ضرر ندارد و بيشتر از آن ضرر دارد، بايد با
همان مقدار وضو بگيرد.
٢٩٠ اگر ميداند
چيزي به اعضاي وضو چسبيده، ولي شك دارد كه از
رسيدن آب جلوگيري ميكند يا نه، بايد آن را برطرف
كند يا آب را به زير آن برساند.
٢٩١ اگر زير ناخن
چرك باشد، وضو اشكال ندارد. ولي اگر ناخن را
بگيرند، بايد براي وضو آن چرك را برطرف كنند. و
نيز اگر ناخن بيشتر از معمول بلند باشد، بايد چرك
زير مقداري را كه از معمول بلندتر است برطرف
نمايند.
٢٩٢ اگر در صورت و
دستها و جلوي سر و روي پاها به واسطه سوختن يا چيز
ديگر برآمدگي پيدا شود، شستن و مسح روي آن كافي
است و چنانچه سوراخ شود رساندن آب به زير پوست
لازم نيست، بلكه اگر پوستيك قسمت آن كنده شود
لازم نيست آب را به زير قسمتي كه كنده نشده
برساند. ولي چنانچه پوستي كه كنده شده گاهي به بدن
ميچسبد و گاهي بلند ميشود، بايد آن را قطع كند
يا آب را به زير آن برساند.
٢٩٣ اگر انسان شك
كند كه به اعضاي وضوي او چيزي چسبيده يا نه،
چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد مثل آنكه
بعد از گل كاري شك كند گل بدست او چسبيده يا نه،
بايد وارسي كند يا به قدري دست بمالد كه اطمينان
پيدا كند كه اگر بوده برطرف شده يا آب به زير آن
رسيده است.
٢٩٤ جايي را كه بايد
شست و مسح كرد هر قدر چرك باشد اگر چرك آن مانع از
رسيدن آب به بدن نباشد اشكال ندارد. و همچنين است
اگر بعد از گچ كاري و مانند آن چيز سفيدي كه
جلوگيري از رسيدن آب به پوست نمينمايد بر دست
بماند، ولي اگر شك كند كه با بودن آنها آب به بدن
ميرسد يا نه، بايد آنها را برطرف كند.
٢٩٥ اگر پيش از وضو
بداند كه در بعضي از اعضاي وضو مانعي از رسيدن آب
هست و بعد از وضو شك كند كه در موقع وضو آب را به
آنجا رسانده يا نه، وضوي او صحيح است. ولي اگر
بداند كه موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده، بايد
دوباره وضو بگيرد.
٢٩٦ اگر در بعضي از
اعضاي وضو مانعي باشد كه گاهي آب به خودي خود زير
آن ميرسد و گاهي نميرسد، و انسان بعد از وضو شك
كند كه آب زير آن رسيده يا نه،چنانچه بداند موقع
وضو ملتفت رسيدن آب به زير آن نبوده، بايد دوباره
وضو بگيرد.
٢٩٧ اگر بعد از وضو
چيزي كه مانع از رسيدن آب است در اعضاي وضو ببيند
و نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضوي او
صحيح است. ولي اگر بداند كهدر وقت وضو ملتفت آن
مانع نبوده، احتياط واجب آن است كه دوباره وضو
بگيرد.
٢٩٨ اگر بعد از وضو
شك كند چيزي كه مانع رسيدن آب است در اعضاي وضو
بوده يا نه، وضو صحيح است. |