محرمات احرام

پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای



    مناسك حج رهبری
 
 


محرمات احرام
محرمات احرام عبارتند از:
1ـ جماع كردن با زن، بوسيدن، دست بازي كردن و نگاه همراه شهوت و هر گونه لذت و تمتع شهواني بردن از زن
2ـ استمناء
3ـ استعمال بوي خوش
4ـ عقد كردن زن براي خود يا ديگري
5ـ پوشيدن لباس دوخته براي مردان
6ـ سرمه كشيدن با سرمه سياه
7ـ نگاه كردن در آينه
8ـ پوشانيدن تمام روي پا براي مردان
9ـ فسوق كه شامل دروغ و همچنين دشنام دادن و فخرفروشي و مباهات نيز مي شود
10ـ جدال كردن و مراد از آن گفتن «لا و اللّه» و «بلي واللّه» در مقام قسم خوردن است
11ـ زينت مانند انگشتر به دست كردن و حنابستن به قصد زينت
12ـ پوشيدن زيور براي زنان
13ـ روغن ماليدن به بدن
14ـ كندن مو از بدن خود يا شخص ديگر اعم از اينكه آن شخص محرم باشد يا محل
15ـ پوشانيدن سر براي مردان
16ـ پوشانيدن صورت براي زنان
17ـ سايه بر سر قرار دادن براي مردان هنگام حركت و طي مسافت در طول روز
18ـ بيرون آوردن خون از بدن
19ـ ناخن گرفتن
20ـ دندان كشيدن طبق يك قول
21ـ شكار حيوان وحشي صحرايي
22- كشتن حشراتي كه در بدن ساكن مي شوند.
23ـ كندن و بريدن درختان يا گياهان حرم
24ـ حمل سلاح
شرح اين محرمات به تفصيل خواهد آمد:
1ـ آميزش و هر نوع التذاذ جنسي زن و مرد از يكديگر
آميزش جنسي در حال احرام و دست بازي كردن، بوسيدن و نگاه همراه شهوت و هرگونه لذت و تمتع شهواني مرد از زن و زن از مرد بر مرد و زن حرام است.
مسأله114 ـ اگر كسي در حال احرام حج از روي علم و عمد آميزش جنسي كند، در صورتي كه بعد از وقوف به مشعرالحرام و قبل از طواف نساء باشد، حج او باطل نمي شود و بايد كفاره بدهد.
مسأله115 ـ اگر مرد با همسر خود شوخي و دست بازي كند و مني از او بيرون بيايد، بايد يك شتر كفاره بدهد.
مسأله116 ـ اگر مردي زن خود را از روي شهوت ببوسد كفاره آن يك شتر است و اگر بدون شهوت ببوسد كفاره آن يك گوسفند است.
مسأله117 ـ بوسيدن مادر و دختر و ديگر محارم ظاهراً حرام نيست و كفاره ندارد.

2ـ استمنا
استمنا حرام است چه با دست باشد و چه با غير آن.
مسأله118 ـ هرگاه محرم سهواً يا بر اثر جهل به حكم استمنا كند و از او مني خارج شود، واجب است استغفار كند و كفاره بر او واجب نيست. ولي اگر از روي علم و عمد استمنا كند و از او مني خارج شود، كفاره آن يك شتر است و در صورت عجز بايد يك گوسفند كفاره بدهد.
مسأله119 ـ اگر در حال احرام قبل از وقوف در مزدلفه (مشعرالحرام) استمنا كند و مني از او بيرون بيايد، واجب است علاوه بر دادن كفاره اي كه در مسأله قبل بيان شد، حج خود را تمام كند و دوباره در سال بعد آن را اعاده نمايد. و در صورتي كه به وسيله همسرش استمنا كند، بنابر احتياط واجب حكم همين است.

3ـ استمعال بوي خوش
مسأله120 ـ بنابراحتياط واجب محرم بايد از استعمال هر چيزي كه داراي بوي خوش است اجتناب كند چه اين استعمال به بوئيدن باشد يا خوردن يا ماليدن يا غير آن.
مسأله121 ـ هرگاه محرم به پوشيدن لباس يا خوردن چيزي كه بوي خوش مي دهد، اضطرار پيدا كند، انجام آن براي او جايز است ولي احوط اين است كه از بوييدن آن خودداري كند.
مسأله122 ـ وجوب كفاره در استعمال بوي خوش معلوم نيست هر چند احتياط آن است كه انسان يك گوسفند كفاره بدهد.
مسأله123 ـ اگر انسان بوي خوش را در يك زمان بطور مكرر استعمال كند، در صورتي كه عرفاً يك استعمال محسوب شود، كفاره متعدد نمي شود، و در غير اين صورت، بنابر اينكه استعمال بوي خوش كفاره داشته باشد، علي الظاهر بايد به تعداد استعمال، كفاره بدهد چه بعد از هر بار استفاده از بوي خوش كفاره بپردازد يا خير.

4ـ عقد كردن زن براي خود يا ديگري
مسأله124 ـ براي محرم حرام است كه در حال احرام زني را براي خود يا ديگري عقد كند چه عقد دائم باشد و چه موقت، و چه آن شخص ديگر در حال احرام باشد يا نباشد.

5ـ پوشيدن لباس دوخته
مسأله125 ـ پوشيدن لباس دوخته از قبيل پيراهن، قبا، شلوار، كت، پالتو و زير جامه و امثال آنها كه معمولاً دوخته مي شوند جايز نيست و همچنين پوشيدن لباسهاي دكمه دار و هر چيزي كه مصداق لباس هاي مذكور باشد جايز نيست هر چند دوخته نباشد، مثل لباس هايي كه بافته و يا مانند نمد ماليده مي شوند، اگر چه آستين نداشته باشد. و همين طور پوشيدن لباس هايي كه فقط بر دوش انداخته مي شوند نيز حرام است.
آنچه حرام است پوشيدن لباس دوخته است، ولي استفاده از لباس هاي دوخته به عنوان فرش، روانداز و مانند آن اشكال ندارد، هر چند، جايز نيست سر خود را با آنها بپوشاند.
مسأله126 ـ پوشيدن چيز دوخته غير از لباس مانند كمربند يا هميان كه پول در آن مي گذارند و همچنين استفاده از بندهايي كه براي بستن دست و پاي مصنوعي به آن نياز دارد، حرام نيست و كفاره هم ندارد.
مسأله127 ـ هرگاه محرم به علت سردي هوا يا بيماري و يا عذرهاي ديگر اضطرار به پوشيدن لباس دوخته پيدا كرد، جايز است بپوشد، ولي بنابر احتياط بايد كفاره بدهد.
مسأله128 ـ كفاره پوشيدن لباس دوخته يك گوسفند است و با تكرار آن كفاره تكرار مي شود.

6ـ سرمه كشيدن
بر محرم حرام است كه به قصد زينت سرمه سياه بكشد. و در صورتي كه قصد زينت نداشته باشد ولي عرفاً زينت محسوب شود، بنابر احتياط واجب بايد از آن اجتناب كند. و همچنين اگر سرمه غير سياه هم زينت محسوب شود، بنا بر احتياط واجب بايد از آن اجتناب كند، هر چند قصد زينت نداشته باشد.
مسأله129 ـ سرمه كشيدن كفاره ندارد.
مسأله130 ـ حرام بودن سرمه كشيدن اختصاص به زنان ندارد و بر مردان نيز حرام است.

7ـ نگاه كردن در آينه
نگاه كردن در آينه به قصد زينت حرام است، ولي نگاه كردن در آن بدون قصد زينت مثل نگاه راننده در آينه ماشين، اشكال ندارد.
مسأله131 ـ در حرمت نگاه كردن به آينه بين زن و مرد فرقي نيست.
مسأله132 ـ نگاه كردن به آينه كفاره ندارد.

8ـ پوشانيدن تمام روي پا
در حال احرام پوشيدن چيزي كه تمام روي پا را مي پوشاند مثل كفش و جوراب و مانند آن بر مردان حرام است و اگر به آن اضطرار پيدا كند بنابراحتياط واجب بايد روي آن را شكاف دهد.
مسأله133 ـ پوشيدن آنچه كه تمام روي پا را مي پوشاند كفاره ندارد.

9ـ فسوق
فسوق حرام است و اختصاص به دروغ گفتن ندارد، بلكه فحش دادن و فخرفروشي را هم شامل مي شود، هر چند مستلزم تحقير و حقارت ديگران نباشد.
مسأله - فسوق، كفاره ندارد و فقط بايد استغفار كند.
10ـ جدال
جدال كردن براي محرم حرام است و مقصود از آن گفتن «لاواللّه» و «بلي واللّه» در مقام قسم خوردن است.
مسأله134 ـ جدال بر محرم اعم از مرد يا زن حرام است.
مسأله135 ـ جدال، بر قسم خوردن به مقدسات ديگر غير از لفظ «اللّه» و ساير نام هاي خداوند يا مرادف آن در زبانهاي ديگر صدق نمي كند.پس قسم خوردن به غير خدا، به هركس باشد، ملحق به جدال نيست.
مسأله136 ـ جدال اختصاص به قسم دروغ ندارد بلكه شامل قسم راست هم مي شود.
مسأله137 ـ اگر هنگام درخواست چيزي از كسي او را قسم دهد مثلاً بگويد تورا به خدا اين كار را انجام نده، اشكال ندارد.
مسأله138 ـ در حال ضرورت، براي اثبات حق يا ابطال باطل، جدال جايز است.

11ـ زينت كردن
زينت كردن در حال احرام حرام است مانند انگشتر به دست كردن يا استعمال حنا به قصد زينت. و در حرمت آن فرقي بين مرد و زن نيست.
مسأله139 ـ در صورتي كه انگشتر به دست كردن و استعمال حنا عرفاً زينت محسوب شود، احتياط واجب آن است كه زن و مرد از آن پرهيز كنند هر چند قصد زينت نداشته باشند، بلكه بعيد نيست كه اجتناب از هر چيزي كه زينت محسوب مي شود، در حال احرام لازم باشد، بخصوص اگر به قصد زينت باشد. ولي انگشتر به دست كردن به قصد استحباب يا خواص آن اشكال ندارد.
مسأله140 ـ بنابراحتياط بايد از عينك زدن در حال احرام اگر به قصد زينت باشد، اجتناب كند، ولي اگر عينك طبي و يا براي حفاظت در برابر اشعه خورشيد باشد، اشكال ندارد.
مسأله141 ـ انگشتر به دست كردن و حنا بستن كفاره ندارد.

12ـ پوشيدن زيور براي زنان
پوشيدن زيور براي زن به قصد زينت در حال احرام حرام است و بنابراحتياط واجب بايد از آنچه موجب زينت است نيز اجتناب كند هر چند قصد زينت نداشته باشد. ولي زيورهايي را كه پيش از احرام عادت به پوشيدن آنها داشته، لازم نيست براي احرام بيرون آورد، ولي بايد آنها را بپوشاند و به هيچ مردي حتي شوهرش نشان ندهد.
مسأله142 ـ پوشيدن زيور براي زينت حرام است ولي كفاره ندارد.

13ـ روغن ماليدن به بدن
ماليدن روغن به اعضاي بدن و موي سر در حال احرام به قصد زينت يا نرمي اعضاي بدن جايز نيست.
مسأله143 ـ ماليدن روغن به بدن كفاره ندارد مگر آنكه بوي خوش داشته باشد كه در اين صورت احتياط اين است كه يك گوسفند كفاره بدهد اگر چه بعيد نيست اين هم واجب نباشد.

14ـ زائل نمودن مو از بدن
در حال احرام، زائل نمودن موي هر قسمتي از بدن خود يا شخص ديگر اعم از اينكه آن شخص محرم باشد يا مُحلّ، حرام است. و در حرمت زائل نمودن مو فرقي بين نوره ماليدن و كندن و تراشيدن و قيچي كردن نيست. و نيز فرقي بين موي كم يا زياد نمي باشد، حتي كندن يك مو هم حرام است.
مسأله144 ـ اگر در حال وضو مويي بدون قصد كنده شود، اشكال ندارد.
مسأله145 ـ اگر محرم در غير از وضو دست به سر يا ريش خود بكشد و يك مو يا بيشتر بيفتد، احتياط مستحب آن است كه به قدر يك مشت گندم يا آرد و مانند آن صدقه بدهد.
مسأله146 ـ اگر محرم موي سر خود را از روي علم و عمد بتراشد، بايد يك گوسفند كفاره بدهد.

15ـ پوشانيدن سر براي مردان
مسأله147 ـ قرار دادن بند قمقمه بر روي سر و يا بستن دستمال بر سر براي سردرد حرام نيست.
مسأله148 ـ پوشاندن سر با ساير اعضاي بدن مثل اينكه دست ها را روي سر بگذارد جايز است.
مسأله149ـ صورت جزء سر نيست و مرد محرم مي تواند در وقت خواب و غير آن صورت خود را بپوشاند.
مسأله150 ـ گذاشتن سر روي بالش و مانند آن براي خوابيدن مانع ندارد.
مسأله151 ـ خشك كردن سر باحولهو مانندآن اشكال ندارد به شرطي كه تمام سر رانپوشاندو به تدريج سر را خشك كند.
مسأله152 ـ كفاره پوشاندن سر بنابر احتياط يك گوسفند است ولي اگر قسمتي از سر را بپوشاند كفاره ندارد مگر آنكه عرفاً صدق كند كه سر را پوشانده است مثل آنكه كلاه كوچكي كه فقط وسط سر را مي پوشاند بر سر بگذارد.
مسأله153 ـ احوط آن است كه اگر كسي مكرّر تمام سر را پوشاند با پوشاندن هر بار كفاره متعدد شود، اعم از اينكه در بين آن كفاره داده باشد يا نه.
مسأله154 ـ حرام است محرم تمام سر را زير آب كند ولي حرمت آن نسبت به بعض سر معلوم نيست.
مسأله155 ـ اگر محرم تمام سر خود را زير آب كند احوط آن است كه يك گوسفند كفاره بدهد.

16ـ پوشاندن صورت براي زن ها
جايز نيست زن در حال احرام صورت خود را با روبند يا نقاب يا باد بزن بپوشاند.
مسأله156 ـ پوشاندن تمام صورت بر زنان حرام است ولي پوشاندن اطراف صورت از بالا يا پايين و يا اطراف آن به طوري كه پوشاندن صورت بر آن صدق نكند اشكال ندارد، چه در نماز باشد و چه در غير آن.
مسأله157 ـ جايز است زن در حال احرام براي رو گرفتن از نامحرم چادر يا جامه اي را كه بر سرانداخته تا مقابل بيني و حتي چانه و بلكه در صورت احتياج تا گردنش پايين بيندازد.
مسأله158 ـ اگر روي خود را براي خوابيدن روي بالش قرار دهد يا دستهاي خود را روي صورت بگذارد مانع ندارد.
مسأله159 ـ خشك كردن صورت با حوله اشكال ندارد به شرطي كه موجب پوشاندن تمام صورت نشود.
مسأله160 ـ پوشاندن صورت كفاره ندارد.

17ـ سايه بر سرقرار دادن
سايه بر سر قرار دادن فقط براي مرد حرام است ولي براي زن و كودك اشكال ندارد.
مسأله161 ـ ظاهر اين است كه حرمت استظلال بر محرم، اختصاص به طول روز دارد و استظلال در شب مانع ندارد هر چند احتياط در ترك آن است. و اين احتياط در شب هاي باراني و سرد در صورتي كه استظلال به قصد فرار از باران يا سرما باشد ترك نشود.
مسأله162 ـ حرمت استظلال مختص سر است، بنابراين استظلال بر كتف و ساير قسمت هاي بدن صدق نمي كند.
مسأله163 ـ در حرمت سايه بر سر قرار دادن فرقي نيست بين اينكه در محمل و كجاوه روپوش دار بنشيند يا در ماشين سرپوشيده يا قطار يا هواپيما يا زير سقف كشتي و ساير وسايل سقف داري كه موجب استظلال مي شوند. و احتياط مستحب آن است كه در سايه ي چيزي كه بالاي سر او قرار ندارد مانند حركت در كنار محمل يا نشستن در سايه ي ماشين يا كشتي قرار نگيرد.
مسأله164 ـ در حرمت سايه بالاي سر قرار دادن فرقي بين سواره و پياده نيست.
مسأله165 ـ حرام بودن سايه بر سر قرار دادن مختص حال حركت و پيمودن راه است، بنابراين زماني كه محرم در محلي مانند مني يا عرفات يا غير آنها منزل كرد، استظلال با چتر و مانند آن اشكال ندارد چه توقف كرده باشد و چه در حال حركت باشد. پس شخصي كه در مني است مي تواند از چادر خود تا محل ذبح يا رمي جمرات با چتر برود.
مسأله166 ـ سايه بر سر قرار دادن در حال طي منزل به علت عذري مانند شدت گرما يا سرما يا بارندگي و يا نبودن وسيله نقليه بدون سقف، جايز است ولي كفاره ساقط نمي شود.
مسأله167 ـ هرگاه محرم در ميان راه براي استراحت يا زيارت و غير آن در محلي منزل كند، سايه بر سر قرار دادن جايز است.
مسأله168 ـ جايز است محرم هنگام طي مسير از زير سايبان ثابت مانند پل يا درخت يا داخل تونل و مانند آنها عبور كند. بنابراين مي تواند هنگام حركت از مكه مكرمه به عرفات يا مني از داخل تونل عبور كند، اگر چه مسير ديگري كه تونل در آن نباشد وجود داشته باشد.
مسأله169 ـ مكه مكرمه براي محرم مانند ساير منازل است و مادامي كه در آنجاست مي تواند در حال حركت داخل مكه مكرمه سايه بر سر خود قرار دهد. بنابراين مي تواند سوار ماشين سقف دار شود يا زير سايه حركت كند.
مسأله170 ـ كفاره سايه بر سر قرار دادن يك گوسفند است چه براي حج محرم شده باشد چه براي عمره. و چه با عذر باشد و چه بدون عذر.

18ـ بيرون آوردن خون از بدن
بيرون آوردن خون از بدن بر محرم اعم از زن و مرد حرام است اگر چه به وسيله خراشيدن يا مسواك زدن و مانند آن باشد.
مسأله171 ـ بيرون آوردن خون از بدن ديگري حرام نيست مانند اينكه دندان او را بكشد و يابا سرنگ از او خون بگيرد.
مسأله172 ـ بيرون آوردن خون از بدن كفاره ندارد حتي اگر بدون ضرورت و نياز باشد.

19ـ ناخن گرفتن
بر محرم حرام است ناخن دست يا پاي خود را بگيرد، چه تمام آن را بگيرد و چه قسمتي از آن را و چه با قيچي باشد يا با چيز ديگر.
مسأله173 ـ اگر تمام ناخن هاي دستها را بگيرد و ناخن پاها را تا كمتر از ده ناخن بگيرد، واجب است براي ناخن دست ها يك گوسفند و براي هر يك از ناخن هاي پا يك مد طعام كفاره بدهد. و اگر تمام ناخن هاي پا و بعضي از ناخن هاي دست را بگيرد، بايد يك گوسفند براي ناخن هاي پا و يك مد طعام براي هر يك از ناخن هاي دست كفاره بدهد.

20ـ كشيدن دندان
اگر چه گفته اند كه، كشيدن دندان بدون خونريزي حرام است لكن اقوي اين است كه كشيدن دندان بدون خونريزي حرام نيست و كفاره هم ندارد. و در صورتي كه كشيدن دندان ضرورت پيدا كند و منجر به خونريزي شود، احتياط مستحب آن است كه يك گوسفند كفاره بدهد.(3)

احكام كفارات
مسأله174 ـ مصرف كفّارات فقرا هستند.
مسأله175 ـ محل ذبح كفاره صيد، در صورت امكان، در عمره، مكه مكرمه و در حج، مني است. و احتياط آن است كه در كفارات ديگر نيز به همين صورت عمل كند. و اگر در مكه مكرمه يا در مني ذبح نكند و در وطن خودش يا در مكان ديگر ذبح نمايد، كفايت مي كند.
مسأله176 ـ حيواني كه بايد به عنوان كفاره محرمات احرام ذبح شود، لازم نيست شرايط قرباني حج تمتع را داشته باشد، ولي ايمان در ذابح شرط است، مگر آنكه ذابح فقط وكيل در ذبح باشد و خود موكّل نيّت ذبح را به عنوان كفّاره بنمايد.

 


| شناسه مطلب: 75717