بخش 26
فصل چهارم: شبههشناسی؛ ردیه و دفاعیهها
فصل چهارم: شبههشناسی؛ ردیه و دفاعیهها
آدینه، احمد
بیداری زائر، اراک، نجابت، چاپ 1، 1387، 46ص، پالتویی.
شابک: 4 ـ 47 ـ 2891 ـ 964
بررسی شبهات ایجاد شده توسط جریان وهابیت برای زائران بیتالله الحرام است. نویسنده پرسشها و شبهاتی که معمولاً از طرف جریان وهابیت ایجاد میشود را گردآوری کرده و پاسخهایی برای آنها تدوین کرده است. برخی از این موارد عبارتاند از: صلوات بر آلمحمد، زیارت قبور، تبرک جستن به قبور، گریه و اقامه، مجالس عزا، استغاثه و طلب شفاعت و ساختن بنا و گنبد بر روی قبور.
آلکاشف الغطاء، محمدحسین [1] (1877 ـ 1954)
نگاهی به پندارهای وهابیت ، ترجمه محمدحسین رحیمیان، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ 1، 1376، 88ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 009 ـ 400 ـ 964
در این نوشتار برخی عقاید جریان وهابیت مثل دیدگاه آنان درباره ساختن و زیارت قبور مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
آلمكباس، محمدعیسی
التوسل عباده توحیدیه مع محاضرات الاستاذ الشیخ محمد سند ، قم، سعید بن جبیر، چاپ 1، 1426ق، رقعی، عربی.
شابک: 8 ـ 01 ـ 8793 ـ 964
بررسی ماهیت توسل و راههای اثبات آن است. نویسنده با استفاده از قرآن و منابع روایی، ضمن اثبات توسل، به نقد شبهات مطرح شده در این باره پرداخته و ضمن بررسی آنها به رد آنها نیز پرداخته است. مؤلف با اشاره به مناسک حج، به توسل به مقام ابراهیم(ع) و سعی و صفا و مروه اشاره میكند و ضمن بیان توسل گناهکاران به پیامبر، به اثبات این مطلب میپردازد که مطلق اسناد فعل به مخلوقات و توسل به آنها شرک نیست و آنچه شرک است، نگاه استقلالی به آنهاست.
ابراهیمی، محمدحسین (متولد 1329)
تحلیلی نو بر عقاید وهابیان ، قم، بوستان کتاب(دفتر تبلیغات اسلامی)، چاپ 5، 1388، وزیری.
شابک: 2-0275-09-964-978
بررسی نگرشها و بینشهای وهابیان درباره شیعه و ائمهی معصومین (ع) است. نویسنده، عقاید وهابیان را با باورهای تشیع و اهل سنت سنجیده و کوشیده است عقاید اساسی آنان را به بحث بگذارد. در گفتارهای پنجم و ششم نویسنده به بررسی زیارت و احکام قبرها و مساجد، همچنین تبرک به آثار پیامبر از دیدگاه تشیع و وهابیت پرداخته است.
ابوعلی، حسین
الوهابية جذورها التاريخية ... مواقفها من المسلمين ، قم، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث، چاپ 1، 1385، 140ص، رقعی.
شابک: 1-515-319-964-978
نقد و رديهاي بر عقايد، عملكرد و انديشه وهابيت است. وهابيت ريشه در تفكر سلفيان متعصبي مانند: ابن تيميه، ابن قيم و ابن حنبل دارد كه بسياري از معارف عميق اسلامي مانند: توسل، شفاعت و زيارت را به صرف مخالفت و تعارض ظاهري با ديگر مضامين قرآن رد كردهاند. سلفيان به دليل تعصب و جزمگرايي به جسم انگاري خدا رو آورده و نتوانستهاند حقيقت اين آيات را درك كنند. نويسنده پيدايش وهابيت و ارتباط آن با طرح استعماري انگليس را بررسي ميكند و عملكردها و انحرافات وهابيان و تعصبات كور آنها را در فهم مسائل اسلامي نشان ميدهد. وهابيت با همه امت اسلامي دشمني ميورزد و به خشونت و ترور متوسل ميشود.
احمدی میانجی، علی [2] (1304 ـ 1379)
التبرك ، تهران، نشر مشعر، چاپ 3، 1422ق/1380، 388ص، وزیری، عربی.
شابک: 1 ـ 89 ـ 6293 ـ 964
پاسخگویی به پندار باطل
كسانی است كه تبرك جستن به
آثار انبیا
و صُلَحا را، منافی و
مباین با توحید
پنداشتهاند و آن را كفر و
شرك
و عبادت غیرخدا میدانند.
كتاب حاضر در دو فصل با این
عناوین
سامان یافته است: فصل اول:
تبرک به آثار پیامبر و
صالحین شرک
یا دلیلی بر ایمان؟؛ فصل
دوم: بحثی پیرامون بوسیدن
حرم پیامبر
و ائمه(ع).
اختری، عباسعلی (متولد 1311)
زیارات ائمه و اولیا در مکتب اهلبیت علیهم السلام ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، ۱۳۸۷، 96ص، پالتویی.
شابک: 4 ـ 127 ـ 540 ـ 964 ـ 978
این نوشتار جهت پاسخگویی به شبهات پیرامون زیارت ائمه(ع) و ارائه جایگاه صحیح زیارت به طور اختصار تنظیم شده است.
اسحاقی، سیدحسین [3] (متولد 1341)
زلال هدایت: دستمایهی حاجیان بیتالله الحرام برای پاسخگویی به شبهات وهابیت ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1388، 191ص، پالتویی.
شابک: 2 ـ 147 ـ 540 ـ 964 ـ 978
فروست: رهنامه راهیان حج؛ ۲
عنوان دیگر: دستمایهی حاجیان بیتاللهالحرام برای پاسخگویی به شبهات وهابیت .
بررسی برخی شبهات که از سوی جریان وهابیت مطرح میشود، به همراه پاسخ آنها است. از جمله شبهاتی که در این کتاب پاسخ آنها داده شده موارد ذیل هستند: مهدویت، چرا شیعیان نمازهای پنجگانه را در سه نوبت میخوانند؟، چرا شیعیان بر تربت سجده میکنند؟، چرا شیعیان به در و دیوار حرم بوسه میزنند؟، شفاعت از دیدگاه شیعیان چه معنایی دارد؟، نظر شیعه نسبت به صحابه چیست.
نسیم بیداری، تهران، نشرمشعر، چاپ 1، 1388، 202ص، پالتویی.
شابک: 5 ـ 191 ـ 540 ـ 964 ـ 978
بررسی عقاید وهابیت و مخالفت ماهوی آموزههای این جریان با عقاید اصیل اهل سنّت و تشیع است. در این نوشتار، اختلافات آشكار بین وهابیت و اهل سنت به تصویر كشده شده و پاسخ وهابیان از متون علمای اهل سنت داده شده است. در بخش پایانی نیز عقاید وهابیت درباه زیارت و خواندن دعا و نماز کنار قبور به نقد کشیده شده است.
اسلامی، محسن
چهره حقیقی ابن تیمیه: پایهگذار افكار وهابیت ، قم، فقاهت، چاپ 1، 1378، 80ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 2 ـ 91807 ـ 964
بررسی زندگی ابنتیمیه و
تناقضات موجود در آراء و
نظریات وی به
ویژه در مورد دعا و زیارت
است. به نظر مؤلف ابن تیمیه
در مسائل كلامی رعایت
انصاف را نكرده و برای
رسیدن به اهداف سیاسی ـ
عقیدتی خود، در نقل بعضی
از احادیث، صداقت و امانت
به خرج نداده است. تناقضات
آراء ابن تیمیه در توسل به
پیامبر، زیارت قبور، جواز
لعن یزید بن معاویه و عدم
آن، صفات باری تعالی و
اهلبیت، در این اثر آمده
است. در پایان كتاب سخنان و
نظرات بعضی از علماء
درباره ابن تیمیه
جمعآوری شده است.
افتخاري، عبدالرضا
نصيحتي الي شيخ الوهابية: رد علي كتاب ابي بكر جابر الجزايری ، قم، موسسه ربيع القلوب الثقافيه للطباعه و النشر، چاپ 1، 1382، 32ص، رقعی.
شابک: 9-4-93610-964
اين نوشتار به زبان عربي در پاسخ به شبهات "جابر جزايري" و برخي عقايد وهابيت نگاشته شده است. مطالب كتاب عمدتاً با استناد به آيات قرآن همراه است.
امین، سیدمحسن (1865-1952م)
تاريخچه، نقد و بررسي عقائد و اعمال وهابيها ، ترجمه و نگارش سيدابراهيم سيدعلوي، تهران، موسسه انتشارات اميركبير، چاپ 5، 1386، 536ص، وزیری.
شابک: 2-0261-00-964
عنوان اصلی: کشف الارتیاب فی تباع محمد بن عبدالوهاب .
نقد و بررسی دیدگاهها و عقاید جریان وهابیت است. در این کتاب طی شش فصل این عناوین بررسی شده است:1.تاریخچه، حادثهها و رویدادها؛ 2.اصول اساس در پاسخگویی به شبهات وهابیها؛ 3.عقاید و پایههای مذهبی وهابیان؛ 4.عقاید افراطی وهابیان؛ 5.طرح مسائل مورد اختلاف میان وهابیها و دیگر مسلمانان و تحلیل و بررسی آنها؛ 6.برخی از فتاوای وهابیان و بررسی آنها.
امینی، عبدالحسین [4] (1281 ـ 1349)
الزیارة، به کوشش محمد الحسون، قم، نشر مشعر، چاپ 1، بیتا، 263ص، رقعی.
بررسی زیارت اهلبیت
علیهم السلام و اصحاب و
تابعین پیامبر (ص ) است. نیز
به مسأله انتقال جنازه
اموات به اماكن غیر از
محلّ وفات و بررسی استدلال
مخالفان و اثبات نظر شیعه
پرداخته است. تهیه كننده
این مجموعه، این دو مسأله
را به خاطر اهمیت آنها، از الغدیر تفكیك و به صورت
مستقل ارائه نموده است.
تبرک و توسل، تدوین و ترجمه جواد محدثی، قم، مركز پژوهشهای فارسی الغدیر، چاپ 1، 1376، 56ص، پالتویی.
مجموعهای برگرفته از
دیدگاهها و تحلیلهای
مرحوم علامه امینی در کتاب الغدیر و خلاصه شده بخش
«زیارة مشاهد العترة
الطاهرة» جلد پنجم این
کتاب است. موضوع این بخش
درباره تبرک و توسل به
ائمه اطهار(ع) است. تدوین
کننده کتاب را در پنج بخش
با عناوین: تبرک به قبور؛
انتقال جنازه به حرمها؛
سابقه تاریخی نقل جنازه؛
نذر و نیاز، توسل به
اهلبیت تنظیم کرده است.
ایرانی، حسین (متولد 1323)
زائر حریم یار: نقد ادبی وهابیان، قم، مسجد مقدس جمكران ، چاپ 1، 1387، 52ص، رقعی.
شابک: 0 ـ 136 ـ 973 ـ 964 ـ 978
عنوان دیگر:نقد ادبی وهابیان .
بررسی ماهیت زیارت و آثار آن و بررسی سیره پیامبر اسلام(ص) درباره آن است. در این نوشتار سعی شده ادله جواز و استحباب زیارت با توجه به آیات و روایات نبوی و سیره آن حضرت بررسی شده و شبهات وهابیان مبنی بر تحریم زیارت قبور و شرك خواندن این عمل نقل و نقد گردد. نگارنده همچنین به تبیین مبانی شیعه در امر زیارت و معتقد بودن آنان به عبادت نكردن امامان معصوم(ع) در حین زیارت آنان پرداخته و حقیقت زیارت را تبرك جستن به آن ذوات مقدسه عنوان نموده است.
بابائیآریا، علی
آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاههای جریان وهابیت، زیر نظر محمدتقی فخلعی، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1387، 71ص، پالتویی.
شابک: 1 ـ 131 ـ 540 ـ 964 ـ 978
بررسی پیشینه وهابیت، و نقد عقاید آنان در موضوعات مختلف از جمله تبرک و زیارت قبور پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) است.
بلاغی، محمدجواد [5] (1864 ـ 1933م)
الوهابیة وأصول الاعتقاد، به کوشش محمد علی حكیم، قم، نشر مشعر، بیتا، 74ص، جیبی.
پاسخی مستند به آیات و
روایات، به « عبدالله بن
بلهید » قاضی
القضاة حجاز است. كه بعضی
مسائل مورد اعتقاد و عمل
شیعه را
زیر سؤال برده و بر اساس آن
فتوا داده است. فصلهای
پنجگانه این
كتاب به ترتیب عبارتاند
از: توحید الله فی
العباده، توحید الله فی
الأفعال، البناء علی
القبور، الصلاة عند
القبور و إیقاد السُرج
علیها، فی
الذبائح والنذور.
بهبهانی، سیدعبدالکریم
حكم البناء علی القبور فی الشریعة الاسلامیة ، زیر نظر ابوالفضل اسلامی، تهران، مجمع جهانی اهلبیت(ع)، چاپ 2، 1384، 96ص، پالتویی.
شابک: 1 ـ 66 ـ 8686 ـ 964
بررسی ساختن قبور از جنبه فقهی و پاسخ به برخی شبهات جریان وهابیت در این باره است.
بیستونی، محمد (متولد 1337)
توسل و شفاعت از دیدگاه قرآن و روایات، به كوشش گروهی از محققان، تهران، بیان جوان، چاپ 2، 1384، 118ص، جیبی.
شابک: 5 ـ 08 ـ 8399 ـ 964
جعفری، یعقوب
بزرگداشت اولیای خدا، به کوشش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1372، 124ص، رقعی.
شابک: 1ـ 058 ـ 540 ـ 964 ـ 978
بررسی مشروعیت تکریم شخصیتها است. نویسنده با استفاده از كتاب و سنت و با استناد به سخنان خدا و رسول(ص) و سیره صحابه و تابعین، مشروع و مطلوب بودن اعمالی از قبیل تبرّكجویى و توسل و استمداد و زیارت قبور و یادآورى اولیاى خدا، را به اثبات رسانده و نشان داده كه این كارها هدفى جز اظهار دوستى با كسانى كه خداوند دوستى آنها را لازم كرده است، ندارد و این رفتارها را نمودهایى از محبت و علاقه قلبى به آنها دانسته است.
حسینی زنجانی، سیدعزالدین [6] (متولد 1300)
معیار شرك در قرآن، ترجمهی ابوفضائل مجتهدی [7]، قم، بوستان کتاب قم، چاپ 2، 1386، 184ص، رقعی.
شابک: 7 ـ 555 ـ x54 ـ 964 ـ 978
فروست: علوم قرآن 71 (قرآن 163)
مجموعهای از بحث و گفتگو بین مؤلف و یكی از استادان دانشگاه در موضوع توسل و كمك طلبیدن و یاری جستن از ائمه معصومین(ع) است و تحقیق در این كه: آیا این مسائل با مسئله توحید خداوند متعال منافات دارد و شرك محسوب میشود یا خیر؟ عدهای با اعتقاد به مشرك بودن شیعه به واسطه توسل به ائمه(ع) به نحو قابل توجهی در صدد تخریب چهره شیعیان برآمدهاند. این كتاب، پژوهشی اجمالی در تاریخ پیدایش چنین طرز فكری است و مشروعیت توسل به پیامبر و ائمه(ع) را در مكتب شیعه مورد ارزیابی قرار میدهد. دشمنان اسلام، تمام فرق اسلامی اعم از شیعه و سنّی را به دلیل تبرك جستن به بارگاه پیامبر(ص) مشرك میدانند. مؤلف به منظور رد چنین اتهامی به بررسی عقاید اهل سنت و جستجو در منابع حدیثی و كلامی آنان میپردازد. وی سپس به تبیین مفهوم شرك و ذكر مصادیق آن میپردازد. شرك و دعا در قرآن، شرك و دعا در سنت، ورود اذن در قرآن و روایات از دیگر موضوعات مورد بررسی نویسنده است. نویسنده مطالب كلامی و عقیدتی را با قلمی روان، شیوهای جذاب و عمیق و با استناد به آیات و روایات ارائه میكند.
حسينيقزويني، سیدمحمد
وهابيت از منظر عقل و شرع ، قم، تحسین، چاپ 1، 1387، 304ص، رقعی.
شابک: 5-90-5879-964-978
نقد و بررسي اتهامات وهابيت نسبت به عقايد شيعه و شناسايي اين جريان فكري منحرف است. در اين پژوهش به نقد و ارزيابي روحيه تكفيري فرقه وهابيت پرداخته شده و شكلگيري اين فرقه در عالم اسلام و منشأ تفكرات تكفيري آنان مورد مطالعه تاريخي قرار ميگيرد. نگارنده با توجه به ضرورت وحدت در ميان مسلمانان جهان به آثار شوم اختلاف در جهان اسلام اشاره كرده و وهابيت را فرقهاي خطرناك، تكفيري و با گرايشهاي سلفي معرفي كرده كه مهمترين ضربهها را بخاطر تكفير شيعيان به وحدت اسلامي ميزنند و اين مسأله ريشه در برداشت انحرافي آنان از امامت دارد. وي ديدگاه برخي از علما و مراجع تقليد را در مورد ديدگاههاي تكفيري وهابيت نسبت مطرح كرده و به نقد مباني فكري و ديدگاههاي عقيدتي و فقهي بنيانگذاران وهابيت از جمله ابن تيميه و محمد بن عبدالوهاب و كارنامه عملي وهابيان و ديدگاههاي آنان در مورد توحيد و شرك و زیارت ميپردازد.
الحوثی، بدرالدین [8]
زیارة القبور: شبهات و ردود، تهران، مجمع جهانی اهلبیت(ع)، چاپ 1، 1418ق، 91ص، رقعی.
بررسی و نقد شبهات مختلفی درباره حرمت زیارت قبور، حرمت ساختن قبور، حرمت تبرک جستن به قبور، حرمت توسل به پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) و... است.
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، امور روحانیون
آزمودهها (2): نگاهی به تجربیات و نیازهای روحانیون در حج، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، واحد آموزش امر روحانیون، چاپ 1، 1380، 84ص، پالتویی.
عنوان دیگر: نگاهی به تجربیات و نیازهای روحانیون در حج .
فروست: آزمودهها 2.
بررسی و نقد شبهات علیه عقاید شیعه از جمله زیارت است. در كتاب ابتدا شرح وظایف و مسئولیتهای روحانیون كاروانهای حج بیان شده، سپس برخی شبهات علیه شیعیان نظیر:زیارت قبر پیغمبر و تبرك جستن از آن، خواندن نماز در كنار قبور و روشن كردن شمع بر سر قبر بیان شده و پاسخ داده شده است. نکاتی از مناسک حج و نماز در فقه تطبیقی و چند استفتاء عناوین بخشهای پایانی کتاب هستند.
خرسان، سیدطالب
الإسلام السعودی
الممسوخ،
قم،
مؤسسة النشر الإسلامی
، چاپ 1، 1409ق،
232ص، وزیری.
بررسی عقاید و دیدگاههای جریان وهابیت و نقد آنها است.
درخشان، عدنان
گل بیخار: آسیبشناسی کتب اهدایی وهابیان در ایام حج ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، ۱۳۸۷، 102ص، پالتویی.
شابک: 3 ـ 108 ـ 540 ـ 964 ـ 978
عنوان دیگر: آسیبشناسی کتب اهدایی وهابیان در ایام حج .
نقد كتابهایی است که از جانب وهابیها به زائران بیتالله الحرام اهدا میشود. نویسنده چهل عنوان از این کتب را برگزیده و طی پنج فصل با عناوین توحید، نبوت، میراث نبوی، امامت، مسلمانان، مورد نقادی قرار داده است.
دستگیر، منوچهر (متولد 1348)
توسل در پرتو قرآن و حدیث و نقدی بر كتاب باور راستین ، سنندج، انتشارات کردستان، چاپ 1، 1380، 127ص.
کتاب باور راستین نوشته محمود ابراهیمی، ترجمه کتاب عقیدة المسلم محمد غزالی است.
بررسی عقاید شیعه در اثبات توسل و نیز عقاید وهابیت است. نویسنده، این كتاب را با هدف دفاع از توسل به اولیای الهی و قبور پیامبر(ص) و اهلبیت، و نقد و ردّ كتاب عقیدة المسلم كه مخالف با این موضوع است، نگاشته و توسل را با استناد به آموزههای قرآنی و سنت اسلامی امری مقبول جلوه میدهد. وی بعد از تعریف شرك و بیان رابطه آن با توسل، به موارد و شواهد تاریخی جواز این مسئله اشاره دارد و زیارت قبر پیامبر(ص) و نیز انواع توسل از دیدگاه قرآن و سنت را بررسی میكند. مراد واقعی از توسل، تفسیر آیه استعانت، تفاوت توسل به زندگان و مردگان و چگونگی حیات و آگاهی مردگان از مباحثی است كه در این كتاب مختصر بدان اشاره شده است.
دوانی، علی و موسويقزويني، محمدحسن
فرقه وهابي و پاسخ به شبهات آنها ، تهران، رهنمون، چاپ 1، 1383، 240ص، رقعی.
شابک: 5-6-94295-964
اين نوشتار به بيان سير فرقه وهابي و تجزيه و تحليل عقايد اين فرقه اختصاص دارد. بخش اول مشتمل است بر تاريخچه وهابيگري از زمان ابن تيميه حنبلي، پايه گذار اين فرقه تا محمد بن عبدالوهاب نجدي كه وهابيت از نام او گرفته شده است. بخش دوم ترجمه كتاب البراهين الجليه في رفع تشكيلات الواهابيه نوشته سیدمحمد حسن قزويني است.
دهلان، سیداحمد زینی
فتنه وهابیت، ترجمه همایون همّتی، قم، نشر مشعر، بی تا، 71صفحه، جیبی.
نقد یكى از عالمان نامدار اسلامى درباره آئین وهابیت است. مؤلف که از مفتیهای مکه است، تلاش کرده برخى از اندیشههاى بنیانگذار وهابیت را در نهایت فشردگى و ایجاز در بوته نقد قرار دهد.
ذاکری، سیدمجتبی [9] (متولد 1313)
حج خانه خدا و مسأله وهابیت ، قم، واریان، چاپ 1، 1387، 172ص، وزیری.
شابک: 8 ـ 10 ـ 2972 ـ 964 ـ 978
بررسی سه موضوع در نقد دیدگاههای وهابیت در زمینهی حج است. موضوع بحث اول راجع به وحدت اسلامی است. موضوع بحث دوم درباره اهمیت حج است. در این بخش نخست کیفیت اعمال حج بررسی شده و در ادامه حج از دیدگاه فقه شیعه بررسی شده است.موضوع بحث سوم در رابطه با مسأله وهابیت است.تاریخ پیدایش، عقاید و جنایات وهابیت مباحث مطرح شده در این بخش هستند.
وحدت اسلامی به ضمیمه کتاب الحج ، مشهد، آستان قدس رضوی، مؤسسه چاپ و انتشارات، چاپ 1، ۱۳۶۳، 184ص، وزیری.
بررسی جنبههای وحدت و زمینههای اتحاد مسلمانان در حج است. این نوشتار شامل سه بخش جداگانه است. در بخش اول تحت عنوان «مقدمه»، وضعیت رهبری در حکومت اسلامی بررسی شده است. «وحدت اسلامی»، عنوان بخش دوم کتاب است که در آن با بیان برخی شاخصها مسلمانان واقعی را معرفی کرده و برخی دیدگاهها در باب وحدت اسلامی را نقد کرده است. اما در بخش سوم کتاب با عنوان «کتاب الحج»، کیفیت اعمال حج بیان شده و پس از آن دیدگاهها و عقاید جریان وهابیت مورد بررسی قرار گرفته است.
رضوانی، علیاصغر (متولد 1342)
ابن تیمیه مؤسس افكار وهابیت ، قم، مسجد مقدس جمکران ، چاپ 1، 1385، 208ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 036 ـ 973 ـ 964
نقدی بر شخصیت و افكار ابن تیمیه و تأثیرات منفی اوست. ابنتیمیه از عالمان سده هشتم قمری است كه به دلیل سنّتگرایی و تعصب در گرایشهای دینی و مناظرات و جدلهایش همواره مورد طعن و رد عالمان معاصرش قرار میگرفت. نویسنده با بررسی تعدادی از آراء خاص او مانند تحریم زیارت قبور، تحریم استغاثه به غیر خدا، نسبت دادن جسمیت به خدا به نقد و رد آنها پرداخته و برخی تناقضهای فكری او را نشان داده است. شرح حال ابنتیمیه، دشمنی این تیمیه با اهلبیت و دفاع ابنتیمیه از مخالفان اهلبیت عناوین سهگانه كتاب است. نویسنده تمام افكار وهابیت را كه مأخوذ از ابنتیمیه است با ادله مختلف رد میكند.
توسل ، قم، مسجد مقدس جمکران، چاپ 1، 1385، 58ص، رقعی.
شابک: 8 ـ 047 ـ 973 ـ 964
فروست: سلسله مباحث شناخت وهّابیان
بررسی مفهوم زیارت و جایگاه آن از نگاه وهابیت است. مؤلف با بهرهگیری از آیات قرآن و احادیث اهلبیت و با استناد به مهمترین كتب حدیثی اهل سنت به شرح این آموزه مهم دینی پرداخته است. این نوشتار در بیان ادلـه توسل و انواع و فلسفه آن است. نویسنده مثالها و مصداقهایی از توسل را در قرآن شناسایی میکند و به سیره پیامبر(ص) استناد میکند و ادلـه وهابیت و مبانی عقاید آنها در ردّ توسل را، نقد مینماید. به نظر نویسنده منع توسل، بدعتی است که از سوی امویان پایهگذاری شد و وهابیت در قرن حاضر روش امویان را احیا نمودند.
زیارت قبور، قم، مسجد مقدس جمکران ، چاپ 1، 1385، 172ص، رقعی.
شابک: 8 ـ 05 ـ 973 ـ 964
فروست: سلسله مباحث شناخت وهابیت.
مجموعه روایات و منقولاتی در اثبات مشروعیت زیارت قبور و آداب آن است. هدف نویسنده نقد عقاید وهابیت و ردّ ادعاهای آنهاست. عناوین كتاب شامل زیارت قبور، حكم طواف بر قبور اولیا، بنای قبور و بنای مسجد و روشن كردن چراغ بر قبور اولیا میباشد. هر كدام از این بحثها، با ادلـه قرآنی و روایی متعددی و با نقل از متون اهلسنت اثبات شده و شواهد زیادی بر مشروعیت زیارت و بنا ساختن بر قبور ارایه شده است. در بخشی از كتاب گفتههای عالمان وهابی از وجوه متعدد نقد میشود. نتیجه بحثها این است كه قاطبه و عموم عالمان اهلسنّت همانند شیعه، زیارت قبور را جایز میدانند و ادلـه مختلفی بر این مدعا دارند. فقط وهابیان به اشتباه و انحراف افتاده و به مانند عموم عمل نمیكنند.
سلفیگری (وهابیت) و پاسخ به شبهات ، قم، مسجد مقدس جمکران، چاپ 1، 1384، 696ص، وزیری.
شابک: x ـ 49 ـ 8484 ـ 964
بررسی تاریخ و عقاید فرقه ضاله وهابیت به عنوان تفکری انحصارطلبانه، به ویژه نقد آراء وهابیت در زمینه زیارت و توسل است. سلفیه میگویند: بیایید با كنار گذاشتن همه مذاهب به سوی یگانه شدن رویم، ولی با دستی دیگر، شمشیر تكفیر را كشیده و با حذف دیگران از جامعه اسلامی، و راندن آنان به جمع كفار، جامعه را به چند دستگی میكشاند. این فرقه با ابن تیمیه گسترش یافت و با محمدبن عبدالوهاب، جان دوباره گرفت. این كتاب، در صدد است با بررسی تاریخ پیدایش این تفكر، تمام ابعاد و عقاید این فرقه را بازخوانی كند و به پرسشها و شبهات القا شده از سوی آنان پاسخی فراخور دهد. تاریخ سلفیگری، صفات الاهی از دیدگاه وهابیت، مبانی اعتقادی وهابیت، فتاوا و آرای وهابیان، عنوان مطالب و سرفصلهای این كتاب است.
مبانی اعتقادی وهابیت، قم، مسجد مقدس جمکران، چاپ 1، 1385، 182ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 038 ـ 973 ـ 964
فروست: سلسله مباحث شناخت وهابیان
نقدی بر عقاید وهابیت به ویژه در زمینه زیارت و توسل بر اساس متون و منابع فکری آنها است. وهابیت عمدتاً در اصل توحید با دیگر مسلمانان مشکل دارند. نویسنده با تشریح اقسام توحید، مفهوم توحید، شرک و انواع آن، ایمان و کفر، حیات برزخی، غلو و شفاعت و توسل و زیارت از دیدگاه وهابیت، همه نظریات وهابیت در این مقولـهها را نقد و رد نموده است.
مرجعیت دینی اهلبیت(ع) و پاسخ به شبهات ، قم، مسجد مقدس جمکران، چاپ 1، 1385، 650ص، وزیری.
شابک: 5 ـ 94 ـ 8484 ـ 964
بررسی آیات و روایات در مدح و منقبت اهلبیت(ع) و اثبات مشروعیت و دفاع از آنها است. آیاتی مانند آیه تطهیر، آیه اعتصام، آیه صادقین و روایاتی مانند حدیث ثقلین و حدیث سفینه را از مصادر متعدد نقل میكند. سپس فضایل هر یك از امامان را از دیدگاه اهلسنت نقل مینماید. همه این بحثها مقدمه پاسخ دادن به شبهات وهابیت در توسل و شفاعت و زیارت قبور است. نویسنده شبهات مربوط به اهلبیت(ع) را جواب میدهد و نظریه اهلسنّت در مرجعیت دینی صحابه را زیر سؤال میبرد.
موارد شرك نزد وهابيان ، قم، مسجد مقدس جمکران، چاپ 1، 1385، 116ص، رقعی.
گزارش نقادانه و مختصر است از عقايد وهابيان درباره تبرک, شفاعت, توسل و استغاثه به ارواح اوليا, قسم, نذر و ذبح برای غير خدا و نماز و دعا کنار قبر اوليای الهی. نويسنده دلايل و مستندات وهابيت را نقد ميکند و نتيجه میگيرد عقايد آنها سند قرآنی و روايي ندارد. وهابيت افکار خود را از اين تيميه عالم متعصب اهل سنت میگيرند و معمولاً با عموم مسلمانان مخصوصاً شيعيان ضديت دارند. آنها چهرهاي خشن از اسلام ارائه ميدهند و خود رفتاري خشن و ظاهراً متحجر دارند. مبانی اين عقايد و رفتارها در اين کتاب نقد و رد شده است.
وهابيان را بهتر بشناسيم ، قم، دلیل ما، چاپ 1، 1387، 316ص، وزیری.
شابک: 7-410-397-964-978
شناخت آراء و عقايد وهابيان و چگونگي پيدايي اين فرقه، موضوع پژوهش گفتار حاضر است. نگارنده در آغاز راجع به سلسله تاريخي پيدايش افكار وهابيان سخن رانده و به اين موضوع اشاره ميكند كه آراء و افكار وهابيان از دانشمندي به نام تقيالدين احمد بن عبدالحليم معروف به «ابن تيميه» ريشه و مايه گرفته است و يكي از شاگردان مهم او مروج انديشههاي وهابيان به شمار ميرود. ابن تيميه آرا و نظريات اعتقادي, كلامي و فقهي خاصي داشت و در ميان مسلمانان جايگاهي نيافت. مؤلف سپس به معرفي شرح حال محمد بن عبدالوهاب بنيانگذار سلسله وهابيان پرداخته و به چگونگي ظهور آنان در عصر جديد اشاره نموده و نمونههايي از خشونت اين فرقه را يك به يك بر ميشمارد كه كشتار شيعيان كربلا يكي از آنهاست. پيشگويي پيامبر (ص) از ظهور وهابيان, پيدايش جرياني مخالف با تندرويهاي وهابيان در حجاز از ديگر مباحثي است كه از نگاه خوانندگان ميگذرد. نگارنده شخصيتهاي شاخص و برجسته اين جريان جديد را هم به اجمال در اين نوشتار معرفي كرده است. وي مباني اعتقادي وهابيت را ذيل عناوين فرعي ديگري با عنوان ميزان در توحيد و شرك, ايمان و كفر, حيات برزخي, سنت و بدعت, توسل, تبرك, شفاعت و استغاثه با ارواح اولياء به تفصيل تشريح مينمايد. او در پايان، در باب زيارت قبور و مراسم و تشريفات آن با استناد به فتاواي وهابيان سخن ميگويد. در تمامي موارد ذكر شده، آراء و نظريات فرقه وهابيان با ساير مسلمين تفاوتهاي زيادي وجود دارد كه نويسنده به گونهاي شيوا و روشن به تبيين آنها پرداخته است.
وهابيت از ديدگاه اهل سنت ، قم، دلیل ما، چاپ 1، 1387، 248ص، رقعی.
شابک: 4-48-397-964-978
آشنايي با افكار و عقايد وهابيان و ديدگاه علماي اهلسنت درباره اين فرقه افراطي است. در اين نوشتار ابتدا به پيدايش فرقه وهابيت و گسترش آن اشاره شده و مؤسس اصلي تفكرات وهابي ابن تيميه حراني شمرده شده است. آنگاه ديدگاه علماي مطرح اهلسنت مانند علماي شافعي مذهب, علماي مشهور حنفي، مالكي و حنبلي درباره ابن تيميه و افكار افراطي و ضد شيعي او مطرح شده و شخصيت ابنتيميه مورد نقد و ارزيابي اين عالمان قرار گرفته است. سپس به بررسي شخصيت محمدبنعبدالوهاب احياگر مجدد تفكرات وهابيت پرداخته شده و ديدگاه علماي معاصر اهلسنت درباره او و تفكرات او منعكس گرديده است. نگارنده معتقد است وهابيان با عقايد اهلسنت مخالفند و فتاواي عجيب و غريب فقهي و اعتقادي آنان با ديدگاههاي فقهي و اعتقادي اهلسنت در تضاد است و اين تفكرات نوعي بدعت و افراطيگري از نظر اهلسنت محسوب ميگردد.
رضوانی، علیاصغر و سقاف، حسن
سلفيگري وهابي: چالشي در انديشههاي بنيادين و ريشههاي تاريخي ، ترجمه حمیدرضا آژیر، مشهد، آستان قدس رضوي، بنياد پژوهشهاي اسلامي، چاپ 1، 1387، 224ص، رقعی.
شابک: 7-243-971-964-978
تاريخ پرفراز و نشيب اسلام شاهد جريانات متعددي است که به نحوي درصدد ضربه زدن به آن بودهاست. يکي از اين اقدامات ظهور فرقههايي با ديدگاهي دور از مباني اسلام است. فرقه «وهابيت» با پايهگذاري «محمد بن عبدالوهاب» در عربستان يکي از اين فرقهها است.از عقايد اين فرقه ميتوان به تحريم ساختن ضريح و گنبد و ساختمان بر مقبره انبياء و امامان، تحريم زيارت قبور پيامبران و صالحان و ديگر مؤمنان، جايزندانستن توسل به اولياي خدا و درخواست شفاعت، به رسميت نشناختن هيچ يک از فرق اسلامي و تکفير آنها و ... نام برد.
روحانی، سیدمحمدکاظم (متولد 1344)
شفاعت و توسل ، تنظیم و نظارت: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، معاونت آموزش و تبلیغ نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاهها، قم، دفتر نشر معارف، چاپ 8، 1386، 88ص، رقعی.
شابک: 8 ـ 21 ـ 8523 ـ 964 ـ 978
بررسی شفاعت و توسل بر اساس دیدگاههای شیعه و نقد رفتار وهابیون است. این نوشتار بخشی از پرسشهای دانشجویی درباره شفاعت و توسل است.
زارعیسبزواری، عباسعلی (متولد 1348)
در پرتو شریعت ـ پاسخ به شبهات وهابیت ، تهران، نشرمشعر، چاپ 1، 1386، 384ص، وزیری.
شابک: 6 ـ 079 ـ 540 ـ 964 ـ 978
نقادی اهم شبهات وهابیت علیه شیعه است. مواردی مثل این موضوعات نقادی شده است: زیارت قبور، ایجاد گنبد و بارگاه روی قبرها، دعا و نماز در كنار قبرها و مشاهد مشرّفه، ازدواج موقّت، نامگذاری فرزندان به نام عبدالنبی و مانند آن، شهادت به ولایت علی(ع) در اذان و اقامه، توسّل به اولیای الهی.
زیارت در نگاه شریعت: پاسخ به شبهات وهابیت، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، ۱۳۸۷، 168ص، پالتویی.
شابک: 1 ـ 102 ـ 540 ـ 964 ـ 978
عنوان دیگر: در پرتو شریعت: زیارت در نگاه شریعت .
قسمتی از کتاب در پرتو شریعت از همین نویسنده است که در پاسخ به شبهات وهابیّت به رشته تحریر درآمده است. در این نوشته، اهمّ شبهاتی که از سوی وهابیت پیرامون زیارت و زیارت قبور وارد شده پاسخ داده شده است.
الزهاوی، جمیل صدقی
الفجر الصادق في الرد علي الفرقة الوهابية المارقة ، قم، درالهدی، چاپ 1، 112ص، رقعی.
شابک: 0-77-8222-964
تحلیل و بررسی بررسي افکار و عقاید جریان وهابيت است. مولف اين موضوعات موردبحث و بررسي قرار داده است: وهابيت و منشا آن، وهابيت و موضوع طغيان آن، عقيده وهابيت، بيان بطلان وهابيت، جسميت خدا با حكم وهابيت، وهابيت و رد عقل، وهابيت و نفي اجماع و قياس، تكفير مقلدين مجتهدين توسط وهابيت، وهابيت و تكفير مسلمانان، نفي توسل به برگزيدگان خدا توسط وهابيت، تكفير وهابيت كسي را كه يا رسول الله ميگويد و قبور بزرگان دين را زيارت ميكند.
سبحانی تبریزی، جعفر [10] (متولد 1308)
آیین وهابیت، قم، دفتر انتشارات اسلامی حوزه علمیه قم ، چاپ 9، 1378، 383ص، رقعی.
شابک: 6 ـ 166 ـ 470 ـ 964
چاپهای دیگر
به کوشش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، 1375، 367ص، رقعی.
تهران، سعادت، چاپ 1، ۱۳۶۳، 224ص.
قم، دار القرآن کریم، چاپ 1، ۱۳۶۴، 356ص.
بررسی دیدگاههای وهابیت به ویژه شبهات وهابیون در عرصهی زیارت و توسل است. در این اثر پس از طرح كلیات مسائل مورد اختلاف وهابیون با سایر مذاهب اسلامی، با استفاده از كتاب و سنت به تبیین نظریه شیعه پرداخته است. وی پس از بیان كوتاهی از زندگانی شیخ محمد بن عبد الوهاب نجدی بنیانگذار مسلك وهابیت، موضوعاتی همچون تعمیر قبور اولیاء خدا، مسجدسازی در كنار قبور صالحان، زیارت قبور مؤمنان و برگزاری نماز و دعا نزد قبور اولیاء، توسل به اولیاء الهی، بزرگداشت روزهای تولد یا وفات اولیاء خدا، اعتقاد به سلطه غیبی در طلب شفاعت از اولیاء خدا، نذر بر اهل قبور و سوگند به غیر خدا را مورد بحث قرار داده است.
التوحید و الشرك فی القرآن الكریم، تهران، اسوه، چاپ 2، 1418ق، 219ص، عربی.
بررسی ابعاد توحید در عبادت و دفاع از عقاید شیعه در عرصهی زیارت و توسل است. کتاب با هدف پاسخ به نقدهای وهابیان بر شیعه نگاشته شده است. مستندات نویسنده عمدتا آیات قرآن، روایات تاریخی و احادیث شیعه امامیه و اهل سنت میباشد. وی پس از ارائه تعریفی از مفهوم ایمان و كفر، اقسام و مراتب توحید را مورد بررسی قرار داده و به بیان عناصر تشكیل دهنده عبادت پرداخته است. از دیدگاه نویسنده، عبادت خداوند هیچ منافاتی با زیارت قبور انبیا و ائمه و توسل به آنان ندارد و ساختن آرامگاه و گریه بر اموات و سوگند دادن خداوند به اولیاء الهی، هیچكدام از مصادیق شرك نمیباشند.
الزیارة فی الکتاب و السنة: تحلیل لمفهوم الزیارة و آثارها و احکامها ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1416ق/1374، 88ص، رقعی.
فروست: علی مائدة العقیدة ـ ۹
بررسی جنبههای مختلف زیارت و توسل است. در این نوشتار مطالبی درباره فلسفه زیارت، زیارت قبور در قرآن و روایات، زیارت پیامبر(ص) در آیات روایت معصومین و برخی شبهات وارد شده پیرامون زیارت حضرت رسول(ص) بیان شده است.
العبادة حدّها و مفهومها، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1416 ق، 64ص، جیبی.
بررسی ابعاد عبادت است. عبادت عملی است كه باید از روی خلوص و برای تقرّب به پروردگار جهانیان انجام پذیرد، ولی گاهی بعضی اعمال مانند بوسیدن ضریح پیامبران و امامان(علیهم السلام) كه شیعه از روی علاقه انجام میدهد از سوی بعضی از مسلمانان عبادت غیر خدا و شرك تلقّی میشود كتاب حاضر با بیان مفهوم و حدود عبادت، به ردّ این اتّهام بیاساس میپردازد.
الوهابية بين المباني الفكرية و النتائج العملية: دراسة تحليلية للاسس الفكرية و العقائدية التي ابتنت عليها الوهابية و النتائج العملية المترتبة عليها ، قم، موسسه الامام الصادق (ع)، چاپ 1، 1384، 512ص، وزیری.
شابک: 1-202-357-964
ترجمه فارسی
وهابیت: مبانی فکری و کارنامه عملی ، قم، مؤسسه امام صادق (ع)، چاپ 4، 1388.
شابک: 4-316-357-964-978
بررسي و تحلیل ابعاد مختلف مکتب وهابیت با نگاهی علمی است. نویسنده ذیل عناوین زیر عقاید و دیدگاههای این جریان را در بوتهی نقد قرار داده است: ابن تیمیه، زمان، زندگی و اندیشه؛ وهابیت، پیشینه فکری و کارنامه عملی؛ مرزهای توحید و شرک در عبادت؛ بدعت در دین؛ زیارت قبور پاکان رسم انسانی، سنت رحمانی؛ سفر برای زیارت مرقد پیامبر(ص)؛ بزرگداشت قبور پاکان؛ توسل به پیامبر و اولیای الهی؛ شفاعت یا تطهیر و پالایش گنهکاران؛ تبرک به پیامبر و آثار بازمانده از وی؛ گریه بر فراق عزیزان.
الوهابیة فی المیزان، دراسة موضوعیة لعقائد الوهابیین علی ضوء الكتاب والسنة ، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، چاپ 2، 1424ق، 344ص، وزیری، عربی.
شابک: 5 ـ 970 ـ 375 ـ 964
بررسی عملکرد و عقاید وهابیت در زمینه زیارت و توسل است. کتاب در بیست فصل تنظیم شده و با استناد به متون کلامی وهابیت و آیات و روایات به بحث پرداخته است. نخست شرح زندگی محمد بن عبد الوهاب و زمینههای پیدایش وهابیت آمده و سپس موارد اختلاف آنها با دیگر مسلمانان بیان شده است. وهابیت در مسائلی مانند ساختن مزار اولیا، توسل، زیارت، تبرک و استشفاء، نذر برای اهل قبور، شفاعت و استغاثه به اولیا الله با دیگر مسلمانان اختلاف دارند. نویسنده در ذیل هر موضوع، اشکالات دیدگاه وهابیت را نشان داده و مبانی آن موضوع را از قرآن و احادیث معتبرشناسایی کرده است.
پاسداری از مرقد پیامبران و امامان: نقدی بر کتاب زیارت از دیدگاه امامان ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، ۱۳۸۷، 95ص، پالتویی.
شابک: 1 ـ 160 ـ 540 ـ 964 ـ 978
عنوان دیگر: نقدی بر کتاب زیارت از دیدگاه امامان .
نقدی بر برگزیده کتاب المزار عند الائمة الاطهار نوشته عبدالهادی الحسینی است. این اثر در بحرین چاپ شده و توسط فردی به نام زینالعابدین ابراهیمی به فارسی ترجمه شده و در مکه و مدینه توزیع شده است. ناقد طی شش فصل به شبهات مطرح شده در این کتاب پاسخ داده است. عناوین فصلهای کتاب عبارتاند از: آثار سازنده زیارت از دیدگاه قرآن و سنت، حفاظت از قبور اولیای الهی، مسجدسازی در کنار مشاهد مشرفه، سوگواری در فراق عزیزان، گناهانی در کنار مزار و موضوعات جانبی(توسل، نذر، سوگند خوردن به غیر خدا و...).
توسل و تبرك برگرفته از آثار آیتالله جعفر سبحانی، تهران، كانون اندیشه جوان ، چاپ 1، 1386، 88ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 00 ـ 2780 ـ 964 ـ 978
بررسی موضوعات متنوع دینپژوهی از جمله زیارت و توسل است. كه در حلقه نقد و پاسخگویی كانون اندیشه جوان صورت گرفته و با همفكری و تلاش جمعی به بررسی برخی از مهمترین پرسشها و شبهات در مورد مفاهیمی چون توسل، تبرك، شفاعت و زیارت اهل قبور بررسی شده است. پاسخهای ارائه شده با الهام از دیدگاههای آیتالله جعفر سبحانی و پس از ارزیابی و تكمیل و بازنویسی، در دو دفتر گرد آمده است. كتاب حاضر، دفتر نخست از این كوشش است و به دو بحث توسل و تبرك اختصاص دارد.
در ساحل تقریب، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1379، 99ص، پالتویی.
شابک: 5 ـ 87 ـ 6293 ـ 964
بررسی آراء کلامی شیعه به ویژه در عرصهی زیارت و توسل است. این كتاب حاصل دو سخنرانی مؤلف در جلسات آموزشی توجیهی روحانیان و معینهای كاروانهای حج است. مؤلف در این اثر تلاش کردهه تا غبار ابهام را از برخی از اصول عقیدتی برطرف كرده و به مشتركات میان مذاهب ارج نهاده و ویژگیهای عقیدتی شیعه را با برهان و دلیل روشن ساختهاست. از فصلهای كتاب میتوان به پیدایش شیعه، مصونیت قرآن از تحریف، تهمت تكفیر صحابه، اقامه دو نماز در یك وقت، سجده بر تربت و عناصر مؤثر در تقریب مسلمانان اشاره كرد.
دلیل المرشدین إلی الحقّ الیقین، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1426ق، 563 ص، وزیری.
شابک: 5 ـ 91 ـ 7635 ـ 964
ترجمه فارسی
سیمای عقاید شیعه: ترجمه کتاب دلیل المرشدین الی الحق الیقین ، ترجمه جواد محدثی، تهران، نشر مشعر، چاپ1، 1386، 457ص، وزیری.
شابک: 7 ـ 030 ـ 540 ـ 964 ـ 978
بررسی جنبههای عقاید اخلاقی شیعه مثل زیارت است. نویسنده جهت تقریب مذاهب، وحدت هر چه بیشتر بین مذاهب اسلامی و روشن شدن افكار عمومی مسلمانان، بعضی از موضوعات مهمّی كه موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین بود را مورد بررسی محققانه قرار داده است. از جمله موضوعاتی که در این کتاب مورد بحث قرار گرفته موضوع زیارت قبور است.
این کتاب با عنوان سیمای عقاید شیعه توسط نشر مشعر به فارسی ترجمه شده است.
شفاعت و زیارت برگرفته از آثار آیتالله جعفر سبحانی ، به کوشش جمعی از محققان، تهران، كانون اندیشه جوان ، چاپ 1، 1386، 163ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 99 ـ 8711 ـ 964
بررسی ابعاد عقاید شیعه مثل زیارت و توسل است. در این كتاب ضمن پاسخگویی به شبهات وهابیان و مخالفان شفاعت، آیات و روایات مربوط به شفاعت طرح و تحلیل شده و هماهنگی این عقیده با عدل الهی و دیگر عقاید اسلامی به اثبات رسیده است. از دیدگاه قرآن، شفاعت اصلی انكارناپذیر است. در آیات مختلفی كه موضوع شفاعت مطرح شده، توجه به اذن و اراده الهی شرط پذیرش شفاعت قرار گرفته است. از این رو قرآن كریم شفاعت را مشروط به اذن الهی میپذیرد. در بخش دوم، مبحث زیارت قبور و مشروعیت و فواید و آثار معنوی آن و نیز ذكر شواهدی از سیره و سخن پیامبر(ص) در این خصوص آمده است.
صیانة الآثار الإسلامیة، قم، نشر مشعر، بیتا، 87ص، رقعی.
بررسی مشروعیت مراقد شخصیتها و زیارت آنها و پاسخ برخی شبهات است. آثار اسلامی، نشانگر هویت پر افتخار گذشته ماست و هرگونه تردیدی را در مورد اصالت و قدمت تمدّن اسلامی، تخریب آنها، نتیجه معكوس به بار خواهد آورد. كتاب حاضر، در فصلهای چهار گانه خود به مسائل مهمّی در این راستا پرداخته است .وی در فصل اول با استدلالهای قرآنی، در فصل دوم با استفاده از مبانی فقهی و در فصل سوم با بررسی سوابق تاریخی و نوع برخورد مسلمانان در قرون پیشین این موضوع را بررسی کرده است.
فی ظل اصول الاسلام: دراسة شاملة لمسألة التوحید و الشرک و البدعة و قضیة الاستشفاع و التوسل الزیارة و غیرها فی ضوء الاصول المستفاده من الکتاب والسنة ، محاضرات جعفر السبحانی، به کوشش جعفر الهادی، قم، مؤسسة الامام صادق(ع)، چاپ 1، ۱۴۱۴ق/ ۱۳۷۳، 373ص.
چاپ دیگر
فی ظل اصول الإسلام : محاضرات الشیخ جعفر السبحانی ، به قلم جعفر الهادی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ 1، 1411ق، 441 ص، رقعی.
بررسی جوانب توحید و شرک و موضوعات تابع آنها مثل زیارت قبور ائمه و شفاعت و توسل است. این کتاب به نقد جریان فکری وهابیت در زمینهی اصول اسلامی پرداخته است. فصل اول به نهی از تکفیر مسلمانان و بدعت و ابعاد آن و سپس توحید و شرک در عبادت و مفهوم دقیق آن میپردازد. در فصلهای بعدی از تبرک به آثار پیامبر، توسّل و حبّ پیامبر و اهلبیت(ع) در کتاب و سنت، حیات انبیاء و اولیاء پس از درگذشت و امکان اتصال به ارواح مقدّسه، سود جستن مردگان از اعمال نیک زندگان، جایگاه زیارت قبور در سنت و اهمیت سفر برای زیارت سخن رفته و در پایان، شخصیت تاریخی ابن تیمیه و محمد بن عبد الوهاب بررسی شده است
مرزهای توحید و شرك در قرآن ، ترجمهی مهدی عزیزیان، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1380، 237ص، رقعی، عربی.
شابک: 3 ـ 88 ـ 6293 ـ 964
عنوان اصلی:التوحید و الشرك فی القرآن الكریم.
بررسی توحید در عبادت و پاسخ به نقدهای وهابیان بر شیعه است. مستندات نویسنده عمدتاً آیات قرآن، روایات تاریخی و احادیث شیعه امامیه و اهل سنت میباشد. وی پس از ارائه تعریفی از مفهوم ایمان و كفر، اقسام و مراتب توحید را مورد بررسی قرار داده و به بیان عناصر تشكیل دهنده عبادت پرداخته است. از دیدگاه نویسنده، عبادت خداوند هیچ منافاتی با زیارت قبور انبیا و ائمه و توسل به آنان ندارد و ساختن آرامگاه و گریه بر اموات و سوگند دادن خداوند به اولیاء الهی، هیچكدام از مصادیق شرك نمیباشند.
السبکی، علی بن عبدالکافی [11] (683 ـ 756ق)
شفاء السِّقام فی زیارة خیر الأنام، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1419 ق، 432ص، وزیری.
بررسی ابواب دهگانه زیر و باهدف پاسخ به شبهه عدم مشروعیت زیارت است:
1 ـ احادیثی كه درباره
زیارت آمده است؛ 2 ـ
احادیثی كه دلالت بر زیارت
دارد، گرچه لفظ زیارت در
آنها به صراحت نیامده است؛
3 ـ آنچه درباره سفرهای
زیارتی آمده است؛ 4 ـ سخنان
دانشمندان درباره
استحباب زیارت؛ 5 ـ اثبات
اینكه زیارت موجب تقرب الی
الله است؛
6 ـ سفر به خاطر زیارت، موجب
تقرب الی الله است؛ 7 ـ دفاع
از شبهات؛ 8ـ در توسل و
استغاثه؛ 9 ـ زندگی ائمه؛ 10 ـ
در شفاعت.
سنقری حائری، محمد علی بن حسن [12] (1254ـ1337)
الوهابیون والبیوت المرفوعة ، تحقیق لجنة من العلماء، قم، نشر مشعر، چاپ 1، بیتا، 128ص، وزیری.
بررسی مشروعیت توسل و تبرک و نقد عقاید وهابیت است. این کتاب در سه بخش، با مطالبی مستدل، عقیده غیر اسلامی وهابیها را تبیین كرده است. ابتدا ثابت میكند كه دعا و استعانت از غیر، شرك نیست. آنگاه نشان میدهد كه اولیای الهی دارای مقام شفاعتاند، چه در این دنیا باشند و چه نباشند و سپس دلایل گوناگونی از كتاب و سنّت و اجماع مسلمانان بر وقوع استشفاع وتوسل میآورد.
سيفيمازندراني، علياكبر
مسلكالوهابية في موازين العقل و الكتاب و السنة و تشتمل علي تحقيق في عقائد الصوفية و الغلاة و المفوضة ، قم، جامعه مدرسين حوزه علميه قم، دفتر انتشارات اسلامي، چاپ 1، 1387، 136ص، رقعی.
شابک: 6-903-470-964-978
رويكردي است عقلي و نقلي بر نقد ديدگاههاي عقيدتي وهابيت، مفوضه، صوفيه و غلات. در اين تحقيق سعي شده است نظريههاي اعتقادي وهابيان در مورد مفهوم عبادت، توحيد عبادي و شرك مورد نقد و ارزيابي قرار گيرد و شرك دانستن زيارت قبر معصومين (ع) و پيامبر اسلام (ص) و قبور ساير مؤمنين و توسل به اهلبيت مورد نقادي قرار گيرد. نگارنده از ادله عقلي، قرآني و روايي اثبات ميكند كه استغاثه و استشفاع از پيامبر و اولياي الهي نه تنها شرك نيست بلكه با وجود قراين و شواهد فراوان قرآني، روايي و سيره پيامبر امري لازم و مورد تأكيد و سفارش بوده است. وي همچنين به نقد تفكرات مفوضه، صوفيه و غاليان پرداخته و احاديثي در رد آنان و تفكرات انحرافي آنها نقل مينمايد.
شفیعی مازندرانی، محمد (متولد 1328)
ایدهها، عقیدهها گفتگوهایی پیرامون برخی آرا و عقائد اسلامی شامل یکصد و ده پرسش و پاسخ ، قم، بنیاد معارف اسلامی قم، چاپ 1، ۱۳۷۸، 416ص.
شابک: 5 ـ 77 ـ 6289 ـ 964
عنوان روی جلد: ایدهها و عقیدهها (سفرنامه حج)....
شیرازی، عبدالله [13] (1271 ـ ۱363)
الاحتجاجات العشرة فی العلما فی مکة المکرمة و المدینة المنورة ، تقدیم و تمهید محمدعلی الشیرازی، تحقیق علی الحسینی المیلانی، تهران، ناقوس، چاپ 1، ۱۳۸۴، 96ص.
شابک: 0 ـ 149 ـ 377 ـ 964
بررسی عقاید شیعه و نقد کلام اهل سنت، به ویژه وهابیت، به ویژه در زمینهی زیارت، توسل و شفاعت است.
صبری پاشا، ایوب (درگذشت 1890م)
تاریخ الوهابیین ، ترجمه من الترکیه الی الفارسیه علیاکبر مهدیپور ، ترجمه من الفارسیه الی العربیه عبدالناصر الجزائری، راجعه و علق علیه عبدالله الموحد، تهران، موسسه عاشورا، چاپ 1، 1381، 224ص، رقعی.
شابک: 964
بررسی تاریخچه، نحوهی شکلگیری و نیز برخی آداب و احکام دینی جریان وهابیت است.
صدر، حسن (۱۸۵۶- ۱۹۳۵م)
الرد علی فتاوی الوهابیة ، تحقیق سیدمحمود مرعشی نجفی ، قم ، مکتبه آیهالله العظمی المرعشی النجفی الکبری، چاپ 1، 1387/1430ق، 70ص، رقعی.
شابک: 2-71-8179-964-978
نقد ديدگاههاي انتقادي وهابيان بر عقايد شيعه اماميه است. در اين پژوهش به نقد و ارزيابي نظريات وهابيت در برخي از تفكرات ديني شيعيان مانند اعتقاد آنها به تقيه، بناي مسجد در قبرستان، زيارت قبور مؤمنين و توسل به اولياء الله و زيارت قبور ائمه پرداخته شده و شبهات وهابيت نسبت به شيعيان و تكفير آنان به خاطر چنين اعتقادي را نقل و رد ميشود. از نظر نگارنده تمامي موارد فوق الذكر ريشه در سخنان و سيره پيامبر اكرم (ص) دارد و اين قبيل از عقايد مبناي قرآني نيز داشته و به هيچ وجه اعتقاد داشتن به چنين مواردي موجب خروج از دين نيست.
ضیاءآبادی، سیدمحمد (متولد 1309)
توسل، وسیلهجویی برای كسب فیض از مبدأ هستی از دیدگاه عقل، قرآن و حدیث و پاسخ به شبهات ، تهران، بنیاد بعثت؛ مؤسسه اهلبیت(ع)، چاپ 1، 1362، 280ص، رقعی.
فروست: مؤسسة أهل البیت ـ 8
این كتاب دفاعی مستدل و عالمانه از توسل در مكتب فكری شیعه و نقد وهابیت است. نویسنده با ارائه آیات مختلف مشروعیت توسل را كاملاً موجه میسازد و به وهابیت به دلیل انحرافات و عملكردهای تخریبی آنها هشدار میدهد. وی معتقد است وهابیت به دست استعمارگران برای ایجاد تفرقه در صفوف به دست استعمارگران برای ایجاد تفرقه در صفوف مسلمانان ایجاد شده است. در این زمینه برخی از عملكردها و سیاستهای وهابیان در تخریب قبور، ترویج فساد، جلوگیری از اجتماعات و متهم ساختن عالمان اسلامی را آورده است. در بعد عقیدتی به شبهات آنها در زمینه شرك، شفاعت، تعمیر قبور، نماز زیارت و توسل به مهدی (عج) پاسخ داده است.
طاهری خرمآبادی، حسن (متولد 1317)
البناء علی القبور شرع ام خرافة؟: بحث علمی یثبت جواز تشیید القباب و الاضرحة علی قبور الانبیاء و الاولیاء(ع) و الصلاة عندها و یبحث الروایات الواردة فی مصادر الجمع ، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات علمی. معاونت فرهنگی، چاپ 1، 1430ق/1388، 132ص، رقعی.
شابک: 5 ـ 015 ـ 167 ـ 964 ـ 978
عنوان اصلی: تبرک و قبور.
فروست: سلسله بحوث کلامیه مقارنه؛ ۳.
بررسی مشروعیت ساخت ضریح و بنای مرقد بر مزار بزرگان و تكریم از مقام شامخ آنان است. ارتباط تنگاتنگی میان ساخت این نوع ابنیه و زنده نگه داشتن یاد و سیره این بزرگان برای نسلهای آینده وجود دارد. بنا نمودن این آثار مخصوص امت اسلامی نیست و سایر ملتها نیز برای بزرگان دینی و سیاسی، شاعران و اندیشمندان خود آرامگاهها و بناهای یادبود میسازند. پس هدف از این امور یك غرض عقلانی است كه تمامی اقوام بر آن اتفاق نظر دارند. در كتاب حاضر، كه به زبان عربی نگاشته شده، مؤلف با استناد به ادله شرعی، جواز ساخت ضریح بر قبور انبیا، اولیا و صالحان را اثبات مینماید و شبهه خرافه بودن را كه جاهلان و مغرضان به مسلمانان نسبت میدهند میزداید.
پاسخ به شبهات و هابیت ، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، جلد دوم، چاپ 1، ۱۳۸۴، 472ص، وزیری.
شابک: 4 ـ 573 ـ 470 ـ 964
بررسی بنای بر قبور، حاجت خواستن و شفاعت از دیدگاه شیعه و وهابیت است. نویسنده در هر مورد به دلایل شیعیان و وهابیت پرداخته است.
تبرّک و قبور ، قم، بوستان کتاب، چاپ 1، 1385، 133ص، رقعی.
شابک: 0 ـ 299 ـ 548 ـ 964
فروست: تبیین باورهای شیعی؛ 3
بررسی زیارت و شبههشناسی
مثل مشروعیت تبرک و توسل و
شفاعت است. این نوشتار،
سومین نوشته از مجموعه
كتابهایی با عنوان
«تبیین باورهای شیعی» است
كه مؤلف در پاسخ به شبهات
وهابیت
درباره موضوع زیارت قبور و
تبرك جستن به آنها نوشته
است.
دفاع از عقاید شیعه و پاسخ
به شبهات وهابیت در مسئله
زیارت
و زیارت قبور اولیای الهی
موضوع این كتاب است. مؤلف
با استناد
به آیات قرآن و روایات
اهلبیت و با بهرهگیری از
مهمترین منابع اهل سنت
مانند سنن بیهقی، مسند
احمد حنبل، شرح نهج البلاغه ابن ابی
الحدید، جایگاه تبرك و
زیارت قبور در اسلام را
تبیین و ثابت كرده است كه
بنای بر قبور و تبرك جستن
از آن در سیره عملی
مسلمانان امری عادی محسوب
میشده و از باب تعظیم
شعائر اسلامی، امری لازم و
ضروری به نظر میرسد و
براهین وهابیون درباره
تخریب قبور، بسیار ضعیف و
سست است.
توحید و زیارت ، قم، بوستان کتاب، چاپ 1، 1385، 293ص، رقعی.
شابک: 7 ـ 290 ـ 548 ـ 964 ـ 978
فروست: تبیین باورهای شیعی؛ 1
بررسی جنبههای مختلف
مشروعیت زیارت قبور
بزرگان است. این اثر،
اولین نوشته از مجموعه
كتابهایی با عنوان
«تبیین باورهای شیعی» است
كه مؤلف به طور مستند و
مستدل به شرح و تبیین آن
پرداخته و ابعاد معنایی آن
را رازگشایی كرده است.
مؤلف با بهرهگیری از
منابع دست اول اهل سنت
مانند تفسیرروح المعانی، شرح نهج البلاغه ابن ابی
الحدید، تفسیر ابن كثیر
، سنن ابن ماجه، مسند احمد حنبل
پاسخهایی مستند و مستدل
به شبهات وارده درباره
زیارت قبور ارائه كرده است
و جایگاه والای این آموزه
اسلامی را به خوبی ترسیم
نموده است. مؤلف در بخش اول
كتاب، مباحث مربوط به
توحید و شرك را تبیین كرده
و اهمیت توحید در عبارت را
بیان میكند و با این
مقدمات، وارد بحث اصلی خود
زیارت میشود. در این بخش
نیز در ابتدا به جایگاه
زیارت در فرهنگ اسلامی
پرداخته میشود و سپس
شبهات مطرح شده ابن تیمیه
درباره زیارت قبور، پاسخ
داده میشود. بخش پایانی
كتاب به مباحثی چون جشن و
سوگواری و تبرك جستن
اختصاصی دارد و
برداشتهای غلط وهابیها
درباره تشكیل مجلس
سوگواری و گریه بر اموات و
تبرك جستن به آثار انبیاء
و اولیاء.
زیارة القبور سنة ام بدعة؟: بحث علمی یثبت جواز و استحباب زیارة القبور و یتقصی الروایات الواردة فی مصادر الجمیع، ترجمه به عربی رعد الحجاج، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات علمی. معاونت فرهنگی، چاپ 1، ۱۴۲۹ق/ ۱۳۸۷، 139ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 016 ـ 167 ـ 964 ـ 978
عنوان اصلی: توحید و زیارت.
فروست: سلسله بحوث کلامیه مقارنه؛ ۲.
بررسی جواز و استحباب
زیارت قبور انبیاء و
صالحان به خصوص قبر پیامبر
اكرم(ص) با استناد به
احادیث و روایات فریقین
است. مؤلف نخست ضمن
برشمردن اقسام توحید و
شرك، انواع توحید را شرح و
تفسیر میكند. سپس اهمیت
توحید در عبادت و نیز
مفهوم عبادت و سجده
فرشتگان به حضرت آدم(ع) را
توضیح داده و ردیه مرحوم
كاشف الغطاء در كتاب منهج الرشاد بر نظرات
ابن تیمیه را بیان میكند.
در ادامه جواز و استحباب
زیارت قبور مومنین از
دیدگاه علمای اهل سنت
آورده شده است. دیدگاه
علمای اهل سنت درباره
زیارت قبور به وسیله زنان،
برگزاری جشن و سرور در
میلاد رسول اكرم(ص)، اقامه
مجالس عزا و ماتم بر
اموات، و تبرك جستن از
انبیا و اولیا با توجه به
منابع اهل سنت از دیگر
مباحث كتاب است.
طبسی، محمدجواد [14] (متولد 1331)
البكاء علی النبی و آله علی ضوء السنة و السیرة ، قم، دارالهدی، چاپ 1، 1425ق، 159ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 95 ـ 8222 ـ 964
ترجمه اردو
وهابیها افکار کارد ، ترجمه ناظم حسین اکبر، قم، دلیل ما، چاپ1، 1388، 196ص، وزیری.
شابک: 5 ـ 584 ـ 397 ـ 964 ـ 978
بررسی مشروعیت گریه بر محمد و آل او با استناد به آیات قرآن و احادیث اسلامی است. نویسنده به منظور پاسخگویی به دیدگاه تحریم گریه بر مردگان و رفع شبهه در این باره و عدم منافات آن با صبر، موارد زیادی از سیره و سخنان پیامبر(ص) و اهلبیت و برخی دیگر از بزرگان دینی را گردآوری و در قالب فصولی مناسب با این موضوع، ارائه كرده است. برخی از فصول این اثر عبارتاند از: ادله جواز گریه بر مرده، فضیلت گریه بر پیامبر(ص)، فضیلت گریه و عزاداری برای امام حسین(ع).
طبسی، نجم الدین [15] (متولد 1334)
درسهایی در نقد وهابیت ، قم، دلیل ما، چاپ 1، ۱۳۸۸، 4 جلد، جیبی.
شابک: 1 ـ 470 ـ 397 ـ 964 ـ 978
بررسی عقاید و نظرات وهابیان و نقد علمی این نظرات است. جلد نخست آن به موضوعات «توسل» و «شفاعت»، اختصاص دارد و جلد دوم به موضوعاتی چون «تبرک» و «استغاثه»، جلد سوم و چهارم نیز به موضوعاتی چون «زیارت قبور»، «زنان و زیارت قبور»، «تعمیر قبور»، «گریه و اقامه عزا» و «نذر» میپردازند. نویسنده تلاش داشته تا با ذکر وقایع و روایتهای تاریخی مورد قبول اهلسنت و شیعه بر حقانیت مکتب اسلام شیعی تأکید کند. جلد دوم که به مسأله تبرک و استغاثه میپردازد، و به تبرک به قبر پیامبر اکرم و خاک مدینه و استغاثه به قبور اهلبیت(ع) اشاره میکند. در این جلد نویسنده با ذکر آیاتی از قرآن و روایات تاریخی ادعای وهابیان را رد کرده است.
رویکرد عقلانی بر باورهای وهابیت ، ترجمهی مصطفی داداشزاده، قم، امیرالعلم، چاپ 1، 1384، 3 جلد.
شابک: 3 ـ 10 ـ 7955 ـ 964
عنوان اصلی: روافدالایمان الیعقائد الاسلام.
فروست: مجموعه آشنایی جوانان با معارف اسلامی.
بررسی جنبههای تبرک و توسل و زیارت قبور و استمداد از آنها است. این کتاب در سه جلد تدوین یافته است و مباحث هر جلد عبارتاند از: ج. ۱. مقدمه ـ شفاعت، تبرک جستن به قبور، استغاثه و طلب حوائج؛ ج.۲ زیارت قبور، زیارت قبور توسط زنان، نماز و دعا در کنار قبر؛ ج.۳ تعمیر قبور و ساخت گنبد بر فراز آن، روشن کردن چراغ بر روی قبر ـ نذر، سوگند به غیر خدا ـ بزرگداشت موالید، گریه بر فراق عزیزان و برپایی مجالس سوگواری
الوهابیة دعاوی و ردود: دراسة فی أفكارهم و مناقشة لآرائهم ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1420ق، 271ص، وزیری.
شابک: 1 ـ 58 ـ 6293 ـ 964
مؤلف در این اثر با شیوه بحث روائی و استفاده از شواهد تاریخی به رد شبهات وهابیون پرداخته است. وی پس از طرح آراء وهابیون در موضوعاتی همچون شفاعت، تبرك جستن به قبور، استغاثه و طلب حوائج، زیارت قبور، نذر، قسم به غیر خدا و ساختن مقبره با مناقشه در دلایل و احادیث مورد استناد ایشان و ذكر شواهد تاریخی و نیز آراء علماء در موضوع مورد بحث، به رد دعاوی آنها پرداخته است. نویسنده در فصل پایانی كتاب فهرستی از كتب نوشته شده در رد وهابیت را ذكر نموده است.
عبد الحمید، صائب
الزیارة والتوسل ، قم، مركز الرسالة ، چاپ 1، 1421ق، 160ص، رقعی.
شابک: 5 ـ 238 ـ 319 ـ 964
بررسی برخی مسائل كلامی در مورد اختلاف شیعه و سلفیون است. مؤلف پس از ذكر انواع و ماهیت تبرك و بیان ادله صحت تبرك، زیارت قبور و توسل به انبیاء و صالحین اثبات میكند كه این مفاهیم در صدر اسلام از جایگاه حقیقی بر خوردار بودهاند و بعدها توسط متعصبان مورد تحریف و نقد قرار گرفته است. كتاب به روش توصیفی و تاریخی و به شیوه استدلالی ـ روایی نگارش یافته است. و قران و متون حدیثی اهل سنت از منابع این كتاب است. زیارت و دلائل آن، زیارت قبور توسط پیامبر، توسل و دلائل آن از فصلهای مهم این كتاب میباشد.
عبدالسلام، عمر
نقدی بر وهابیت بر اساس قرآن و سنت ، قم، احسنالحدیث، 1378، 108ص، رقعی.
شابک: x ـ 13 ـ 5738 ـ 964
عسكری، سیدمرتضی [16] (1293 ـ 1386)
البناء علی قبور الانبیاء الاولیاء و اتخاذها مساجد و اماکن للعبادة ، قم، نشر مشعر، چاپ 1، بیتا، 45ص، جیبی.
فروست: علی مائده الکتاب والسنة ـ 12
ترجمه فارسی
حکم بازسازی قبور انبیاء و اولیا ء علیهم السلام و عبادت در آنها ، ترجمهی محمدجواد کرمی [17]، تهران، مجمع علمی اسلامی ، چاپ 1، 1377، 55ص.
شابک: 0 ـ 55 ـ 5841 ـ 964
چاپ دیگر
تهران، مركز فرهنگی انتشاراتی منیر، چاپ 1، 1387، 55ص.
شابک: 2 ـ 116 ـ 539 ـ 964 ـ 978
فروست: بر گستره کتاب و سنت ـ 12
ترجمه اردو
انبیاء اور اولیائی الهی کی قبرول کی تعمیرنو اور وهال عبادت خدا کاشرعی حکم ، ترجمه به اردو فیروزعلی بنارسی، تهران، نیک ملکی، چاپ 1، ۱۳۸۷، 37ص.
شابک: 2 ـ 03 ـ 5192 ـ 600 ـ 978
فروست: کتاب و سنت آئینه میس؛ ۸.
بررسی زیارت قبور اولیای الهی و اظهار محبّت و تعظیم نسبت به آنها است، ساختن بنا بر قبور آنان نیز نوعی احترام و ارج نهادن به مقام والای آن بزرگواران است و نماز و عبادت در آنها، عبادت الهی است و هیچ گونه شائبه شرك در آن نیست. مؤلّف در این كتاب، این مسأله را به استناد قرآن و سنّت اثبات میكند.
التوسل بالنبی(ص) و التبرك بآثاره ، تهران، مجمع علمی اسلامی ، چاپ 1، 1418ق، 27ص، جیبی، عربی.
شابک: 9 ـ 56 ـ 5841 ـ 964
ترجمه فارسی
توسل به پیامبر خدا(ص) و تبرك به آثار ایشان ، ترجمه محمدجواد كرمی، تهران، مجمع علمی اسلامی ، چاپ 1، 1378، 32ص، جیبی.
شابک: 3 ـ 59 ـ 5841 ـ 964
فروست: بر گستره کتاب و سنت ـ 13
ترجمه اردو
رسول خدا صلی الله علیه و سلم سی توسل اور آپ(ص) که آثار سی تبرک ، ترجمه به اردو فیروزعلی بنارسی، تهران، نیک ملکی،چاپ1، ۱۳۸۷، 32ص. زبان اردو.
شابک: 8 ـ 01 ـ 5692 ـ 600 ـ 978
عصام، عماد
المنهج الجديد و الصحيح في الحوار مع الوهابين ، ترجمه ليلا آبساليكووا، قم، مجمع جهاني اهل بيت (ع)، چاپ 1، 1385، 118ص، رقعی.
شابک: 9-246-529-964-978
اين كتاب به زبان آذري نوشته شده و در آن عقايد و افكار وهابيت نقد شده است. انحراف اساسي وهابيت در فهم توحيد و حقيقت آن است. در اين كتاب با استناد به آيات و سيره پيامبر مقولههايي مانند توسل، زيارت، شفاعت و تبرك قبور كه از عقايد شيعه است كاملاً مستدل و برهاني دانسته شده و اشتباهات وهابيت در اين زمينه و در ديگر موضوعات عقيدتي و اجتماعي نشان داده شده است. قشريگري، تعصب و اعمال ضد انساني و خشونت از خصوصياتي است كه وهابيت از انجام آن ابايي ندارند.
عطائی، عبدالرسول (متولد 1339) و ارشاد، مجتبی و ابرسجی، ابراهیم
كنكاش اندیشه دینی در پاسخ به پرسشها: وهابیت، شبهات و پاسخها ، قم، میثم تمار، چاپ 1، 1387، 132ص، پالتویی.
شابک: 3 ـ 21 ـ 2786 ـ 964 ـ 978
چاپ قبلی: گرگان، پیک ریحان، چاپ 1، 1384.
بررسی برخی از شبهات و پرسشها در زمینه زیارت قبور، شفاعت، تبرک و توسل است. در این كتاب ضمن آشنایی با فرقه وهابیت و سلفیگری و پیدایش آن عقائد وهابیان درخصوص عدم جواز توسل به غیر خداوند، شفاعت، زیارت قبور و ادله اثبات شفاعت و انكار آن مورد نقل و نقد قرار میگیرد. نویسندگان سعی دارند ضمن بیان ادله عقلی اثبات وجود خداوند، شرك دانستن مسائلی مانند توسل به امامان، زیارت ائمه و اعتقاد به شفاعت اهلبیت(ع) را نقد نموده و آنها را قابل جمع با مسأله توحید نشان دهند و دلایل جواز زیارت قبور ائمه و مؤمنان و نماز خواندن در قبرستانها را بررسی مینمایند. ارائه تحلیلی از ازدواجهای پیامبر اسلام(ص)، فلسفه حجاب در اسلام، بررسی حقیقت عشق از دیدگاه فلسفه و عرفان و دلایل تجرد روح از دیگر مندرجات این كتاب میباشد.
عطائی اصفهانی، علی
پاسخهای ما به پرسشهای اهل سنت: پاسخ به چند پرسش فقهی و اعتقادی ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1383، 276ص، وزیری.
شابک: 5 ـ 60 ـ 7635 ـ 964
بررسی شبهات و انتقادات اهل سنت نسبت به عقاید شیعه و پاسخ شیعیان است. از جمله این موارد میتوان به خواندن نماز پشت دیوار بقیع، ممانعت از رفتن زنها به زیارت اهل قبور، زیارت حرم ائمه و نماز خواندن در حرم و زیارت قبور و دعا در کنار آنها اشاره کرد.
پاسخهای ما: پاسخ به چند پرسش فقهی و اعتقادی ، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1383، 276ص، جیبی.
بررسی شبهات وهابیت در زمینه زیارت، توسل و تبرک و پاسخ شیعه به آنها است. نویسنده که توفیق مکرّر تشرف به حج و عمره را جهت پاسخگویی به مسائل شرعی داشته در این کتاب، مسائل محل اختلاف بین شیعه و سنی را که چشمگیر و مورد توجه عموم است، بررسی کرده است. وی همچنین برخی از مناظرات خود با اهل تسنن را بیان کرده است. برخی از موارد مورد اختلاف شیعه و سنی که در این کتاب بررسی شده عبارتاند از: روش وضو گرفتن، نماز خواندن در حرم ائمه، زیارت قبور ائمه.
چرا؟ چر؟: بیان حقیقت در سه رساله وحدت و شفقت ـ توسل و معنای آن، زیارت قبر النبی(ص) ، قم، امیر العلم، جلد چهارم، چاپ 1، 1387، 200ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 49 ـ 7955 ـ 964 ـ 978
بررسی پرسش و پاسخ درخصوص برخی از عقاید اهلسنت است. در این كتاب برخی از مناظرههای علمای شیعه و اهلسنت درباره صحابه و عدالت آنان و تاریخ صدر اسلام و اختلافاتی كه پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) بوجود آمده مطرح و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نگارنده سعی دارد دلایل اهلسنت در مورد دوستی صحابه پیامبر با حضرت علی(ع) و اهلبیت پیامبر را نقل و نقد نماید و جنبههایی از مخالفت و برائت اهلبیت با برخی از صحابه مانند عمر، ابوبكر و عثمان را بیان نماید. وی در این راستا از روایات و شواهد تاریخی از كتب روایی و تاریخی شیعه و اهلسنت بهره جسته است.
علمالهدی، محمدباقر (متولد 1323)
شفاعت: بررسی و تحلیل توسل، شفاعت و زیارت...، تهران، مركز فرهنگی انتشاراتی منیر ، چاپ 1، 1386، 3 جلد.
شابک: 4 ـ 068 ـ 539 ـ 964 ـ 978
چاپ دیگر
شفاعت ، تهران، مركز فرهنگي انتشاراتي منير، چاپ 1، 1387، 3 جلد.
شابک: 3-065-539-964-978
نقد و بررسی شبهات وهابیت پیرامون شفاعت، توسل و زیارت است. شفاعت يكي از مسائل مهم ديني و اعتقادي به معناي پيوستگي است و «شفيع» به «مشفوع له» ميپيوندد و شفاعت خداوند به معناي پيوند رحمت او با بنده است؛ چنان كه شفاعت مخلوق در نزد خداوند براي مخلوق ديگر به معناي آن است كه شفيع وسيلۀ پيوند رحمت الهي به ديگري ميشود. نگارنده در اين مجموعه با استناد به آيات، احاديث و روايات ضمن دفاع از اعتقادات شيعه در باب توحيد، توسل، شفاعت و زيارت، شبهات وهابيون در اين زمينه را نقد و بررسي ميكند. این كتاب مجلد اول از مجموعهی حاضر است و اين مباحث را دربرميگيرد: بررسي و تحليل توسل، شفاعت و زيارت، توحيد و چهرههاي آن، روش آشنايي با حقايق قرآن، بررسي شرك و اقسام فاعل، و در جستوجوي وسيله.
غیب غلامی، حسین [18]
بنای بر قبور در مذاهب مختلف اسلامی به استناد قرآن و كتب معتبر اهل سنت: بحث اعتقادی در بنای بر قبور، زیارت، شفاعت و توسل ، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ 1، 1418ق/1376، 208ص، وزیری.
شابک: 8 ـ 018 ـ 400 ـ 964
عنوان روی جلد: بنای بر قبور: در قرآن و کتب معتبره فقهی و حدیثی اهل سنت: طرح مبانی مذاهب مختلف اسلامی در مسئله بنای بر قبور، و مباحث توسل و تبرک به آثار بزرگان دین.
فجری، محمدمهدی
زیارت چراغی در مسیر هدایت ، قم، زائر، چاپ 1، 1388، 112ص، جیبی.
شابک: 0 ـ 075 ـ 180 ـ 964 ـ 978
بررسی زیارت از جنبههای مختلف به ویژه مشروعیت و فلسفه و اسرار آن است. در فصل اول با عنوان «زیارت در اسلام» زیارت خانه خدا و معصومین(ع) و نیز زیارت شهدا و اهل قبور بررسی شده است. «اسرار زیارت» عنوان فصل دوم است که در آن فلسفه زیارت آمده است. فصل سوم به پاسخ به برخی شبهات وارده در باب زیارت اختصاص یافته است. آداب زیارت و آسیبشناسی زیارت موضوعاتی هستند که در فصول بعدی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
فخلعلی، محمدتقی (متولد 1334)
آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاههای جریان وهابیت ، تهران، نشر مشعر، چاپ 1، 1381، 71ص، پالتویی.
شابک: 1 ـ 131 ـ 54 ـ 964 ـ 978
بررسی برخی مبانی و دیدگاههای جریان وهابیت در خصوص توحید، شرک، تبرک، زیارت قبور پیامبر و اهلبیت(ع)، شفاعت و توسل است.
فقیهی، علیاصغر
وهابیان: بررسی و تحقیق گونهای درباره عقاید و تاریخفرقه وهابی ، تهران، صبا، چاپ 4، 1377، 488ص، وزیری.
شابک: x ـ 16 ـ 6448 ـ 964
بررسی تاریخ و عقاید وهابیت به ویژه موضوعاتی مثل شفاعت، توسل و زیارت است. مباحث طی هشت فصل با این عناوین آمده است: بنیانگذاران فرقه وهابی؛ عقاید ابن تیمیه؛ محمدبن عبدالوهاب، پیشوای وهابیان؛ عقاید وهابیان؛ قدیمترین ذكر از عقاید وهابیها در منابع ایرانی؛ مركز انتشار مذهب وهابی (نجد)؛ آل سعود؛ جمیعة الاخوان. در بخش پایانی كتاب كه «خاتمه» عنوان گرفته مؤلف اطلاعاتی درباره مذهب وهابی در خارج از نجد و حجاز به دست داده است. مطالب كتاب به استناد نوشتههای وهابیان فراهم آمده و صفحات پایانی به فهرست مدارك و مستندات اختصاص دارد.
فهیم کرمانی، مرتضی (متولد 1313)
وهابی كیست و چه میگوید؟، به کوشش مركز تحقیقات حج، قم، نشر مشعر، چاپ 1، 1387، 144ص، پالتویی.
شابک: 8 ـ 103 ـ 540 ـ 964 ـ 978
بررسی برخی از شبهات وهابیها در مکه و مدینه در جمع زائران بیتالله الحرام به ویژه در زمینهی زیارت قبور، توسل و شفاعت و نقد آنها است. مؤلف ضمن توجه دادن مسلمانان به این امر مهم، سعی کرده است بخشی از این شبهات را پاسخ دهد. وی در بخش اول این كتاب سیره مسلمین را در مورد زیارت مورد بررسی قرار میدهد و میگوید: از زمان صحابه پیامبر اسلام، پیوسته تمام مسلمانان به زیارت قبور انبیا و امامان و اولیاء خدا میرفتند و این مسأله به گونهای مورد اجماع و اتفاق تمام گروههای مسلمان بود.
القاری، عبدالعزیز بن عبدالفتاح [19]
وجوب حفظ آثار نبوی در مدینه منوره و مشروعیت تبرک به آن (از نگاه اهل سنت)، ترجمه حسن خاکرند، تهران، انتشارات بینالمللی الهدی، چاپ 1، ۱۳۸۷، 59ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 312 ـ 439 ـ 964 ـ 978
عنوان اصلی:الاثارالنبویةبالمدینة المنورة.
بررسی مشروعیت و اهمیت آثار نبوی و لزوم نگهداری آنها است. نویسنده، از استادان دانشگاه در رشته تاریخ در مدینه منوره است، سعی دارد با بررسی سرگذشت، آثار، نشانهها و بناهای نبوی (حجره حضرت زهرا(س)، باب علی(ع)، قبه فاطمه(س) و...) این نكته را خاطرنشان سازد كه هریك از این آثار بهتر از كتابهای تاریخی میتوانند مردم را با سیره پیغمبر(ص) آشنا سازند؛ چرا كه ممكن است كتابهای سیره فقط به نظر خواص و اهل مطالعه رسیده باشد، در حالی كه مردمی كه از دور و نزدیك به مشاهده این آثار میآیند، بهتر و راحتتر میتوانند از آن همه بركت و میراث مقدس بهرهمند شوند و درسها و عبرتهای بزرگ به جا مانده از تاریخ صدر اسلام را در محل و وضع تاریخی و عینی خود فراگیرند. بر همین اساس وی معتقد است كه حفظ آثار باقیمانده از صدر اسلام اهمیت بسیار زیادی دارد.
قاسمی علویجه، میثم
صدف المرضية: ردي بر عقايد وهابيت پيرامون زيارت اهل قبور ، اصفهان، لیالی، چاپ 1، 1383، 216ص، رقعی.
شابک: 6-0-94909-964
چاپ دیگر
صدف المرضیة: ردی بر عقاید وهابیت پیرامون زیارت اهل قبور ، اصفهان، لیالی، چاپ 2، 1386، 214ص، رقعی.
شابک: 6 ـ 0 ـ 94909 ـ 964
عنوان دیگر: ردی بر عقاید وهابیت پیرامون زیارت اهل قبور .
نقد و بررسی عقاید جریان وهابیت درباره زیارت اهل قبور است. نگارنده در اين كتاب بر آن است عقيدهي وهابيت را در باب زيارت اهل قبور رد نمايد. كتاب در چهارده فصل تنظيم شده و مطالب اصلي آن بدين قرار است: پيدايش و بنيانگذار شبهه، ترغيب به زيارت پيامبر (ص)، گفتار مذاهب چهارگانه اهل سنت دربارهي زيارت قبر پيامبر (ص)، زيارت قبر پيامبر (ص) از ديدگاه قرآن و سنت. سفر براي زيارت قبر پيامبر (ص)، و توسل به پيامبر و اوليا.
قرشی، باقرشریف [20] (متولد 1926)
السجود علی التربة الحسینیة عند الشیعة ، قم، مؤسسه المنار، چاپ 1، ۱۴۱۶ق/ ۱۳۷۴، 63ص.
قزوینی، عبدالکریم
النصائح الوافیة لاتباع الوهابیة و السلفیة ، قم، برگزیده، چاپ 1، ۱۳۸۵، 128ص، رقعی.
شابک: 2-39-7732-964
روشنگريهايي درباره عقايد شيعه در باب توسل، شفاعت، تقيه، تحريف ناپذيري قرآن، توحيد و امامت و زيارت با استناد به آيات و روايات است. هدف نويسنده رد افترائات وهابيان عليه شيعه و اثبات حقانيت شيعه است. ازاينرو با ارائه برخي نصوص، هشدارهايي به آنها ميدهد مبني بر پرهيز از اختلاف و تحريف اسلام و شيعه.
قزوینی حائری، سیدمحمدحسن (1878 ـ 1960م/1257 ـ 1339)
جزمانديشي و خشونت
مذهبي: ترجمه كتاب
البراهين الجليلة في رفع
تشكيكات الوهابية
، ترجمه محمدحسين شمسايي و
رسول منتجبنيا [21]،
تهران، دادگستر، چاپ 1، 1388،
192ص، وزیری.
شابک: 6-36-2626-964-978
عنوان دیگر: ترجمه كتاب البراهين الجليلة في رفع تشكيكات الوهابية.
تحلیل و بررسی شبهات ایجاد شده توسط جریان وهابیت است. اثر حاضر به ترجمهی البراهين الجليه في رفع تشكيكات الوهابيه اثر دانشمند فقيد سیدمحمدحسن قزويني ـ از فقهاي شيعه در قرن چهاردهم ـ اختصاص دارد. وي در اين كتاب به بررسي مسائلي ميپردازد كه از سوي وهابيان مورد مناقشه قرار گرفته است و بر پايهی آن، شيعيان را مشرك و كافر دانستهاند. كتاب به همراه مقدمهاي درباره وهابيگري و تاريخ پيدايش و جايگاه آنان در جهان اسلام به چاپ رسيده است.
فرقه وهابی و پاسخ شبهات آنها ، ترجمه علی دوانی، تهران، چاپ 3، 1368، 240ص، رقعی.
عنوان اصلی:البراهین الجلیة فی رفع تشكیكات الوهابیة
نقدی بر اندیشه وهابیان ، ترجمه حسن طارمی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، چاپ 2، 1374، 231ص، رقعی.
بررسی و نقد عقاید وهابیت و ردّ شبهات آنها است. نویسنده در مواردی چون شفاعت، توسل، ساختن بارگاه و ضریح بر فراز تربت پاکان، آراستن مشاهد مشرفه، افروختن چراغ و قراردادن سایبان، زیارت مشاهد متبرکه و مساجد پیرامون مشاهد متبرکه به نقد و بررسی عقاید این جریان پرداخته است.
کاشف الغطاء، جعفر بن خضر (1156-1228ق)
ترجمهی منهج الرشاد لمن اراد السداد پاسخ به شبهات وهابیان ، ترجمه رئوف حقپرست، اصفهان، کهن دژ، چاپ 1، ۱۳۸۴، 180ص، وزیری.
شابک: 4-783-95-964
چاپ دیگر
قم، سلسله، چاپ 1، ۱۳۸۴، 160ص، وزیری.
شابک: 3-10-8788-964
ترجمهي حاضر در رد وهابيت و در پاسخ به نامهي "شيخ سعود"، رهبر وهابيان، با استناد به آيات و روايات تحت اين عناوين نگارش يافته است: انواع و اقسام كفر، معني عبادت، ذبح و قرباني براي خدا، نذر براي غير خدا، قسم خوردن به غير خدا، استغاثه، توسل، شفاعت، كيفيت حيات بعد از مردن، زيارت قبر پيامبر (ص) و ساير قبور، تبرك جستن به قبور و مانند آن، و بناي قبور انبيا و اوليا (ع) و ساختمان و تعمير آنها. در آغاز كتاب نيز اين مباحث بررسي شده است: تنها نيت مقصد، ميزان در اختلاف اقوال و افعال، اختلاف ظواهر آيات و روايات و مآخذ آنها، و ميزاني كه هنگام تشابه امور بدان مراجعه كنند.
الاجوبة النجفیة عن الفتاوی الوهابیة ، قم،بوستان کتاب، چاپ 1، 1387، 204ص، وزیری.
شابک: 0-976-548-964-978
پاسخ برخي از شبهات وهابيان در زمينه ديدگاههاي فقهي و اعتقادي شيعه اماميه است. در اين كتاب فتاوا و ايرادهايي كه علماي وهابي در مورد مسائلي مانند ساختن بنا بر قبور، زيارت قبور، سفر براي زيارت قبور ائمه، نذر، توسل به امامان، قسم خوردن به نام غير خداوند و ... مطرح كردهاند، به طور عقلي و نقلي پاسخ داده شده است. نگارنده تلاش ميكند ثابت نمايد اين امور باعث كفر شيعه نميگردد و مجوزي براي تكفير آنان توسط علماي وهابيت ايجاد نميكند، بلكه همه اين امور ريشه در قرآن و سنت دارد.
کریمزاده، پروانه
وهابيت در بوته نقد ، قم، دارالفکر، چاپ 1، 1385، 128ص، رقعی.
شابک: 5-06-2611-964-978
نقد و بررسی دیدگاهها و عقاید جریان وهابیت درباره برخی اعتقادات شیعه است. اين كتاب ضمن اينكه نقد عقايد و انديشه وهابيت است به اثبات و دفاع از عقايد شيعه مانند شفاعت، توسل، عزاداري، سوگند به غير خدا و توحيد با ذكر ادله روايي و قرآني ميپردازد. در اين مختصر با طرح پرسش و پاسخهايي چگونگي شكلگيري وهابيت و عملكرد ضد اسلامي آنها در كشتار مردم و تخريب اماكن مذهبي نقد شده است.
کریمی، علیرضا
وهابيت!؟ از ظهور تا ... !، ویرایش سيدعزيز افسري، قم، نشر روح، چاپ 1، 1385، 120ص، رقعی.
شابک: 2-99-6790-964
اين كتاب دربردارندهي اطلاعاتي است در خصوص وهابيت، بنيانگذاران آن و اقدامات وهابيون در هتك حرمت به اماكن متبركه از جمله مدينه و نجف اشرف و كشتار مسلمانان. به تصريح نگارنده: "وهابيت، يكي از فرقههاي ساختگي است كه با مهارت تمام، توسط استعمار انگليس، بنيان نهاده شد. اهدافي كه استعمارگران انگليسي از ساختن مسلك وهابيت دنبال ميكردند. عبارت بود از: بدعتگذاري در دين با تحريف حقايق و احكام اسلامي، خنثي كردن تعاليمي چون جهاد و مبارزه، بيرنگ كردن وجههي سياسي و اجتماعي اسلام و خلاصه كردن دين و دينباوري در نماز و ذكر و عبادت و ناموجه جلوه دادن تجمع در اماكن مقدسي و زيارتگاهها به منزلهي يكي از نمودها و پايگاههاي وحدت و قدرت سياسي مسلمانان و تخريب آنها به مثابهي مظاهر شرك و گمراهي".
کورانی، علی [22]
الرد علی الفتاوی المتطرفة فی خطبة الجمعة للشیخ صلاح البدیر فی المسجد النبوی الشریف لموسم الحج ـ سنة 1422 هجریة ، قم، نشر مشعر، چاپ 1، بیتا، 160ص، رقعی.
بررسی و ردّ شبهات مطرح شده در خطبههای نمازجمعه مسجد النبی در موسم حج سال 1422 قمری است. خطیب، شیعیان را به شرك و گمراهی متهم نموده و برخلاف برخی از احكامی كه همه مسلمانان بر آن اجماع و اتفاق دارند سخن رانده است. مؤلف ابتدا متن خطبهها را آورده آنگاه به نقد آن پرداخته است. عناوین دهگانه رساله به ترتیب عبارتاند از: معنی الاحداث فی المدینة المنورة؛ زعم الخطیب ان زیارة قبر النبی(ص) غیر مستحبة؛ زعمه ان المشی لزیارة النبی(ص) حرام؛ زعمه ان تكرار زیارة قبر النبی(ص) حرام؛ زعمه ان التوسل بالنبی(ص) شرک بالله؛ زعمه ان الدعاء عند قبر النبی(ص) وسیلة للشرک؛ زعمه ان مراسم احترام قبر النبی(ص) بدعه؛ زعم [ ابن تیمیة ] ان القبة النبویة الشریفه بدعة یجب هدمها ویجب اخراج قبر النبی(ص) من المسجد؛ تحریمهم التبرك باماكن النبی وآله وآثارهم؛ الرد علی نهی البدیری عن زیارة عالم المدینة المنورة
مصادره قبر پیامبر ، ترجمه مریم كورانی، قم، دارالمهدی، چاپ 1، 1385، 96 ص، رقعی.
شابک: 9 ـ 129 ـ 497 ـ 964
بررسی مشروعیت ساخت قبر رسول خدا(ص) و زیارت آن است. مؤلف با بهرهگیری از منابع دست اول حدیثی و تاریخی اهل سنت، به موشكافی آن پرداخته است.
محمد، عبدالله
وهابیها را اینگونه دیدم ، ترجمه میثم موسائی، به کوشش معاونت پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، مرکز چاپ و نشر، چاپ 1، ۱۳۷۰، 122ص.
عنوان اصلی:هکذا رایت الوهابین .
چاپ دیگر
تهران، سرزمین ما، چاپ 1، ۱۳۷۹، 122ص.
مردانی، محمد
نيم نگاهي به وهابيت: تخصصي ، قم، سپهر آذین، چاپ 1، 1386، 122ص، جیبی.
شابک: 3-26-9910-964
مركز پژوهشهای اسلامی الغدیر
چهره واقعی وهابیت، ترجمه حبیب روحانی، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی ، چاپ 1، 1378، 46ص، رقعی.
شابک: 0 ـ 199 ـ 444 ـ 964
عنوان اصلی: الوهابیة فی صورتها الحقیقیة .
بررسی دیدگاههای وهابیت در زمینهی مشروعیت ساخت و زیارت قبر بزرگان و توسل و تبرک است. كتاب حاضر، ترجمه فارسی پژوهشی اجمالی است پیرامون تاریخ و عقاید وهابیت و بیان انحراف این فرقه، كه به شیوه گزارشی نگارش یافته است. مهمترین عناوین كتاب عبارتاند از: بنیانگذار وهابیت، ریشهها و منابع فكری وهابیت، عقاید وهابیان راجع به صحابه و صفات خداوند، وهابیان و مسلمانان، خوارج و غلات، برخی روایاتی كه درباره زیارت و توسل وارد شده است.
مسجد جامعی، زهرا (متولد 1348)
نظری بر تاریخ وهابیت ، تهران، صریر؛ دانش ، چاپ 1، 1380، 160ص، رقعی.
شابک: 5 ـ 0 ـ 93034 ـ 964
معانی، جلال
الامام الحسين عليهالسلام و الوهابية ، قم، ياس زهرا (س)، چاپ 1، 1387، 584ص، وزیری.
شابک: 3-63-2843-964-978
پژوهشي در مورد ابعاد اخلاقي شخصيت امام حسين و نهضت كربلا و نقد ديدگاههاي وهابيت در اين باره است. در اين پژوهش نخست جنبههاي اخلاقي، انساني، تربيتي، عاطفي و اجتماعي امام حسين و واقعه عاشورا به تصوير كشيده شده و مظلوميت امام حسين (ع) در حادثه كربلا منعكس گرديده است. آنگاه به نقد ديدگاههاي وهابيت كه عزاداري و سوگواري براي امام حسين را بدعت در دين ميخوانند پرداخته شده و خلاصهاي از عقايد آنان در مورد توحيد و شرك و توسل به اهلبيت (ع) و زيارت قبورشان كه آنان اين اعمال را جزء مصاديق شرك و كفر ميدانند اشاره شده و افكار سلفي آنان مورد نقد و ارزيابي قرار ميگيرد. نگارنده با توجه به كشتار زائران امام حسين و قبور ساير ائمه و ديدگاه مثبت وهابيت در اين زمينه اين نوع طرز تفكر را كاملاً ضد اخلاقي و ضد انساني دانسته و به نقد اين ديدگاهها ميپردازد.
مغنیه، محمدجواد [23] (1904 ـ 1979)
هذی هی الوهابیة ، تحقیق سامی عزیز، قم، مؤسسة دارالکتاب الاسلامی ، چاپ 1، 1427ق، 336ص، وزیری، عربی.
شابک: 5 ـ 185 ـ 465 ـ 964
ترجمه فارسی
این است آئین وهابیت ، ترجمه احمد مقدسی، قم، مؤسسة دارالکتاب الاسلامی، چاپ 1، 1387، 384ص، وزیری.
شابک: 1 ـ 243 ـ 456 ـ 964 ـ 978
بررسی عقاید وهابیت و بنیانگذار و دیگر سران آن است. نگارنده در صفحات آغازین كتاب پس از مطالبی درباره «حج» به اختلاف ادیان و مذاهب اشاره دارد و درباره تفسیرهای مختلف و گاه متضادی كه از قرآن و روایت به وجود آمده است بحث میكند. نویسنده از خاطرات خود در دوره حج و ملاقات با علمای وهابی سخن به میان میآورد و از سختگیری و تعصب و خشونت آنها انتقاد میكند.
مکارم شیرازی، ناصر
وهابيت بر سر دو راهي ، قم، مدرسه الامام علي بن ابيطالب (ع)، چاپ 1، 1384، 200ص، رقعی.
شابک: 9-84-8139-964
نگارنده ابتدا به عوامل سقوط وهابيت تندرو، اشاره ميكند كه از جملهي آنها ميتوان به "خشونت فوقالعاده"، "تحميل عقيده"، "تعقيب شديد"، "عدم آشنايي به ارزشهاي فرهنگي"، "جمود و مخالفت با هر پديدهي نوين" و "ضعف منطق و برداشت نادرست از شش واژهي قرآني" اشاره كرد. سپس هر يك از اين عوامل را تشريح مينمايد. در بخش دوم كتاب، نمونههايي از آثاري كه عليه تندروي وهابيهاي متعصب نگاشته شده، بازگو گرديده است. همچنين از افكار وهابيهاي روشنفكر، نيز فرقهاي از شيعه با نام "غلاه" سخن رفته است. بيانيهي هيات علماي بزرگ سعودي در محكوم ساختن خشونتهاي وهابيان، بخش پاياني كتاب را تشكيل ميدهد.
ترجمه به زبان آذري كريل
ترجمه م. علیزاده، قم، فجر قرآن، چاپ 1، 1386، 160ص، رقعی.
شابک: 5-22-2603-964
ترجمه كتابي انتقادي كلامي از آيت الله مكارم شيرازي درباره عقايد و عملكرد وهابيت به زبان آذري است. انحرافات وهابيت از افكار سلفيهايي مانند ابن تيميه و ابن قيم نشأت ميگيرد. آنها با تعصب و تحجر بسياري از حقايق و معارف عقيدتي موجود در قرآن را درست نفهميدهاند. در اين كتاب از توسل، زيارت، شفاعت و تعمير قبور و ديگر عقايد شيعه دفاع شده است. سيره پيامبر (ص) و آيات مختلف نشان ميدهد اين معارف با توحيد ناسازگار نيستند و شرك محسوب نميشوند.
موسوی، سیدرضا (متولد 1326)
آشنایی با مراسم عبادی مذاهب خمسه : رویکرد استدلالی به فقه تطبیقی مذاهب پنجگانه جعفری حنبلی، حنفی، شافعی و مالکی ، جلد دوم، مشهد، دانش شرقی، چاپ 1، 1386، 501ص، وزیری.
شابک: 9-2-90130-600-978
عنوان دیگر: رویکرد استدلالی به فقه تطبیقی مذاهب پنجگانه جعفری حنبلی، حنفی، شافعی و مالکی .
هدف از این نوشتار آشنایی با فتاوی مشترک و اختلافی در مسائل عبادی، با روش استدلالی و تکیه بر فتاوی مشهور فریقین، پاسخگویی به شبهات القایی، تقریب اذهان عالمان دینی، ایجاد وحدت رویهی عملی در انجام مراسم عبادی در میان پیروان مذاهب پنجگانهی اسلامی میباشد. در دفتر دوم از این مجموعه، طی فصلهای دوم تا هشتم مراسم عبادی حج و ابعاد مختلف آن، از این منظر بررسی شده است. عناوین فصول دوم تا هشتم که به حج اختصاص داده شده به ترتیب عبارتند از: حج جامعترین مراسم عبادی، احکام و اقسام حجه الاسلام، اعمال عبادی عمره و حج تمتع، احکام احرام نشان احترام، طواف و سعی نماد شیدایی، مناسک عبادی حج تمتع، اعمال ویژه سرزمین منا.
موسوی، سیدعبدالرحیم
فی رحاب اهلالبیت (علیهم السلام): زیارة القبور ، تهران، مجمع جهانی اهلبیت (علیهم السلام)، چاپ 2، 1426ق، 43ص، پالتویی.
شابک: 0 ـ 58 ـ 8686 ـ 964
عنوان دیگر: زیار ة القبور.
بررسی زیارت قبور، دلائل قرآنی تاریخی و روایی مشروعیت آن و اقوال علما و اجماع آنان در جواز این عمل است. نویسنده در خلال این مباحث ادله منکرین زیارت قبور را مطرح و با دلیل رد کرده است.
موسوی، سیدفاروق
نافذة علی زیارة القبور ، قم، دار العلم آيةالله بهبهانی، چاپ 1، 1385، 272ص، وزیری، عربی.
شابک: 6 ـ 11 ـ 8300 ـ 964
بررسی و ردّ عقاید وهابیان با استناد به روایات و سیره پیامبر اكرم(ص) است. نویسنده ابتدا به دلایل چهارگانه در اثبات مشروعیت زیارت استناد میورزد. سپس به نقل آراء مختلف از عالمان اهل سنت و شیعه و ذكر حوادث تاریخی، دال بر درستی این نظرگاه میپردازد. تعمیر قبور و بنا ساختن بر آنها و زیارت قبور، واقعیتهایی است که میتوان دلایل و شواهد معتبری از سیره پیامبر بر جواز آن یافت. وی همچنین به معرفی مشاهد مشرفه و اماکن مقدس اسلامی میپردازد و آداب زیارت آنها را بیان میکند.
موسوی قزوینی، محمدحسن (1878-1960م)
وهابيان چه ميگويند؟ ، ترجمه ابراهيم وحيد دامغاني، تهران، گلستان كوثر، چاپ 1، 1382، 264ص، پالتویی.
شابک: 5-12-6860-964
نگارنده در اين كتاب با استناد به آيات قرآن و احاديث نبوي، نيز ذكر اقوال مذاهب اسلامي، باورهاي وهابيان را بررسي ميكند و در مسائلي چون شفاعت و توسل سعي دارد بطلان عقايد وهابيت را ثابت نمايد .وي در هر مسئله، آراي وهابيان را ذكر ميكند و به دلايل آنان اشاره نموده سپس با استناد به آيات و روايات درباره آن بحث ميكند .
میرداماد، سیدعبدالمجید (متولد 1336)
فلسفه زیارت اهل قبور ، قم، مهدیه، چاپ 1، 1384، 143ص، رقعی.
شابک: 2 ـ 27 ـ 7262 ـ 964
عنوان روی جلد: فلسفه زیارت اهل قبور: پاسخ به شبهاتی پیرامون زیارت پیامبر اسلام...
بررسی زیارت اهل قبور و پاسخ به شبهات وهابیون در تحریم آن است. نویسنده با استفاده از منابع روایی اهلسنّت ضمن اشاره به آثار و فواید زیارت اهل قبور در ازدیاد ایمان و یادآوری مرگ و رستاخیز به بررسی دلایل جواز این عمل میپردازد و دلایل آن را فطرت، قرآن، روایات و سیره مسلمانان برمیشمارد، و روایاتی از طریق اهلسنّت در جواز زیارت پیامبر(ص) و از طریق امامیه در اهمیت و فضیلت زیارت معصومان(ع) و اولیای الهی نقل میكند.
زیارة الرسول المصطفی وآله بدعة او شرع؟، به کوشش محسن احمد الخاتمی، تهران، ژرف، چاپ 1، 1424ق، 608ص، وزیری، عربی.
شابک: 8 ـ 80 ـ 9536 ـ 964
فروست: موسوعة الرسول المصطفی ( ص)؛ ۱۷
بررسی مشروعیت زیارت قبر
رسول خدا(ص) و دیدگاه
وهابیان مبنی
بر بدعت آن است. نویسنده
برای اثبات مشروعیت این
زیارت از
دیدگاه قرآن و روایات
اسلامی، كتاب را در دو فصل
با عناوین
متعدد سامان داده است. در
فصل اول، به بحث درباره
مشروعیت زیارت قبور
پرداخته و با بهرهگیری از
ادله چهارگانه اصولی،
مشروعیت آن را اثبات كرده
است. در بخش دوم، به بحث
درباره ادله جواز زیارت
قبور پیامبر و ائمه و
اولیا از دیدگاه قرآن،
احادیث منقول از شیعه و
سنی و اجماع علما و عقل
پرداخته است. وی سپس دلایل
مخالفان را آورده و آنها
را نقد و بررسی كرده است.
تبرك، طواف و تعمیر قبور
از دیگر مباحث كتاب است.
نعیمآبادی، غلامعلی (متولد 1323)
زیارت و توسل از منظر اسلام (نقد فرقه وهابیت) ، قم، توسعه قلم، چاپ 1، 1388، 168ص، رقعی.
شابک: 7 ـ 44 ـ 7801 ـ 964 ـ 978
نمازی شاهرودی، علی (1293 ـ 1363)
قرآن و عترت در اسلام ، تهران، سعلوی، بیتا، 252ص، رقعی.
بررسی دیدگاههای وهابیت درباره ائمه(ع) و توسل جستن به آنان و زیارت قبورشان است. نویسنده با استناد به حدیث ثقلین، ائمه را عدل قرآن قرار داده و معتقد است تمام مقاماتی كه قرآن دارا است، مشمول اهلبیت هم میشود. سپس با تمسك به پارهای از آیات و روایات به معرفی قرآن میپردازد و اوصاف و ویژگیهای آن را برمیشمارد و دانش ائمه نسبت به تمام مطالب و علوم قرآن را به اثبات میرساند و نتیجه میگیرد كه برای فهم دقیق و صحیح آیات آن چارهای جز تمسك اهلبیت و رجوع به آنها نیست. از این رو، مبحث دوم كتاب به لزوم معرفت عترت پیامبر(ص) اختصاص یافته و در آن از ائمه به عنوان حاملان علم پیامبر در تمام ابعاد و برخوردار از علوم غیبی و قدرت برآوردن اعجاز یاد شده است. نویسنده در ادامه فصولی را درباره فضیلت و ثواب زیارت قبور انبیا و ائمه آورده و بوسیدن ضریح و قبور آنان را نشانهای از ابراز محبت به آنان دانسته است.
واعظ زاده خراسانی، محمد (متولد 1304)
رسالتان بین الشیخ محمد واعظزاده الخراسانی الامینالعام للمجمعالعالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیة فی الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة و الشیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز المفتیالعام و رئیس ادارة البحوث العلمیة فی المملکة العربیة السعودیة حول مسالة التبرک والتوسل بالنبی و بالاولیاء فی حیاتهم و مماتهم و مسالة الصلح مع العدو الصهیونی ، تعلیق علی الرسالتین حسنبنعلی السقاف، به کوشش فتح الله نجارزادگان، تهران، نشر مشعر، چاپ 2، ۱۳۸۳، 96ص.
شابک: 6 ـ 65 ـ 7635 ـ 964
بررسی مشروعیت تبرک و توسل و شفاعت از نگاه شیعه و وهابیت است. كتاب حاضر مباحثه علمی در دو مسئله اساسی بین محمد واعظزاده خراسانی ریاست سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز، مفتی سابق عربستان سعودی میباشد كه قبلاً در مجله مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی چاپ شده است و آقای سیدحسن بن علی سقاف از علمای شافعیه اردن نقدی بر نظریات شیخ بن باز داشته و در آن مجله چاپ شده و دكتر نجارزادگان این مباحثه علمی را همراه با نقد و حاشیه آقای سقاف و اضافه كردن نظریات آیتالله جعفر سبحانی به صورت یك كتاب جداگانه جمع آوری نموده است. در حقیقت جوابی بر یكی از اصلیترین اعتراضات وهابیون بر شیعیان و دیگر مذاهب میباشد.
واعظ موسوی، سیدعلیاکبر
شيعه ميپرسد: 110 سوال و طرح بيش از سي موضوع اعتقادي شيعه و پاسخ مسائلي: چون "شفاعت، زيارت.... ، تهران، مركز فرهنگي انتشاراتي منير، چاپ 1، 1385، 692ص، وزیری.
شابک: 1-000-539-964
عنوان دیگر: 110 سوال و طرح بيش از سي موضوع اعتقادي شيعه و پاسخ مسائلي: چون "شفاعت، زيارت....
اين كتاب حاوي بيش از سي موضوع اعتقادي شيعه همچون شفاعت، زيارت، سيادت، ولايت تكويني، شهادت ثالثه، توسل، گريه بر امام حسين (ع) جمع صلاتين، سجده بر خاك، تقيه و اسناد مذهبي و تاريخ، اهل البيت از قرآن، حديث منزله، مهدي موعود تاريخ وهابيان، انتظار، علايم ظهور، سلسلههايي از شيعه و معني شرك و مشرك و مدارك نفيس گرانبها است كه با استناد به آيات و احاديث در قالب 110 پرسش و پاسخ فراهم آمده است.
هادی، محمد
قراءة فی کتاب الاجوبة النجفیة فی الرد علی الفتاوی الوهابیة لایةالله الشیخ هادی آل کاشف الغطاء ، تهران، مشعر، چاپ 1، ۱۳۸۷، 53ص، پالتویی.
شابک: 7-126-540-964-978
عنوان دیگر: الاجوبة النجفیة فی الرد علی الفتاوی الوهابیة. شرح .
[1] . کاشفالغطاء، محمدحسین؛ محمدحسین کاشفالغطاء؛ کاشفالغطاء نجفی، محمدحسین
[2] . آیتالله احمدی میانجی؛ میانجی، علی
[3] . اسحاقی، ابوسجاد
[4] . علامه امینی
[5] . بلاغی، جواد؛ کاتبالهدی النجفی؛ محمدجواد البلاغی
[6] . آیتالله عزالدین زنجانی؛ حسینی موسوی، سیدعزالدین
[7] . متولد 1308
[8] . بدرالدین الحوثی
[9] . ذاکری شاندیزی، مجتبی
[10] . آیتالله سبحانی؛ سبحانی، جعفر
[11] . تقیالدین السبکی؛ سبکی، ابوالحسن علی؛ سبکی، تقیالدین علی
[12] . همدانی، محمدعلی بن حسن
[13] . آیتالله شیرازی، عبدالله؛ موسوی شیرازی، عبدالله
[14] . مروجی، محمدجواد؛ مروجی طبسی، محمدجواد
[15] . طبسی نجفی، نجمالدین؛ مروجی طبسی، نجمالدین
[16] . علامه عسکری؛ عسکری ساوجی، مرتضی؛ مرتضی العسکری
[17] . متولد 1332
[18] . غيب غلامي هرساوي، حسين
[19] . ابومجاهد عبدالعزیز بن عبدالفتاح القاری
[20] . باقر شریف القرشی؛ شریف القرشی، باقر؛ شریف قرشی، باقر؛ قریشی، باقر شریف
[21] متولد 1327
[22] . کورانی عاملی، علی
[23] . محمدجواد مغنیه؛ مغینیه، محمدجواد