|
قبر حضرت حمزه سيد
الشهداء و شهداء احد
احد نام كوه و منطقه اي در شمال مدينه منوره است كه جنگ معروف احد كه
مسلمانان در آن خسارت بسياري ديدند ، در آوردگاهي در منطقه عمومي آن اتفاق
افتاده است .
در
اين جنگ حضرت حمزه سيد الشهدا ( عليه السلام ) عموي بزرگوار پيامبر اسلام ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) به درجه
رفيع شهادت نايل آمد ، رسول خدا آن چنان زخم هاي سنگيني برداشتند كه اصحاب
براي در امان ماندن حضرت ايشان را در غاري پنهان كردند و نقل معتبر است كه
امير المومنين حضرت علي ( عليه السلام ) در جنگ احد بيش از 70 زخم بر تن داشتند . وجه
اصلي و درس احد براي هميشه تاريخ ، كه عدم عمل به آن خود موجب اين همه
خسران شد ، و امت اسلامي هنوز هم از آن مي نالد ، ضرورت اطاعت از امر ولي و
رهبر و فرمانده است .در پيرامون خود دقت كنيم نكند كه ما هم روزي مانند
نگهبانان آن تنگه عمل كنيم .
ماجراي احد را يك بار ديگر با تامل و دقت بيشتر با هم مرور مي كنيم تا
دريابيم چگونه عده اي كه از سوي رسول خدا ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) ماموريت مراقبت از تنگه اي را
داشتند چون فريب مال دنيا را خوردند و آن گذرگاه به طلب غنيمت به دشمن واگذاشتند ، سبب ساز فاجعه بزرگ احد شدند .
در اين سفر توفيق داشتم بار ديگر به زيارت حضرت حمزه سيدالشهدا ( عليه السلام ) نايل
آيم و در خدمت دوستان دانشجو و دانشگاهي و روحاني عاليقدر حجت الاسلام و
المسلمين گلزاده مدينه شناس عضو بعثه مقام معظم رهبري به زيارت برخي از
مشاهد و زيارتگاهها نيز در قالب "زيارت دوره ويژه " اي مفتخر گردم .
السلام عليك يا عم رسول الله السلام عليك يا خير الشهداء السلام عليك يا
اسد الله و رسوله و...
حمزه بن عبدالمطلب، عموي پيامبر گرامي اسلام بود، دو سال پيش از ولادت
رسول خدا( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) ديده به جهان گشود.در ميان جوانان قريش در دلاوري و بزرگواري
برجسته و در آزادانديشي، آزادمنشي وستمستيزي سرآمد بود. سلحشوري و توان
رزمي وي همزمان با آغاز دوره جواني نمودار شد.آن آزادمرد، حتي پيش از پذيرش
اسلام، از رسول خدا در برابر آزارهاي مشركانحمايت ميكرد. گرويدن وي به
اسلام موجب سربلندي دين خدا شد، زيرا پس از آن مسلمانان از انزوا بيرون
آمدند و قريش با درك و مشاهده پشتيباني حضرت حمزه از پيامبر اكرم ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم )از
آزارهاي خود كاستند و رفتارشان با رسول خدا و مسلمانان ملايم‌تر شد.
حمزه ( عليه السلام ) همراه ديگر مسلمانان به مدينه هجرت كرد و خدمات ارزندهاي بويژه
درامور نظامي ارائه داد. پيامبر اكرم ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) به مسائل دفاعي حكومت نوبنياد خود
اهتمام خاصي داشتند. ايشان با تشكيل گروه‌هاي رزمي درصدد برآمدند امنيت
مدينه را تامين كرده، مسلمانان را براي رويارويي با دشمنان آماده سازند. بر
اين اساس هفت ماه پس از هجرت، نخستين گروه گشتي رزمي را به فرماندهي حضرت
حمزه ( عليه السلام ) اعزام نمودند. گرچه اينرويارويي بدون درگيري پايان يافت ، ولي
نشانهاي از اقتدار سپاه اندك اسلام دربرابر كاروان بزرگ مشركان بود.
تپه رمات يا تيراندازان
رسول گرامي اسلام در ربيعالاول سال دوم هجرت غزوه «ابواء» را تدارك ديد و
در جماديالاولي غزوه «ذات العشيره» را به قصد تعقيب كاروان قريش
سازماندهي كرد. در اين دو غزوه نيز پرچمدار سپاه اسلام، حضرت حمزه بود. آن
رزمنده نستوه در جنگ بدر حضوري درخشنده داشت. اين نبرد با امدادهاي الهي
ودلاوريهاي بيمانند اميرمومنان علي ( عليه السلام ) و سلحشوري حضرت حمزه( عليه السلام ) ، با
پيروزي قاطع سپاه اسلام به پايان رسيد. در اين پيكار تني چند از سران كفر
به دست تواناي حمزه به هلاكت رسيده يا به اسارت درآمدند. "طعيمه بنعدي "
و "ابوقيس بن فاكه " از جمله اين كشته شدگان بودند و "اسود بنعامر " به
دست حمزه به اسارت درآمد.
جنگ
احد يكي از غزوه هاي مشهور رسول خدا ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) بود كه در دامنه كوه احد، در 4
كيلومتري شمال مدينه و در روز شنبه هفتم شوال سال سوم هجري، بين مشركان
قريش و سپاه اسلام رخ داد.قريش به تلافي شكست در جنگ بدر و خونخواهي كشتگان
خود با سه هزار مرد جنگي و دويست اسب و هزار شتر، به همراه جمعي از زنان از
جمله هند جگرخوار، به قصد جنگ با مسلمانان راهي مدينه شدند و پس از ده روز
راهپيمايي در دامنه كوه احد كه در شمال مدينه و جاي خوش آب و هوايي بود ،
چادر زدند.
پيامبر كه از طريق عمويش، عباس بن عبدالمطلب، از حركت قريش اطلاع يافته
بود، پس از مشورت با ياران خود آماده جنگ شد و به همراه هزار نفر از
مسلمانان از مدينه بيرون آمد. اما در ميان راه "عبدالله بن ابي" رئيس
منافقان مدينه، با سيصد تن از ياران خود از صف مسلمانان خارج شد و به مدينه
بازگشت. سرانجام رسول خدا با هفتصد تن از جنگجويان مسلمان (و تنها با دو
اسب و صد تن زره‌پوش) شامگاه به احد رسيد.
كوه و منطقه احد - قبور
شهدا و ... از فراز تپه رمات (تيراندازان)
سيدالشهدا حمزه بن عبدالمطلب ( عليه السلام ) در غزوه بني قينقاع پرچمدار سپاه اسلام
بود. يهوديان بني قينقاع نخستين گروه يهود بودند كه با اسلام اعلام جنگ
نمودند. سپاه اسلام قلعه آنها رامحاصره كرد. آنگاه رسول خد( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) آنان را از
مدينه تبعيد نمود و اموالشان رامصادره كرد.يك سال پس از جنگ بدر، غزوه احد
با هدف مقابله با مشركاني كه براي انتقامگيري از مسلمانان و جبران شكست
بدر به سمت مدينه آمده بودند ، آغاز گرديد. حمزه و برخي ديگر از مسلمانان
سلحشور، معتقد به جنگ برون شهري بودند، حمزه به رسول خدا عرض كرد: سوگند
به آن كه قرآن را بر تو فرستاد امروز دست به غذا نخواهم برد، مگرآنكه
بيرون مدينه با شمشير خود بر دشمن بتازم!
فرداي آن روز جنگ تن به تن آغاز شد و در نهايت با يورش همگاني مسلمانان،
قريش شكست خورد. پس از اين پيروزي اوليه، هنگامي كه مسلمين به جمع آوري
غنايم مشغول بودند، محافظان و تيراندازاني كه حفاظت تنگه مهم و سوق الجيشي
احد را بر عهده داشتند، علي رغم تاكيد شديد پيامبر به حفظ محل نگهباني خود،
به دنبال سهم خود از غنايم، مقر خويش را ترك كردند.
خالد بن وليد كه در كمين همين فرصت بود با سواران خود از تنگه احد به
مسلمانان حمله كرد و از پشت، بر قلب سپاه اسلام خنجر زد. به اين ترتيب،
پيروزي مسلمين به شكست تبديل شد.
در
اين نبرد، دندان رسول خدا شكست، 74 تن از مسلمانان، از جمله حمزه سيد
الشهدا، به شهادت رسيدند و بسياري نيز مجروح شدند.
حضرت حمزه ( عليه السلام ) از معدود قهرماناني بود كه در جنگ، نشان بر خود مينهاد و
بدين وسيله خود را به دوست و دشمن معرفي ميكرد. او نمونهاي از شجاعت و
دليري در ميدان نبرد بود، خود را به اعماق صفوف دشمن ميرساند و با دشمن
درگير ميشد، از قدرت بازوي برجستهاي بهره‌مند بود. دراحد با دو شمشير پيش
رسول خدا ميجنگيد و ميگفت: من شير خدا هستم!دراحد، به هنگام تهاجم دشمن،
وفادار و ثابت قدم از رسول خدا ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) دفاع ميكرد و توانست سي مشرك جنگجو
را به هلاكت برساند.يكي از مشركان به نام «وحشي»، زير درختي در كمين آن
سردار دلاور نشسته بود. حمزه او را ديد و آهنگ او كرد. يكي از دشمنان راه
را بر او بست. حمزه به او حمله كرد و وي را به قتل رساند. سپس با شتاب به
سوي وحشي خيز برداشت ولي پايش در گل سر خورد و به زمين افتاد.
در
اين هنگام وحشي زوبين به سويش پرت كرد و بدين ترتيب آن بزرگوار پس از عمري
جهاد در راه خدا و ياري پيامبر گرامي به ملكوت اعلي پيوست و آن سردار رشيد،
شهيد شاهد بارگاه الهي شد.
رسول خدا ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) در منزلت او فرمود: سالار شهيدان در روز قيامت نزد خداوند
حمزه است. مزار آن سردار شهيد و ديگرشهيدان احد همواره زيارتگاه عاشقان و
عارفان الهي و الهامبخش جهاد و شهادت به مبارزان بوده است.
فرداي شبي كه پيامبر و سپاهش به مدينه برگشتند، دوباره از طرف خدا مامور
شدند دشمن را تعقيب كنند. پيامبر "ابن ام مكتوم" را جانشين خود در مدينه
قرار داد و با پيشروي به سوي حمراء الاسد در هشت فرسخي مدينه، دشمن را از
حمله مجدد به مركز اسلام منصرف ساخت.
|