بخش 16

378

رباعي ها و دوبيتي ها

سفير عشق

آوازه آن سفير عشق ازلي * * * پيچيد به هر ديار ، با صوت جلي

هرجا كه قدم نهاد و هرجا كه نشست * * * صد قافله شد اسير اولاد علي ( عليه السلام )

سيدعلي اصغر موسوي « سعا »

پيام عاشورا

هرگز نگذاشت تا ابد شب باشد * * * او ماند كه در كنار زينب باشد

سجاد كه سجاده به او دل مي بست * * * تدبير خدا بود كه در تب باشد

منيره هاشمي

سجاده

قد قامت تو كلام عاشورا بود * * * آميخته با قيام عاشورا بود

سجاد ! پس از غروب آن ظهر غريب * * * سجاده تو پيام عاشورا بود

منيره هاشمي

379

سوگ سروده ها

ماتم سجاد

دل سودا زده ام ناله و فرياد كند * * * هر زمان ياد غم حضرت سجاد ( عليه السلام ) كند

بي گمان ، اشك به رخساره بريزد از چشم * * * هركه يادي زغم آن شه عُباد كند

بود در تاب و تب و بسته به زنجير ستم * * * آنكه خلقي زكرم ، از اَلَم ، آزاد كند

به جز از شمر ستمگر ، نشنيدم دگري * * * باتن خسته ، كسي اين همه بيداد كند

تن تب دار و اسيري و غم كوفه و شام * * * واي اگر شكوه اين قوم ، بر اجداد كند

خون ببارد ز دو ديده به غم مرگ پدر * * * چون كه از واقعه كرب و بلا ياد كند

غير زينب ( عليها السلام ) ، كه بود قافله سالار وفا * * * كس نبودي كه بر آن غمزده امداد كند

نتوان ماتم سجاد ( عليه السلام ) نوشتن « خسرو » * * * دل اگر سنگ بود ناله و فرياد كند

سيّدمحمّد خسرونژاد « خسرو »

سوز دل

چو ياد آيد مرا از حضرت سجاد ( عليه السلام ) يا زهرا * * * كشم از سوز دل ، در ماتمش فرياد يا زهرا

380

بسوزد شيعه را دل ، كان يگانه حجّت داور * * * غمين شد از جفاي دهر بي بنياد يا زهرا

شود جان ها فداي آن عزيز جان پيغمبر ( صلّي الله عليه وآله ) * * * كه از زهر جفاي دشمنان ، جان داد يا زهرا

خدا زين العبادش خواند اما آن ولي حق * * * نبودي لحظه اي در اين جهان ، دلشاد يا زهرا

وليد از كينه ديرينه خود كرد مسمومش * * * زدنيا رفت دلخون ، زينت عُباد يا زهرا

نگويم از زمين كربلا و از مصيباتش * * * كه دل ها خون شود از آن همه بيداد يا زهرا

نمي گويم چه حالي داشت آن مولا چو ديد از غم * * * غزالان حرم را در كف صياد يا زهرا

پس از قتل پدر ، تا آخرين دم ، ناله كرد از غم * * * به وادي مدينه ، آن شه ايجاد يا زهرا

منم « سروي » كه تلخ آيد به كامم شهد و شيريني * * * چو ياد آيد مرا از ماتم سجاد ( عليه السلام ) يازهرا

قاسم سرويها « سروي »

ياد كربلا

از گلستان لاله هاي پرپرم آيد به ياد * * * از نيستان داغ هاي خاطرم آيد به ياد

با دل خود هر زماني را كه خلوت مي كنم * * * در اسارت آنچه آمد بر سرم آيد به ياد

سالها از ماجراي كربلا بگذشت و باز * * * هر نظر آن صحنه حزن آورم آيد به ياد

هركجا آب است آتش مي زند بر جان من * * * چون نواي آب آب خواهرم آيد به ياد

هرجواني را كه مي بينم به ياد كربلا * * * گاهي از قاسم گهي از اكبرم آيد به ياد

چونكه بينم شيرخواري را كنار مادرش * * * از رباب و گريه هاي اصغرم آيد به ياد

381

مي شوم ازآتش شرم و محن چون شمع آب * * * چون زحال عمه غم پرورم آيد به ياد

من كه بر جسم پدر از بوريا كردم كفن * * * روز و شب آن جسم از جان بهترم آيد به ياد

حنجر خونين او بوسيدم و كردم وداع * * * واي دل چون آن وداع آخرم آيد به ياد

چونكه بينم كودكي سرگرم بازي با گلي * * * سرگذشت خواهر كوچكترم آيد به ياد

سيّد رضا « مؤيّد »

يعقوب آل عصمت

اي تشنه اي كه بر لب دريا گريستي * * * از ديده خون ز مرگ احبّا گريستي

تنها نه بهر تشنه لبان اشك ريختي * * * ديدي چو كام تشنه سقا گريستي

يعقوب آل عصمت اگر خوانمت رواست * * * چون در فراق يوسف زهرا گريستي

آن جا پدر ز هجر پسر گريه كرد ليك * * * اين جا تو در مصيبت بابا گريستي

گاهي به ياد وقعه خونين كربلا * * * گاهي به ياد شام غم افزا گريستي

بگذشت چون به پيش رخت سرو قامتي * * * بر قلب داغديده ليلي گريستي

در ماتم سه ساله بي ياور حسين * * * بر سوز آه زينب كبري گريستي

بودي مدام صائم و قائم تمام عمر * * * روز اشك غم فشاندي و شبها گريستي

« مرداني » از مصيبت جانسوي عابدين * * * تا باشدت ذخيره به فردا گريستي

محمدعلي مرداني

زينت سجاده عشق

بعد از آن واقعه سرخ ، بلا سهم تو شد * * * پيكر سوخته كرب و بلا سهم تو شد

بعد از آن واقعه هفتاد و دو آيينه شكست * * * ناگهان داغ دل آينه ها سهم تو شد

382

بعد از آن واقعه آشوب قيامت برخاست * * * بر سر نيزه سر خون خدا سهم تو شد

بعد از آن واقعه خون جوش زد از چشمانت * * * خطبه اشك براي شهدا سهم تو شد

بعد از آن واقعه در هروله آتش و خون * * * در شب خوف و خطر خطبه « لا » سهم تو شد

بعد از آن واقعه در فصل شبيخون ستم * * * خوردن زخم زشمشير جفا سهم تو شد

خيمه نور تو در فتنه شب سوخت ولي * * * كس نپرسيد كه اين ظلم چرا سهم تو شد

بعد از آن واقعه ، اي زينت سجاده عشق ! * * * از دلت آينه جوشيد و دعا سهم تو شد

بعد از آن واقعه ، اي كاش كه مي مردم من * * * مصلحت نيست بگويم كه چه ها سهم تو شد

بعد از آن واقعه سرخ حقيقت گل كرد * * * كربلا در تو درخشيد ، خدا سهم تو شد

رضا اسماعيلي

اندوه سر به مهر

خورشيدوار اگرچه تو تب دار مانده اي * * * با چشمهاي سوخته بيدار مانده اي

وقتي ستاره ها همگي پلك بسته اند * * * آيينه اي فراروي انظار مانده اي

در سوز و ساز خرمن گلبرگهاي سرخ * * * باران اشك بر سر گلزار مانده اي

تا قافله از اين همه پاييز بگذرد * * * بادستهاي سبز علمدار مانده اي

اندوه سر به مهر تو را فاش مي كنند * * * اين سجده ها ، چو رازنگهدار مانده اي

محمد تقي اكبري

383

اين دور رفت و . . .

زنجير اگر دليل بريدن شود بد است * * * نه آن كه اتصال مسافر به مقصد است

اين جا نپختگي است نرفتن ميان بند * * * اي خوش اسارتي كه اسيرش زبانزد است

بايد هنوز يار نگفته قبول كرد * * * بايد نرفت اگر كه صلاحش « بماند » است

نوشيدن از شهادت ـ اين جام خاص هم ـ * * * گر قيمتش خرابي ميخانه شد رد است

او مي دهد پياله ولي اين كه تا كجا * * * نوبت كفاف مي كند ، آمد ، نيامد است

اين دور رفت و نوبت نوشيدنت گذشت * * * سهم تو آبياري باغ محمّد است

عباس چشامي

ميراث دار خون و خطبه

گل كرد خون و غريبي در عمق چشمان سجّاد * * * آتش گرفت و فرو ريخت با خيمه ها جان سجّاد

دردي بزرگ و صميمي با دست خود شانه مي زد * * * بر روح عصيانگر باد ، موي پريشان سجاد

طوفان سختي خبر داد : يك مرد از اسب افتاد * * * سجاده ها گُر گرفتند از اشك پنهان سجاد

384

آيينه ها ضجّه كردند با سينه اي پاره پاره * * * وقتي كه رنج اسارت گرديد مهمان سجاد

گنجشكهاي هراسان ، آشفته سر مي دويدند * * * گاهي به دامان زينب ، گاهي به دامان سجاد

يك كاروان غيرت و درد با قفل و زنجير مي رفت * * * ميراث خون بود و خطبه ، ميراث دستان سجاد

برنيزه هاي اسيري صد شعله روييد وقتي * * * گل كرد خون و غريبي در عمق چشمان سجاد

منيژه درتوميان

غروب سرخ كبوتر

شب بود و درد و پريشاني ، شب بود و اسبهاي رها در باد * * * گويي زمين تبلور ماتم بود ، گويا زمان گواهي بد مي داد

محزون و دل شكسته و نا آرام ، در لحظه هاي ناخوش و نافرجام * * * حالت چگونه بود زماني كه ، خورشيد هم به روي زمين افتاد

چشمان سوگوار شما مي ديد مرگ شكوفه هاي شقايق را * * * سهم شما چه بود ، نمي دانم ، جز درد و ناله و عطش و فرياد

اي كاش هرم آه آن روز آتش به دشت فاجعه مي افشاند * * * آن اتفاق سرد نمي افتاد ، در آن زمين مرده نا آباد

آري زمان زمانه سختي بود ديدي هر آنچه را كه نبايد ديد * * * ديدي غروب سرخ كبوتر را ، قربان دردهاي دلت سجّاد

مژگان دستوري

385

نجواي عاشقانه

آقا سلام بر تو و شام غريب تو * * * آقا سلام بر دل غربت نصيب تو

از راه دور با دل رنجور آمدي * * * مرهم به غير صبر ندارد طبيب تو

باغ از صداي زمزمه ، از عطر گل تهي است * * * جا مانده در خرابه مگر عندليب تو ؟

تصوير كربلاست كه همواره روشن است * * * در چشمه زلال نگاه نجيب تو

رفتي و قرنهاست كه تكرار مي شود * * * نجواي عاشقانه « امّن يجيب » تو

فاطمه سالاروند

آغوش سجاد

وقتي كه در نينوا شد آتش هم آغوش سجاد * * * بر قامت شعله پيچيد ، فرياد تن پوش سجاد

گل واژه هاي نبوت در بغض مهتابي شب * * * تفسير خون و عطش را خواندند در گوش سجاد

چون بركه تلخ ماتم جاري شد از سينه دشت * * * زهري كه دشمن فرو ريخت در چشمه نوش سجاد

همراه آهي پياپي تا آخرين لحظه عمر * * * باري به سنگيني كوه افتاد بر دوش سجاد

386

روزي كه از ابر اندوه تاريك شد چشم خورشيد * * * روشن شد از پرتوي اشك شبهاي خاموش سجاد

همواره چون بغض باران بر لب حديث عطش داشت * * * مي شد زهر جرعه آب ، غمناله چاووش سجاد

وقتي كه ابر نگاهش سرشار از گريه مي شد * * * هر قطره در ساغر دشت مي گشت مدهوش سجاد

گر انتظار قلم را ، در بركه فرياد مي كرد * * * صدها صحيفه سخن داشت لبهاي خاموش سجاد

گلبوته هاي اجابت از باغ تسبيح مي رست * * * صد سينه ياد خدا بود در اشك خود جوش سجاد

غلامرضا شكوهي

نيمي از كربلا

تو را در كجا ، در كجا ديده بودم ؟ * * * تو را شايد آن دورها ديده بودم

تو را اي تمام دست آفتابي * * * شبي در حدود حرا ديده بودم

تو را در حرا ، در حرم ، در مدينه * * * تو را در صفا ، در منا ديده بودم

تو را بين محراب خونين كوفه * * * تو را در مقام رضا ديده بودم

تو را در همان جا كه خورشيد گل كرد * * * كنار همان نيزه ها ديده بودم

تو را بين گلهاي خونين بي سر * * * تو را . . . آه ! اي كاش ناديده بودم

تو را بيست منزل در آغوش آهن * * * در امواج جور و جفا ديده بودم

من از روز اول كه محو تو گشتم * * * تو را نيمي از كربلا ديده بودم

تو را كوهي از صبر ، انبوهي از عشق * * * تو را سوره اي از خدا ديده بودم

تو را شير مردي كه در اوج سختي * * * نشد از خدايش جدا ، ديده بودم

387

تو را با صفا چون بهار پرستش * * * تو را روح سبز دعا ديده بودم

تو مثل دل من غريبي ، عجيبي * * * تو را با دلم آشنا ديده بودم

محمد فخارزاده

دامن خيمه به بالا بزن . . .

گرچه تا غارت اين باغ نمانده است بسي * * * بوي گل ميوزد از خيمه خاموش كسي

چه شكوهي است در اين خيمه كه صد قافله دل * * * مي نوازند به اميد رسيدن ، جرسي

دامن خيمه به بالا بزن اي گل ! كه دلم * * * جز پرستاري درد تو ندارد هوسي

اي صفاي سحري جمع به پيشاني تو ! * * * باد پاييم و به گردت نرسيده است كسي

بر سر دار تمناي تو گل كرد مسيح * * * يافت از شعله ادراك تو موسي قبسي

راهي ام كن به تماشاي جمالت ، بگذار ! * * * بر سر سفره سيمرغ نشيند مگسي

چه صميمي است خدايي كه تو يادم دادي ! * * * لطف محض است اگر نيست جز او دادرسي

باز شب آمد و من ماندم و اين گريه و نيست * * * جز ابو حمزه طوفاني تو همنفسي

محمد فخار زاده

388

يادگار زلال محرّم

اي پر از بوي باران و شبنم * * * يادگار زلال مُحرم

غربت آلوده درد و ماتم * * * سيّد و سرور اهل عالم

مي شوم محو چشم تو كم كم * * * زاده مروه و نور و زمزم

دل به آيينه ها بسته ام عشق ! * * * خسته ام ، خسته ام ، خسته ام عشق !

درد در باورت ريشه دارد * * * عشق در پيكرت ريشه دارد

غم در اشك ترت ريشه دارد * * * در دل مادرت ريشه دارد

عاشقي در سرت ريشه دارد * * * سوختن در پرت ريشه دارد

سوختن سرنوشت تو بوده است * * * عاشقي در سرشت تو بوده است

حضرت عشق محو نگاهت * * * آسمان كشته روي ماهت

اي صحيفه دعاي پگاهت * * * دل پريشان چو موي سياهت

اي فقط بي گناهي گناهت * * * زينبِ خسته پشت و پناهت

شام بود و سياهي چه كردي ؟ * * * با سپاه تباهي چه كردي ؟

قصه عشق بي انتها بود * * * دستهايت به سوي خدا بود

شور در پرده نينوا بود * * * در اشارات چشمت شفا بود

كوفه هرچند ماتم سرا بود * * * باز قرآن سر نيزه ها بود

اي دعاي زلال صحيفه * * * زخميِ دودمان سقيفه

كاروان كاروان درد يك سو * * * كوفه ناجوانمرد يك سو

خطبه هاي ره آورد يك سو * * * برگ ريزان ، شب زرد يك سو

389

غربت مرد شبگرد يك سو * * * ظلمت شام نامرد يك سو

اي پرنده قفس آسماني * * * سرنوشت تو آتش نشاني

جز غم و غصه آيا چه ديدي ؟ * * * غير سختي ز دنيا چه ديدي ؟

در عطش ، روح دريا چه ديدي ؟ * * * يا امامي و مولا چه ديدي ؟

بر سر نيزه امّا چه ديدي ؟ * * * غير قرآن عظمي چه ديدي

باز هم فصل امّن يجيب است * * * عشق بر نيزه آري عجيب است

خطبه ات چيست جز شعر پرواز * * * كربلاي دگر كردي آغاز

اي صحيفه تو را مهر اعجاز * * * با شب عاشقان گشته دمساز

خوانده است از لبت عشق آواز * * * كربلا زاده كربلاساز

جان مولا مرا مبتلا كن * * * درد ديرينه ام را دوا كن

آرزومند ديدار عشقيم * * * تشنه رقص بر دار عشقيم

عاشق چشم بيمار عشقيم * * * جملگي ياور و يار عشقيم

خادم خيل انصار عشقيم * * * تا دم مرگ دلدار عشقيم

غصه ام گرچه پايان ندارد * * * دردِ عشق است و درمان ندارد

جانِ مولا مرا مبتلا كن * * * درد را با نگاهي دوا كن

سينه را سرزمين صفا كن * * * نيمه شبها برايم دعا كن

اشك را با نگه آشنا كن * * * درد ديرينه ام را دوا كن

دارم آري نشان فرزدق * * * قسمتم كن زبان فرزدق

مي رسد مردي از نسل زهرا * * * روزي از روزها بي محابا

390

تا بگيرد در اين بي كسي ها * * * عاقبت انتقام شما را

مي رسد عاقبت روح دنيا * * * مي رسد مقتداي مسيحا

مي رسد مردي از نسل احمد * * * قائم خاندان محمد

هاشم كروني شيرازي

صحيفه محرم

اي ناب ترين قصيده غم * * * سجاده صحيفه محرم

تو كوكب چارمين خاكي * * * يا سيد عابدين عالم

اين ناي تو نينواي فرياد * * * جان سوخت به بانگ نايت از غم

گل روضه سرخ كربلايت * * * از خون شهيد عشق خرّم

نام تو به سجده گاه تاريخ * * * روشن ز فروغ اسم اعظم

در باغ بهشتي دعايت * * * گل كرده زبور جان آدم

با زمزم آسماني تو * * * جاري شده چشمه هاي زمزم

سيراب ز كوثر كلامت * * * گلهاي بهشت آسمان هم

اي باغ رسالت از تو پر گل * * * وي خوي تو چون رسول خاتم

هر صفحه اي از صحيفه تو * * * بر زخم عميق شيعه مرهم

نصرالله مرداني

زخمي ترين فرياد

جا مانده از خورشيدهاي آتشين در باد * * * يك آفتاب تشنه ، يك زخمي ترين فرياد

ارديبهشتي بود سرشار از حسين عشق * * * پيچيده در آهش عطشهاي تب مرداد

391

دست يزيد فتنه را در شام شب رو كرد * * * حرفش طنين نور در شب هاي استبداد

ارثي كه از آيينه ها مي سوخت در جانش * * * صد كربلاي تشنه را شوق عطش مي داد

يك حس سرخ نينوايي ، يك صداي سبز * * * در اضطراب خيمه ها پيچيد ، يا سجاد !

حيدر منصوري

در غروبي نفس گير

پيش چشمم تورا سربريدند * * * دستهايم ولي بي رمق بود

بر زبانم در آن لحظه جاري * * * قل اعوذ بربّ الفلق بود

* * * گفتي « آيا كسي يار من نيست » * * * قفل بر دست و دندان من بود

لحظه اي تب امانم نمي داد * * * بي تو آن خيمه زندان من بود

* * * كاش مي شد كه من هم بيايم * * * در سپاهت علمدار باشم

كاش تقديرم از من نمي خواست * * * تا كه در خيمه بيمار باشم

* * * ماندم و در غروبي نفس گير * * * روي آن نيزه ديدم سرت را

ماندم و از زمين جمع كردم * * * پاره هاي تن اكبرت را

* * * ماندم و تا ابد دادم از كف * * * طاقت و تاب بعد از ابوالفضل

ماندم و ماند كابوس يك عمر * * * خوردن آب بعد از ابوالفضل

392

ماندم و بغض سنگين زينب * * * تا ابد حلقه زد بر گلويم

ماندمو ديدم افتاده بر خاك * * * قاسم آن يادگار عمويم

* * * گفتم اي كاش كابوس باشد * * * گفتم اين صحنه شايد خيالي است

يادم از طفل شش ماه آمد * * * يادم آمد كه گهواره خالي است

* * * پيش چشمم تو را سر بريدند * * * دستهايم ولي بي رمق بود

بر زبانم در آن لحظه جاري * * * قل اعوذ برب الفلق بود . . .

افشين علاء

مدينه كربلا را مي شناسد

مدينه ، كربلا را مي شناسد * * * صداي آشنا را مي شناسد

مدينه مثل كوفه بي وفا نيست * * * مدينه مثل شام پر جفا نيست

« ني » از جانش « نوا » را دوست دارد * * * مدينه ، كربلا را دوست دارد

چو زهرا از علي آن شب جدا شد * * * مدينه مادر كربُ و بلا شد

شبي كه فاطمه در بستر افتاد * * * مدينه ، كربلا را پرورش داد

كنشت و كعبه و دير از حسين است * * * مگر كه كربلا غير از حسين است ؟ !

مدينه راه و رسمش آشنايي است * * * هوا و آب و خاكش كربلايي است

مدينه ، منبع خون خدا بود * * * مدينه ، ابتداي كربلا بود

مدينه سينه راز حسين است * * * مدينه خط آغاز حسين است

بنا در كربلا ، خشت از مدينه * * * زمين از كربلا ، كشت از مدينه

در ميخانه هستي مدينه است * * * محيط و مركز مستي مدينه است

مدينه مبدأ تاريخ درد است * * * شروع قصه نامرد و مرد است

مدينه زادگاه زخم شيعه است * * * و او ، اول گواه زخم شيعه است

393

دمي كه فاطمه افتاد و جان باخت * * * قيامت از مدينه قد بر افراخت

از آن ساعت كه زهرا غرق خون شد * * * مدينه مطلع الفجر جنون شد

مدينه ، كوثر كو ؟ كوثرت كو ؟ * * * مزار دختر پيغمبرت كو ؟

مدينه راز دار زخم شيعه است * * * بقيعش در حقيقت گنج شيعه است

مدينه ، تو ديار درد و عشقي * * * توكي مانند كوفه يا دمشقي ؟

سلام اي شهر مهر و آشنايي * * * شكايت دارم از فصل جدايي

سلام اي شهر جدّ و مام و بابم * * * مدينه ، كربلا كرده كبابم !

مدينه خوب ما را مي شناسي * * * تو خاك كربلا را مي شناسي

من آن تنها گل باغ حسينم * * * حسين فاطمه را نور عينم

مگو اين آشناي دور ، اين كيست ؟ * * * كسي جز شخص زين العابدين نيست

« چه مي خواهي از اين حال خرابم » * * * مدينه ، كربلا كرده كبابم !

مدينه باز كن دروازه ات را * * * و بنگر ميهمان تازه ات را

نوايي كه چنين ناله زنان است * * * صداي بغض زنگ كاروان است

رسيده كارواني غرق ماتم * * * محرم در محرم در محرم

رسيده كارواني خورد و خسته * * * پر از دلهاي زخمي و شكسته

ره آوردش به غير از اشك و غم نيست * * * حرم دارد ولي مير حرم نيست

صدايي كه طنين شور و شين است * * * نواي كاروانِ بي حسين است

بيا بنگر مدينه كاروان را * * * ببين از كربلا برگشتگان را

سفر ما را ز همديگر جدا كرد * * * نمي داني سفر با ما چها كرد

نبودي تا ببيني اي مدينه * * * وداع زينب و اشك سكينه

نمي داني چها با ما عطش كرد * * * سكينه از عطش صد بار غش كرد

پرستوهاي عاشق دسته دسته * * * سفر كردند با بال شكسته

ستم بر آل طاها شد مدينه * * * و دين پامال دنيا شد مدينه

نگين سبز خاتم را شكستند * * * حريم اسم اعظم را شكستند

مدينه آن سري كه تاج دين بود * * * سزايش آه آيا اين چنين بود ؟

394

به سينه نينوايي ناله دارم * * * غم هفتاد و دو آلاله دارم

رسول زخمهاي كربلايم * * * يگانه وارث خون خدايم

مدينه تازه اين آغاز راه است * * * دمي بي كربلا بودن گناه است

مدينه ، فصل سخت صبر تا كي ؟ * * * بماند ماه پشت ابر تا كي ؟

مگو با من كه ديگر وقت دير است * * * كه خط عشق پايان ناپذير است

قسم بر زخم ، اگر چه غرق دردم * * * ولي يك گام از اين ره برنگردم

همان دم كه پدر افتاد و جان داد * * * تمام كربلا بر دوشم افتاد

من آن دنباله خون حسينم * * * پسر نه ، بلكه مفتون حسينم

منم از عشق خط يادگاري * * * منم حيدر تباري ذوالفقاري

زبانم سرخ و اشكم تيغ الماس * * * منم من ، امتداد دست عباس

مپرس از من چرا در پيچ و تابم * * * مدينه ، كربلا كرده كبابم !

ني ما تا قيامت ناله دارد * * * مدينه ، كربلا دنباله دارد

خليل ذكاوت

مانده اي تا برود عشق به اوج ملكوت

مانده اي تا بكشي بار مصيبتها را * * * تا كه آتش زني از داغ ، دل دريا را

مانده اي تا برود عشق به اوج ملكوت * * * تا نگيرد نگه آينه را زنگ سكوت

سبز مثل حسن و سرخ چنان خون خدا * * * دست عباسي هر چند از او گشته جدا

حلق اصغر شرر خون زده بر حنجر تو * * * شعله از ديده كشيده است علي اكبر تو

395

درد در سينه آن امت بي درد نبود * * * آه در شام سيه جز تو كسي مرد نبود

مرد بود آري همرزم تو زينب ، زينب * * * خطبه اي خواند كه آتش زد بر خرمن شب

چه به او گفتي آن دم كه فرو مرد قرار ؟ * * * عمه آرام شو ! آرام ، كه فرداست بهار

پشت ما گر چه ز بد عهدي اين قوم شكست * * * كشتي نوح زمان در گل و خوناب نشست

گرچه بر ني شرر خون خدا را ديدي * * * اشك و مشك و علم و دست جدا را ديدي

گرچه از داغ يتيمان تو گرفتي آتش * * * همه سان سوختي و گشتي خاكستروش

باز اي خاكستر ! بايد ققنوس شوي * * * خلق را در شب نفرين شده فانوس شوي

عمه آرام شو ! آرام ، علي مي ماند * * * شيعه را باز به ميقات خدا مي خواند

گفتي آرام و آرام شد آن دريا باز * * * مرد بودي كه تحمل به تو مي برد نماز

در خودت سوختي و شام تماشايت كرد * * * اين چنين بود كه طغيان دل دريايت كرد

* * *

زاده مكّه تويي ، سعي صفا يعني تو ، * * * پسر پيغمبر ، شير خدا يعني تو

لاله سرخ شهامت كه شكفتي به كوير ! * * * شيعه را شور دعا ، شوق بقا يعني تو

396

« شاه شمشاد قدان ، خسرو شيرين دهنان » * * * ماه من ، روشني آينه ها يعني تو

كربلا يك سره شولاي شقايق پوشيد * * * ميوزي سبز از آن سرخ ، صبا يعني تو

گرچه هفتاد و دو گل را همه پرپر كردند * * * همه ديدند جنون شهدا يعني تو

« آسمان بار امانت نتوانست كشيد » * * * كوه صبري كه نيفتاد ز پا يعني تو

خليل شفيعي

آتش فردا

بر دشت آتش مي چكيد از دشت خون مي رفت * * * خورشيد سمت غربت خود واژگون مي رفت

آتش به سر مي ريخت در اندوه و شرم خويش * * * بر كاروان مي زد شرر از اشك گرم خويش

مي رفت تا بر پا كند شام غريبان را * * * پنهان كند از خويش فرجام غريبان را

از دشت مي روييد عطش از خيمه ها آتش * * * مي سوخت مردي در وداع خيمه با آتش

يك خيمه بر پا مانده بود از كاروان عشق * * * در سايه او تازه مي شد داستان عشق

در سايه تبدار خيمه پيكري سوزان * * * افتاده گويي شعله اي در بستري سوزان

397

جنگاور تبدار ميدان خفته در بستر * * * او آتش فرداست اما زير خاكستر

تقدير اين بود امتداد نور در ظلمت * * * آبستن نور است آري طور در ظلمت

ناگاه پلك خيمه از هم باز شد ناگاه * * * بي تابي يك زن طنين انداز شد ناگاه

يك زن پريشان ، بي نشان خيمه و ميدان * * * اندوه مي خواند از زبان خيمه و ميدان

يك نيمه دل در التهاب عاشقان مي سوخت * * * يك نيمه در پيشاني آتش فشان مي سوخت

آتش فشاني خسته و خاموش در بستر * * * كانوني از آتش ولي در زير خاكستر

اكنون ميان كارواني مانده تنها زن * * * همچون ستون خيمه تنها مانده بر پا زن

اين بار امّا چشمهايش عزم ماندن داشت * * * از پيكري پر تب سر آتش فشاندن داشت

او خيمه را تنهاترين زخم پريشان يافت * * * وقتي كه در ميدان مجال زخم پايان يافت

ميدان ، نگاهش را به داغي تر نخواهد كرد * * * ديگر دل او را پريشان تر نخواهد كرد

گودال و خنجر آخرين اندوه زخمش بود * * * خيمه تسّلايي براي كوه زخمش بود

زن در كناري روي آتش ايستاد آرام * * * بر چشمهايش با نگاهي بوسه داد آرام

398

چشمان تبدارش به آرامي تكان خوردند * * * لختي گره در آن نگاه مهربان خوردند

از ديده پر خون آن زن داغ را فهميد * * * بوي شقايقهاي سرخ باغ را فهميد

برخاست همچون شعله اي سركش ولي لرزان * * * فرياد زد فرياد چون آتش ولي لرزان

چون شعله مي پيچيد در تاب و تبي خاموش * * * فرياد زد فرياد اما با لبي خاموش

اي كوفه ! آه اي ميزبان بي وفاييها ! * * * شمشيرهاي تو نشان بي وفاييها

اي بوسه هاي مهربانت نيزه و خنجر * * * چشم انتظار ميهمانت نيزه و خنجر

آن قدر در پس كوچه هايت فتنه پنهان شد * * * تا نامه هاي شوق تو شمشير عريان شد

مردي كه مغرب بر نمازش اقتدا كرديد * * * در نيمه راه كوچه غربت رها كرديد

كو آن كه تا ديروز امام خويش مي خوانديد ؟ ! * * * سردار روز انتقام خويش مي خوانديد ؟ !

شمشيرهاتان از شما در عشق سر بودند ! * * * ديدار او را از شما مشتاق تر بودند !

گفتيد سر ندهيم داد ، اين گوي و اين ميدان * * * دل بر خطر بايد نهاد ، اين گوي و اين ميدان

امروز اما قصه اي سرسخت و جان سوز است * * * دل بر خطر ، تنها سر مردان امروز است

399

در خاك مي يابيد سرداران بي سر را * * * اينك ببينيد آتش سردار ديگر را

اي فاتحان ننگ در معيار اين ميدان * * * اينك منم من آخرين سردار اين ميدان

اينك علمدارم علمداري اگر افتاد * * * سردارم آري دست سرداري اگر افتاد

از سرفرازاني كه تن هاشان رها مانده است * * * اي نيزه داران يك سر ديگر به جا مانده است

پيوسته آتش مي زند بر جان اين سردار * * * معراج سرها بي حضور آخرين سردار

مردي كه سوداي سپيد عشق در سر داشت * * * در اشتياق سرخي ميدان علم برداشت

تب مي زند آتش به جانش باز مي افتد * * * باز آسمان آبي از پرواز مي افتد

تقدير اين بود ، اقتدار نور در ظلمت * * * آبستن نور است آري طور در ظلمت

روي لبان آسمان ديگر سرودي نيست * * * در گوش خاك تشنه لب نجواي رودي نيست

تنها سكوت سرخ تنها رنگ مي بازند * * * در پايكوبيهاي اسباني كه مي تازند

بر دشت آتش مي چكيد از دشت خون مي رفت . . . * * * احمد رضا قديريان

400

شبيه صبح محمد شب علي . . .

تمام شد همه رفتند ؟ يك صدا پرسيد * * * صدا جواب نمي خواست از خدا پرسيد

خدا صداي تو را شور مستمر مي خواست * * * شبيه خون پدر گرم و شعله ور مي خواست

چنان كه صبح گلويت نفس نفس مي زد * * * شب غليظ زمين را عجيب پس مي زد

صداقتي است صدايت كه تا ابد باقي است * * * بگو كه دور بگيرد صحيفه ات ساقي است

تو اي صحيفه راز ، اي فراتر از هستي * * * شبيه صبح محمد شب علي هستي

شبانه تا سر خود را ز سجده برداري * * * يكي دو آينه از صبح بيشتر داري

تمام « دل » شده بودي دعا كه مي خواندي * * * سمند روح به سمت خدا كه مي راندي

و اشك اشاره خوبي است بر زلالي تو * * * و دل نشانه خوبي ز بي زوالي تو

دلت عجيب به صبر جميل عادت داشت * * * به هجرتي ابدي يك مدينه الفت داشت

كسي چنان كه تويي هيچ كس نخواهد شد * * * به سرفرازي عنقا ، مگس نخواهد شد

چقدر عشق و سخاوت به خاكيان دادي * * * گرسنگان زمين را شبانه نان دادي

401

هميشه قاعده آسمان نگاهت بود * * * و تا طلوع سحر ، صبح در پناهت بود

تو را چگونه بگويم ! تو را ! . . . ؟ نمي دانم * * * كه در شكوه بلند تو سخت حيرانم

در آستان شما از سكوت مجبورم * * * توان از تو سرودن نبود ، معذورم

و اين چكامه فقط ذكر سجده اي سهو است * * * و بي تو هر چه بگوييم تا ابد لهو است . . .

سيد اكبر مير جعفري

حضرت سجّاد

اف بر تو اي يزيد ، چه بيداد كرده اي * * * خود را امير داد قلمداد كرده اي

فرزند لات و هُبَل از عدالت است * * * ما را اسير اين ستم آباد كرده اي

پيش حريم پاك ولايت چه با غرور * * * توهين به شأن حضرت سجاد كرده اي

هرگز گمان مبر دل اجداد خويش را * * * با قتل عام آل علي شاد كرده اي

تاريخ بر سياهي شب ثبت مي كند * * * اين شعر ناصواب كه ايراد كرده اي

روزي كه مي نهند ترازوي عدل و داد * * * بنگر به آتشي كه خود ايجاد كرده اي

آن روز چون تو را به صف محشر آورند * * * اهل عذاب دست شكايت برآورند

محمد شجاعي