بخش 14
فصل هشتم - دیگر اماکن زیارتی عراق 1 . مرقد سلمان فارسی 2 . مرقد حذیفه یمانی 3 . مرقد ابراهیم اشتر 4 . مرقد دو طفلان مسلم بن عقیل آثار باستانی عراق 1 . مسجد جامع سامرا 2 . قصر أخیضر 3 . شهر أور 4 . قلعه أربیل 5 . طاق کسری 6 . شهر باستانی بابل 7 . شهر باستانی متوکلیه 8 . قصر عاشق ومعشوق 9 . شهر حیره 10 . شهر آشور 11 . شهر کالح 12 . شهر نینوا 13 . شهر حضر 14 . شهر بور سیبا خلاصه درس
فصـل هشتـم
ديگر اماكن زيارتي
و
سياحتي عراق
ديگر اماكن زيارتي در عراق
1. مرقد سلمان فارسي
مرقد سلمان فارسي يا «سلمان پاك» در شهر مدائن فعلي است و بنا بگفتة شيخ عباس قمي از تكاليف زوار در كاظمين رفتن به مدائن به منظور زيارت عبد صالح الهي جناب سلمان فارسي مي باشد كه اول اركان اربعه شيعه به شمار ميرود و رسول اكرم ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) او را از اهل بيت ( عليه السلام ) خود شمرده است.
پس از رحلت رسول اكرم ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) ، سلمان به عنوان فرماندار مدائن برگزيده شد و پس از كسب اجازه از اميرمؤمنان علي ( عليه السلام ) بدين منطقه رهسپار شد و تا آخر عمر در شهر مدائن زيسته و در همان جا فوت كرده و به خاك سپرده شد .
2. مرقد حذيفه يماني
حذيفه يماني از بزرگان اصحاب رسول خدا ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) و از ياران خاص اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) است كه مرقد وي نيز در مدائن ميباشد. حذيفه از جانب خليفه دوم سالها والي مدائن بود، سپس او را عزل كرد و جناب سلمان والي آنجا شد و چون سلمان وفات كرد، حذيفه مجدداً والي آنجا شد تا آنكه خلافت به اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) رسيد وآن حضرت او را برحكمراني مدائن ابقا فرمود و هنگاميكه حضرت علي ( عليه السلام ) براي جنگ جمل از مدينه راهي بصره گرديد، حذيفه وفات يافت و در همان شهر مدائن به خاك سپرده شد.
3. مرقد ابراهيم اشتر
ابراهيم بن مالك اشتر نخعي در ماه جمادي الثاني سال71 هجري قمري در جنگ با لشكريان بني اميه به فرماندهي «محمد بن مروان» به شهادت رسيد و درمنطقهاي به نام
مسكن در نزديكي رودخانة دجيل در فاصلة يكصد كيلومتري شمال غربي بغداد به خاك سپرده شد.
ابراهيم اشتر همانند پدرش مالك اشتر سواركاري دلاور و يكي از پيروان مخلص و وفادار اهل بيت بود. هنگاميكه مختار ثقفي در سال 66هـ ق به خون خواهي امام حسين ( عليه السلام ) دركوفه قيام كرد. ابراهيم اشتر به او پيوسته و با او بيعت نمود و هنگاميكه لشكر بني اميه به فرماندهي «عبيد الله بن زياد» براي سركوب قيام مختار به عراق گسيل شد ابراهيم اشتر نيز در رأس لشكري براي مقابله با آنان برخاست و دو لشكر در منطقهاي بين اربيل و موصل به نام «خازر» بهم رسيدند و جنگ سختي بين آنان در گرفت و ابراهيم اشتر توانست در اين جنگ تعدادي از فرماندهان برجسته بني اميه رابه قتل برساند كه مهمترين آنها عبارت بودند از: عبيد الله بن زياد، حصين بن نمير، شرحبيل بن ذي الكلاع، ابن حوشب، غالب باهلي.
در هنگام كشته شدن مختار در سال 67هجري قمري بوسيله مصعب بن زبير، ابراهيم اشتر حاكم موصل و جزيره بود و مصعب نيز او را بر پست خود باقي گذاشت تا بتواند جلوي حمله امويان را بگيرد.
عبدالملك بن مروان در طي نامهاي به ابراهيم اشتر از او خواست كه به بني اميه بپيوندد تا وي را به حكومت عراق برگزيند اما اشتر اين پيشنهاد را رد كرد و درنتيجه عبد الملك لشكري را به فرماندهي «محمد بن مروان» به مقابله با او فرستاد و جنگ سختي بين آنها در منطقه مسكن در گرفت و ابراهيم اشتر در اين جنگ به شهادت رسيد و بنا به نقل مسعودي دركتاب مروج الذهب پس از شهادت ابراهيم اشتر سرش را بريده، به نزد عبدالملك فرستادند و جسد او را آتش زدند.
مرقد كنوني ابراهيم اشتر ظاهراً همان مكاني است كه جسد مطهرش را آتش زدند و اين مرقد امروزه در صحراي مابين بغداد و سامرا روي زمين مرتفعي بصورت ساختماني مربعي شكل با گنبدي فيروزهاي قرارگرفته است و مردم اين مرقد را به نام مرقد «شيخ ابراهيم» مينامند.
مرقد ابراهيم اشتر امروزه در شهرستان فارس استان صلاح الدين و در فاصله 45 كيلومتري كاظمين واقع شده است. اين مرقد در خياباني خاكي، منشعب از جاده اصلي سامرا ـ كاظمين و دركنار پل اسحاقي قرار دارد. گنبد مرقد از بيرون با كاشيهاي فيروزه فام پوشانده شده و از درون با كاشيكاري وكاشينوشتههايي از آيات قرآن تزيين شده است. در پايين گنبد دوازده پنجره قرار دارد وگنبد روي شش ستون هفت متري بنا شده كه تا ارتفاع دو متري با مرمر پوشانده شدهاند. ضريح مرقد از جنس برنز زرد بوده و قبلاً درحرم امامزاده سيد محمد فرزند امام هادي قرار داشت كه درسال 1385هـ ق به اين مكان منتقل شده است ابعاد ضريح 3 ( عليه السلام ) 4/25متر و ارتفاع آن 2/5 مترميباشد. گرداگرد ضريح را حرمي مربعي شكل به ابعاد هيجده متر و با چهار در بزرگ آهني فراگرفته است. صحن خاكي بوده و اطراف آن را ديواري مستطيلي شكل به طول100 متر و عرض80 متر احاطه كرده كه از بلوكهاي سيماني ساخته شده است. مرقد داراي برق و وسايل خنك كننده ميباشد و تعداد خادمان آن سيزده نفر است كه بصورت شيفتي خدمت ميكنند.
4. مرقد دو طفلان مسلم بن عقيل
اين مرقد در فاصلة سه كيلومتري شرق «مسيب» (1) قرار دارد. و علي رغم آنكه روايت شيخ صدوق تنها روايتي است كه قصه شهادت آنان را به تفصيل نقل كرده است اما برخي از علماي شيعه در صحت انتساب آن به فرزندان مسلم ترديد داشتهاند با اين وجود بسياري معتقدند كه اين محل مرقد طفلان مسلم بن عقيل است كه محمد اصغر و ابراهيم ناميده ميشدند و در حادثه كربلا موفق شدند كه از معركه جان سالم به در برده و پس از مدتي راهپيمائي راه را گم كرده و توسط دشمنان اسير شده و به زندان ميافتند اما زندانبان آنان را فراري داده وآن دو به خانه زني از شيعيان پناهنده ميشوند اما حارث بن عروه طائي كه از سركردگان عبيد الله بن زياد بود آنان را دستگير نموده و دركنار شط فرات در سال 62هـ ق به شهادت ميرساند و نيز در همين روايت آمده است كه محمد اصغر در سال 52هـ ق و ابراهيم در سال 53هـ ق بدنيا آمده بودند.
بنابر روايات موجود ظاهراً مرقد فعلي محل شهادت آنان بوده است و قاتل پس ازكشتن اين دو طفل و جدا كردن سر آنها و ارسال سرها براي ابن زياد جسد مطهرشان را در رودخانة فرات انداخت. اجساد بنا به روايتي توسط مردم از آب گرفته شده و در همان جا مدفون شدند و برخي نيز معتقدند كه اين محل زندان آن دو بوده است.