بخش 5 بخش 5 بخش 5 بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
بخش 5 بخش 5 بخش 5 بخش 5 بخش 5

بخش 5

المُعجَم    (العرب#1740;ة - الفارس#1740;ة)

المُعجَم

(العربیة - الفارسیة)

آخَر: دیگر


آیس کریم، بوظة: بستنی


اُبَدِّلُ: عوض می‏کنم


اِبرَة (ج: إبَر): آمپول


اِبریق شای: قوری


ابشِر: چشم، اطاعت


اتّصالات: ارتباطات


اتّصالات هاتِفیّة: تماس‏های تلفنی


اِتَّصِلْ: تماس بگیر


اَتّصِلُّ: تماس می‏گیرم


اَتَّصِل بِـ: تماس می‏گیرم با


اتّفاق: قرارداد


اَتَمَنّی: آرزو می‏کنم


اِثنانِ: دو


اَجِبْ عن: جواب بده به


اِجلِبْ: بیاور


اِجمَعْ: جمع کن


اَجنِحة (جمع جَناح): سوئیتها


اَحَد: یکی از، یکی


اَحسَن: بهتر


اَحضِرْ: بیاور


اَحمَر: قرمز


اُخبِرُهُمُ: آنان را خبر می‏کنم


اُخرَی: دیگر


اخضَر: سبز

اخوَات (مفرد: اُختْ): خواهران


اِخْوَة (مفرد: أخ): برادران


اِذا: اگر، هرگاه


اُذکُرْ: ذکر کن


اذکُر: ذکر می‏کنم


اِذَن: بنابراین


اُذُن: گوش


اَذهَب: می‏روم


اَرادَ: خواست


اَربِعاء: چهارشنبه


اَربَعون، أربَعین: چهل


اُرسِلُ: می‏فرستم


اِرشاد: راهنمایی کردن


اُرید أَنْ: می‏خواهم که


اَسئلة: سؤال‏ها


اُسافِرُ: سفر می‏کنم


اِسأَلْهُ: از او سؤال کن


اَسألُهُم: از آنان می‏پرسم


اُسبوع (ج: أَسابیع): هفته


اِستَعْجِلْ: عجله کن


اِستعلامات: اطلاعات


اِستَفیدوا: استفاده کنید


استقبال: پذیرش


اِستَلَمَ: تحویل گرفت، دریافت کرد


اِستَلَمْتُ: دریافت کردم

اِستَلَمْتَ: دریافت کردی


اَسِرَّة: تخت‏ها


اِسعاف: آمبولانس


اسمُ الأب: نام پدر


اسمُ الجَدّ: نام پدربزرگ


اسم العائلة: نام خانوادگی


اَسمَرُاللَّون: گندمگون


اِسهال دَمَوی: اسهال خونی


اِشارة:علامت‏راهنمایی‏ورانندگی


اِشارة: چراغ راهنمایی‏ورانندگی


اَشعُرُ بـِ : احساس می‏کنم


اَشیاء: چیزها


اِصبِرْ: صبر کن


اِصبَع (ج: أصابِع): انگشت


اَصلَع: طاس و بی‏مو


اعتقال: بازداشت


اِعتَقَلْنا: بازداشت کردیم


اِعتَقلِوهُ: او را بازداشت کنید


اَعرِفُ: می‏دانم، می‏شناسم


اَعزَب: مجرّد (مؤنث: عَزباء)


اَعطِنا: به ما بده


اَعطِنی: به من بده


اَعطونا: به ما بدهید


اَعمَلُ: کار می‏کنم


اِفْتَحْ: باز کن



92



اَفحَصُکَ: تو را معاینه می‏کنم


اَفَندی:نارنگی


اِقلاعُ الطائرة:پرواز هواپیما از زمین


اَقولُ: می‏گویم


اِکرامیّة: انعام


اَکمِلوا: کامل کنید


اَکیاس نُفایات: کیسه‏های زباله


الاسم الأوّل: نام کوچک


اَلبان: لبنیّات


التزام خطّی: تعهّد کبتی


الزائدةُ الدودیّة: آپاندیس


الصُّداع: سردرد


اَلصِق: می‏چسبانم


اُلقیَ القَبضُ علی: بازداشت شد


اَلَم (ج: ألام): درد


المَحجَرالصحّی: قرنطینه


اَلم، وَجَع (ج: آلام، أوجاع): درد


اِلی: به، به سوی


اِلی اللّقاء: به امید دیدار


اَم: یا


اَمامَ: مقابل، جلو


اَمامیّة: جلویی


اِمرَأة (ج: نِساء): زن


اَمس: دیروز


اِمساک: یبوست


اِمکانیّات: امکانات


اَمنُ المَطار: حراست فرودگاه


اَن: که

اَنا: من


اَنَا بِخَیر: خوبم


اَنابیب (جمعِ أنبوب): کپسول‏های گاز


اَنبوب غاز: کپسول گاز


اَنتَ: تو


اَن تَذهَب: که بروی


اِنْتَظِرْ: منتظر بمان


انتفاخ فی المعدة: نفخ معده


اَنتُم: شما


اِنتَهَی: تمام شد


اِندوسکوب: آندوسکوپی


اِن شاء اللّه: اگر خدا بخواهد


اَنْف: بینی


اَن یَقِفوا: که بایستند


اَوْ: یا


اَوجاعُ المفاصل: دردهای مفاصل


اَهلاً و سهلاً بِک: خوش آمدی


اَهلاً و سَهلاً بِکُم: خوش آمدید


اَیّ: کدام، چه


اِیجار: اجاره


اَیّخدمة: چه‏خدمتی‏ازماساخته‏است؟


اَیضا: همچنین


باب (ج: ابواب): در


باذِنجان: بادمجان


بارحة: دیروز (در عراق: دیشب)


بارِد: سرد


بازِلاّء: نخودفرنگی


باص (جمع آن: باصات): اتوبوس

باقِلاء: باقلا


بِالسیّارة: با ماشین


بِالضَّبط: دقیقا


بِالطائرة: با هواپیما


بانیو: وان


بِأنَّ: به اینکه


بِأَیّ أَلَم: چه دردی؟


بِـ ، با: به وسیله


بخشیش (عامیانه): انعام


بِخَیر: خوب


بَدّالة، سَنترال: تلفن مرکزی


بَرّاد شای (در مصر): کتری


بَرّادة: آب سردکن


برتقال:پرتقال


بِزْبوز، حَنَفیّة: شیر آب


بَشَرَة: پوست


بَصَل: پیاز


بَصَل أخضَر: پیازچه


بَطاطا، بَطاطِس: سیب‏زمینی


بِطاقات: کارت‏ها، بلیت‏ها


بِطاقتی: کارت من


بِطاقة (ج: بِطاقات): کارت، بلیت


بِطاقةُ الاستِمارة: کارت ماشین


بِطاقةُ الدُّخول: کارت ورود


بِطاقةُ المُغادَرَة: کارت خروج


بِطاقة تلیفون: کارت تلفن


بَطّانیة (ج: بَطّانیات): پتو


بَطن (ج: بُطون): شکم



93



بَطنی: شکمم


بَطّیخ: خربزه، طالبی،گرمک


بَطّیخ أحمر(درسوریه):هندوانه


بَعدَ أُسبوع: بعد از یک هفته


بَعدَ دقائق: بعد از چند دقیقه


بَعض: بعضی


بَعید: دور


بَقدونِس: جعفری


بَقِیَ: ماند، جا ماند


بِکَم، کَم: چند


بَلَد: شهر، کشور، سرزمین


بِماذا: با چه چیز، با چه وسیله‏ای


بِنایة: ساختمان


بَنشَر: پنچرگیری


بوفیة مَفتوحة: بوفه باز


بِیَدِهِ: در دستش


بَیضاء: سفید


بَیض مَسلوق: تخم‏مرغ آب‏پز


بیض مَقلی: تخم‏مرغ نیمرو


بَینَ مَن: بین چه کسانی


تائهین: گمشدگان


تاسِع: نهم


تالیة: آمده، زیر، در پی


تأشیرة: ویزا


تَبقَی: می‏مانی


تَجلِبون: می‏آورید


تُحِبُّ: دوست می‏داری


تَحَرَّکْ: حرکت کن

تحضیر: آماده‏سازی


تحلیل (ج: تَحالیل): آزمایش


تحلیلُ الدَّم: آزمایش خون


تَحویلة: تلفن داخلی


تَذَکَّرَ: به یاد آورد


تَذْکِرة: بلیت


تَذکِرَة الطائرة: بلیت هواپیما


تِرموس‏شای(ج‏تِرموسات):فلاکس‏چای


تُریدُ: می‏خواهی


تَرَیَّقَ: صبحانه خورد(در عراق)


تُساعِدُنی: به من کمک می‏کنی


تَسلَم عَیناک: چشم شما بی‏بلا


تَسَمُّم: مسمومیّت


تَسَوُّسُ الأسنان: پوسیدگی دندان


تُصَرِّفُ: صرف می‏کنی


تَصلیح: تعمیر


تصنیف بِالبِطاقات: برچسب زدن


تَطعیم: واکسیناسیون


تَعارُف: آشنایی


تَعال: بیا


تَعال نَذهَب: بیا برویم


تَعالوا: بیایید


تَعَب: خستگی


تَعْبان: خسته


تَعرِفُ: می‏شناسی، می‏دانی


تَعَشَّی: شام خورد


تُعطینی: به من می‏دهی


تعلیم: یاد دادن

تَعمَلْ: کار می‏کنی


تَغَدَّی: ناهار خورد


تَغییرُ الزُّیوت: تعویض روغنی


تُفّاح: سیب


تَفتیش: بازرسی، جست و جو


تَفَضَّلْ: بفرما


تلِفزیون: تلویزیون


تِلکَ: آن (مؤنث)


تَمر، رُطَب: خرما


تَمیس: نوعی نان تافتون


تُنادیه: او را صدا کند


تَنسیق: هماهنگی کردن


تَنظیف: پاک کردن


توقیع: امضا


تین: انجیر


ثالِث: سوم


ثَدْی: پستان


ثُرَیّا: لوستر


ثَلاث، ثَلاثة: سه


ثَلاثمِئة: سیصد


ثَلاث مَرّات: سه بار، سه دفعه


ثُلاثی: سه نفره


ثَلاّجات: سردخانه‏ها


ثَلاّجة: یخچال


ثَلج: یخ


ثَمانون، ثَمانین: هشتاد


ثُنائیّة: دو نفره


ثوم: سیر



94



جِئتُ: آمدم


جالِس: نشسته


جالِسون: نشسته‏اند


جاهِز، جاهِزة: آماده و مجهّز


جاء: آمد


جُبْنَة (جِبِن): پنیر


جُبْنة شَفَرات: پنیر یک نفره


جُبْنة مُثَلّثات: پنیر سه گوش


جِدار (ج: جُدران): دیوار


جِدّا: خیلی


جُرح (ج: جُروح): زخم، جراحت


جَزاک اللّه خیرا: خدا به شما     پاداش خیر دهد.


جَزَر:هویج


جَزیلاً: فراوان


جِسْر: پل


جِلْد، بَشَرة: پوست


جَلَسَ: نشست


جَلطة دِماغیّة: سکته مغزی


جَلْطة قَلبیّة: سکته قلبی


جَمارِک: گمرکات


جَناح: سوئیت


جَنبَ: کنار


جِنسیّة: ملّیّت


جِوار: کنار


جَوازات: گذرنامه‏ها


جَوازُ السَّفر: گذرنامه


جَوازُ سَفَرِک: گذرنامه‏ات

جَوازُک: گذرنامه‏ات


جوازُهُ: گذرنامه‏اش


جَوازی: گذرنامه‏ام


جَوّال، مَحمول، نَقّال: موبایل


جَوز: گردو


جهازُ التِّلیفون: دستگاه تلفن


جهةُ القُدوم: مبدأ، محل آمدن


جَیّد: خوب


جَیِّدة: خوب


حائط (ج: حیطان): دیوار


حاجِب (ج: حَواجِب): ابرو


حارّ: گرم، داغ


حاضِر: چَشم، اطاعت


حافِلات: اتوبوسها


حافلة: اتوبوس


حافِلة (ج: حافِلات): اتوبوس


حالُکَ: حال تو


حامِض: ترش


حَبّ: دانه، تخمه


حَبّ (ج: حُبوب): قرص


حَبحَب(درسعودی):هندوانه


حُبوب: قرص‏ها


حتّی: تا اینکه، حتّی


حَرَس، حُرّاس: نگهبانان


حُرمة (عامیانه): زن


حَسَبَ: برحسبِ


حَضْرَتُکُم: حضرت عالی


حَضرة الطبیب: جناب دکتر

حَفِظَکَ اللّه: خدا شما را حفظ کند.


حَقائِب (ج حَقیبة): چمدانها،     ساکها، کیف‏ها


حَقیبَتُک: چمدانت، ساک تو


حَقیبَتُهُ: چمدانش، ساکش، کیفش


حَقیبة: چمدان، ساک، کیف


حَقیبة‏دبِلوماسیّة: کیف‏سامسونیت


حِلبة، حُلبة: شنبلیله


حُلْو (حُلُو): شیرین


حَلیب: شیر، شیرخوردن


حَلیب کامِلُ الدَّسَم: شیر پرچرب


حَلیب مُعَقَّم: شیر پاستوریزه


حَمّالة: برانکارد


حّمام: حمّام، توالت


حمّامات: حمام، توالت


حمام إفرَنجیّ: حمام فرنگی


حَمراء: قرمز


حُمُّص: نخود


حُمُّص مَجروش: لپّه


حُمّی، سُخْنة: تب


حنجرة: حنجره


حِنطة، قَمح: گندم


حِوار: گفت و گو


حَوالی: حدود


حَوِّلْنی: مرا وصل کن


حَیّاکَ اللّه: زنده باشی


خُبْز (خُبُز)(1) عَیش: نان


ــــــــــــــــــــــــــــــــــ


1- در عامیانه «خُبُز» و در مصر «عَیش».



95



 خَتم: مُهر

خِدمة: سرویس


خِدمة ذاتیّة: سلف سرویس


خُذْ: بگیر


خَربان، خَربانة: خراب


خُرطوم الغاز: شلنگ گاز


خِزانة نُقود: گاو صندوق


خَس: کاهو


خُضْرَوات: سبزیجات


خَطَأ: نادرست


خَفِّف: بکاه، کم کن


خَل: سرکه


خَلصَ: تمام شد


خَلف: پشت، پشت‏سر


خَلیَوی (در عراق): موبایل


خَمسون، خَمسین: پنجاه


خَمسة: پنج


خَوخ: هلو


خیار: خیار


دَجاج: مرغ


دَجاج‏مَشویّ: مرغ بریان


دُخول: ورود


دَعْنی: بگذار که من


دقیقتین: دو دقیقه


دَقیق، طَحین: آرد


دَم (ج: دِماء): خون


دَوخة: سرگیجه


دَورة‏المیاه(ج:دوراتُ‏المیاه):توالت

 

دَوریّة (ج: دَوریّات): گشتی


دوش: دوش


دولابُ المَلابِس: کمد لباس


دُوَلیّ: بین‏المللی


دُهن،(1) زَیت: روغن

ذَکَرتُ: ذکر کرده‏ام، نام برده‏ام

ذوبَشَرَة: دارای پوستِ


ذولِحْیة: دارای ریشِ


ذَهاب: رفتن


ذَهَبَ (راحَ): رفت


رَأس (ج: رؤوس): سر


رَأسُهُ: سرش


رُباعیّ: چهارتایی


رِبیان، روبیان: میگو


رَتِّبْ: مرتب کن


رِجال: مردان


رَجاءً: لطفا


رَجُل (ج: رِجال): مرد


رِجْل (ج: أرجُل): پا


رَجُل عَسکَریّ: مأمور نظامی


رُحْ: برو


رِحْلة: پرواز، سفر


رُخصة قیادةِ‏السیّارة،رُخْصة‏سَوق:


گواهینامه رانندگی ماشین


رُزّ، أرُزّ:(2) برنج

رُزّ بُخاریّ: برنج دمکش

رُزّ مَعَ الخُضار: سبزی پلو


رُزّ مَعَ الدَّجاج: چلومرغ

 

رُزّمَعَ العدس: عدس‏پلو


رُزّ مَعَ الکباب: چلوکباب


رُزّ مَعَ المَرَق: چلو خورش


رَسمُ المُخّ: نوار مغز


رُعاف: خونریزی بینی، خون دماغ


رَقم: شماره


رَقَمُ التَّأشیرة: شماره ویزا


رقم الرحلةِ: شماره پرواز


رقمُ السیّارة: شماره ماشین‏از


    سوی شرکت


رَقّی:(در عراق): هندوانه


رُکْبة: زانو


رُمّان: انار


روحی: برو (مؤنث)


ریحان: ریحان


زُبْدَة، (زِبِد)(3): کره

زَبیب: مَویز، کشمش

زُجاج: شیشه


زعفران: زعفران


زُکام: سرماخوردگی


زُوّارُنا: زائران ما


زوجتُهُ: زنش (همسرش)


زَوِّدْ، زَیِّدْ: اضافه کن



ــــــــــــــــــــــــــــــــــ


1- در عامیانه: دِهِن.


2- در عراق: تِمَّن.


3- در عامیانه: زِبِد.



96



زَیت سائل: روغن مایع


سائق (ج: سُوّاق): راننده


ساحةُ المَطار: میدان و فضای


    فرودگاه


ساخِن: جوش، جوشیده، داغ


ساطور: ساطور


ساعاتُ زیارةِ المَرضی: ساعات


    ملاقات


ساعَدَکَ اللّه‏: خسته نباشی


سافَرَ: سفر کرد


سافَرْتُ: سفر کردم


سافَرْتَ: سفر کردی


سافلون: ساولون


سَأتَّصِل بـِ : تماس خواهد گرفت با


سَأُرسِلُها: به زودی آن را خواهم


    فرستاد


سَأطلُبُ: خواهم خواست


سَأقولُ: خواهم گفت


سَأَلَ: سؤال کرد


سَبّاک: لوله‏کش


سَبانَخ: اسفناج


سَبعون: هفتاد


سَبعین: هفتاد


سِتارة (ج: سَتائر)، سِتار: پرده


سِتّون، سِتّین: شصت


سَخّانات: آبگرمکن‏ها


سَخّانة: آبگرمکن


سَریر (ج: أسِرَّة): تخت


سَریر مُزدَوج، سَریر دَبَل: تخت دو


    نفره

سَطح (ج: سُطوح): پشت بام


سُعال،کُحّة،قُحّة: سرفه


سِعر (ج: أسعار): قیمت


سِعَة: وسعت، اندازه


سُفرة، مائدة: سفره


سقف (ج: أسقُف): سقف


سَکاکین: چاقوها


سُکَّر قَوالِب: قند


سُکَّر ناعِم: شکر


سُکَّریّة: قندان، جاشکری


سِکّین (ج: سَکاکین): چاقو


سَلَطة: سالاد


سِلْک: سیم


سَلَّمَ: تحویل داد


سُلَّم (ج: سَلالِم): پلکان، پله


سُلَّم کَهرَبائیّ: پله برقی


سَلَّة (ج: سَلّات): سبد


سَمّاعة: گوشی


سماور: سماور


سَمَک: ماهی


سَمید، دقیق کِنتاکی: آرد سوخاری


سَمین: چاق


سِنّ (ج: أسنان): دندان


سَنَوات، سِنین: سال‏ها


سَنَة (ج: سَنَوات، سِنین): سال


سُوّاق: رانندگان


سوده: جوش شیرین


سَوف أصِلُ: خواهم رسید

سوق (ج: أسواق): بازار


سَیِّئة: بد


سیّارة: اتومبیل


سیّارة الإسعاف: آمبولانس


سَیّارة الإطفاء: ماشین آتش‏نشانی


سَیّارة الأجرَة: ماشین کرایه، تاکسی


سَیارة الحُمولة: ماشین باربری


سیّارة الشُّرطة: ماشین پلیس


سَیَأتی: به زودی خواهد آمد


سَیُحضِرونَها: آن را خواهند آورد


سیخ، شیش: سیخ


سیّدی: سرور من، آقای من، قربان


شائب: پیر


شارب (ج: شَوارِب): سبیل


شارِع (جمع آن: الشوارع): خیابان


شارع رئیسیّ: خیابان اصلی


شای: چای


شای ثَقیل: چای پررنگ


شای حُلُو: چای شیرین


شای خَفیف: چای کم رنگ


شای مُرّ: چای تلخ


شبَاب: جوانان (مفردش: شابّ)


شُبّاک (ج: شَبابیک): پنجره


شِبشِب (ج: شَباشِب): دمپایی


شِبِنت: شوید


شَجَر حُلو: کدو حلوایی


شَحم: پی


شَحنُ الشَّریحة: شارژ سیم کارت



97



شَدَّة(ج:شَدّات):بسته(مانندبسته‏سبزی)


شَراب: شربت


شَراشِف: ملافه‏ها


شُرب: نوشیدن


شَرشَف: ملافه


شَرشَفَین: دو ملافه


شُرْطة‏المُرور:پلیس‏راهنمایی‏ورانندگی


شُرطیّ: مأمور پلیس


شَریحة: سیم کارت


شَطّاف: سر شلنگی


شَطَّة حارّ: سس تند


شَعب: ملّت (جمع آن: شُعوب)


شَعْر: مو


شَعریّة: رشته فرنگی


شَعیر: جو


شَعیر مُقَشَّر: جو پوست‏کننده


شَغِّلْ: روشن کن، به کار بینداز


شَفَتَین، شَفَتان: لب‏ها، دو لب


شَفَة: لب


شُقّة (ج: شُقَق): آپارتمان


شُقّة مُطِلَّة علی‏الحَرَم: آپارتمان


    مُشرِف به حرم


شُقّة مُطِلَّة علی‏الشارع: آپارتمان


    مُشرِف به خیابان


شُقَّة مؤثَّتة: آپارتمان مبله


شَکَرَ: تشکر کرد از


شُکرا: متشکّرم


شُکرا جَزیلاً: خیلی ممنون

شُکرا عَلَی: متشکرم به خاطر


شَوّایة: کباب‏پز


شوربة، حِساء: سوپ، شوربا


شَوکة: چنگال


شُوَندَر، بَنجَر: چغندر


شَهادة صِحّیّة: کارت بهداشتی


شِیاب: پیران (جمعِ شائب)


شیشه: قلیان


صابون سائل: صابون مایع


صالة: سالن


صالةُ الاستقبال: سالن پذیرایی


صالة المُحاضَرات: سالن اجتماعات


صامولی: نان ساندویچی


صَباح الخَیر: صبح بخیر


صَباحَ النور و السُّرور: صبح به


    خیر و شادی


صَباحُ الیوم: صبحِ امروز


صَحن، ماعون: بشقاب، نعلبکی


صُحون (جمعِ‏صَحْن): بشقابها،


    پیش‏دستی‏ها


صُداع: سردرد


صَدْر (ج: صُدور): سینه


صَدر دجاج: سینه مرغ


صَدرُهُ: سینه‏اش


صَدریَّة: پیشبند


صَرافة: صرافی


صَغیرة: کوچک


صَفراء: زرد

صَلِّحْ: تعمیر کن


صَلصَة طَماطة: سس‏گوجه


صَلْصة طَماطة: سس گوجه


صَمّون (در عراق): نان ساندویچی


صَنادیق: صندوقها


صَنادیقُ الجَنب: صندوق‏های بغل


صُندوق (ج: صَنادیق): صندوق


صُندوقُ الجنَب: صندوق بغل


صُندوق، صَنادیق: جعبه، جعبه‏ها


صیانة: نگهداری، تأسیسات


صَیدَلیّ: داروخانه‏دار


صَیدَلیّة: داروخانه


صینیّة: سینی


ضابِط: افسر


ضابِطُ الجَوازات: افسر گذرنامه


ضاعوا: گم شده‏اند


ضَغْطُ الدَّم: فشارخون


ضَماد، مَرهَم: پماد


ضَیف: مهمان (جمع آن: ضُیوف)


ضُیوفُ الرحمن: مهمانان خدا


طائرة (ج: طائرات): هواپیما


طابِق (جمع آن: طَوابِق): طبقه


طاحونة: آسیاب


طاوِلة: میز (مترادف: «مِنضَدَة»)


طَبّاخ: آشپز


طبّاخات: اجاق‏ها


طَبّاخ غاز:اجاق گاز


طبیب: پزشک



98



طَرخون: ترخون


طریق دائریّ: کمربندی


طَریق سَریع: اتوبان


طَفّایة حریق: کپسول آتش‏نشانی


طَفِّئ (عامیانه): خاموش کن


طَلَبَ: خواست


طَماطَة، بَنَدورة: گوجه


طَوارئ: اورژانس


طَویلُ القامة: قدبلند


طهران: تهران


طَیِّب: بسیار خوب، خوب


طَیَران: پرواز، هواپیمایی


ظُفْر: ناخن


ظَهرُهُ: پشتش، کمرش


عاشِر: دهم


عالی، عالیة: بلند


عامِل (ج: عُمّال): کارگر


عَجوز: پیر


عَدَد: تعداد


عَدَّدْتَها: آن را شمردی


عدس: عدس


عَربَیّة، نَقّالة: چرخ


عُرزة: بخیّه


عَرِّفْنی عَلَی: مرا آشنا کن با


عِرقْ: رگ


عَرموط،کُمَّثری:گلابی


عَسکَریّ: نظامی


عسل: عسل

عَشاء: شام


عِشرون: بیست، بیستم


عِشرین: بیست، بیستم


عَصیر: آبمیوه


عَصیرُ الفَواکِه: آب‏میوه


عَضُد: بازو


عَضَلَة: ماهیچه


عَضَلة خَروف: ماهیچه گوسفند


عَظْم (ج: عِظام): استخوان


عَظم بَقَر: قلم گاو


عَفش (عامیانه): بار، اثاثیه


عفوا: ببخشید


عَقْد: قرارداد


عقد الإیجار: اجاره‏نامه


عَلّاقة: چوب لباسی


عُلْبَة (ج: عُلَب): قوطی، جعبه


عَلَی: بر


عَلَی الیسار: طرف چپ


عَلَی الیمین: طرف راست


علی رأسی: چشم، اطاعت


عَلَی طول: مستقیم


علی عَینی: روی چشم، اطاعت


عَلَی مَهلِک: آرام و آهسته، یواش


علی یَمینِک: سمت راست شما


عَمّا: از آنچه، درباره آنچه


عِمارة: ساختمان


عُمّال: کارگران


عُمرُک: عمر شما، سنّ شما

عُمرُهُ: عمر او


عُمری: عمر من، سنّ من


عنایة مُرکّزة: سی‏سی‏یو


عِنَب: انگور


عِندَ: هنگام، نزد


عِندَک: داری


عِندَک: داری، نزد تو


عِندَکُم: دارید


عِندَهُ: دارد، نزد او


عِندی: دارم، نزد من


عُنُق، رَقَبة: گردن


عُنوان (جمع آن: عَناوین): آدرس


عُنوانُهُ: آدرسش


عیادة الطبیب: مطب


عَیِّنْ: معیّن کن


عَین (ج: عُیون): چشم


عَینُهُ، عَینِهِ: چشمش


غازیّة: گازدار، گازی


غَداء: ناهار


غُرفة الانتظار: اتاق انتظار


غُرفة التَّضمید: اتاق پانسمان


غُرفةُ الفَحْص: اتاق معاینه


غُرفة ثُلاثیّة: اتاق سه نفره


غُرفة ثُنائیّة: اتاق دو نفره


غُرفةُ زرقِ الإبَر: اتاق تزریقات


غُرفة مُفْرَدة: اتاق یک نفره


غَسیلُ الدّم: دیالیز


غِطاءُ القِدر: درِ دیگ



99



غیر مَسموح: مجاز نیست


فاتورة: فاکتور


فاصولیة: لوبیا


فاصولیة حَمراء: لوبیا قرمز


فاصولیة خَضراء: لوبیا سبز


فاکِهة مُعَلَّبة: کمپوت


فَتّاحةُ العُلَب: در قوطی باز کن


فَتَحَ: باز کرد


فَتْح: باز کردن


فِجِل: تربچه


فُخْذ، فُخُذ: ران


فَراولة: توت‏فرنگی


فرصة سعیدة: از دیدارتان


    خوشحال شدم


فَرّوج مَشویّ: جوجه کباب


فریزر، مُجَمِّدة: فریزر


فَریق‏إسعافیّ: تیم‏پزشکی


فُستُق: پسته


فُستُق عَبید: پسته شامی


فُطور، فَطور، إفطار: صبحانه


فُکّ: باز کن


فکس: فکس


فلفل: فلفل


فَم: دهان


فنجان، استکان: استکان


فُندُق (جمع آن: فَنادِق): هتل


فَواکِه: میوه‏ها


فَهِمتُ: فهمیدم

فی: در، داخل


فی البِدایة: در ابتدا


فی أمان الله: خداحافظ


فی خدمتِکُم: در خدمت شما


فیلیّة: فیله


فیها (فی + ها): در آن


قائدُ السیّارة، سائق، سَوّاق: راننده


قائمة: لیست


قادِم: آینده (مترادفِ «مُقْبِل»)


قادِمون: افراد در حال آمدن


قارورة: ظرف شیشه‏ای


قاعةُ الانتظار: سالن انتظار


قاعَةُ المَطار: سالن فرودگاه


قافِلَتُک: کاروان تو


قافِلَتُکُم: کاروان شما


قافلَتی: کاروان من


قالَ: گفت


قامَ: ایستاد


قُبَّعة: کلاه


قَبلَ سَنَة: یک سال قبل


قِدر، طَنجرة: دیگ، قابلمه


قُدور (جمعِ قِدْر): دیگ‏ها


قَرنابیط: گُل کلم


قَریب، قریبة: نزدیک


قِسم: بخش، قسمت


قسم الأشعّة: بخش رادیولوژی


قسم الباطِنیّة: بخش داخلی


قِسمُ التَّرحیل: بخش اعزام

قِسمُ التَّفتیش: بخش بازرسی


قسم الجِراحیّة: بخش جرّاحی


قِسمُ الجوازات: بخش گذرنامه


قسم الحُروق: بخش سوختگی


قسم الطوارئ: بخش اورژانس


قسم المخّ‏والأعصاب: بخش مغز و


    اعصاب


قسم الوِلادة: زایشگاه


قَشّارةُ البَطاطِس: پوست‏کنِ


    سیب‏زمینی


قِشر نارنج: خلال نارنج


قِشطة: خامه


قَصیرُالقامة: قد کوتاه


قَصیر، قَصیرة: کوتاه


قَطّاعة الخُضَر: سبزی خردکن


قُطن طِبّیّ: پنبه بهداشتی


قَعَدَ: نشست


قِفْ: ایست، بایست


قَفیص، مَسَدّ: بست (نام وسیله‏ای


    است)


قُلْ: بگو


قُلّاب: نوعی ماشین باربری


قَلیلاً: کم


قَمیص (ج: قُمصان): پیراهن


قهوة: قهوه


قیمَر: سرشیر (در عراق)


کَآبة: افسردگی


کاسات: استکانها



100



کانَ: بود


کانتْ: بود (مؤنثِ کانَ)


کانَ عِندَکُم: داشتید


کانَ ما سافَرَ: سفر نکرده بود


کَأس: لیوان


کباب: کباب


کباب قِطَع: چنجه


کباب کُفتة: کوبیده


کَبسولة (ج: کبسولات): کپسول


کَبْشة: آبگردان


کَبیر: بزرگ


کَبینة (ج: کَبائن): کابین


کِتلی (در عراق): کتری


کثیر: زیاد


کُحول: الکل


کَدْمة: خون مردگی


کُرّاث: تره، تره فرنگی


کَراسیّ: صندلی‏ها


کَرَز حامِض:آلبالو


کَرَز حُلو: گیلاس


کُرسیّ: صندلی


کرفس: کرفس


کُرکُم، بَهارات: زردچوبه


کُزبُرة، کُسْبُرة: گشنیز


کَفرة احتیاطیّة: لاستیک زاپاس


کُفوف، قُفّازات(1): دستکش

کُلّ: هر، همه

کُلُّها: لیوان

کَم: چه تعداد، چه مقدار، چند


کَما: همان‏طور که


کم عدد: چه تعداد، چند تا


کَمِّلوا: کامل کنید


کَمّون: زیره


کَنَبَة (ج: کَنَبات): میل


کوب، کأس: لیوان


کوسه: کدو


کَهرَبائیّ: برقی، برقکش


کَهرَبائیّة: برقی


کیس نُفایة: کیسه زباله


کَیفَ: چطور، چگونه


کَیفَ حالُک: حالت چطور است


لِـ : برای، مالِ


لا: نه


لاأدری: نمی‏دانم


لابَأسَ: عیبی ندارد


لا تَستَعجِلوا: عجله نکنید


لاتَقلَقْ: نگران نشو


لاسِلکیّ: تلفن بی‏سیم


لا شُکَر عَلَی الواجب: وظیفه‏ام


    است تشکّر لازم نیست


لإنَّ: برای اینکه، زیرا


لانَقبَلُ: قبول نمی‏کنیم


لأنَّ، لأنَّهُ: زیرا


لُب جَوز: مغز گردو


لَبَن: ماست


لَبَن رائب: دوغ

لَبَن زَبادی: ماست


لَحْم (ج: لُحوم): گوشت


لَحم بدون عَظم: گوشت بی‏استخوان


لَحم بَقَر: گوشت گاو


لَحم عِجْل: گوشت گوساله


لَحم غَنَم:گوشت گوسفند


لحم مَشویّ: گوشت‏بریان


لَحم مَفروم: گوشت چرخ‏کرده


لِحْیة: ریش


لِسان (ج: أَلْسِنة): زبان


لَصْقة مُعَقَّمَة (شاش): گاز استریل


لَفّافة: باند


لَکَ: برایت


لِلاستِعمالِ الرَّسمیّ: برای کاربُرد


    اداری


لِلُّحوم: برای گوشت‏ها


لِلرِّجال: به مردان، برای مردان


لِلزُّوّار: برای زوّر، مال زوّار


لِلمُساعَدَة: برای کمک کردن


لَمّا: وقتی که


لِماذا: برای چه، چرا


لِمُساعَدَتِکُم: برای کمک به شما


لِمَن: مال چه کسی


لَوْ: اگر


لَوحة: تابلو، لوحه


لَوحَةُ الرَّحَلات: تابلو پروازها



ــــــــــــــــــــــــــــــــــ


1- در عامیانه عربستان: جَوَنْتی



101



لَوحة السیّارة: پلاک ماشین


لوری: نوعی ماشین باربری بزرگ


لَوز: بادام


لَو سَمَحْت: اگر اجازه بفرمایید


لَون (ج: ألوان): رنگ


لَیّات مَعدِنیّة: شلنگ روکش فلزی


لَی، خُرطوم: شلنگ


لَیسَ، لَیسَت: نیست


لَیلةُ أمس: دیشب


لَیمون: لیمو


لیّة: دنبه


مِئتان، مِئتَین: دویست


ما الخَبَر: چه خبر


مابِک: تو را چه می‏شود (چته؟)


ماذا: چیست، چه چیز، چه


ما سافَرتُ: سفر نکردم


ماش: ماش


ماشیا: پیاده


ما عِندی: ندارم، نزد من نیست


ما فی مشکلة (عامیانه): عیبی


    ندارد


ما فیها: در آن نیست


ما قَبِلَ: قبول نکرد


ما کانَ: نبود


مالِح: شور


ماهُوَ: چیست


ما هِیَ: چیست

ماء:(1) آب

ماءالصحّة: آب بهداشتی

ماء ساخِن(حارّ): آب داغ


ماء صِحّیّ: آب بهداشتی


ماء مُعَقَّم: آب مقطّر


مُتَزَوِّج: متأهّل


مَتَی: کی، چه موقع


مُجَبِّر: شکسته‏بند، ارتوپد


مُحافَظَة: استان


مِحبَس: فلکه آب، رگلاتور


مَحجَرصِحّیّ: قرنطینه


مِحداد: چاقو تیزکن


مَحَطَّةُ الوَقود: پمپ بنزین


مِحفَظةَ یَدَویّة: کیف دستی


مُختَبَر (ج: مختبرات): آزمایشگاه


مُخَدَّة، مِخَدّة: بالش


مَخرَج طَوارِئ: خروج اضطراری


مَخزَن (ج: مَخازِن): انبار


مَدخَلُ العِمارة: ورودی ساختمان


مُدَراء: مدیران


مَدرَج: باند


مُدُن: شهرها


مدیر القافلة: مدیر کاروان


مَدینة (ج: مُدُن): شهر


مُرّ: تلخ


مَرّات: بارها، دفعه‏ها


مُرافِقون: همراهان

مُراقِب: بازرس


مُربَّا فَراولة: مربای توت فرنگی


مُربَّا مِشمِش: مربای زردآلو


مُرَبّی شَفَرات: مربای یک‏نفره


مَرتَبَتُها: تشک آن


مَرتَبَة: تشک


مِرحاض (ج: مَراحیض): توالت


مَرحبا بِکُم: خوش آمدید


مُرشِد دینیّ: روحانی


مرض السُّکَّر: بیماری قند


مُرَطِّبات: نوشابه، آبمیوه و بستنی


مُرَطِّبات غازیّة: نوشیدنی‏های


    گازدار


مَرَق: خورش


مَرَقُ الخُضار: قورمه‏سبزی


مَرَقُ القیمة: خورش قیمه


مَرَق باذِنجان: خورشت بادمجان


مَرَق خُضَر: خورش سبزی


مَرَق کوسه: خورشت کدو


مرکز الاتِّصالات: مرکز مخابرات


مِرْوَحَة (ج: مَراوِح): بادبزن، پنکه


مَرَّة: بار، دفعه


مَرّة واحِدة: یک بار


مُساعِد: معاون


مُساعِدُ الطّبّاخ: کمک آشپز


مُساعَدَتُک: کمک تو


مُساعَدَة: کمک کردن


ــــــــــــــــــــــــــــــــــ


1- در عامیانه: مای



102



مَساءَالخیر: بعدازظهر بخیر، شب‏به‏خیر


مُستَشفَی (ج: مُستَشفَیات):


     بیمارستان


مُستَودَع (ج: مستودعات): انبار


مُستَوصَف (ج: مُستَوصَفات):


    درمانگاه


مَسحوقُ الثوم: پودر سیر


مسؤول الحَملَة: مسؤول کاروان


مُشاهَدَة: دیدن


مُشرف: ناظر، سرپرست


مَشروبات: نوشیدنی‏ها


مِشمِش: زردآلو


مَصدَرُها: محلّ صدور آن


مِصعَد (ج: مَصاعِد): آسانسور


مِصفاة (مِصفی): آبکش، صافی


مَصْل، ماء مُغَذّی: سرم


مِضَخَّة الماء: پمپ آب


مِضیاف: مهمان دوست


مُضَیِّف: مهماندار


مَطار (ج: مَطارات): فرودگاه


مَطار: فرودگاه


مَطبَخ (ج: مَطابِخ): آشپزخانه


مَطعَم (ج: مطاعِم): رستوران،


    غذاخوری


مَعَ: با، همراه با


مَعَ الأسَف: متأسّفانه


مَعَ السَّلامة: به سلامت


مُعامَلَتُک: رفتار تو

مُعتَمِر: عمره‏گزار


مُعتَمِرون: عمره‏گزاران


مَعجون: رُب


مُعَدّات: تجهیزات


مِعصَم (ج: مَعاصِم): مچ دست


مُعَطَّل، مُعَطَّلة: خراب


مَعَکَ: همراهت


مَعکرونیة: ماکارونی


مَعَکُم: با خودتان


مُعَوَّق: جانباز، معلول


مَعی: همراهم


مُغادِرون: خارج شوندگان


مُغادَرَة: خروج، ترک کردن جایی


مِغرَفة: ملاقه


مُغلَق: بسته شده


مِفتاح (ج: مَفاتیح): کلید، کُد


مُفَتَرق طُرُق: چهارراه، سه راه


مَفتوح، مَفتوحة: باز


مِفْرَمَة لَحْم: چرخ گوشت


مَفروشة بِـ : پوشیده از، فرش شده از


مِفَکّ: پیچ‏گوشتی


مَقاعدِ (جمعِ مَقعَد): صندلی‏ها


مِقبَضُ الباب: دستگیره در


مُقَشِّر: پوست کَن


مَقصَف: آبدارخانه


مَقطوعة: قطع است


مَقعَد: صندلی


مِقلاة: ماهیتابه

مُکَبِّرةُ الصّوت: بلندگو


مَکَتبَة: کتابخانه


مَکتوب: نوشته شده


مَکسور: شکسته


مِکنَسة: جارو


مِکیال: پیمانه


مُکَیِّف (ج: مُکیِّفات): کولر


مُکَیِّف غازیّ: کولر گازی


مَلابِسُ الإحرام: لباسهای حرام


مَلابِسُ الطبخ:لباس‏آشپزی


مُلتَوی: پیچ خورده


مِلْح (مِلِح): نمک


مِلح حَجَری: سنگ نمک


مِلعَقَة (ج: مَلاعِق): قاشق


مِلعَقَة شای: قاشق چایخوری


مَلفوف، کُرُمب: کلم پیچ


مُمَثِّل: نماینده


مَمَرّ (ج: مَمَرّات): راهرو


مَمَرّات: راهروها


مُمَرِّضة: پرستار


مِمْلحَة: نمکدان


مَن: چه کسی


مِنْ: از


مِن إیران: اهل ایران، از ایران


مِن أیّ بَلَد: اهل کجا هستید


مَندوبین: نمایندگان


مِندیل (ج: مَنادیل): دستمال


مِنشَفَة (ج: مَناشِف): حوله



103



مُنَظِّمُ الغاز: رگلاتور


مِن فَضلِک: خواهشمندم


مِن قِبَل: از طرف


مِن مَتَی: از کی


مِن هُنا: از اینجا


مُواصَفاتُهُم: مشخّصات آنها


موجود: هست، موجود است


موز: موز


موَظَّف: کارمند


موظَّفُ الجَمارک: کارمند گمرک


مَوقِف (ج: مَواقِف): توقفگاه


موکیت: موکت


مُهَدِّئ: آرام‏بخش


مِهنَتُک: شغل تو


میزان: ترازو


میزانیّة: نیم طبقه (مترادفِ


    «مسروقة»)


میکرو باص (ج: میکرو باصات):


    مینی‏بوس


میلاد: تولّد


نائم: خوابیده


نادِ: صدا بزن


نافذة (ج: نَوافِذ): پنجره‏ها


ناقلة: وسیله نقلیّه


نَبدَأ: شروع می‏کنیم


نَبقَی: می‏مانیم


نَتَحَرَّکُ: حرکت می‏کنیم


نَجیء: می‏آییم

نَحنُ: ما


نَحیف: لاغر


نَختِمُ: به پایان می‏بریم


نُخرِجُهُ: او را خارج می‏کنیم


نَذهَب: می‏رویم


نَرجو: خواهشمندیم


نُریدُ: می‏خواهیم


نَزیفُ الدَّم: خونریزی


نَزیف فیالمُخّ: خونریزی مغزی


نِساء، نِسوان: زنان


نَستَریحُ: استراحت می‏کنیم


نِسکافه: نسکافه


نَسیَ: فراموش کرد


نَسیتُ: یادم رفت، فراموش کردم


نُصَلّی: نماز می‏خوانیم


نَظّارة: عینک


نظیف، نَظیفة: تمیز


نُعاس: خواب آلودگی


نَعْسان: خواب آلود


نَعَمْ: بله


نعناع: نعنا


نُغَیِّرُ: عوض می‏کنیم


نُفایة، قُمامة: زباله


نِقابة: اتّحادیّه


نَقِّصْ: کم کن، بردار


نَقِفُ: می‏ایستیم


نِهایة: پایان


واقِف: ایستاده

وَحْدی: به تنهایی، من به تنهایی


وَحیدا: تنها


وِداع، وَداع: خداحافظی


وَراءَ: پشت


وَرّینی(عامیانه): به من نشان بده


وزارة الداخلیّة: وزارت کشور


وَسِخ، وَسِخَة: کثیف


وَصفة: نسخه پزشک


وَصَلتَ: رسیدی


وَصَلْنا: رسیدیم


وَقَفَ: ایستاد


وَلاّعة: فندک


وَلَد (جمع: أولاد): پسر، فرزند،


    بچّه


وَنیت: وانت


ها: هان


هاتِ: بیاور، بده


هاتِف: تلفن


هامّة: مهم


هُبوطُ الطائرة: فرود هواپیما


هذا: این (اشاره به مذکّر)


هذه: این (مؤنث)


هَلْ: آیا


هُنا: اینجا


هُناک: آنجا


هَوعَة، تَهَوُّع، قَیء: استفراغ


هِ، هُ: اَش، او


ی: اَم، من



104



یا: ای


یا أخی: ای برادرم


یَأتی: می‏آید


یَبدَؤونَ: شروع می‏کنند


یَتَسَرَّبُ: چکه می‏کند


یُجَهِّزونَ: مجهّز می‏کنند


یُحضِرُ: می‏آورد

یَحفَظُهُم: آنان را حفظ کند.


یَد (ج: أیدی): دست


یَدخُلُ: داخل می‏شود


یَدُها: دستش


یَذهَبُ: می‏رود


یَرکَب: سوار می‏شود


یَسار: چپ

یَصِلونَ: می‏رسند


یَقعُدُ: می‏نشیند


یَقِفُ: می‏ایستد


یَکونُ: می‏باشد


یُمکِن: ممکن است


یَمین: راست


یوجَدُ: وجود دارد


یَوم (ج: أیّام): روز



105



| شناسه مطلب: 76358







نظرات کاربران