بخش 2

31

طواف و نماز آن

( 15 )

حد مطاف

( م : 656 )

1 ـ حد طواف در همه اطراف ، بين كعبه و مقام ابراهيم است ؛ امام خميني ؛ و با معسوريّت و عدم امكان و مشقّتِ يافتن وقت خلوت ، در دورتر از اين حدّ هم با ملاحظه الأقرب فالأقرب صحيح است ؛ آية الله بهجت ؛ و در طرف حجر اسماعيل ضيق نمي شود ؛ آية الله فاضل .

2 ـ در فرض امكان ، بنابر احتياط ، در محدوده كعبه و مقام باشد و در صوت ازدحام ،

32

در خارج از اين محدوده هم كافي است ؛ آية الله تبريزي .

3 ـ دورتر از اين حد هم صحيح است ؛ آيات عظام : خويي ، خامنه اي ، سيستاني ، وحيد ، مكارم و نوري ؛ تا جايي كه متصل به جمعيت طواف كننده باشد ؛ آية الله گلپايگاني و آية الله صافي .

4 ـ در عمره تمتّع و انواع حج ، طواف حدّي ندارد و طواف خارجِ مقام هم صحيح است ؛ ولي در عمره مفرده محدوده طواف ، مقدار فاصله مقام و كعبه است و در سمت ديوار حجر اين مقدار از بيرون ديوار حجر محاسبه مي شود و كسي كه نمي تواند ، نايب مي گيرد و اگر

33

نمي تواند نايب بگيرد ، مي تواند در فاصله دورتر طواف كند ؛ آية الله زنجاني .

( 16 )

طواف از طبقه دوّم براي معذورين

( م668 )

1 ـ در صورت عدم امكان طواف در طبقه اول با رعايتِ الأقرب فالأقرب ، طواف در طبقه دوم كفايت مي كند ؛ آية الله بهجت .

2 ـ احتياط واجب اين است كه آنها را از طبقه دوم طواف دهند و نايب هم برايشان بگيرند ؛ آية الله تبريزي .

3 ـ اگر كف طبقه دوم مسجدالحرام به قدر

34

قامت طواف كننده ، پايين تر از نقطه محاذي پشت بام كعبه نباشد ، طواف از طبقه دوم صحيح و مجزي نيست و كساني كه نمي توانند در پايين ولو بهوسيله حمل توسط شخص ديگر ، طواف كنند ، بايد نايب بگيرند ؛ و احوط آن است كه خودش هم در طبقه دوم طواف نمايد ؛ آية الله خامنه اي .

4 ـ چنانچه احراز شود كه طبقه دوم بالاتر از كعبه است ، طواف از بالا كفايت نمي كند و بايد نايب بگيرند و احتياط لازم نيست ؛ و چنانچه مطلب مشكوك باشد ، بايد احتياطاً بين طواف از بالا و نايب گرفتن از پايين ، جمع نمايند ؛ آية الله سيستاني .

35

5 ـ بايد از كسي بخواهد او را در محدوده مقام ـ ولو با دوش گرفتن ـ طواف دهد ، و اگر از كمك گرفتن عاجز است ، يا برايش مشقت شديد دارد ، براي طواف در محدوده نايب مي گيرد و بنابر احتياط مستحب خود نيز در طبقه دوم طواف داده مي شود ، بلي اگر نمي تواند نايب بگيرد يا مشقت شديد دارد طواف در طبقه دوم كافي است ؛ آية الله زنجاني .

6 ـ اين افراد بايد در طبقه دوم طواف داده شوند و بنابر احتياط واجب نايب هم گرفته تا براي آنان در صحن مسجدالحرام طواف نمايد ؛ آية الله صافي .

7 ـ چنانچه كعبه مقدسه از طبقه دوم پايين تر نباشد ، احتياط واجب آن است كه علاوه بر

36

اينكه در طبقه دوم طواف داده مي شوند ، استنابه هم بنمايد ؛ آيت الله فاضل .

8 ـ در اين گونه موارد كه راهي جز اين نيست طواف در طبقه بالا كفايت مي كند ؛ آية الله مكارم .

9 ـ طواف در طبقه فوقاني صحيح نيست و اين قبيل افراد بايد بهوسيله كول گرفتن طواف خود را انجام بدهند و اگر ممكن نشد ، لازم است براي طواف خود نايب بگيرند ؛ آية الله نوري .

( 17 )

حكم خون معفوّ در نماز ، در طواف

( م : 609 و 610 )

1 ـ بنابر احتياط اجتناب شود ؛ آيات عظام :

37

امام خميني ، بهجت ، تبريزي ، خويي ، سيستاني ، گلپايگاني ، فاضل ، نوري و صافي .

2 ـ مانعي ندارد ؛ آية الله خامنه اي و آية الله زنجاني

3 ـ معفو نيست ؛ آية الله وحيد و آية الله مكارم

( 18 )

حكم محمول متنجّس غير ساتر در طواف

( م410 )

1 ـ مانعي ندارد ؛ آيات عظام : بهجت ، تبريزي ، خويي ، خامنه اي ، سيستاني ، زنجاني ، مكارم ؛ در صورت جهل به مسأله ؛ آية الله فاضل .

2 ـ بنابر احتياط جايز نيست ؛ آيات عظام : امام

38

خميني ، گلپايگاني ، صافي ، فاضل و نوري .

3 ـ جايز نيست ؛ آية الله وحيد

( 19 )

قطع طواف واجب

( م : 711 و 712 )

1 ـ قطع طواف واجب بدون عذر ، مكروه است ؛ و احوط ( استحبابي ) آن است كه از قطع كردني كه به فوت موالات عرفيه منجر شود ، اجتناب كند ؛ آيات عظام : امام خميني ، تبريزي ، خامنه اي و نوري ؛ ولي چنانچه به هر جهت قطع كرد و يك طواف كامل انجام داد هرچند

39

موالات به هم نخورده باشد ، صحيح است ؛ آية الله فاضل .

2 ـ احوط ترك قطع طواف واجب است ، به صورتي كه موالات فوت شود ، بدون عذر و به مجرد خواهش نفس ؛ آية الله بهجت .

3 ـ بنابر احتياط واجب ، جايز نيست ؛ آية الله مكارم .

4 ـ بدون عذر جايز نيست ؛ آية الله گلپايگاني و آية الله صافي ؛ غير از مواردي كه در مناسك ذكر شده است ؛ آية الله زنجاني .

5 ـ براي عيادت مريض يا قضاي حاجت خود و ديگران جايز است ؛ آية الله وحيد .

40

( 20 )

قطع طواف مستحب

( م712 )

قطع طواف مستحب ، مطلقا جايز است .

( 21 )

گذاردن دست روي ديواره حِجر در حال طواف

( م : 671 )

1 ـ جايز است ؛ آيات عظام : امام خميني ، سيستاني ، تبريزي ، خويي ، خامنه اي ، وحيد ، زنجاني و مكارم .

2 ـ بنابر احتياط جايز نيست ؛ آيات عظام :

41

بهجت ، صافي ، فاضل ، گلپايگاني .

3 ـ جايز نيست ؛ آية الله نوري .

( 22 )

دست گذاردن به كعبه هنگام حركت در طواف

( م : 670 )

1 ـ جايز است ؛ آيات عظام : امام خميني ، تبريزي ، خامنه اي ، خويي ، سيستاني و مكارم .

2 ـ بنابر احتياط جايز نيست ؛ آيات عظام : بهجت ، صافي ، فاضل ، گلپايگاني و نوري .

42

( 23 )

از سرگيري طواف با بقاي موالات

( م : 722 )

1 ـ اشكال دارد ؛ امام خميني و آية الله خامنه اي ؛ مگر اينكه جاهل قاصر باشد ؛ آية الله سيستاني .

2 ـ در هر صورت اگر قطع كرد ، طواف دوم مجزي است ؛ آيات عظام : بهجت ، فاضل ، مكارم و نوري ؛ و اگر بعد از شوط چهارم بوده نقصان طواف قطع شده را به جا آورد و نماز آن را نيز بخواند ؛ آية الله گلپايگاني و آية الله صافي .

3 ـ اگر بدون عذر از مطاف خارج شود ، طواف دوم را به قصد اعم از اتمام و اعاده بجا

43

آورد و كافي است ؛ آية الله وحيد

( 24 )

وظيفه حكم عاجز از قرائت صحيح

( م : 822 )

1 ـ بايد نماز را به هر ترتيبي كه مي تواند خودش به جا آورد و كافي است ؛ و اگر ممكن است و مي تواند با تلقين ، نماز را صحيح بخواند ، كسي را بگمارد كه نماز را به او تلقين كند ؛ آيات عظام : امام خميني ، فاضل ، نوري و مكارم .

2 ـ خودش به هر نحو مي تواند بخواند و بنابر احتياط نايب هم بگيرد ؛ آية الله خامنه اي ؛ و نيز بنابر احتياط با جماعت هم بخواند ؛ آيات عظام :

44

تبريزي ، خويي و اگر متمكّن از تصحيح نباشد ، آنچه بلد است كافي است : آية الله وحيد .

3 ـ اگر مقدار زيادي از سوره حمد را بتواند به طور صحيح بخواند ، خواندن حمد به همين صورت كافي است ؛ و اگر نتواند ، به احتياط واجب مقداري از قرآن را كه مي تواند صحيح بخواند به آن اضافه كند و اگر نتواند تسبيح بگويد ؛ آية الله سيستاني .

4 ـ خودش بخواند و اگر بتواند ، در مقام به جماعت بخواند ، و در صورت عدم امكان ، عمل به وظيفه روزانه كافي است ؛ آية الله بهجت .

5 ـ خودش بخواند و به جماعت هم اقامه نمايد و اگر نايب هم بگيرد بهتر و مطابق با

45

احتياط است ؛ آية الله صافي و آية الله گلپايگاني .

6 ـ اگر مي تواند بايد طواف را به تأخير بيندازد و هر مقداري كه مي تواند از قرائت نمازش را تصحيح كند و اگر تصحيح نكرد ، در آخروقت طواف كرده ، نماز آن را باصحيح ترين قرائتي كه مي تواند ـ ولو با تلقين ديگري ـ مي خواند و كفايت مي كند ؛ آية الله زنجاني .

46

سعي

( 25 )

سعي از مسعاي جديد

1 ـ اگر ثابت شود كه عرض مسعاي جديد ، در بين كوه صفا و مروه است ، مانعي ندارد ؛ وگرنه با رعايت اقرب به مسعاي قديم ، مجزي است ؛ آية الله بهجت .

2 ـ در شرايط فعلي و با توجه به شهادت شهود ، سعي در قسمت جديد ، مجزي است . آية الله مكارم .

3 ـ در فرض سؤال ، كه در گذشته اين قسمت كه الآن به مسعي اضافه مي شود ، جزء صفا و

47

مروه بوده ، سعي در قسمت جديد ، اشكال ندارد ؛ آية الله نوري .

4 ـ سعي در مسعاي جديد مجزي است . آية الله خامنه اي ، آية الله زنجاني .

5 ـ اگر با اخبار اهل خبره اطمينان پيدا كنند كه سعي بين الجلبين است ، اشكال ندارد ؛ وگرنه با رعايت الأقرب فالاقرب سعي نمايند ؛ آية الله صافي .

6 ـ سعي در مسعاي جديد ، مجزي نيست ، آية الله وحيد .

7 ـ اگر به جهت شهادت اهل خبره اطمينان پيدا كنند كه كوه صفا و مروه تا مسعاي جديد امتداد داشته است ، سعي در آنجا مجزي است ؛

48

در غير اين صورت كساني كه مي دانند مسعاي قديم بسته شده است ، نمي توانند به مكه بروند ؛ و كساني كه بعد از احرام متوجه شده اند ، بايد اعمال عمره را انجام دهند و قبل از تقصير به نيّت احكام مصدود يك گوسفند ذبح كنند ؛ آية الله سيستاني .

( 26 )

زياد كردن در سعي با فراموشي

( م : 873 )

زياد كردن از روي فراموشي چه كمتر از يك شوط يا بيشتر ، به صحت سعي ضرر نمي زند ؛ همه آيات عظام .

49

( 27 )

زياد كردن در سعي با جهل

( م : 874 )

1ـ به صحت سعي ضرر نمي زند ؛ آيات عظام : بهجت ، خامنه اي ، صافي ، گلپايگاني ، مكارم ، تبريزي ، خويي و سيستاني .

2ـ محل اشكال است ؛ آيات عظام : امام خميني ، فاضل و نوري .