بخش 7
1. اعتقادات اول: تکیه بر استدلال دوم : توجه دادن به تهذیب نفس 2. اخلاقیات 3. تفسیر 4. تاریخ بخش سوم: مرثیه خوانی فصل اوّل: نکات لازم و ضروری 1. مراجعه به کتاب‌های معتبر 2. نقل صحیح واقعة تاریخی یک خاطره، یک عبرت 3. تأثیر پذیری از ذکر مصیبت 4. حفظ شأن و جایگاه اهل بیت: انتخاب کلمات در شأن اهل بیت
1-اعتقادات
بايد توجه داشت، كسي كه مي‌خواهد وارد بحث عقايد شود (با توجه به اهميت فراوان آن) بايد از مايه‌هاي علمي فراوان برخوردار و از اساتيد خوب بهره برده باشد و يك دورة كامل اعتقادات را در نزد اساتيد بزرگ گذرانده باشد و با اين پيش زمينة قوي، در ميدان هدايت و بيان اعتقادات قرار گيرد.
بيان اعتقادات از دو منظر مورد توجه است
اول: تكيه بر استدلال
بيان استدلالات نقلي و عقلي براي اثبات يك حق، مثلاً يگانگي پروردگار و يا عدم رؤيت خداوند و يا وجوب لطف بر او و ... بايد در محافل خاصّ و در جمع مشخصي مورد بحث قرار گيرد و حالت كلاس و تدريس داشته باشد و همة حضار با اراده و نيت يادگيري آمده باشند. محافلي كه از جمعيت‌هاي متفاوت با دانايي و علم مختلف و سنين گوناگون و انگيزه‌هاي غير علمي تشكيل شده است جاي مناسبي براي القاي چنين بحث‌هاي علمي و استدلالي نيست.
دوم : توجه دادن به تهذيب نفس
بيان اعتقادات از منظر تزكية نفس و بيداري دل، جهت زدودن غبار عقل و بيداري وجدان‌هاي خفته در زير خروارها خاك هواها و نفسانيات، بسيار مورد توجه است و آثار خوبي را هم به بار مي‌آورد.
الف: توحيد
براي توجه دادن به تزكية نفس و خودسازي، در ضمن مباحث توحيدي به چند مثال توجه كنيد:
1: بحث سميع و بصير بودن پروردگار را مورد توجه قرار مي‌دهد و بعد از بيان اين‌كه هيچ چيز براي خدا مانع نيست و او در همه جا حاضر و ناظر است، به بحث‌هاي موعظه‌اي و نصيحتي پرداخته و انسان‌ها را متوجة خداوند مي‌كند.
2: بحث قدرت لايزال الهي را بيان كرده و ضمن بيان استدلالاتي كاملاً روشن، به ضعف و كوچكي آدمي در برابر ذات باري مي‌پردازد و او را متذكر شده و از گستاخي و مخالفت با خدا پرهيز مي‌دهد.
3: بحث رازقيت پروردگار را اشاره مي‌كند و بعد از بيان چند آيه و روايت در اين زمينه به دوري از حرص و گريز از جمع مال و دنيا طلبي پرداخته و به گناهان موجود كه به انگيزة جمع مال بيشتر و يا ترس فقر در آينده انجام مي‌شود، اشاره مي‌كند.
4: بحث از پيوستگي و وابستگي اشيا را در عالم مطرح كند و اسرار و عجايبي از خلقت را مورد توجه قرار دهد و از اين طريق به حكمت پروردگار و علم بي نهايت او پرداخته و از حقانيت و حكمت واجبات و محرمات را توضيح داده و لزوم اطاعت همراه با تعبدي خالصانه، حتي در صورت عدم درك حكمت،
احكام الهي را به مخاطبين گوشزد نمايد.
ب: نبوت
براي توجه دادن به تزكية نفس و خودسازي، در ضمن مباحث نبوّت، به عنوان نمونه به 3 مثال اشاره مي‌شود:
1: ضرورت ارسال رسل را بيان كند و هدف از آن را توضيح داده و بعد از بيان هدف كه هدايت مردم به سوي سعادت است مخاطبين را به اطاعت محض از رسول و حجج الهي دعوت نمايد، كه اين به ثمر نشستن هدف انبيا و شكر نعمت پيامبران الهي است.
2: عظمت نبي مكرم اسلام در قرآن را مورد بحث قرار دهد و به عنوان يكي از صفات آن بزرگوار در قرآن جملة (شاهِداً وَمُبَشِّراً وَنَذِيراً)(1) پرداخته و شاهد بودن آن بزرگوار را بر اعمال امت همراه با مثال‌هايي از تاريخ پيامبر( صلي اللّه عليه و آله وسلم ) و ائمه( عليهم السلام ) مورد تأكيد قرار دهد و به اين وسيله مردم را به پاكي و دوري از گناه تشويق كند.
3: صفت (مُبَشِّراً وَنَذِيراً) را از پيامبر اكرم( صلي اللّه عليه و آله وسلم ) مورد بحث قرار دهد و در تاريخ پيامبر( صلي اللّه عليه و آله وسلم ) به نمونه‌هايي اشاره كند و پس از آن به وظيفة والدين، معلمان و مربيان براي تربيت فرزندان و شاگردان خود پرداخته و لزوم قرار گرفتن بين خوف و رجا را متذكر شود و تأثيرات مثبت اين روحيه را در زندگي مورد توجه قرار دهد.
ج: معاد