بخش 13

259

بخش دوم : حــج تمتـع

همانگونه كه اجمالاً گذشت حج تمتع مركب از سيزده جزء است ، كه اينك مفصلاً احكام آن را به ترتيب ذكر مي كنيم :

لازم به ذكر است كه براساس ترتيب بايد طواف حج ، نماز آن ، سعي ، طواف نساء و نماز آن بعد از اعمال روز عيد انجام شود ، مگر در بعضي از موارد كه پس از احرام حج و قبل از وقوفين انجام آن صحيح است ، كه احكام آن به تفصيل در جاي خود خواهد آمد .

260

1 ـ احـــرام

مسأله 771 ـ شخص بايد بعد از تمام شدن اعمال عمره تمتع براي حج تمتع محرم شود .

مسأله 772 ـ كيفيت احرام و شرايط آن و محرمات احرام به همان صورتي است كه در احرام عمره تمتع به تفصيل بيان شد ، بجز محل احرام كه احكام آن خواهد آمد .

مسأله 773 ـ شخص مي تواند احرام را تا هنگامي كه بتواند به وقوف اختياري عرفات برسد تأخير بيندازد .

مسأله 774 ـ مستحب است روز ترويه ( هشتم ذي الحجه ) احرام ببندد .

مسأله 775 ـ محل احرام حج تمتع شهر مكه است .

مسأله 776 ـ احرام در محله هاي جديدالاحداث اگر عرفاً جزء شهر مكه محسوب شوند ، اگر چه فاصله آنها تا مسجدالحرام زياد باشد صحيح است .

261

مسأله 777 ـ مستحب است در مسجدالحرام يا در مقام ابراهيم احرام ببندد .

مسأله 778 ـ اگر احرام را فراموش كرد و به عرفات يا مشعر رفت و بعد يادش آمد ، واجب است به مكه برگردد و احرام ببندد . و اگر امكان نداشت يا وقت تنگ بود همانجا محرم شود .

مسأله 779 ـ در فرض سابق اگر بعد از وقوف مشعر متوجه شد ، بايد فوراً همانجا محرم شود و حج را تمام كند ، و بنابر احتياط مستحب سال آينده حج را اعاده كند ، و اگر بعد از اتمام اعمال حج متوجه شد حج او صحيح است .

مسأله 780 ـ اگر بعد از خروج از مكه يادش آمد كه تلبيه نگفته حكم دو مسأله سابق را دارد .

مسأله 781 ـ جاهل به مسأله در حكم كسي است كه آن را فراموش كرده ، و بايد طبق احكام آن عمل كند .

مسأله 782 ـ اگر از روي علم و عمد احرام را تا زمان فوت وقوف در عرفات ترك كند حج او باطل است .

مسأله 783 ـ اگر بعد از احرام ديوانه شود ، احرام و حج او

262

باطل است ، و احتياط مستحب آن است كه در صورت بهبودي عمره مفرده اي انجام دهد ، گرچه با استنابه باشد .

263

مستحبات احرام حج

مسأله 784 ـ اموري كه در احرام عمره مستحب بود در احرام حج نيز مستحب است و پس از اينكه شخص ، احرام بسته و از مكه بيرون آمد همين كه بر ابطح مشرف شود ، به آواز بلند تلبيه بگويد ، و چون متوجه مني شود بگويد :

« اَللَّهُمَّ إيّاكَ أرْجُو ، وَإيّاكَ أدْعُو ، فَبَلِّغْنِي أَمَلِي ، وَأصْلِحْ لِي عَمَلِي » .

و با دلي آرام با تسبيح و ذكر حق تعالي برود ، و چون به مني رسيد بگويد :

« اَلْحَمْدُللهِِ الَّذِي أقْدَمَنِيها صالِحاً فِي عافِيَة وَبَلَّغَنِي هذَا الْمَكانِ » .

و چون داخل مني شد بگويد :

« اَللَّهُمَّ هذِهِ مِني ، وَهِيَ مِمّا مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الْمَناسِكِ ، فَاَسْأَلُكَ أنْ تَمُنَّ عَلَيَّ بِما

264

مَنَنْتَ عَلي أنْبِيائِكَ ، فَاِنَّما أنَا عَبْدُكَ وَفِي قَبْضَتِكَ » .

و مستحب است شب عرفه را در مني بوده و به اطاعت الهي مشغول باشد ، و بهتر آن است كه عبادات و خصوصاً نمازها را در مسجد خيف بجا آورد ، و چون نماز صبح را خواند تا طلوع آفتاب تعقيب گفته پس به عرفات روانه شود ، و اگر خواسته باشد بعد از طلوع صبح روانه شود مانعي ندارد ، ولي سنت آن است كه تا آفتاب طلوع نكرده از وادي مُحَسّر رد نشود ، و روانه شدن پيش از صبح مكروه است ، و چون به عرفات متوجه شود اين دعا را بخواند :

« اَلّلهُمَّ إلَيْكَ صَمَدْتُ ، وَإيّاكَ اعْتَمَدْتُ ، وَوَجْهَكَ أرَدْتُ ، أسْأَلُكَ أنْ تُبارِكَ لِي فِي رِحْلَتِي ، وَأنْ تَقْضِيَ لِي حاجَتِي ، وَأن تَجْعَلَنِي مِمَّنْ تُباهِي بِهِ اليَوْمَ مَنْ هُوَ أفْضَلُ مِنِّي » .

265

2 ـ وقوف در عرفات

مسأله 785 ـ پس از احرام حج ، بر محرم واجب است روز نهم ماه ذي حجه در عرفات كه بياباني است معروف و در فاصله حدود 20 كيلومتري شرق مكه قرار دارد ، وقوف كند .

مسأله 786 ـ اگر از روي علم و عمد و بدون عذر وقوف ركني عرفات را ترك كند حج او باطل است ، و وقوف اضطراري او كفايت نمي كند .

مسأله 787 ـ طهارت از حدث در وقوف عرفات شرط نيست . بنابراين حائض يا نفساء يا جنب مي تواند در عرفات وقوف كند .

266

شرايط صحت وقوف

درصحت وقوف رعايت اين موارد لازم است :

1 ـ نيت .

2 ـ محل وقوف .

3 ـ وقت وقوف .

4 ـ كيفيت وقوف .

نيت

مسأله 788 ـ ماندن در عرفات از عبادات است ، و بايد به قصد قربت انجام شود ، و ريا موجب بطلان آن مي شود .

مسأله 789 ـ اگر مي دانسته كه ماندن در عرفات به عنوان بخشي از مناسك حج است ، و بايد با قصد قربت انجام شود ، ولي در زمان وقوف از نيت آن غافل بوده ، همين كه قصد ارتكازي داشته ، وقوف او صحيح است .

267

محل وقوف

مسأله 790 ـ شخص بايد مطمئن باشد محلي را كه وقوف كرده سرزمين عرفات است .

مسأله 791 ـ رفتن بالاي « جبل الرحمه » ^{( 1 )} هنگام وقوف مكروه است ، ولي قبل از زمان وقوف مانعي ندارد .

مسأله 792 ـ مسجد نمره خارج از عرفات است ، لذا حاجي هنگام وقوف نمي تواند به آنجا برود .

مسأله 793 ـ حدود عرفات چنانچه مورد اطمينان يا تأييد اهل محل باشد معتبر است .

وقت وقوف

مسأله 794 ـ وقت وقوف در عرفات از ظهر روز نهم تا مغرب ( وقت نماز مغرب ) مي باشد .

مسأله 795 ـ تأخير وقوف در عرفات حتي به مقدار نماز ظهر و عصر جايز نيست .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ جبل الرحمه نام كوهي است معروف در سرزمين عرفات .

268

مسأله 796 ـ وقوف در عرفات در تمام بعدازظهر ( از ظهر تا مغرب ) واجب است ، اما تمام آن ركن نيست . بنابراين اگر تنها مقداري از اين مدت را در عرفات بماند حج او صحيح است ، هر چند در ترك عمدي بقيه مدت گناه كرده است .

مسأله 797 ـ اگر قبل از مغرب عمداً از عرفات بيرون برود بايد يك شتر كفاره بدهد . ولي اگر پشيمان شود و قبل از مغرب به عرفات برگردد كفاره واجب نيست ، هر چند مطابق احتياط است . و حتي اگر بدون پشيمان شدن براي انجام كاري برگردد و تا مغرب بماند كفاره واجب نيست .

مسأله 798 ـ احتياطاً كفاره مذكور را در روز عيد و در مني قرباني كند ، اما در شرايط فعلي كه قرباني در آنجا از بين مي رود در شهر خود قرباني كند و به مصرف فقرا برساند .

مسأله 799 ـ اگر نتواند يك شتر قرباني كند بايد هيجده روز روزه بگيرد ، و احتياط مستحب اين است كه هيجده روز را پشت سر هم روزه بگيرد .

269

مسأله 800 ـ اگر جهلاً يا سهواً قبل از مغرب از عرفات خارج شد ، هر وقت متوجه شد بايد برگردد ، و اگر برنگشت گناهكار است ولي كفاره ندارد ، هر چند مطابق احتياط است .

مسأله 801 ـ بيماران و ضعفا و همراهان آنها اگر كوچ بعد از غروب برايشان حرج و مشقت داشته باشد مي توانند قبل از غروب از عرفات خارج شوند .

مسأله 802 ـ وقت اضطراري وقوف در عرفات شب عيد قربان تا طلوع فجر است .

مسأله 803 ـ اگر به جهت عذري مثل فراموشي ، تنگي وقت ، ندانستن مسأله ، بيماري ، شدت گرما در وقت اختياري حتي وقوف ركني عرفات را درك نكرد ، بايد در وقت اضطراري در عرفات بماند ، كه در اين صورت حج او صحيح است . و اگر بدون عذر وقوف اضطراري عرفات را هم درك نكرد ، حج او باطل مي شود .

270

كيفيت وقوف

مسأله 804 ـ وقوف ركني عرفات مسماي وقوف است . به اين معنا كه بگويند مقداري در عرفات بوده است ، حتي يك يا دو دقيقه ، بنابراين اگر همين مقدار را بعدازظهر روز نهم در عرفات باشد حج او صحيح است .

مسأله 805 ـ مراد از وقوف بودن در آن مكان است . خواه سواره باشد يا پياده ، نشسته باشد يا ايستاده يا در حال راه رفتن ، خواب باشد يا بيدار . ولي اگر در تمام مدت وقوف خواب يا بيهوش باشد وقوف او باطل است .

271

مستحبات وقوف در عرفات

مسأله 806 ـ در عرفات چند چيز مستحب است :

1 ـ نيت وقوف را به زبان بگويد ، به اين گونه : « از ظهر شرعي امروز تا مغرب براي انجام حج تمتع از حجة الاسلام در عرفات مي مانم قربة إلي الله » و اگر حج استحبابي يا نيابتي است آن را نيز ذكر كند ، و در حج نيابتي اسم منوب عنه را نيز به زبان آورد .

2 ـ با طهارت بودن در حال وقوف .

3 ـ غسل كردن ، و بهتر است كه نزديك ظهر باشد .

4 ـ آنچه موجب تفرق حواس است از خود دور سازد ، تا آنكه قلب او متوجه ذات اقدس الهي گردد .

5 ـ در زمين همواري كه طرف چپ « جبل الرحمه » است وقوف كند ، بطوري كه اگر رو به قبله قرار گيرد جبل الرحمه سمت راست او قرار گيرد . و بالا رفتن از كوه مكروه است .

272

6 ـ در اول وقت ، نماز ظهر و عصر را به يك اذان و دو اقامه بجا آورد .

7 ـ قلب خود را به حضرت حق جلّ و علا متوجه ساخته ، و حمد الهي و تهليل و تمجيد كرده ، و ثناي حضرت حق را بجا آورد ، پس از آن صدمرتبه : « اللهُ أكْبَر » و صد مرتبه : سوره « توحيد » را بخواند ، و آنچه خواهد دعا كند و از شيطان رجيم به خدا پناه ببرد ، و اين دعا را نيز بخواند :

« اَلَّلهُمَّ رَبِّ الْمشَاعِرِ كُلِّها فُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَأوْسِعْ عَلِيَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ وَادْرَأْ عَنِّي شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ ، اَلَّلهُمَّ لاتَمْكُرْ بِي وَلا تَخْدَعْنِي وَلا تَسْتَدْرِجْنِي يا أسْمَعَ السَّامِعينَ وَيا أبْصَرَ النَّاظِرينَ وَيا أسْرَعَ الْحاسِبِينَ وَيا أرْحَمَ الرَّاحِمِينَ أسْأَلُكَ أنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَأنْ تَفْعَلَ بي كَذا وَكَذا » .

و به جاي « كذا و كذا » حاجات خود را نام ببرد .

273

8 ـ پس دستهاي خود را به طرف آسمان بردارد و بگويد :

« اَلَّلهُمَّ حاجَتِي إلَيْكَ الَّتِي إنْ أعْطَيْتَنِيها لَمْ يَضُرَّنِي ما مَنَعْتَنِي وَإنْ مَنَعْتَنِيها لَمْ يَنْفَعْنِي ما أعْطَيْتَنِي ، أسْأَلُكَ خَلاصَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ اَلَّلهُمَّ إنِّي عَبْدُكَ وَمِلْكُ ناصِيتَي بِيَدِكَ وَأجَلِي بِعِلْمِكَ ، أسْألُكَ أنْ تُوَفِّقَنِي لِما يُرْضِيكَ عَنِّي وَأنْ تُسَلِّمَ مِنِّي مَناسِكِيَ الَّتِي أرَيتَها خَلِيلَكَ إبْراهِيمَ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِ وَدَلَلْتَ عَلَيْها نَبِيَّكَ مُحَمَّداً صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ ، اَلَّلهُمَّ اجْعَلْنِي مِمَّنْ رَضِيتَ عَمَلَهُ وَأطَلْتَ عُمْرَهُ وَأحْيَيْتَهُ بَعْدَ الْمَوْتِ » .

9 ـ اين دعا را بخواند :

« لا إلهَ إلاَ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي و يُمِيتُ وَهُوَ حَيٌ لايَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلي كُلِّ شَيْء

274

قَدِيرٌ ، اَلَّلهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ كَالَّذِي تَقُولُ وَخَيْراً مِمّا نَقُولُ وَفَوْقَ ما يَقُولُ الْقائِلُونَ ، اَلَّلهُمَّ لَكَ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْياي وَمَماتِي وَلَكَ تُراثِي ( بَراءَتِي خل ) وَبِكَ حَوْلِي وَمِنْكَ قُوَّتِي ، اَلَّلهُمَّ إنِّي أعُوذُبِكَ مِنَ الْفَقْرِ وَمِنْ وَساوِسِ الْصُّدُورِ وَمِنْ شَتاتِ الاَْمْرِ و مِنْ عَذابِ الْقَبْرِ ، اَلَّلهُمَّ اِنِّي أسْألُكَ خَيْرَ الرِّياح وَأعُوذُبِكَ مِنْ شَرِّ ما يَجِيءُ بِهِ الْرِّياحُ وَأَسْأَلُكَ خَيْرَ الْلَّيْلِ وَخَيْرَ النَّهارِ ، اَلَّلهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُوراً و في سَمْعِي وَبَصَرِي نُوراً وَفِي لَحْمِي وَدَمِي وَعِظامِي وَعُرُوقِي وَمَقْعَدِي وَمَقامِي وَمَدْخَلِي وَمَخْرَجِي نُوراً وَأعْظِمْ لِي نُوراً يا رَبِّ يَوْمَ ألْقاكَ إنَّكَ عَلي كُلِّ شَيْء قَديرٌ » .

10 ـ در اين روز تا مي تواند از خيرات و صدقات كوتاهي نكند .

275

11 ـ رو به قبله باشد ، و اين اذكار را بگويد :

« سُبْحانَ اللهِ » صد مرتبه « اللهُ أكْبَرُ » صد مرتبه « ماشاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللهِ » صد مرتبه « أشْهَدُ أنْ لا إلهَ إلاّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَيُمِيتُ وَيُحْيِي وَهُوَ حَيٌّ لايَمُوتُ بِيَدِهِ الخَيْرُ وَهُوَ عَلي كُلِّ شَيْء قَدِيرٌ » صد مرتبه .

12 ـ پس از اول سوره بقره ده آيه بخواند ، و سه مرتبه سوره توحيد ، و آية الكرسي را بخواند تا آخر ، پس اين آيات را بخواند :

« إنَّ رَبَّكُمُ اللهُ الَّذِيْ خَلَقَ السَّماواتِ وَالاَْرْضَ فِي سِتَّةِ أيّام ثُمَّ اسْتَوي عَلَي الْعَرْشِ يُغْشِي الْلَّيْلَ النَّهارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُجُوْمَ مُسَخَّرات بِأمْرِهِ اَلا لَهُ الْخَلْقُ والاَْمْرُ تَبارَكَ اللهُ رَبُّ الْعالَمِينَ * اُدْعُوْا رَبَّكُمُ تَضَرُّعاً وَخُفْيَةً إنَّهُ لا يُحِبُّ المُعْتَدِينَ * وَلا تُفْسِدُوا في الاَْرْضِ بَعْدَ

276

إصْلاحِها وَادْعُوهُ خَوْفاً وَطَمَعاً إنَّ رَحْمَتَ اللهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ » .

13 ـ پس سوره « قُلْ أعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق » و سوره « قُل أَعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ » را بخواند .

14 ـ نعمتهاي الهي را ياد كند و خدا را حمد و سپاس گويد . و همچنين بر أهل و مال و ساير چيزهايي كه حضرت حق به او تفضل نموده حمد كند و بگويد :

« أللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلي نَعْمائِكَ الَّتي لاتُحْصي بِعَدَد وَلا تُكافَأُ بِعَمَل » .

و به آياتي از قرآن كه در آنها ذكر حمد شده است خدا را حمد كند ، و به آياتي كه در آنها ذكر تسبيح شده است خدا را تسبيح كند ، و به آياتي كه در آنها تكبير شده است خدا را تكبير گويد . و به آياتي كه در آنها ذكر تهليل شده است خدا را تهليل كند ، و بر محمد و آل محمد عليهم الصلاة والسلام زياد صلوات بفرستد . و به هر اسمي از اسماء الله كه در قرآن موجود است خدا را بخواند ، و به آنچه از اسماء الهي كه در ياد دارد خدا را ذكر كند ، و به اسماء الهي كه در آخر سوره حشر موجود

277

است خدا را بخواند ، و آنها عبارتند از :

« اللهُ عالِمُ الْغَيْبِ وَالشّهادَةِ الرَّحْمنُ الرَّحِيمُ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ اَلمُتَكَبِّرُ الخالِقُ الْبارِيءُ المُصَوِّرُ » .

و اين دعا را بخواند :

« أَسْأَلُكَ يا اللهُ يا رَحْمنُ ، بِكُلِّ اسْم هُوَ لَكَ ، وَأسْألُكَ بِقُوِّتِكَ وَقُدْرَتِكَ وَعِزَّتِكَ ، وَبِجَمِيع ما أحاطَ بِهِ عِلْمُكَ ، وَبِجَمْعِكَ وَبِأرْكانِكَ كُلِّها ، وَبِحَقِّ رَسُولِكَ صَلواتُ اللهِ عَلَيْهِ وَآلِهِ ، وَبِاسْمِكَ الاَْكْبَرِ الأكْبَرِ ، وَبِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الَّذِي مَنْ دَعاكَ بِهِ كانَ حَقّاً عَلَيْكَ أنْ لا تُخَيِّبَهُ ، وَبِاسْمِكَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الَّذْي مَنْ دَعاكَ بِهِ كانَ حَقّاً عَلَيْكَ أنْ لاتَرُدَّهُ ، وَأنْ تُعْطِيَهُ ماسَأَلَ ، أنْ تَغْفِرَ لِي جَمِيعَ ذُنُوبِي فِي جَمِيعِ عِلْمِكَ فِيَّ » .

278

15 ـ هر حاجتي كه دارد بخواهد و از خداوند سبحانه و تعالي طلب كند كه توفيق حج را در سال آينده و هر سال پيدا كند .

16 ـ هفتاد مرتبه بگويد : « أسْألُكَ الْجَنَّة » و هفتاد مرتبه « أسْتَغْفِرُاللهَ رَبِّي وَأتُوبُ إلَيْهِ » .

17 ـ پس اين دعا را بخواند :

« أللَّهُمَّ فُكَّنِي مِنَ النَّارِ ، وَأوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ الطَيَّبِ ، وَادْرَأْ عَنِّي شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ ، وَشَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ » .

18 ـ نزديك غروب آفتاب بگويد :

« اَللَّهُمَّ إنِّي أعُوذُبِكَ مِنَ الفَقْرِ ، وَمِنْ تَشَتُّتِ الاُْمُوُرِ ، وَمِنْ شَرِّ ما يَحْدُثُ بِالْلَّيْلِ وَالنَّهارِ ، أمْسي ظُلْمِي مُسْتَجِيراً بِعَفْوِكَ ، وَأمْسي خَوْفِي مُسْتَجِيراً بِأمانِكَ ، وَأمْسي ذُنُوْبِي مُسْتَجِيرَةً بِمَغْفِرَتِكَ ، وَأمْسي ذُلِّي مُسْتَجِيراً بِعِزِّكَ ، وَأمْسي وَجْهِيَ الْفانِيَ الْبالِي مُسْتَجِيْراً بِوَجْهِكَ الباقِي ، ياخَيْرَ مَنْ سُئِلَ ، وَ

279

يا أجْوَدَ مَنْ أعْطي ، جَلِّلْنِي بِرَحْمَتِكَ ، وألْبِسْنِي عافِيَتَكَ ، وَاصْرِفْ عَنِّي شَرَّ جَمِيعِ خَلْقِكَ » .

و بدان كه ادعيه وارده در اين روز شريف بسيار است ، و هر قدر كه ميسور باشد خواندن دعا مناسب است .

19 ـ بسيار خوب است كه در اين روز دعاي حضرت سيدالشهداء ( عليه السلام ) و دعاي حضرت زين العابدين سلام الله عليه را كه در صحيفه كامله است خوانده شود .

20 ـ بعد از غروب آفتاب بگويد :

« اَللَّهُمَّ لاتَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ هذَا الْمَوْقِفِ ، وَارْزُقْنِيهِ مِنْ قابِل أبَداً ما أبْقَيْتَنِي ، وَاقْلِبْنِيَ الْيِوْمَ مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً لِي ، مَرْحُوماً مَغْفُوراً لِي ، بأفْضَلِ ما يَنْقَلِبُ بِهِ الْيَوْمَ أحَدٌ مِنْ وَفْدِكَ ، وَحُجّاجِ بَيْتِكَ الْحَرامِ ، وَاجْعَلْنِيَ الْيِوْمَ مِنْ أكْرَمِ وَفْدِكَ عَلَيْكَ ، وَأعْطِني أفْضَلَ ما أعْطَيْتَ أحَداً مِنْهُمْ مِنَ الْخَيْرِ وَالْبَرَكَةِ

280

وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ وَالْمَغْفِرَةِ ، وَبارِكْ لِي فِي ما أرْجِعُ إلَيْهِ مِنْ أهْل أوْ مال أوْ قَلِيل أو كَثِير ، وَبارِكْ لَهُمْ فِيَّ » .

و بسيار بگويد :

« ألَّلهُمَّ أعْتِقْنِي مِنَ النّارِ » .