بخش 6

فصل هفتم

1ـ شرايط دريافت رواديد حج تمتع

2ـ شرايط دريافت رواديد عمره مفرده

3ـ رواديدهاي اعطايي

4ـ تكميل فرم هنگام خروج

131

1ـ شرايط دريافت رواديد حج تمتع⁽¹⁾

1ـ هر ساله اعطاي رواديد پس از عيد سعيد فطر آغاز مي‏شود.

2ـ بيست و پنجم ذيقعده هر سال آخرين روز اعطاي رواديد حج تمتع است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- الادارة العامه لشؤون الحج والاوقاف الاسلامية.

www.mofa.gov.sa/Detail.asp?InNewsItemID=244

133

3ـ هر حاجي بايد داراي دو فقره چك به ريال سعودي، يا دلار آمريكا باشد.

الف) چك اول دربردارنده هزينه‏هاي خدمات مؤسسات است.

ب) چك دوم
دربردارنده هزينه‏هاي حمل و نقل است كه به شرح زير است:

   الف) هزينه‏هاي خدمات به ارزش 444 ريال معادل 118 دلار آمريكا است.

   ب) هزينه‏هاي حمل و نقل (با كولر) 435 ريال معادل 116 دلار آمريكا است.

   ج) هزينه‏هاي حمل و نقل (بدون كولر) 345 ريال معادل 92 دلار آمريكا است.

4ـ شرايط بهداشتي:

الف) از حجاجي كه كشور آنها مبتلا به وبا هستند و يا بخشي از كشور مبتلا به تب زرد
است، در خواست مي‏شود تا گواهي واكسيناسيون عليه اين بيماري را ارائه دهند.

اين (گواهي) واكسيناسيون از حجاجي درخواست مي‏شود كه از مناطق آفريقايي و
برخي از كشورهاي آمريكاي جنوبي وارد مي‏شوند. سازمان بهداشت جهاني در
گزارشهاي دوره‏اي خود، اين مناطق را تعيين مي‏كند.

ب) از حجاج در خواست مي‏شود تا گواهي واكسيناسيون عليه بيماري مننژيت را ارائه دهند.

134

بيماري مننژيت از جمله بيماريهاي مسري خطرناك است. كه بوسيله
ترشحات پراكنده بيني و دهان منتقل مي‏شود و به غشاي مغز و نخاع آسيب مي‏رساند. و در صورت مداوا نشدن منجر به مرگ مي‏شود. گاهي نيز در صورت تاخير درمان ممكن
است منجر به معلوليت‏هاي عصبي گردد.

ج) از ورود مواد غذايي همراه حجاج ممانعت به عمل مي‏آيد. مواد غذايي همراه
حجاج به مقدار اندك كه در سفرهاي زميني بدان نياز دارند، از اين قانون مستثني هستند.

د) ترجمه گواهي‏هاي بهداشتي به زبان عربي يا انگليسي با قيد تاريخ واكسيناسيون
ضروري است و هنگام ورود بايد همراه حجاج باشد.

2ـ شرايط دريافت رواديد عمره مفرده

1ـ زمان اعطاي رواديد عمره مفرده از ابتداي ماه صفر آغاز مي‏شود و تا نيمه ماه
رمضان هر سال هجري ادامه دارد كه حجاج تا شش ماه مي‏توانند اقامت داشته باشند.

135

2ـ أخذ ويزا، منحصر به داشتن مدارك قانوني سفر به منظور ورود به عربستان و
خروج از آن كشور جهت بازگشت به كشور مبدأ و يا كشور ديگري است. همچنين
گذرنامه بايد حداقل شش ماه تا پايان اعتبارش باقي مانده باشد.

3ـ به منظور تسهيل در كار عمره‏گزار و صرفه ‏جويي در وقت وي بايد درخواست
ويزاي عمره از طريق يكي از شركتهاي مجاز صورت گيرد كه در اين زمينه فعاليت
مي‏كنند.

4ـ شرايط بهداشتي:

الف) از حجاجي كه كشور آنها مبتلا به وبا است و يا بخشي از كشور مبتلا به تب زرد
است، در خواست مي‏شود تا گواهي واكسيناسيون عليه اين بيماري را ارائه دهند.

ب) از حجاج در خواست مي‏شود تا گواهي واكسيناسيون عليه بيماري منژيت را ارائه
دهند.

136

ج) ترجمه گواهي‏هاي بهداشتي به زبان عربي يا انگليسي با قيد تاريخ واكسيناسيون
ضروري است و هنگام ورود بايد همراه حجاج باشد.

5ـ در صورت نبودن اين قبيل شركتها در كشوري، و يا نداشتن نمايندگي عربستان در
آن كشور، اين كار به صورت زير انجام مي‏گيرد:

الف) به كساني كه ويزاي عمره درخواست مي‏كنند بدون نياز به شرط قرارداد با
شركتهاي عامل در زمينه عمره، به آنها ويزا داده مي‏شود. و در صورت نبودن نمايندگي (عربستان) بايد به نزديك‏ترين كشوري كه نمايندگي در آن مستقر است مراجعه گردد.

ب) عمره‏گزار بايد يك فقره چك بانكي يا معادل آن به مبلغ 300 دلار آمريكا همراه
خود داشته باشد.

ج) عمره‏گزار به محض رسيدن به پايانه ورودي طي قراردادي با شركتهاي مجاز كه
در آنجا دفاتري دارند بايد كتبا متعهد شود. عمره‏گزار بدون دستيابي به اين قرارداد
نمي‏تواند به كشور عربستان وارد شود.

3ـ رواديدهاي اعطايي

كشور عربستان، رواديد گردشگري و يا زائر، صادر نمي‏كند بلكه فقط دو نوع رواديد
را كه مختص مسلمانان است، صادر مي‏كند: 1ـ رواديد زائر. 2ـ رواديد اقامت. در همه

137

موارد بايد ميهمان داراي كفيلي سعودي باشد (خواه كفيل فرد و يا شركت باشد) تا رفتار
او را در عربستان تضمين كند.

اعتبار رواديد براساس يك‏ماه قمري، و نه ميلادي است. بنابراين اگر زائر يك ماه
ميلادي در عربستان اقامت داشته باشد، يك يا دو روز اقامت اضافي داشته است كه
هنگام خروج با مشكلاتي مواجه خواهد شد.

4ـ تكميل فرم هنگام خروج

زائر به محض خروج از عربستان بايد پرسشنامه زير را تكميل كند:

المملكة العربية السعودية ..... وزارة الداخلية .... المديرية العامة للجوازات ....

بطاقة مغادرة للعمرة.

كشور عربستان سعودي .......... وزارت كشور .......... مديريت عمومي گذرنامه‏ها.........

138

كارت خروج مختص عمره ...........

الناقلة .......... (الطائرة أو السفينة، او السيارة) وسيله نقليه ............ (هواپيما يا كشتي يا
اتومبيل)

رقم الرحلة ....... (رقم رحلة الطائرة......) شماره پرواز هواپيما ......

جهة المغادرة ............ مقصد ..............................

اسم الكامل .............. نام كامل .........................

الجنسية ................. تابعيت ............................

الجنس .................. جنس. (مذكر يا مؤنث) .................

رقم جواز السفر ......... شماره‏گذرنامه ...............

عدد المرافقين ........... تعداد همراهان ................

ذكور أناث ........ مذكر مؤنث ..........

139

* پرسش

فصل 7 بخش 1

1ـ هر ساله اعطاي ويزا (رواديد) حج تمتع از چه تاريخي آغاز مي‏شود؟

2ـ آخرين روز اعطاي رواديد حج تمتع چه تاريخي است؟

3ـ هر حاجي بايد داراي چند فقره چك به ريال سعودي، يا دلار آمريكا داشته باشد؟

4ـ گواهي واكسيناسيون عليه چه بيماري‏هايي ضرورت دارد؟

5ـ آيا ورود مواد غذايي همراه حجاج مجاز است؟

فصل 7 بخش 2

1ـ زمان اعطاي ويزاي (رواديد) عمره مفرده از چه زماني آغاز مي‏شود؟

2ـ مدت اعتبار باقيمانده گذرنامه براي عمره مفرده حداقل چند ماه بايد باشد؟

3ـ آيا گواهي‏هاي بهداشتي بايد ترجمه شود؟

4ـ يك فقره چك بانكي عمره‏گزار بايد به چه مبلغي باشد؟

فصل 7 بخش 3

1ـ اعتبار رواديد براساس ماههاي قمري است يا ميلادي؟

2ـ رواديدهاي اعطايي چند نوع است؟

140

فصل هشتم برپايي جشنها و يادبودها

143

برپايي جشنها و يادبودها⁽¹⁾

علماي عربستان از سالها پيش، برپايي جشنها و يادبودهاي ملي را در عربستان تحريم
كرده‏اند؛ زيرا به نظر آنان اين كار مشابهت با كفار و بدعت در دين خدا است. بنابراين با
هيچ جشني جز عيد قربان و فطر موافق نيستند. به اعتقاد آنان جشن تولد،⁽²⁾ نوعي
عبادت است كه خداوند اجازه آن را نداده است. همچنين مشابهت با نصاري و ديگر كفار است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- سايت نورالاسلام: شيخ د. محمدبن عبداللّه‏ آل الهبدان: www.islamlight.net/index.php

2- معمولاً كساني كه جشن تولد مي‏گيرند مدعي آن نيستند كه اين عمل را بخاطر دين انجام مي‏دهند بلكه
اين كار نوعي يادبود محسوب مي‏شود و ارتباطي به دين و يا شباهت به كفار ندارد.

145

روز مادر⁽¹⁾، و جشن ملي⁽²⁾ نيز مشابهت با كفار دارد.

با وجود تحريم، جوانان عربستاني روز ملي را به شيوه شادماني در مسابقات فوتبال جشن مي‏گيرند. اين جوانان تمايلات خود را مانند اسكيت‏سواري، دوچرخه‏سواري، به نمايش مي‏گذارند. به طوري كه برخي از آنان اقدام به نمايشهايي خيره كننده و در مواردي خطرناك مي‏كنند. از سويي ديگر حضور امنيتي وسيع، نيز جالب توجه است. در چنين حالتي ماموران امنيتي وظيفه ساماندهي اماكن و تسلط بر تخلفات را دارند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- خداوند سبحان مي‏فرمايد: «به پدر و مادر خويش احسان كنيد» (بقره: 83؛ نساء: 36؛ انعام: 151)، «به انسان توصيه كرديم با پدر و مادرش به نيكي رفتار كند» (عنكبوت: 8) خداوند ما را به تكريم پدر و مادر
امر مي‏كند. بنابراين اختصاص روزي به بزرگداشت، و اعطاي هدايا به آنها، مخالفتي با آيات نيست.

2- اين روز در بسياري از كشورها وجود دارد بنابراين ارتباطي به دين ندارد بلكه هدف از آن بزرگداشت
كساني است كه براي دفاع از كشور جان خود را فدا نموده‏اند. اگر چه در شرع نيز شهدا مورد تكريم قرار
گرفته‏اند.

146

شيخ حمودبن عبداللّه‏ تويجري متوفي به سال (1413 ه .) مي‏گويد: از جمله موارد
مشابهت با دشمنان خداوند سبحان، چيزهايي است كه بسياري بدان مبتلا شده‏اند از
جمله انتخاب اعياد زماني و مكاني است كه همه آنها بدعت است. مناسبت هاي زماني
مانند جشن تولد، جشن شب معراج، جشن نيمه شعبان⁽¹⁾ و نيز جشن تولد صالحان⁽²⁾ يا
كساني كه احتمال مي‏رود از صالحان باشند. همچنين جشنهايي كه براي بر تخت نشستن
پادشاهان برپا مي‏شود كه «عيد بر تخت نشستن» گفته مي‏شود.⁽³⁾ اين عيد از عيد نوروز
عجم گرفته شده است.⁽⁴⁾

مفتي عربستان و رئيس قضات و امور اسلامي شيخ محمدبن إبراهيم آل الشيخ (متوفي
به سال 1389 ه .) در مورد جشن ملي مي‏گويد:⁽⁵⁾ «اختصاص روزي از روزهاي سال به
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- روز تولد امام عصر، حجة‏بن الحسن ( عَجَّل ‏اللّه‏ تعالي فرجَه الشريف ) است.

2- منظور جشن‏هايي است كه شيعيان در سالگرد ميلاد ائمه معصومين ( عليهم السلام ) برگزار مي‏كنند.

3- سالروز به قدرت رسيدن پادشاه در عربستان جشن گرفته مي‏شود. البته برگزاري اين جشن مورد تأييد
علماي اين كشور نيست؛ آنان طي نامه‏اي مراتب گلايه خود را به پادشاه گوشزد كرده‏اند. (بنگريد: موقع
نورالاسلام، الشيخ محمدبن عبداللّه‏ آل الهبدان www.islamlight.net/index.php)

4- اين نكته به خوبي نشان مي‏دهد كه روحانيان عربستان كمترين آشنايي با اعياد ايرانيان ندارند. زيرا عيد
نوروز عيد بر تخت نشستن پادشاهان نيست. بلكه شادماني به مناسبت آغاز بهار و سال نو است.

5- فتاوي محمدبن إبراهيم آل الشيخ، ج 3، ص 107.

147

عنوان روزي خاص كه در آن سالگرد و عيد برگزار مي‏شود؛ به خودي خود بدعت و
حرام است».

شيخ بكر ابوعبداللّه‏ أبو زيد رئيس مجمع فقهي عربستان (متوفي به سال 1429 ه .) مي‏گويد:⁽¹⁾ «جشن يوبيل⁽²⁾ با اختلاف مدت و اهدافش، جشني بدعت گونه در دين،
چالشگري در امر پروردگار جهانيان، شبيه شدن به كافران، و تكريم حرمتهاي آنان است. از اين رو نهي از جشن‏هاي بدعت‏گونه واجب است. از جمله جشن‏هاي بدعت‏گونه: جشن ميلاد پيامبر اكرم⁽³⁾( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) ، جشن شب اسرا و معراج، جشن آغاز سال هجري و
ديگر اعياد بدعت‏گونه است!!! كه گمراه‏كنندگان، آنها را وارد دين كرده‏اند. بنابراين بر
نهي‏كنندگانِ اين نوع اعياد بدعت‏گونه واجب است، ابتدا نهي از برپايي جشنهاي عيد
يوبيل را اعلام كنند. خواه يوبيل نقره‏اي، طلايي، يا الماسي باشد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- عيداليوبيل بدعة في‏الاسلام، ص 25.

2- يوبيل: واژه‏اي عبري به معناي شاخ قوچ است كه از آن بوق‏هايي ساخته مي‏شود و در جشن‏ها استفاده
مي‏شود. سپس به معناي عيد در ميان يهود و نصاري هنگام سپري شدن سالهايي از تولد يا افتتاح
مؤسسه و يا پروژه‏اي استعمال شده است. پس از آن در ميان مسلمانان متداول شده است. به عنوان مثال
بعد از گذشت بيست و پنج سال «عيد يوبيل فضي»، بعد از گذشت پنجاه سال «يوبيل ذهبي»، و بعد از
گذشت هفتاد و پنج سال يوبيل الماسي گفته مي‏شود.

3- جشنهاي ميلاد پيامبر اكرم ( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) و ائمه معصومين ( عليهم السلام ) درواقع بزرگداشت دين و مروجان آن است.

148

وي مي‏افزايد:⁽¹⁾ افتتاح برخي اماكن مانند بعضي از ادارات يا شركت‏ها يا مؤسسات
به دليل سپري شدن مجموعه‏اي از سالها كه قبلاً بدانها اشاره شد، بدعت است و برپايي
جشن‏ها و توزيع هدايا و غيره به مناسبت سپري شدن سالهايي از تولد شخص، يا افتتاح
فروشگاه، يا مدرسه و يا پروژه‏اي جايز نيست. بنابراين ترك آن واجب است و بايد از آن
برحذر بود.

شيخ ابن‏جبرين از مفتيان بزرگ عربستان در پاسخ به سؤالي در رابطه با حكم جشن
گرفتن ميلاد پيامبر اكرم ( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) آورده است:⁽²⁾ «آن كار بدعت زشتي است»!

وي مي‏افزايد:⁽³⁾ جشن گيرندگان يك روز را در سال جشن مي‏گيرند در حالي كه اين
روز با روز تولد پيامبر ( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) كه روز دوشنبه بوده، برابر نيست!

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- عيداليوبيل ص 57، 58.

2- www.ibn-jebreen.com سايت اختصاصي شيخ ابن جبرين.

3- (همان)، گفته مي‏شود پيامبر ( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) روز دوشنبه متولد شده است.

149

همچنين از ايشان سؤال شده:⁽¹⁾ حكم جشن سالگرد ازدواج مردي با همسرش،
بدون نيت شبيه شدن به كفار، يا تقليد از آنها، چگونه است؟ جواب: جايز نيست؛ اين كار
از عادات ناپسند است و دليلي هم ندارد و مشروع نيست. و بدون شك، شباهت به كفار و
مشركان و اهل بدعت دارد كه اعيادي را براي تولد، وضع كرده‏اند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- www.ibn-jebreen.com/book.php?cat = 6 &book = 67 &toc = 3989 &page = 3588 &;subid =29353

150

* پرسش

فصل 8 بخش 1

1ـ در عربستان چرا برپايي جشنها و يادبودهاي ملي را حرام مي‏دانند؟

2ـ جوانان عربستاني روز ملي را به چه شيوه‏اي جشن مي‏گيرند؟

3ـ مفتي و رئيس قضات و امور اسلامي عربستان در مورد جشن ملي چه عقيده‏اي
دارد؟

4ـ جشن ميلاد پيامبر اكرم ( صلَّي اللّه عليه و آله و سلم ) از نظر مفتيان عربستان چه حكمي دارد؟

5ـ حكم جشن سالگرد ازدواج در عربستان چگونه است؟

6ـ اختصاص روزي به پدر يا مادر در تعاليم قرآني چه جايگاهي دارد؟

7ـ آيا جشن ملي با دين و اعتقادات مذهبي ارتباطي دارد؟

151