بخش 11

253

مثنوي هاي زهرايي

تربت زهرا

مرغ دل ، يك بام دارد دو هوا * * * گه مدينه مي رود ، گه نينوا

اين اسير بند قاف و شين و عين * * * گاه مي گويد حسن ، گاهي حسين

مي پرد گاهي به گلزار بقيع * * * مي نشيند پشت ديوار بقيع

مي زند سر بر سر زانوي دين * * * اشك ريزان در غم بانوي دين

عرضه مي دارد كه اي شهر رسول ! * * * در كجا مخفي بود قبر بتول ؟

از تمام نخل ها پرسيده ام * * * آري ! اما پاسخي نشنيده ام

يا اميرالمؤمنين ! روحي فداك * * * آسمان را دفن كردي زير خاك

آه را در دل نهان كردي ، چرا ؟ * * * ماه را در گِل نهان كردي ، چرا ؟

يا علي جان ! تربت زهرا كجاست ؟ * * * يادگار غربت زهرا كجاست ؟

تا زنورش ديده را شيون كنم * * * بر مزارش شعله ها برتن كنم

آه از آن ساعت كه آتش درگرفت * * * جام را از ساقي كوثر گرفت

آه زهرا تا ابد جاري بود * * * دست مولا تشنه ياري بود

محمدرضا آقاسي

خون و اشك

باز هم موسم پرپر شدن گل آمد * * * باز هم فصل فراق گل و بلبل آمد

آسمان دل ما ابري و باراني شد * * * ديده را موسم اشك و ثمرافشاني شد

254

دل بي سوز و گداز از غم زهرا دل نيست * * * دل اگر نشكند از ماتم او جز گِل نيست

عمر كوتاه تو اي فاطمه فهرست غم است * * * قبر پنهان تو روشنگر اوج ستم است

رفتي اما زتو منظومه غم برجا ماند * * * با دل خسته و بشكسته علي تنها ماند

باغ تاراج شده ، عطر اقاقي مانده است * * * سنت دفن شبانه زتو باقي مانده است

جواد محدثي

بُغض بقيعستاني

كيستي بغض بقيعستاني ام * * * ابتداي شروه توفاني ام

كيستي تو ، واژه الكن مي شود * * * مثل بغض مانده من مي شود

ناگهاني هاي چشمان تَرَم * * * آب ، آتش مي زند بر باورم

با زبان دل تكلم كرده ايم * * * ما تو را در چشم خود گم كرده ايم

راستي آن شب كه در چشمان ماه * * * مي شكست آيينه از فرط نگاه

راستي آن شب كه موج رود رود * * * زينبي هاي غزل را مي سرود

راستي آن شب چه بر مولا گذشت ؟ * * * يا چه بر فردا و فرداها گذشت ؟

گريه كن اي چشم ! زهرايي شدي * * * مثل آيينه تماشايي شدي

اي بقيع من ! كه خاموشي تو راست * * * هرچه مي پرسم فراموشي تو راست

اي بقيع من ! كه تنهايي تو راست * * * تا ابد چشمان فردايي تو راست

اي بقيع من ! كه تنها مانده اي * * * پشت چشمان تماشا مانده اي

تو بهشتي در زمين جا مانده اي * * * از براي خاطر ما مانده اي

ما نمي فهميم عمق درد را * * * گونه زخم و كبود و زرد را

باد مي فهمد كه سرگردان تر است * * * خاك مي فهمد كه حسرت گستر است

بيد مي فهمد كه مجنون مانده است * * * لاله مي فهمد كه در خون مانده است

درد مي فهمد كه با دل هم دل است * * * گريه مي فهمد كه در كار دل است

255

آب مي فهمد كه كوثر مذهب است * * * اشك مي فهمد كه اختر مذهب است

آسماني هاي اندوه دلم * * * بي قراري هاي حسرت حاصلم

اي بقيع من ! بگو جانم كجاست * * * آي ! زهراي شهيدانم كجاست ؟

لحظه ها ، اي دردها ، اي كوه ها ! * * * اُم كلثومي ترين اندوه ها

تكه تكه درد در جان من است * * * يك دل صد پاره مهمان من است

تكه اي از خاك را برداشتند * * * آسمان را جاي آن بگذاشتند

اي مدينه ! آسمان داري كني * * * عشق را در سوختن ياري كني

انتظارم ، كاش ! پايان مي گرفت * * * چشم زائر حسرتم ، جان مي گرفت

تا دوبيتي هاي من باراني است * * * مثنوي هايم بقيعستاني است

پرويز بيگي حبيب آبادي

مادر نسل عشق

شب است و هم آواز شيدايي ام * * * پر از مثنوي هاي زهرايي ام

شب است و دل من پر از هاي و هوست * * * پر از بوي عشقم ، پر از بوي دوست

شب است و من و غربت زمزمه * * * شب است و من و باز ، يا فاطمه

الهي ! به درگاه لطفت غريب * * * فقير آمدم ، غرق « أمّن يجيب »

مران از درت ، اين دل خسته را * * * اجابت كن اين مرغ پربسته را

كه امشب به لطف تو گويا شوم * * * معطر به اندوه زهرا شوم

گل داغ او را تبسم كنم * * * دلم را در آن بحر غم ، گم كنم

هلا ! عصمت سبز ، يا فاطمه * * * گل اشك ، پرپرترين زمزمه

خبر آمد از غيب ، زهرا تويي * * * به بام جهان ، مهر يكتا تويي

تو زهرا ، زكيه ، تو مرضيه اي * * * به باغ رسالت ، گلي ، ميوه اي

تويي فاطمه ، وارث فصل عشق * * * تويي فاطمه ، مادر نسل عشق

256

بهشتي گل باغ بابا تويي * * * بتولي تو ، امّ ابيها تويي

رسول خدا گفت : ماه مني * * * تو آيينه اي روشن روشني

تويي نور چشم رسول خدا * * * محبانت از خشم آتش جدا

خدا را ، فروغ ولايت تويي * * * نبي را ، امين نبوت تويي

عزيز خدا ، نور چشم نبي * * * تو يار علي ، مادر زينبي

شهادت ، گلي از گلستان توست * * * و مظلوميت ، طفل دامان توست

هلا ! دختر درد ، بانوي غم * * * عروس مصيبت ، كبود ستم

گل ياس پرپر ، بهار كبود * * * كدامين خزان ، خنده ات را ربود

بگو با دلم اي غم دلنشين * * * چه داغي تو را زد چنين بر زمين

كدامين جنون ، پرپرت كرد و رفت * * * و در شعله خاكسترت كرد و رفت

تو اي سوره داغ ، تفسير درد * * * چه گويم كه با روح تو ، غم چه كرد

قسم مي خورم اين غم بي ستون * * * برون است از طاقت ما ، برون

تو در داغ زهرا ، هلا ! چرخ پير * * * چهل اربعين ، روزه غم بگير

هلا ! سوره كوثر ، اي عشق ناب ! * * * گل ياس پرپر ، گل شعله تاب !

زتو گفتم اما ، چه اندك ، چه كم * * * تو از نسل دردي ، تو از نسل غم

دريغا ! كه عالم ، سرايت نبود * * * شدي پرپر از سيلي غم چه زود

شدي پرپر و بي نشان مانده اي * * * تو در فصلي از آسمان مانده اي

نيستان غربت ، غرور كبود * * * تو را كاشكي ! روح من مي سرود

تو رازي ، كه ناگفته ماندي هنوز * * * و من ماندم و اين غم سينه سوز

به مدح تو ، من شاعري الكنم * * * من بي زبان ، از تو دم مي زنم

من بي زبان ، گشته ام مات تو * * * مريدم ، مريد كرامات تو

بلند است فهم تو ، اي نور ناب * * * تو اي روح آيينه ! بر من بتاب

نگفتم تو را ، اي غم معنوي * * * به پايان رسيد ، آه ، اين مثنوي !

سرودم تو را باز هم ناتمام * * * رسيدم به پايان خود ، والسلام

257

رضا اسماعيلي

ضريح گمشده

عشق من ! پاييز آمد مثل پار * * * باز هم ، ما بازمانديم از بهار

احتراق لاله را ديديم ما * * * گل دميد و خون نجوشيديم ما

بايد از فقدان گل ، خون جوش بود * * * در فراق ياس ، مشكي پوش بود

ياس بوي مهرباني مي دهد * * * عطر دوران جواني مي دهد

ياس ها يادآور پروانه اند * * * ياس ها پيغمبران خانه اند

ياسِ خوشبوي محمد ، داغ ديد * * * صد فدك زخم از گل اين باغ ديد

مدفن اين ناله غير از چاه نيست * * * جز تو كس از قبر او آگاه نيست

گريه بر فرق عدالت كن كه فاق * * * مي شود از زهر شمشمير نفاق

گريه كن چون ابر باراني به چاه * * * بر حسينِ تشنه لب در قتلگاه

خاندانت را به غارت مي برند * * * دخترانت را اسارت مي برند

گريه بر بي دستي احساس كن * * * گريه بر طفلان بي عباس كن

باز كن حيدر ! تو شطّ اشك را * * * تا نگيرد با خجالت مشك را

گريه كن بر آن يتيماني كه شام * * * با تو مي خوردند در اشك مدام

گريه كن چون گريه ابر بهار * * * گريه كن بر روي گل هاي مزار

مثل نوزادان كه مادر مرده اند * * * مثل طفلاني كه آتش خورده اند

گريه كن در زير تابوت روان * * * گريه كن بر نسترن هاي جوان

گريه كن زيرا كه گل ها چيده اند * * * ياس هاي مهربان كوچيده اند

گريه كن زيرا كه شبنم فاني است * * * هر گلي در معرض ويراني است

ما سر خود را اسيري مي بريم * * * ما جواني را به پيري مي بريم

زير گورستاني از برگ رزان * * * من بهاري مرده دارم ، اي خزان !

زخم آن گل در تن من چاك شد * * * آن بهار مرده در من خاك شد

اي بهار گريه بار نا اميد ! * * * اي گل مأيوس من ، ياس سپيد !

258

احمد عزيزي

عفت سبز

شب است و بغض و نگاهي كه اشك باران است * * * شبي كه فاطمه بر عرش عشق مهمان است

شب است و قامت سبزي به سجده گاه نماز * * * شب است و صوت غم انگيز لحظه هاي نياز

شب است و سفره زهرا گرسنه نان است * * * گرسنه اي به در خانه نيز مهمان است

قسم به عفت سبزي كه در تو جاري بود * * * و سفره اي كه پر از بركت نداري بود

قسم به تاول پاهاي خسته ات ، زهرا ! * * * قسم به زخم كف پينه بسته ات ، زهرا !

دلم به ياد تو گاهي بهانه مي گيرد * * * و قبر گم شده ات را نشانه مي گيرد

سارا حيدري

259

رباعي ها و دوبيتي ها

زيارت

آميخته چون روح در آب و گل ماست * * * همواره مقيم دل ناقابل ماست

اي زاير عطر گل ! كجا مي گردي ؟ * * * آرامگه حضرت زهرا دل ماست

سيد حسين موحد بلخي

اندوه تو

تكرار تو كار هر شب پنجره هاست * * * اندوه تو نيز مذهب پنجره هاست

هر جمعه به خاطر تركهاي دلت * * * گلدان شكسته اي لب پنجره هاست

كوروش كياني

چون كوه

چون كوه هميشه استقامت مي كرد * * * با قامت قائمش قيامت مي كرد

آن قدر شكوفه داشت جانش كه بهار * * * در سايه رحمتش اقامت مي كرد

كوروش كياني

260

مرثيه مجسم

پرخون شده از چه زخمي ناي علي ؟ ! * * * از چيست كه گشته چاه مأواي علي ؟ !

اي مرثيه مجسم اي خاك بقيع ! * * * بر خيز و بگو كجاست زهراي علي ؟ !

سنا طرفه

كبود ياس

گل پژمرده را مي بويد امشب * * * ز اندوه نهان مي گويد امشب

علي با زمزم اشكي جگرسوز * * * كبود ياس را مي شويد امشب

محمدرضا سهرابي نژاد

اشك فلك

فلك آن شب گريبان چاك مي كرد * * * مُدام اشك از دو چشمش پاك مي كرد

شبي كه ديده ها در خواب بودند * * * علي بانوي خود را خاك مي كرد

منيژه در توميان

جست و جو

به دنبال تو مي گردند خسته * * * كبوترهاي عاشق ، دسته دسته

نشاني از مزارت نيست ، افسوس ! * * * گل من ، اي گل پهلو شكسته !

رضا اسماعيلي

261

بقيع سينه

با پاكي آبگينه دفنت كردم * * * در سبزترين زمينه دفنت كردم

ديدم كه زمين لايق تدفين تو نيست * * * در خاك بقيع سينه دفنت كردم

ايوب پرندآور

گريه مكن

اي صبح بهارآفرين ! گريه مكن * * * خورشيد سراپرده دين ! گريه مكن

يا روز گهر زديده بفشان يا شب * * * جان حسنينت اين چنين گريه مكن

احَد ده بزرگي

تب توفان

گذشته شب ، تب توفان ، شكسته * * * و بند از بند اين عالم گسسته

علي برخيز ، زينب چشم در راه * * * هنوز آن جا ، كنار در نشسته

عزيزالله زيادي

عمر گُل

امشب زغم تو آسمان بي ماه است ^{( 1 )} * * * چشم و دل ما قرين اشك و آه است

رفتي به جواني از جهان ، يا زهرا ! * * * گُل بودي و عمر هر گُلي كوتاه است

بهمن صالحي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 . لحظه سرودن اين رباعي ، مصادف با واقعه خسوف ماه در شب شهادت حضرت فاطمه زهرا ( عليها السلام ) بوده است .

262

زخم لاله

چرا بي تاب و غمگيني ، مدينه ! * * * چو لاله ، زخم آذيني ، مدينه !

زدرد و رنج خاتون دو عالم * * * نهفته بُغض سنگيني ، مدينه !

ميرعلي محمدنژاد

خانه داري

مدينه از چه اين سان بي قراري * * * تو هم از داغ زهرا سوگواري

مدينه ديده اي جززينب من * * * كند يك چارساله خانه داري ؟

محمود شريفي « كميل »

غربت زينب

بيا اي ديده تا امشب بگرييم * * * درون چل حصار تب بگرييم

زداغ حضرت زهرا بناليم * * * براي غربت زينب بگرييم

محمود شريفي « كميل »

مدفن ناشناس

مهتاب شب هراس را پيدا كن ! * * * برگرد و شميم ياس را پيدا كن !

برگرد و براي گريه هامان امشب * * * آن مدفن ناشناس را پيدا كن

حميدرضا شكارسري

263

عزاي زهرا

بيا تا عاشقانه پربگيريم * * * عزاي دخت پيغمبر بگيريم

بيا تا در جوار بقعه دل * * * سراغ از بانوي اطهر بگيريم

ميرعلي محمدنژاد

تشييع جنازه

امشب دل سنگ كوچه ها مي گريد * * * يك شهر خموش و بي صدا مي گريد

تشييع جنازه غريب زهراست * * * تابوت به حال مرتضي مي گريد

جعفر رسول زاده « آشفته »

حال زينب

دلم تا پاسي از شب گريه مي كرد * * * ز غصه ، ناله بر لب گريه مي كرد

فلك از ديده گريان علي بود * * * علي بر حال زينب گريه مي كرد

شيدا نيشابوري