در حالي كه مسئولان سعودي بارها اطمينان داده
اند بدرفتاري با زائران ايراني را پايان خواهند داد و اين موضوع را در نزد
مقامات ايراني نيز تعهد كرده اند ، گزارش هاي دريافتي ،اظهار نظرها و نيز
مشاهدات همه حاكي از ادامه بدرفتاري ها در قالب هاي مختلف طي دوره عمره
سال 1388 بود كه نويسنده خود بارها نمونه هاي عديده و متنوعي از آن را
شاهد بود كه به هيچ روي شايسته ضيوف الرحمان از يك سو و وظيفه و افتخار
خادمي اين زائران نيست.
معطلي بيش از حد زائران در فرودگاهها و انگشت
نگاري از آنان و بعضا حتي از زنها و درمواردي انگشت نگاري از خانم ها توسط
آقايان كه با اعتراض صورت گرفته ظاهرا متوقف شد ، توهين و حتي برخوردهاي
فيزيكي با زائران و بي احترامي به عقايد و باورهاي آنها ، برخي از مجموعه
رفتارهاي ناپسندي را تشكيل مي دهد كه از سوي مامورين سعودي نسبت به زائران
مشاهده مي شود. تا آنجايي كه به ايران و حقوق شهروندان ايراني مربوط مي شود
، وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ، بعثه مقام معظم رهبري و سازمان حج
وزيارت پيگير رفع مساله از كانالهاي رسمي هستند و تاكنون ديدارهاي متعددي
نيز با مقامات رياض صورت گرفته است. اين مساله در داخل كشور نيز مورد توجه
نهادهاي مسئول است و پاره اي اخبار حكايت از آن دارد كه موضوع در
كميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي نيز مورد بررسي قرار گرفته و
نمايندگان تذكراتي نيز به كارگزاران وزارت امورخارجه داده اند .
در عربستان سعودي دو نوع رفتار و گفتار در
ارتباط با نحوه مماشات با زائران و تامل با آنها ابراز مي شود و صورت مي
گيرد. اول : در سطح مقامات ، مسئولين عربستان سعودي در تمامي ملاقات ها در
سطوح بالا تاكيد مي كنند كه مايلند و خواهان آن مي باشند و اصرار دارند كه
تمامي امكانات و خدمات توام با احترام به زائران بيت الله الحرام و حرم
شريف نبوي ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) فراهم آيد. و دوم : در سطوح كارگزاران و مجريان ، تا آنجايي
كه مشاهده مي شود و گزارش مي گردد ، متاسفانه در اين سطح ، رفتارها اغلب
شايسته ميزباني زائران نيست .
واضح است كه فرصت خدمت گذاري به زائران حرمين
شريفين ، خود از بزرگترين توفيقات و از عبادات است . ميهمانداري آنهم خدمت
به ضيوف الرحمان و زائران حرم شريف رسول الله ( صلَّي اللّه عليه و آله وسلَّم ) آدب و الزامات خاصي دارد
كه در تعاليم و آموزه هاي دين حنيف اسلام ارايه شده و مورد تاكيد قرار
گرفته است و مذاهب اسلامي درخصوص آن اتفاق نظر دارند . از جمله آن تاكيدات
و الزامات ، احترام به شان و شخصيت ميهمان و باورها و اعتقادات او است
.براساس تعاليم ديني و قاعده عقلي ميزبان نمي تواند و نبايد از امتياز
ميزباني خويش براي تحميل عقيده و يا باور خاصي به ميهمان استفاده و در
حقيقت سوء استفاده كند. آموزه هاي ديني متكي به كلام الله مجيد و احاديث
شريف به همه مومنان آموخته است كه بخوانند و بشنوند و بهترين آنها را
برگزينند ، كه قطع يقين اين بهترين از جهت هاي مختلف دين شريف اسلام است .
موضوع ديگر توفيق زائر است . توفيق تشرف به
حرمين شريفين يكي از عالي ترين توفيق هايي است كه خداوند به عنوان فرصتي بي
بديل براي بهره گيري معنوي و اعتقادي نصيب بنده خود مي گرداند. بديهي است
كه هر جامعه اي براي خود هنجارهايي دارد كه بايد از سوي مهمانان و زائران
مراعات شود. زائران ايراني با راهنمايي روحانيون كاروانهاي خود خوشبختانه
به اين مهم توجه دارند. آنگونه كه حجت الاسلام و المسليمن بيات مسئول دفتر
بعثه مقام معظم رهبري در عربستان سعودي گفته است ،امسال با توجه به موقعيت
خاص عمليات عمره جمهوري اسلامي ايران از جهت افزايش تعداد زائر و كاهش مدت
سفر ، برخي اتفاقات طبيعي است .براي بررسي روند مطلوب انجام عمليات عمره و
بروز مشكلات بايد عملكرد سه ضلع آن يعني زائران ومسئولان ايران و مسئولان
سعودي را به دقت مورد بررسي قرار دهيم.
بسياري از مسائلي كه در قبرستان بقيع، بين
الحرمين و حرمين شريفين رخ مي دهد و باعث نگراني زائران است با درايت بيشتر
زائران، روحانيون و مديران كاروانها قابل پيشگيري است و خوشبختانه اغلب
زائران از انجام رفتارهايي كه باعث ايجاد حساسيت مي شود اجتناب مي كنند كه
دراين زمينه بايد بيشتر دقت شود .
بعد از مسئولين عربستان سعودي و زائران ،
ضلع سوم مثلث عمليات عمره شامل كارگزاران حج چه درايران و چه در عربستان
تلاش هاي بسيار دارند كه در حدود امكانات و اختيارات ، خدمات قابل قبولي به
زائران ارايه نمايند. مسئولان امور حج و زيارت مستقر در ايران به عنوان
پشتيبان اصلي عمليات عمره همه تلاش خود را جهت پيگيري امور اجرائي و فرهنگي
به كار بسته اند و مسئولان مستقر در عربستان شامل بعثه مقام معظم رهبري،
دفتر نمايندگي سازمان حج و زيارت و ستاد اجرائي در مكه مكرمه و مدينه منوره
در متن امور اجرائي و فرهنگي قرار دارند. اولويت نخست مسئولان مستقر در
عربستان به كارگيري اقدامات پيشگيرانه براي جلوگيري از بروز امور غيرمترقبه
است و براي اين منظور جلسات هماهنگي درون سازماني و برون سازماني با
مسئولين عربستاني به طور منظم برگزار مي شود .
|