بخش 17

402

رباعي ها و دوبيتي ها

پيغام تو

بيزارم از آن حنجره كو زارت خواند * * * چون لاله عزيز بودي و خارت خواند

پيغام تو ورد سبز بيداران است * * * بيدار نبود آن كه بيمارت خواند

سلمان هراتي

امام عشق

بهار آسمان چارميني * * * غريب اما ، امامت را نگيني

همه از كربلا تا شام گفتند : * * * امام عشق ، زين العابديني

عبدالحسين رحمتي

آينه باران

نگاهت ابر گرياني است در شام * * * عجب آيينه باراني است در شام

خبر در شهر پيچيده است آري * * * حضورت مثل طوفاني است در شام

عبد الحسين رحمتي

صحيفه

چه رازي داشت آخر سجده هايت * * * چه كردي در صحيفه با دعايت

كه مي آيد خيالم هر شب و روز * * * به پابوس شهيد كربلايت

عبدالحسين رحمتي

403

شهيدان تو

چه مي شد خاك دامان تو باشم * * * شبي مهمان چشمان تو باشم

بيا مولاي من امشب دعا كن * * * كه من هم از شهيدان تو باشم

عبدالحسين رحمتي

زمزمه اشك

دعايش زمزم اهل يقين است * * * طراوت بخش هر اندوهگين است

مناجات پر از سوز صحيفه * * * نسيم روح زين العابدين است

غلامرضا كاج

آئينه سجاد

نواي نينوا در ياد مانده است * * * و رقص شعله ها در باد مانده است

از آن مردان جانباز سرافراز * * * به جا آئينه سجاد مانده است

غلامرضا كاج

سرگرم شد آتش . . . !

آگه چو شد از حالت بيماري او * * * دامن به كمر بست پي ياري او

چون ديد كسي بر سر بالينش نيست * * * سرگرم شد آتش به پرستاري او !

محمّدعلي مجاهدي « پروانه »

405

امام باقر ( عليه السلام )

407

گل سروده ها

دُرّ درياي حقيقت

در مديح صادر اوّل امام پنجمين * * * كش بود مدّاح ذات ذوالجلال ذوالمنن

شبل حيدر سبط پيغمبر خديو انس و جان * * * مخزن علم النبيين كاشف سرّ و علن

حضرت باقر ضياء ديده خيرالنساء * * * حامي شرع رسول الله هوادار سنن

كوي او چون خانه حق قبله اهل يقين * * * اسم او چون اسم اعظم دافع رنج و محن

من چه گويم وصف ذاتش جز كه عجز آرم به پيش * * * درّ درياي حقيقت را كه مي داند ثمن

خصم اگر ورزيد كين با وي فزودش عز و جاه * * * مرسليمان را نكاهد قدر ، كين اهرمن

طعنه بر عرش برين هردم زند ارض بقيع * * * تا كه آن نور الهي يافت اندر وي وطن

408

تا كه اندر باختر خورشيد مي گردد نهان * * * تا كه از خاور شود هر صبحدم پرتوفكن

دوستانش چون صغير آزاد از قيد و هموم * * * دشمنانش در حصار غم چو مور اندر لگن

محمدحسين « صغير » اصفهاني ( 1312 ـ 1390 هـ . ق )

سپهر دانش

بيا كه فصل بهار است و وقت عيش و طرب * * * نهاده بلبل و گل بهر بوسه لب بر لب

نشاط روي چمن بين كه شست ابر بهار * * * زگرد عارض بستان غبار رنج و تعب

شد از بنفشه چمن چون بهشت غرق عبير * * * شد از شكوفه زمين چون سپهر پركوكب

درخت تاج مرصع نهاد بر سر و دوخت * * * صبا به قامتش از پرنيان سبز سلب

زهي طراوت گلهاي آتشين رخسار * * * زهي لطافت بت هاي سيمگون غبغب

بيا كه مژده رحمت رسيد و خواند سروش * * * سرود تهنيت خسرو خجسته نسب

هلال ماه رجب شد چو از افق پيدا * * * درآمد آن مه من با هزار وجد و طرب

زبرج علم درخشان ستاره اي بدميد * * * كه مهر و مه زفروغش بحيرتند و عجب

409

كنار فاطمه دخت حسن شگفت گلي * * * كند چوماه تجلي در اين مبارك شب

نهال گلشن دين نور ديده زهرا * * * سپهر دانش و بينش محيط علم و ادب

شه سرير ولايت محمد بن علي * * * كه آمدش زخدا باقرالعلوم لقب

توان در آينه روي او خدا را ديد * * * كه اوست مظهر آيات ذات اقدس رب

كمال و دانش و تقوي زمكتبي آموز * * * كه چرخ كسب فضايل كند از آن مكتب

گرفت خاك عرب روشني زچهره او * * * چوجلوه كرد جمالش بر آسمان عرب

درخت علم و كمالش زعذب و شيريني است * * * چو شاخه هاي درختان نخل غرق رطب

مه سپهر فضيلت كه نور دانش او * * * زهم دريد حجاب ضلال و جهل و شغب

كلام اوست فروزنده تر زاختر وماه * * * حديث اوست گرانمايه تر زسيم و ذهب

زهي خطيب بليغي كه تا ابد خطبا * * * چو درّ لئالي طبعش كنند زيب خطب

« رسا » به ساحت مطلوب حق رسيد كسي * * * كه در طريق ولايش نهاد پاي طلب

دكتر قاسم « رسا »

410

درياي دانش

اي آينه جمال احمد * * * و اي نام گرامي ات محمّد

از مادر و از پدر به گوهر * * * بُردي نسب از دو سو به حيدر

يك جدّ تو شاه كربلا بود * * * جدّ دگر تو مجتبي بود

چون دور قمر به « پنجه و هفت » * * * از هجرت پاك مصطفي رفت

ميلاد تو غُرّه رجب شد * * * لبريز جهان ز نور ربّ شد

اي سدره عرش و طور سينين * * * و اي نوگل باغ آل ياسين

اي نور تو ، نور نخله طور * * * و اي روي تو شرح سوره نور

والشّمس شعاع ماه رويت * * * واللّيل ، سواد مشك مويت

گنجينه حكمت الهي * * * بخشنده تاج پادشاهي

اي خاكِ درِ تو افسر من * * * و اي ديده جابر از تو روشن

ناديده تو را سلام مي داد * * * جدّت كه سلام حق بر او باد

رياضي يزدي

شكافنده علوم

شبي بزرگ كه رازي بزرگ در برداشت * * * رسيد و پرده ز رازي چنان ، خدا برداشت

شبي خجسته كه فرداي آن ، به دامن باز * * * ز هرچه داشت جهان ، گوهري گرانترداشت

هلال ماه رجب بود و بدر مي تابيد * * * سپهر قدر و شرف ، آفتاب ديگر داشت

شب ولادت مولا امام باقر ( عليه السلام ) بود * * * كه خاك از قدمش جلوه مكرّر داشت

411

خوش آن طليعه كه تا ديد حضرت سجّاد * * * عزيز فاطمه جا ، در كنار مادر داشت

پدر به روي پسر جلوه خدا مي ديد * * * بنازم آينه اي را كه در برابر داشت

تو گفتي آن كه غم روزگارش از دل رفت * * * زبوسه اي كه ز رخساره پسر برداشت

دو سبط ختم رسولان ، دو رهبر خلقند * * * زهي امام كه نسبت از آن دو رهبر داشت

سلام عالم و آدم بر او كه جابر نيز * * * بر او سلام ، زفرموده پيمبر داشت

نشان زهد علي را به مسجد و محراب * * * بيان علم نبي را به روي منبر داشت

مرا چه حدّ سخن در مقام دانش او * * * كه مكتبش چو هشام فقيه پرور داشت

وجود او ، به همه ما سوا مقدّم بود * * * اگر چه خلقت او را خدا مؤخّر داشت

به علم او كه شكافنده علوم نبي است * * * خداي رونق اسلام را مقرر داشت

درون سنگر علم و عمل قيام نمود * * * بسي مبارزه ها كاندرين دو سنگر داشت

ز آزمايش پرتاب تير ، شد معلوم * * * كه آن امام همي دست و تيغ حيدر داشت

چه داغها كه به جان و دلش زغمها بود * * * چه خاطرات كه از كربلا به خاطر داشت

412

كمال و معرفتي را كه يافت « روح خدا » * * * زقطره اي است كه از بحر علم او برداشت

امام ما كه بزد پشت پا به شرق و به غرب * * * طريق پيروي از آن بزرگ رهبر داشت

متاب از در آل علي و زهرا روي * * * كه هر چه داشت « مؤيد » ز فيض آن در داشت

سيّد رضا « مؤيّد »

يا باقرالعلوم

اي ذكر جان ، ثناي تو يا باقرالعلوم * * * وي حرف دل دعاي تو يا باقرالعلوم

اي مصطفي سلام فرستاده سوي تو * * * از جانب خداي تو يا باقرالعلوم

دشنام داد دشمن و گرديد عاقبت * * * شرمنده از عطاي تو يا باقرالعلوم

جُرم من و شفاعت تو اي شفيع خلق * * * درد من و دواي تو يا باقرالعلوم

علم و كمال و حكمت و توحيد جان گرفت * * * از نطق جان فزاي تو يا باقرالعلوم

فردا به خُلد ناز فروشم ، اگر شوم * * * از نطق جان فزاي تو يا باقرالعلوم

يك لحظه واكند گره از كار عالمي * * * دست گره گشاي تو يا باقرالعلوم

413

دردا كه صبح و شام هشام از ره ستم * * * كوشيد بر جفاي تو يا باقرالعلوم

با اين همه عنايت و لطف و عطا نبود * * * زهر ستم سزاي تو يا باقرالعلوم

در گوشه بقيع مزار غريب توست * * * تاريخ رنج هاي تو يا باقرالعلوم

بالله قسم رواست كه چشم تمام خلق * * * خون گريد از براي تو يا باقرالعلوم

مظلوم زيست كردي و مسموم كين شدي * * * اين بود ماجراي تو يا باقرالعلوم

دردا كه شد نهان به دل خاك در بقيع * * * روي خدانماي تو يا باقرالعلوم

شهر مدينه شهر نبي لاله زار وحي * * * گرديد كربلاي تو يا باقرالعلوم

هرجا سفر كنم دل من در بقيع توست * * * دارم به سر هواي تو يا باقرالعلوم

غلامرضا سازگار « ميثم »

يوسف دو فاطمه

اي به تو از خالق داور سلام * * * از لب جانبخش پيمبر سلام

اي پدر عالم هستي همه * * * نجل علي يوسف دو فاطمه

شمس و قمر را به نسب اختري * * * نسل امام از پدر و مادري

اختر تابنده دانش تويي * * * بلكه شكافنده دانش تويي

عالم علم احد قادري * * * باقري و باقري و باقري

414

دانش كل نقطه اي از مكتبت * * * علم لدنّي سخني بر لبت

مدح تو از قول خدا در نُبي است * * * خُلق تو آيينه خلق نبي است

مام تو ريحانه نجل بتول * * * جابرت آورده سلام از رسول

اختر تابنده ماه رجب * * * مهر فروزنده ماه رجب

شهر رجب را تو بهين كوكبي * * * ماه فروزان نخستين شبي

جابر جعفي كه ز دانش يمي است * * * بر لبش از چشمه علمت نمي است

علم ، نهالي ز گلستان تو * * * پير خرد طفل دبستان تو

هر نفست باغ گلي از كمال * * * هر سخنت پاسخ صدها سؤال

مهر رخت اي به علي نور عين * * * بوسه گه يوسف زهرا حسين

غلامرضا سازگار « ميثم »

پور دو علي

برخيز نگارا كه بهار طرب آمد * * * عيد عجم و جشن نشاط عرب آمد

از كثرت انوار يكي روز و شب آمد * * * پايان جمادي شد و ماه رجب آمد

ماهي كه شود ملك جهان خلد مخلّد * * * از يمن قدوم دو علي و دو محمد

بر اهل ولا عيد مؤيد شده امروز * * * در جلوه رخ داور سرمد شده امروز

لبخند ، عيان بر لب احمد شده امروز * * * ميلاد همايون محمد شده امروز

در دامن خورشيد ، عيان قرص قمر شد * * * فخر دو جهان سيد سجاد پدر شد

امشب صدف بحر ولايت گهري زاد * * * يا دخت حسن فاطمه ، زيباپسري زاد

در خانه خورشيد ولايت قمري زاد * * * يا بار دگر آمنه پيغامبري زاد

اين است كه دو فاطمه را نور دو عين است * * * پور دو علي باشد و نجل حسنين است

415

اين محور دين اختر تابنده علم است * * * در قلب زمان ، نور فزاينده علم است

آرنده علم است و نماينده علم است * * * گوينده علم است و شكافنده علم است

در كنيه ابوجعفر باقر شده نامش * * * پيغمبر اسلام فرستاده سلامش

دشمن به عداوت خجل از كثرت خيرش * * * فرقي نكند گاه كرامت خود و غيرش

جبريل امين گم شده در وادي سيرش * * * شيريني جان قصه شيرين عُزيرش

علم همه يك قطره زدرياي كمالش * * * ديوانه شود عقل به توصيف جلالش

اي گوهر شش بحر ويم هفت دُر ناب * * * اي سائل انوار رخت مهر جهانتاب

بي مهر تو طاعات ، چو نقش آمده بر آب * * * خاك قدم طفل دبستان تو اقطاب

فرزند پيمبر پدر هفت امامي * * * هم فرش مكان هستي و هم عرش مقامي

انوار دل از روي نكوتر زمه تو * * * جن و بشر و خيل ملائك سپه تو

جان همه خوبان جهان خاك ره تو * * * شد باعث بينايي جابر نگه تو

ما را زگنه نيست به جز روي سياهي * * * اي چشم خداوند ، كرم كن به نگاهي

از شوق تو چون مهر تو چون داغ به سينه * * * چشمم به بقيع است و دلم سوي مدينه

اي شمع دل پنج امين و دو امينه * * * ما غرق به درياي گناه و تو سفينه

غرقيم ولي چشم به احسان تو داريم * * * با دست تهي دست به دامان تو داريم

مهر تو ثمر گشته بسي حاصل ما را * * * حب تو صفا داده بقيع دل ما را

وصف تو همي شور دهد محفل ما را * * * اين گونه سرشتند از اول گل ما را

تا حشر گُل مهر تو رويد زگِل ما * * * آواي تو پيوسته برآيد ز دل ما

416

تو كعبه اي و كعبه گرفتار بقيعت * * * پيوسته ملك سائل زوّار بقيعت

جان و دل ما شمع شب تار بقيعت * * * تا چهره گذاريم به ديوار بقيعت

اين درد فراقي كه به جان است دوا كن * * * بر ما ز ره لطف ، گذرنامه عطا كن

اي بوسه گه يوسف زهرا دهن تو * * * نقل دهن ما همه نَقل سخن تو

جان همه قربان تو و جان و تن تو * * * صد شكر كه « ميثم » شده مرغ چمن تو

غير از گل مهر تو به گلزار نبويد * * * جز مدح تو و عترت اطهار نگويد

غلامرضا سازگار « ميثم »

شكافنده علوم

عشقت به خدا ، به هردو عالم ، خوب است * * * انديشه تو ، بسانِ زمزم ، خوب است

اي ذره شكافنده ، كه آموختي ام * * * شمشير و قيام و علم با هم خوب است

سيدعلي اصغر موسوي « سعا »

417

سوگ سروده ها

زانوي غم

زمين و آسمان اي شيعه در حزن و غم است امشب * * * همه اوضاع عالم زين مصيبت درهم است امشب

امام پنجمين شد كشته از زهر هشام دون * * * مدينه غم سرا از اين غم و زين ماتم است امشب

يتيم و نوحه گر گرديد اكنون حضرت صادق * * * به بر او را ز مرگ باب زانوي غم است امشب

ولي راحت شد از رنج و مشقت حضرت باقر * * * به جنت ميهمان نزد رسول اكرم است امشب

به روي زين چو بنشستي ز دل ناليد يا جدا * * * به فريادم برس مسموم جانم از سم است امشب

عزيزانش چو بلبل زين مصيبت واابا گويان * * * به اندوه و غم و محنت سراسر عالم است امشب

هرآنچه اشگ ريزي اين زمان از ديدگان « تابع » * * * ز بهر حجت حق گرچه خونباري كم است امشب

محمّدعلي « تابع »

418

كبوتر دل

اي بوسه گاه جن و ملك خاك پاي تو * * * جان تمام عالم خاكي فداي تو

اي اختر سپهر ولايت كه تا ابد * * * عالم منوّر است به نور لقاي تو

اي شهريار كشور دانش كه در جهان * * * نشناخت كس مقام تو را جز خداي تو

اي ريزه خوار سفره ، علمت جهانيان * * * خورشيد علم كرده طلوع از سراي تو

اي باقر العلوم كه هنگام مكرمت * * * باشد هزار حاتم طائي گداي تو

هركس تو را شناخت دل از ديگري بريد * * * بيگانه گشت با همه كس آشناي تو

چندين هزار عالم و دانشور و فقيه * * * آمد برون ز مكتب بي انتهاي تو

تنها نه در عزاي تو چشم بشر گريست * * * ريزد سرشگ ، جنّ و ملك در رثاي تو

اي خفته هم چو گنج به ويرانه بقيع * * * پر مي زند كبوتر دل در هواي تو

حسين « فولادي » قمي