بخش 6
گزارش گروه اعزامی صداوسیما به آیت‌الله ری‌شهری حافظان و قاریان ممتاز بین المللی در بعثه جمهوری اسلامی ایران چهاردهم آذر / بیست‌وچهارم ذی‌قعده دیدار اعضای بعثه تاجیکستان با آقای ری‌شهری بازدید از آشپزخانه‌‌های مرکزی حضور سرپرست حجاج ایرانی در بعثة مراجع عظام تقلید همایش اهل‌سنت پانزدهم آذر / بیست‌وپنجم ذی‌قعده همایش زن و انسجام اسلامی حواشی دعای کمیل دوم در مدینه اول گروه‌بندی زائران ایرانی برای ادای مناسک حج پایان صدور ویزا برای زائران دحو الارض شانزدهم آذر / بیست‌وششم ذی‌قعده زمزمة دعای ندبه در مسجد الحرام دیدار وزیر اطلاعات با سرپرست حجاج هفدهم آذر / بیست‌وهفتم ذی‌قعده رییس بعثة مقام معظم رهبری رهسپار مکه شد اولین جلسه شورای هماهنگی بعثه مقام معظم رهبری در مکه اینترنت رایگان برای زائران در بعثه مقام معظم رهبری افتتاح محل جدید بعثه مقام معظم رهبری در مکه هیجدهم آذر / بیست‌وهشتم ذی‌قعده دیدار سرزده از کاروان‌ها
در مسجد شيعيان مدينه منوره، از شيخ محمد علي عمري امام اين مسجد عيادت كرد.
آيت‌الله ري‌شهري، در اين بازديد جوياي وضعيت جسماني آقاي شيخ عمري شد و سلامتي و طول عمر وي را از خداوند متعال مسئلت كرد. وي خطاب به امام مسجد شيعيان مدينه منوره گفت: ديدار شما براي ما مغتنم است و اميدواريم در پرتو الطاف الهي و توجه امام زمان (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) ، صحت و سلامتي كامل حاصل باشد.
مسجد شيعيان در مدينه منوره در زميني به وسعت 750 متر مربع واقع شده است.
گزارش گروه اعزامي صداوسيما به آيت‌الله ري‌شهري
گروه اعزامي صدا و سيما به حج به سرپرستي آقاي گروسي، صبح امروز(سه شنبه) در ديدار با آيت‌الله ري‌شهري، گزارشي از فعاليت‌هاي خود را به نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ارائه كرد.
در اين ديدار كه رييس ستاد حج در مدينه منوره نيز حضور داشت، آقاي گروسي گروه صدا و سيما را نسبت به سال‌هاي گذشته مجرب‌تر توصيف كرد و گفت كه با اقدامات انجام شده از سوي صدا و سيما در هفته حج، امسال زائران خانه خدا، با آموزش بهتري نسبت به سال‌هاي گذشته به حج آمده‌اند و اين مطلب را در رفتار و منش آن‌ها مي‌توان مشاهده كرد.
وي تصريح كرد كه گزارش‌هاي تهيه شده در پرشنونده‌‌ترين و پربيننده‌‌ترين برنامه‌هاي صدا و سيما از راديو و تلويزيون پخش مي‌شود و اخبار حج نيز علاوه بر ساير بخش‌هاي خبري، حتما در بخش‌هاي خبري ساعت‌هاي 14 تا 21 نيز پخش مي‌شود.
گروسي گفت: برنامه‌اي تحت عنوان «سفر به سرزمين نور» كار سفرنامه شهيد آويني را دنبال مي‌كند. شبكه‌هاي پرس، العالم و جام جم در بخش پوشش اخبار حج در بخش بين‌الملل فعال هستند و شبكه‌هاي اول، دوم و سوم نيز فعالانه به پخش برنامه‌هاي حج مي‌پردازند و دعاي كميل نيز علاوه بر شبكه تهران از راديو قرآن و
شبكه تلويزيوني لبيك پخش مي‌شود.
وي از محدوديت‌هاي رسانه‌اي عربستان در حج امسال اظهار ناخرسندي كرد و گفت كه يكي از خبرنگاران راديو را به جرم همراه داشتن يك آي سي دستگير كردند و به او پابند زدند و او را با خود بردند كه بازداشت او نصف روز به طول انجاميد و با تلاش‌هاي به عمل آمده، آزاد شد.
وي همچنين پيشنهاد ايجاد شهرك سينمايي حج را در ايران مطرح كرد و از شوراي عالي حج خواست كه اين پيشنهاد را بررسي و از دولت در اين زمينه درخواست همكاري شود.
آقاي گروسي در پايان سخنان خود، ياد مرحوم هنردوست قائم مقام فقيد صدا وسيما را كه در سال‌هاي گذشته مديريت امر حج را نيز برعهده داشت با درخواست قرائت فاتحه، گرامي داشت.
در اين ديدار آقاي ري‌شهري سخنان مبسوطي را همراه با تذكرات اخلاقي و اجرايي ايراد كرد و در آغاز ياد مرحوم هنردوست را با مطرح كردن اين نكته كه او كمك‌كار حج بود و هرگز خودش در اين سال‌ها به حج نيامد، گرامي داشت و از خداوند متعال خواست تا بركاتي از حج را به روح او واصل كند.
محورهاي سخنان آيت‌الله ري‌شهري در اين ديدار به شرح زير است:
صدا و سيما در سال جاري فعاليت‌هاي چشمگيري نسبت به سال‌هاي گذشته به انجام رساند و جهشي را در اين زمينه شاهد بوديم و اميدواريم كه اين آغاز خوب، به انجام خوب و موفقي نيز متصل شود.
با ذكر روايتي از اميرالمؤمنين حضرت علي (عليه السلام) توجه شما را به اين نكته جلب مي‌‌كنم كه ياد و ذكر خدا هم كارها و فعاليت‌ها و اموري كه انسان مأمور انجام آن‌هاست به نتيجه مطلوب مي‌رساند و هم جان و باطن انسان را نوراني و مصفا مي‌كند. اگر كاري توام با ياد خدا انجام شود، انسان علاوه بر برخوردار شدن از نتيجه تلاش‌هاي
خود، از هدايت‌هاي غيبي الهي نيز بهره مند مي‌شود.
ياد خدا براي كارگزار نيز مفيد است؛ زيرا در او احساس آسايش باطني ايجاد مي‌كند و دل او را نوراني و آرام مي‌سازد.
ايام حج بهترين فصل ذكر خدا و بهترين زمان براي آن است كه انسان كارش را براي خدا انجام دهد و اگر اين توفيق حاصل شود، آثار و بركات وجودي انسان براي جامعه و محيط اطرافش بيشتر خواهد شد و خودش نيز از آن سود خواهد برد.
صدا و سيما از جمله ارگان‌هاي بسيار تأثيرگذار در حج است و ضعف و قوت آن در شكوه و عظمت حج، تأثير مثبت يا منفي دارد. بنابراين هر قدر كه اعضاي گروه اعزامي صدا و سيما انگيزه، نشاط و خلاقيت بيشتري داشته باشند، كار آن‌ها براي حج داراي آثار و بركات بيشتري خواهد بود.
فرهنگ‌سازي در حج، مسئله مهمي است و بايد هنر لازم را به كار بگيريد تا صحنه‌هاي پرجاذبه و سازنده حج به شكل مناسبي به داخل كشور منتقل شود و مردم بتوانند از آثار معنوي حج بهره مند شوند.
تنوع دادن به فعاليت‌هاي خبري و تصويري را در دستور كار خودتان قرار دهيد و به روشهاي مختلف تلاش كنيد تا جاذبه‌هاي معنوي حج را به فكر و ذهن و روح ديگران منتقل كنيد.
امسال سال انسجام اسلامي است و بايد در حج در قله اين حركت قرار بگيريم و اين موضوع به گونه‌هاي مختلف در برنامه‌هاي صدا و سيما ديده شود.
در آستانه انتخابات هستيم و تلاش كنيد تا فضاي معنوي حج به فضاي انتخابات گره بخورد و حاصل كار هم اين باشد كه انتخابات با شكوه بيشتر و با كمترين تنش ممكن برگزار شود.
زمزمه‌هاي تحريم وجود دارد و استكبار در صدد توطئه براي ايجاد مشكل براي ايران است. بنابراين از فضاي حج و با استمداد از معنويت حج بايد براي خنثي كردن
اين توطئه استفاده كنيم.
ثبت و ضبط ديدگاه‌هاي مسلمانان ساير كشورها كه به بعثه مراجعه مي‌كنند، خيلي مهم است. حساسيت‌هاي دولت عربستان را در هنگام پخش بايد لحاظ كنيد و در اين زمينه با معاونت بين الملل نيز همكاري داشته باشيد.
ديدگاه‌هاي شخصيت‌هاي خارجي به‌ويژه در ارتباط با انسجام اسلامي و نقش انقلاب اسلامي در اين زمينه خيلي مفيد است و برنامه‌سازي در اين خصوص را در دستور كار خودتان قرار دهيد.
وجود مبارك حضرت ولي عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) در حج وبه‌ويژه در عرفات زنده و حاضر است و در ثبت و ضبط فضاي معنوي عرفات، تلاش مجدانه‌اي به عمل آوريد تا در موقعيت‌هاي مختلف از آن استفاده شود.
تجربيات سال‌هاي گذشته را ثبت كنيد. بايد يك دفترچه ثبت تجربيات داشته باشيد كه اگر در سال‌هاي قبل مشكلي يا موفقيتي براي يك خبرنگار وجود داشته، ثبت شده باشد و در سال‌هاي بعد بتوان از اين تجارب استفاده كرد. اگر اين تجارب ثبت و استفاده شود، اين‌طور نخواهد شد كه خبرنگار را دستبند و پابند بزنند.
شما در ثبت و ضبط و پخش هرآنچه كه مربوط به ايران است، آزاد هستيد، اما در پخش خبرهايي كه حكومت عربستان را حساس مي‌كند، از مشورت و تجربة اعضاي بعثه استفاده كنيد.
صداوسيما مي‌تواند يك كتاب مصور از حج چاپ و در نمايشگاه حج ارائه كند. در اين كتاب مي‌توانيد، بدون رعايت ملاحظات خاص، عكس‌ها را بياوريد.
حافظان و قاريان ممتاز بين المللي در بعثه جمهوري اسلامي ايران
آيين معنوي شبي با قرآن و ولايت، با شركت جمعي از حافظان و قاريان ممتاز بين‌المللي در مدينه منوره برگزار شد. در اين محفل انس كه از سوي بعثه رهبري در
محل اين بعثه برگزار شد، محمد عمرالجعادي از كشور مراكش، دكتر رضا ديانت حافظ كل قرآن و مسعود گرجي نفر اول مسابقات مالزي از كشورمان به تلاوت قرآن پرداختند.
در ادامه برنامه گروه همخواني قرآن كاروان نور، اعزامي از كشورمان به صورت دسته‌‌‌جمعي برنامه اجرا كردند.
آيت‌الله محمد محمدي ري‌شهري نماينده ولي‌فقيه و سرپرست حجاج كشورمان به همراه دست اندركاران بعثه مقام معظم رهبري و جمعي از زائران و علاقه‌مندان به قرآن در اين مراسم معنوي و قرآني شركت داشتند.
همچنين همزمان با اين مراسم، مسابقه فرهنگ قرآني در قالب پنج سؤال مكتوب قرآني برگزار شد. سه تن از شركت‌كنندگان به نام‌هاي صديقه رضايي و فلور محمدي از اصفهان و مرتضي سلطان‌محمدي از تهران به عنوان نفرات برگزيده مسابقه انتخاب و هداياي متبركه به آنان اهدا شد.
چهاردهم آذر / بيست‌وچهارم ذي‌قعده
ديدار اعضاي بعثه تاجيكستان با آقاي ري‌شهري
اعضاي بعثه تاجيكستان به رياست آقاي حاجي اسماعيل پورمحمدزاده ظهر روز چهارشنبه(چهاردهم آذر) به دعوت بعثه مقام معظم رهبري با آيت‌الله ري‌شهري نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ديدار كردند.
در ابتداي اين ديدار، آقايان پور محمدزاده و ري‌شهري به معرفي اعضاي هيأت همراه خود پرداختند و سپس اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران در سخنان كوتاهي به ميهمانان تاجيك خير مقدم گفت و تاجيكستان را كشور دوست، همزبان و برادر ايران خواند.
وي به سابقه روابط عميق تاريخي و فرهنگي بين دو كشور اشاره كرد و خواستار تقويت هرچه بيشتر روابط سياسي، اقتصادي و فرهنگي ميان دو ملت مسلمان ايران و تاجيكستان شد.
آقاي ري‌شهري سفر چند سال پيش خود به تاجيكستان را بسيار خاطره‌انگيز توصيف كرد و گفت كه علاقه وافر مردم تاجيك به حافظ، احساس نزديكي زيادي را در ايرانيان نسبت به مردم تاجيكستان بوجود مي‌آورد.
وي ايام حج را فرصتي مناسب براي نزديك‌تر شدن مسلمانان به يكديگر دانست و افزود: امسال را رهبر معظم انقلاب اسلامي، سال انسجام اسلامي ناميده‌اند و تلاش خواهيم كرد تا همكاري‌هاي خود را با ساير مسلمانان افزايش دهيم و صفوف خود را به
هم نزديك‌تر كنيم؛ زيرا امت اسلام از منافع آن بهره‌مند خواهند شد.
وي به تلاش مشترك و يكپارچه دشمنان اسلام براي ضربه زدن به اساس اسلام اشاره كرد و جسارت به ساحت مقدس رسول گرامي اسلام (صلّي الله عليه وآله) را در برخي از رسانه‌هاي غربي نمونه روشني از اين نوع تلاش‌ها دانست.
آقاي ري‌شهري اظهار اميدواري كرد كه با اهتمام و همكاري مشترك مسلمانان، ارزش‌هاي اسلامي در همه نقاط عالم به صورت برجسته و شاخص، ريشه‌دار شود.
وي گفت: مسلمانان وظيفه دارند براي حاكميت اسلام بر جهان زمينه‌سازي كنند و ايام حج فرصت مغتنمي براي نزديكي دل‌ها به يكديگر است؛ زيرا در اين زمان دل‌هاي مسلمانان بيش از هر زمان ديگري آكنده از صفا و پاكي و روشني است.
نماينده ولي فقيه در پايان سخنانش اظهار اميدواري كرد كه حجاج بيت الله الحرام با بهره‌گيري از نورانيت و بركات حج، بتوانند با تلاش مضاعف، ارزش‌هاي اسلامي را در بازگشت به ميهن خود، احيا كنند.
در اين ديدار، آقاي پورمحمدزاده رييس بعثه تاجيكستان نيز در سخناني گفت: مردم تاجيكستان به دوستي با حافظ و ميرزا بيدل دهلوي، افتخار مي‌كنند و به آن مي‌بالند و پيشتر، اشعار و غزليات خواجه حافظ شيرازي در برنامه‌هاي درسي تاجيكستان قرار داشت و اكنون نيز به ما درس زندگي مي‌دهد.
وي به حضور 5 هزار زائر تاجيك در حج امسال اشاره كرد و گفت: مردم ايران و تاجيكستان داراي تاريخ و فرهنگ مشترك هستند و ما خراسان بزرگ را به ياد مي‌آوريم كه زماني بزرگ‌تر از نيمي از جهان بود و وطن مشترك مردم ايران و تاجيك محسوب مي‌شد.
وي خود را حافظ كل قرآن كريم معرفي كرد و در پايان گفت: محدثان بزرگ فارسي‌زبان جزو مفاخر جهان اسلام هستند و امروز در بسياري از كشورهاي مسلمان به دستاوردهاي تحقيقي اين دسته از محدثان استناد مي‌شود.
پس از اين ديدار، اعضاي بعثه تاجيكستان ناهار را ميهمان بعثه مقام معظم رهبري بودند.
بازديد از آشپزخانههاي مركزي
عصر روز چهارشنبه(چهاردهم آذر) آيت‌الله ري‌شهري اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران از دو آشپزخانه مركزي در مدينه منوره كه در امر طبخ غذا براي زائران ايراني فعاليت مي‌كنند، بازديد به عمل آورد.
نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج در اين بازديد از بخش‌هاي مختلف اين دو آشپزخانه بازديد كرد و از نزديك در جريان چگونگي طبخ غذا و رعايت مسائل بهداشتي در اين زمينه قرار گرفت.
مسئولان بخش‌هاي مختلف اين آشپزخانه گزارش‌هاي مربوط به برنامه غذايي زائران و مراحل مختلف انجام فعاليت‌ها تا انتقال غذاهاي طبخ شده به هتل‌هاي محل استقرار زائران ايراني را به آقاي ري‌شهري توضيح دادند.
اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران در پايان اين بازديد در گفت‌وگويي كوتاه با خبرنگاران، وضعيت بهداشتي اين دو آشپزخانه را خوب توصيف كرد و گفت كه شرايط طبخ غذا در آشپزخانههاي مركزي بسيار خوب و قابل تقدير است و از مسئولان ذي‌ربط خواست تا زمانبندي تحويل غذا به زائران را به گونه‌اي برنامه‌ريزي كنند كه غذاها با كيفيت مطلوب به دست زائران برسد.
در اين بازيد رييس ستاد حج در مدينه منوره و همچنين مسئول واحد ارزشيابي بعثه مقام معظم رهبري، آقاي ري‌شهري را همراهي مي‌كردند.
حضور سرپرست حجاج ايراني در بعثة مراجع عظام تقليد
در پاسخ به حضور بعثه‌هاي اعزامي مراجع محترم تقليد به حج در بعثه مقام معظم رهبري، آيت‌الله ري‌شهري نماينده ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني خانه خدا، همراه با چند نفر از علما و مسئولان بعثه مقام معظم رهبري، طي ساعات صبح تا ظهر روز چهارشنبه از بعثه‌هاي مختلف مراجع تقليد بازديد كرد.
اين بازديدها كه بيش از سه ساعت به طول انجاميد، از بعثه‌هاي حضرات آيات عظام: مكارم شيرازي، سيستاني، وحيد خراساني، شاهرودي، شبيري زنجاني، عزالدين
زنجاني، سيدسعيد حكيم، محمد اسحاق فياض، بهجت، حائري، صانعي، نوري همداني، صافي گلپايگاني، موسوي اردبيلي و سبحاني انجام شد.
طي اين بازديدها، مسائل مختلفي درباره مناسك حج از جمله در خصوص شرايط جديدي كه با اجراي طرح توسعه مسعي بوجود آمده است، مطرح و ديدگاه‌ها و فتاواي مختلف در اين زمينه مورد گفت‌وگو قرار گرفت و آخرين اطلاعات دريافتي از مكه مكرمه در ارتباط با ادامه وضعيت سابق در مسعي به اطلاع مسئولان بعثه‌ها رسيد.
آيت‌الله ري‌شهري در اين بازديدها، ضمن دعا براي برگزاري هرچه باشكوه‌تر حج ابراهيمي، سلامتي و طول عمر مراجع محترم تقليد را از خداوند متعال مسئلت كرد.
همايش اهل‌سنت
همايش اهل سنت با محوريت اتحاد ملي و انسجام اسلامي در مدينه منوره برگزار شد. در اين همايش كه جمع كثيري از زائران اهل سنت حضور داشتند، خطيب بعثه رهبري طي سخناني وحدت و انسجام مسلمين را عامل گسترش و توسعه اسلام دانست. حجت الاسلام والمسلمين راشد يزدي، به گسترش روز افزون اسلام در دنيا اشاره كرد و گفت: امروز دنيا تشنه اسلام است و مسلمانان بايد با حفظ يكپارچگي و بيان ويژگي‌هاي اسلام ناب محمدي (صلّي الله عليه وآله) جهانيان را هر چه بيشتر با اسلام آشنا كنند و نيازهاي آنان را پاسخگو باشند. وي افزود: اگر جهانيان كه تشنه اسلام هستند تفرقه را در بين مسلمانان ببينند از گرايش آنان به اسلام كاسته خواهد شد و اين گناه محسوب مي‌شود.
خطيب بعثه رهبري از وحدت مسلمانان به عنوان ضرورت دنياي اسلام ياد كرد و گفت: اگر مسلمانان وحدت داشته باشند، پيامبر اعظم (صلّي الله عليه وآله) مسرور مي‌شوند و اختلاف بين مسلمين موجب حزن ايشان مي‌گردد. وي با تأكيد بر اين‌كه مسلمانان بايد در غم و شادي يكديگر شريك باشند، گفت: امروز گوش شنوا براي شنيدن پيام اسلام دردنيا وجود دارد ولي متاسفانه زبان گويا براي رساندن پيام اسلام كمتر است.
گفتني است كه همايش گروه‌هاي مختلف زائران كشورمان به‌طور روزانه ازسوي بعثه مقام معظم رهبري در مدينه منوره برگزار مي‌شود.
پانزدهم آذر / بيست‌وپنجم ذي‌قعده
همايش زن و انسجام اسلامي
همايش «زن و انسجام اسلامي» روز 15 آذر با حضور صدها نفر از زنان فرهيخـه مسلمان از كشورهاي اسلامي در محل بعثة مقام معظم رهبري در مكه مكرمه برگزار شد. هدف از اين گردهمايي، بررسي و تبيين نقش زن مسلمان در تحقق انسجام اسلامي بود.
محورهاي همايش مذكور عبارت‌اند از:
ـ خانواده و انسجام اسلامي(چالش‌ها، موانع، راهكارها)
ـ زنان نخبه و نقش آنان در وحدت كشورهاي اسلامي
ـ زنان و خطر تفرقه
ـ تهديدات و افق‌هاي فراروي خانوادة مسلمان
در اين همايش، افزون بر نمايندة ولي فقيه در امور حج، هشت تن از محققان و كارشناسان امور زن و خانواده سخنراني كردند. به اين شرح:
خانم هدي عبدالحميد از كشور بحرين؛
خانم دكتر احلام احسن‌العلي از كشور سودان؛
خانم زينب از كشور آلمان؛
حسن رحيم‌پور ازغدي از ايران؛
خانم انور ريحانه از كشور پاكستان؛
خانم سميره الموسوي، نمايندة مجلس عراق؛
خانم اميره صالح از كشور سودان؛
خانم مشكين‌فام، عضو هيأت علمي دانشگاه الزهراء و عضو هيأت علمي بعثة مقام معظم رهبري.
سخنراني‌ها به سه زبان فارسي، عربي و انگليسي ايراد گرديد و خلاصه‌اي از آن‌ها به اين قرار است:
نماينده ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني در اين همايش، گفت: كشورهاي اسلامي از استعدادهاي فراواني در زمينه‌هاي مختلف مادي و معنوي برخوردارند كه اگر دست به دست هم دهند، مي‌توانند همة مشكلات خود را حل كنند. وي، نقش حج را در سازندگي و تكامل معنوي انسان با معيارهاي مادي قابل سنجش ندانست و گفت: نخستين بهره و بركت حج اين است كه انسان را به نور مطلق كه صاحب كعبه است، نزديك مي‌كند، شيريني ياد خدا را در كام ميهمانان او مي‌ريزد، او را از نظر معنوي متحوّل مي‌كند و بدين‌سان اخلاق و رفتار او را دگرگون مي‌سازد و سعادت و خوشبختي دنيا و آخرت را براي او رقم مي‌زند. نقش حج، منحصر به منافع و بركات فردي نيست. حج از منظر قرآن كريم، {قياماً للناس} است كه مي‌تواند منافع مادي و معنوي جوامع مسلمان و امت اسلامي را تأمين كند.
وي با طرح اين سؤال كه «حج چگونه مي‌تواند منافع جوامع اسلامي را تأمين كند و بانوان حج‌گزار در اين زمينه چه نقشي مي‌توانند ايفا كنند؟» گفت: براي پاسخ به اين سؤال بايد مشكلات امروز جوامع اسلامي را شناسايي و راه حل رفع اين مشكلات را جست‌وجو كرد. امروز، جوامع اسلامي با چالش‌هاي مختلفي از نظر فرهنگي، اجتماعي و سياسي مواجه است، ولي مهم‌ترين چالش امت اسلامي، مصايب مردم مظلوم فلسطين، عراق، افغانستان و لبنان است.
نماينده ولي فقيه با ذكر روايتي از امام صادق7 گفت: پاداش حج مقبول، با همه اهميت آن كه بالاتر از همة ارزش‌هاي مادي است، در برابر گره‌گشايي از مشكل يك
مسلمان، كوچك است. بنابراين پاداش گره‌گشايي از مشكلات يك جمعيت مسلمان اصولاً فوق همة محاسبات خواهد بود.
سرپرست زائران ايراني تنها مانع بزرگ بهره‌گيري از امكانات و استعدادهاي جهان اسلام را تفرقه و اختلاف دانست و گفت: دشمنان اسلام كه بهترين راه تأمين منافع و مطامع خود را تفرقه ميان مسلمانان مي‌بينند، با دسيسه‌هاي گوناگون تلاش مي‌كنند تا بين آنان اختلاف بيندازند.
وي افزود: با توجه به اين‌كه به‌تازگي تلاش‌هاي دشمنان اسلام شدت گرفته است، مقام معظم رهبري سال جاري را سال اتحاد ملي و انسجام اسلامي ناميده‌اند و موسم حج بهترين فرصت براي نزديك شدن جوامع اسلامي به يكديگر و تحقق وحدت كلمه امت اسلام است.
ايشان با تشريح نقش زنان در ايجاد انسجام اسلامي در جهان اسلام گفت: از نگاه مقام معظم رهبري حضرت آيت‌الله خامنه‌اي حساس‌ترين، ظريف‌ترين، ماندگارترين و مؤثرترين نقش‌ها در حركت تاريخ انسان به سوي تكامل، بر عهده زنان است. زيرا زنان نيمي از مسلمانان جهان را تشكيل مي‌دهند، زنان نخبه و فرهيخته مي‌توانند نقش ويژه‌اي در ايجاد انسجام اسلامي در جهان اسلام داشته باشند.
نماينده ولي فقيه در پايان ابراز اميدواري كرد خواهران مسلمان زائر خانه خدا با بهره‌گيري از نورانيت حج به منظور خودسازي و تحكيم بنيان خانواده‌ها، در مقابل توطئه‌هاي دشمنان اسلام، احساس مسئوليت كنند و با نقش‌آفريني در وحدت كلمه امت اسلامي، زمينه را براي تحقق وعده قرآن كريم در مورد جهاني شدن اسلام فراهم سازند.
همچنين در اين همايش، يازده تن از اساتيد زن از كشورهاي سودان، پاكستان، عراق، آلمان، تاجيكستان، آلمان و بحرين پيرامون نقش آنان در انسجام خانواده و انسجام اجتماع سخنراني كردند.
خانم دكتر مشكين‌فام سهم زنان را در بازگشت به تمدن اسلامي بسيار زياد دانست و گفت: بايد شرايطي را فراهم كنيم تا مطابق آموزه‌هاي قرآن‌كريم زنان ما بتوانند فرزنداني را تربيت كنند كه منشأ احياي نفوس باشند. وي افزود: خانواده اسلامي از ديدگاه اسلام ناب محمدي، خانواده‌اي بدون تعصب، به دور از خرافه و به دور از تسلط يك جنس بر جنس ديگر است.
دكتر احلام از سودان نيز عصر كنوني را عصر زنان ناميد و گفت: زنان ايراني و سوداني پيشقراولان حركت جديد براي احياي تمدن اسلامي در عرصه نقش زن در تربيت خانواده‌اند.
وي گفت: همان‌گونه كه پيامبر اسلام (صلّي الله عليه وآله) تأكيد فرموده‌اند بايد به زنان توجه كرد؛ زيرا زن محور رشد و سازنده نسل آينده است.
هدي عبدالرحمن از بحرين نيز پيرامون چالش‌هاي پيش روي زنان در دنياي كنوني سخناني ايراد كرد. وي با ارائه پيشنهادهايي مبني بر ارائه الگوي مناسب از زن مسلمان، برگزاري جلسات مشترك بين زنان در كشورهاي اسلامي را به منظور ايجاد پويايي زنان و اجراي برنامه‌هاي تشويقي براي فراگير كردن حجاب و نيز رشد اخلاق اسلامي در خانواده و جامعه، از وظايف نخبگان و فعالان زن در كشورهاي اسلامي برشمرد. همچنين افزود: برپايي جلسات مشترك بين همه مسلمانان اعم از كشورهاي عربي و غير عربي تنها راه تبادل افكار براي ايجاد انسجام است.
خانم زينب از آلمان نيز با اشاره به حكومت جهاني امام زمان (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) گفت: چشم مسلمانان در اروپا به اسلام و جمهوري اسلامي است؛ بياييد اختلاف‌ها را كنار بگذاريم؛ زيرا ما مطمئن هستيم درآينده تمام دنيا به ما خواهند پيوست.
خانم نانو نساء علي محمد از تاجيكستان نيز اشعاري را قرائت كرد.
در اين همايش، زنان فرهيخته‌اي از كشورهاي سودان، فلسطين، پاكستان، تاجيكستان، بحرين، عربستان، افغانستان، كنگو و قطر مقالاتي ارائه كردند كه به دليل
كمبود وقت موفق به قرائت آن نشدند. بنا است تمام مقالات ارائه شده، در لوح فشرده‌اي آماده و در اختيار شركت‌كنندگان قرار گيرد.
حواشي دعاي كميل دوم در مدينه اول
از ساعات اوليه صبح، گروهاي مختلف، خود را براي برگزاري منظم و پرشكوه دعاي كميل در كنار حرم پر نور نبوي و بارگاه ائمه بقيع آماده كردند.
بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي صورت‌گرفته، از هر كاروان تعدادي از زائران داوطلب براي ايجاد نظم در برگزاري اين دعا انتخاب شدند.
انتظامات زائران ايراني در كنار مأموران پليس عربستان، حجاج را به محل برگزاري مراسم راهنمايي مي‌كردند.
نيروهاي امنيتي از ورود زائران غير ايراني جلوگيري مي‌كردند.
ساعتي پيش از آغاز مراسم، زائران ايراني خود را به محل برگزاري مراسم مي‌رساندند.
دقايقي پيش از ساعت ده شب، نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني و رييس سازمان حج و زيارت در معيت هيأت همراه از محل بعثه به طرف محل برگزاري دعاي كميل حركت كرده و راس ساعت 10 دعا با قرائت آياتي از كلام الله مجيد آغاز شد.
قرائت دعاي كميل با لحن دلنشين عربي توجه شنوندگان عرب‌زبان را جلب مي‌كرد.
دعاي نوربخش كميل پس از يك ساعت با دعاي سرپرست حجاج ايراني به پايان رسيد.
آيت‌الله ري‌شهري در بخشي از دعاي پاياني خود كه به زبان عربي بود، براي نابودي دشمنان اسلام و پيروزي برادران مسلمان در كشور فلسطين، لبنان، عراق، فلسطين و سراسر جهان دعا كرد.
پس از اعلام پايان رسمي مراسم، مجري برنامه از زائران ايراني درخواست كرد به
هنگام حركت به سوي محل اسكان، از هرگونه شعار و صلوات خودداري نمايند.
پس از اتمام مراسم، چند نفر از زائران ايراني به طرف صفوف نيروهاي امنيتي مسلح رفته و يك بسته شكلات به آنان تعارف كردند و با اين كار خود اخلاق ديني و ادب ايراني را به نمايش گذاشتند.
با تلاش دست اندركاران صداوسيما مراسم دعاي كميل در كمترين زمان ممكن به ايران ارسال و از شبكه دو سيما پخش شد.
شركت‌كنندگان در مراسم هنگام ترك تدريجي محل برگزاري دعاي كميل به احترام اين مكان مقدس اقدام به پاكساري محوطه و جمع آوري زباله‌ها كردند.
در انتهاي مراسم نيز مجري ضمن تقدير از شركت‌كنندگان از همكاري مقامات و مسئولان و نيروهاي انتظامي عربستان سعودي و دست اندركاران مسجدالنبي (صلّي الله عليه وآله) در برگزاري اين مراسم پرفيض به زبان عربي قدرداني كرد.
گروه‌بندي زائران ايراني براي اداي مناسك حج
طبق اعلام رسانه‌هاي عربستان، شش كارگروه براي برنامه‌ريزي مناسك حج زائران ايراني تشكيل شده كه در آن نمايندگان وزارت حج، سازمان اطلاعات، وزارت امور شهرداري و روستايي، دستگاه‌هاي مربوطه و تعدادي از كارشناسان و متخصصان شركت دارند و درباره گروه‌بندي حجاج ايراني جهت اداي مناسك حج در پل جمرات برنامه‌ريزي مي‌كنند.
در اين كارگروه‌ها بر اهميت اطلاع‌رساني به حجاج و توجه دادن آن‌ها به زمانبندي رمي جمرات و آشنايي به امور و تغييرات جديد در پل جمرات تأكيد شد.
دكتر كلال، رييس هيأت مديره مؤسسه طواف‌دهندگان حجاج ايراني، با تأكيد بر انجام دقيق برنامه‌ريزي انجام مناسك حجاج ايراني بر اهميت اطلاع‌رساني به حجاج تأكيد كرد و گفت: در سال جاري پيامك‌هايي به زبان‌هاي مختلف از جمله زبان فارسي از طريق شبكه‌هاي تلفن همراه "الجوال" و "موبايلي" براي حجاج ارسال خواهد
شد. همچنين بروشورهايي براي اطلاع‌رساني به حجاج ايراني منتشر و در مكه مكرمه و مشاعر مقدس توزيع خواهد شد كه در آن شيوه حركت به سمت مكان رمي جمرات و موضوع زمانبندي اعلام شده است.
قطب افزود: روزهاي سوم و چهارم ذي‌الحجه نشستي با شركت 604 تن از رؤساي كاروان‌هاي حجاج ايراني برگزار مي‌شود كه در آن برنامه مناسك و اطلاع‌رساني به رؤساي كاروان‌ها و اهميت التزام به زمانبندي توضيح داده خواهد شد.
مؤسسات طواف‌دهندگان حجاج، مسئوليت سازماندهي امور مناسك حج زائران هر كشور را در مشاعر مقدسه بر عهده دارند.
پايان صدور ويزا براي زائران
عربستان امسال بيش از يك و نيم ميليون ويزاي حج صادر كرد. معاون وزير امور خارجه عربستان در امور كنسولي گفت: امسال يك ميليون و 575 هزار و 214 ويزاي حج ازسوي سفارتخانه‌ها و كنسولگري‌هاي عربستان براي زائران خانه خدا صادر شده است.
عمليات صدور رواديد روز 25 ذي‌القعده رسماً پايان يافت. اندونزي با 214 هزار و 886 ويزا و آرژانتين با 15 ويزا به ترتيب بيشترين و كمترين كشورها در اخذ ويزاي حج در سال جاري هستند. امسال براي اولين بار تعداد 10 هزار ويزا براي زائران چيني صادر شده است.
دحو الارض
بيست و پنجم ماه ذوالقعده، روزي است كه خداوند با نظر به كره زمين، به جهان خاكي حيات بخشيد. از اين روز، بخش‌هايي از كره زمين ـ كه سراسر آب بود ـ شروع به خشك شدن نمود تا كم كم به شكل ربع مسكون امروزين درآمد. مطابق روايات،
اولين نقطه‌اي كه از زير آب سر برآورد، مكان كعبه شريف و بيت الله الحرام بود. به نظر برخي از مفسران، آيه 30 سوره نازعات (وَ الأَْرْضَ بَعْدَ ذلِكَ دَحاها) به همين واقعه اشاره دارد.
گذشته از واقعه دحوالارض، رويدادهاي ديگري نيز در اين روز رخ داده‌اند؛ از جمله:
• ميلاد شيخ الانبياء حضرت ابراهيم علي نبينا و آله و عليه السلام؛
• ميلاد حضرت عيسي مسيح عليه السلام؛
• خروج رسول اكرم (صلّي الله عليه وآله) از مدينه به همراه هزاران حاجي به سوي مكه، به قصد حجة الوداع. در اين سفر وجود مقدس حضرت زهرا (عليها السلام) و نيز تمامي همسران پيامبر (صلّي الله عليه وآله) نيز ايشان را همراهي مي‌كردند؛
• در روايتي نيز آمده است كه حضرت قائم [ در همين روز قيام خواهد كرد.
شانزدهم آذر / بيست‌وششم ذي‌قعده
زمزمة دعاي ندبه در مسجد الحرام
زائران ايراني خانه خدا(مدينه بعد)، با زمزمه دعاي ندبه در مكة مكرّمه، تعجيل در ظهور خورشيد تابناك كعبه و يگانه منجي عالم بشريت را از خداي بزرگ مسئلت كردند. اين زائران كه به صورت فردي و گروهي از سحرگاه جمعه 16 آذرماه، در مسجدالحرام حضور يافتند، براي سلامتي بقيه الله الاعظم(ارواحنا فداه) و تعجيل در ظهور ايشان دعا كردند. شور و حال اين زائران هنگام قرائت اين دعاي شريف وصف‌ناپذير است.
ديدار وزير اطلاعات با سرپرست حجاج
حجت الاسلام و المسلمين غلامحسين محسني اژه‌اي وزير اطلاعات جمهوري اسلامي ايران عصر روز جمعه در سر راه خود به رياض، جهت شركت در كنفرانس بين المللي فناوري اطلاعات و امنيت ملي، در مدينه منوره با آيت‌الله ري‌شهري نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ديدار و گفت وگو كرد.
در اين ديدار علاوه بر همراهان آقاي اژه‌اي، سفير جمهوري اسلامي ايران در رياض، آقايان قاضي عسكر، عرب و آخوند زاده معاونان آموزش و پژوهش، نظارت و برنامه ريزي و ارزشيابي و اجرايي بعثه مقام معظم رهبري نيز حضور داشتند.
آقايان اژه‌اي و ري‌شهري در اين ملاقات، درباره مسائل مختلف با يكديگر گفت‌وگو كردند.
وزير اطلاعات جمهوري اسلامي ايران پس از اين ملاقات براي عزيمت به رياض، عازم فرودگاه شد.
وي در اظهارات كوتاهي با خبرنگاران، روابط دو كشور ايران و عربستان سعودي را خوب توصيف كرد و گفت كه با رايزني‌هاي صورت گرفته، مقامات عربستان سعودي اطمينان داده‌اند كه امسال زائران، مناسك حج را با آرامش و اطمينان كامل انجام خواهند داد.
نخستين كنفرانس بين‌المللي فن‌آوري اطلاعات و امنيت ملي روز شنبه با حضور يكهزار و هفتصد شخصيت داخلي و خارجي در رياض پايتخت عربستان سعودي برگزار مي‌شود.
اين كنفرانس چهار روزه به رياست سلطان بن عبدالعزيز، وليعهد و وزيردفاع و هوانوردي عربستان برگزار مي‌شود.
هفدهم آذر / بيست‌وهفتم ذي‌قعده
رييس بعثة مقام معظم رهبري رهسپار مكه شد
آيت‌الله ري‌شهري روز هفدهم آذرماه سال جاري، رهسپار مكه مكرمه شد.
آيت‌الله ري‌شهري بامداد امروز وارد مكه شد و اعمال عمره تمتع را در مسجدالحرام به جاي آورد.
اولين جلسه شوراي هماهنگي بعثه مقام معظم رهبري در مكه
اولين جلسه شوراي هماهنگي بعثه مقام معظم رهبري در مكه مكرمه عصر روز شنبه، در اولين روز از ورود نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج به شهر مكه تشكيل شد.
در اين جلسه كه با تلاوت آياتي چند از كلام الله مجيد از سوي آقاي سليمي تشكيل شد، در آغاز، آقاي حبيبي‌تنها، گزارشي از فعاليت‌هاي ستاد حج را ارائه كرد و طي آن گفت: هتل دارهادي كه امسال براي اولين بار افتتاح شده است، مساحتي بالغ بر 82 هزار مترمربع بنا در سه برج مستقل را شامل مي‌شود. سالن اجتماعات آن با استفاده از 42 دستگاه تلويزيون مداربسته تجهيزشده است. ظرفيت پاركينگ هتل 120 خودرو است. در برج 3 براي اسكان بعثه‌هاي مراجع محترم تقليد، اتاق‌هايي در نظر گرفته شده است. قسمت اداري بعثه در طبقه‌اي كه مصلي در آنجا واقع شده است، داراي 34 اتاق است كه هنوز كامل نيست و كار تجهيز آن به سرعت در حال انجام است و در مجموع
15 كاروان به استعداد 2500 نفر از زائران در يكي از سه ساختمان مستقر مي‌شوند.
در ادامه اين جلسه، آقاي آخوندزاده معاون اجرايي بعثه مقام معظم رهبري به فعاليت‌هاي انجام شده براي راه‌اندازي قسمت‌هاي اداري استقرار يافته در حج اشاره كرد و گفت كه دو هفته پيش با مشكلات زيادي مواجه بوديم؛ اما اينك با تلاش‌هاي انجام شده بسياري از امور سامان يافته و نشريه زائر نيز با شمارگاني بسيار بيشتر از مدينه در مكه چاپ و توزيع مي‌شود.
آقاي خاكسار قهرودي رييس سازمان حج و زيارت نيز در سخناني تأكيد كرد كه مالك ساختمان بسيار بيش از تعهدات خود براي ما كار كرده است كه رقمي بالغ بر دو ميليون ريال سعودي را شامل مي‌شود. هرگونه درخواستي در ارتباط با هتل بايد از طريق آقاي حبيبي‌تنها به مالك منتقل شود. برخي از مواد درخواستي ما از مالك ساختمان در همين روزها در حال انجام است. بنابراين لازم است هم اعضاي بعثه مقام معظم رهبري و هم زائران مستقر در اين ساختمان در نگهداري و بهره‌برداري از هتل نهايت دقت و مراقبت را به عمل آورند و كار به گونه اي نباشد كه همكاري مالك با سازمان حج در ارتباط با دو زمين ديگر، با مشكل مواجه شود.
وي افزود: تنها مشكل موجود، مسئله حمل و نقل زائران است. براي حل اين مشكل تدابير جديدي را به كار بسته‌ا‌يم كه انتقال خط 7 با ظرفيتي حدود يازده هزار نفر، به محل جديد از جمله اين تدابير است.
رييس سازمان حج به نگراني‌هايي كه در خصوص وضعيت آشپزخانههاي مركزي وجود داشت، اشاره كرد و گفت كه با كنترل شديد به عمل آمده در اين زمينه، نگراني‌ها برطرف خواهد شد.
در ادامه جلسه، آقاي ري‌شهري گفت: ما پيش‌بيني نمي‌كرديم كه اين ساختمان براي حج امسال آماده شود و معلوم است كه زحمت زيادي براي راه‌اندازي آن كشيده‌اند و من از مالك ساختمان و مسئولان سازمان حج و بعثه كه كارها را تا اينجا دنبال كرده‌اند تشكر مي‌‌كنم.
وي افزود: همه ما شرعاً در حفظ و نگهداري اين ساختمان مسئول هستيم و هيچ
كار تخريبي در هيچ نقطه‌اي از ساختمان بدون اجازه صاحب‌خانه نبايد انجام شود. بنابراين بايد اين ساختمان سالم بماند و حفاظت از آن اولويت دارد.
نماينده ولي فقيه در زمينه تقسيم‌بندي اتاق‌هاي هتل بين واحدهاي مختلف تأكيد كرد كه در اين كار بايد مطالعه شود كه هر مكاني بر اساس نياز واقعي در اختيار بخش‌هاي مختلف قرار گيرد.
آقاي ري‌شهري در ادامه از گله‌مندي مسئولان اجرايي حج نسبت به منعكس نشدن برخي مسائل اجرايي در نشريه زائر خبر داد و گفت كه اين نشريه متعلق به بعثه نيست و بايد نسبت به مسائل اجرايي نيز اطلاع‌رساني كند و مسائلي مانند مسكن و حمل و نقل نيز جدي گرفته شود.
ايشان همچنين از آقاي اسلامي‌فرد خواست تا نسبت به توجيه زائران ايراني در خصوص جا به جايي بعثه مقام معظم رهبري، مصاحبه‌هايي را با افراد مسئول ترتيب دهد.
آقاي قهرودي سپس گزارشي از وضعيت مسكن زائران ايراني در مكه مكرمه و مشكلات مربوط به حمل و نقل آنان ارائه كرد و ضمن عالي توصيف كردن همكاري دولت عربستان با ايران در امر خدمت‌رساني به حجاج گفت: ساخت و ساز مسكن اكنون در شرق مكه ادامه دارد و زائران به اجبار در اين منطقه مستقر شده‌اند و ما نيز چاره اي جز اسكان حجاج خود در اين محور را نداريم و البته هرچه به سمت حرم نزديك‌تر باشيم بهتر است؛ زيرا اگر بتوانيم بخشي از زائران را در فاصله 1500 تا 2000 متري حرم مستقر كنيم، به ميزان زيادي مشكل حمل و نقل برطرف خواهد شد اما اين مسئله ما را در برابر يك تصميم جديد قرار مي‌دهد؛ زيرا هرچه به سمت حرم نزديك‌تر برويم هزينه‌هاي اجازه نيز افزايش پيدا مي‌كند؛ به‌طوري‌كه به ازاي هر زائر در هتل 5 ستاره دارهادي 2500 ريال پرداخت مي‌كنيم، اما وقتي به سراغ هتل الجزيره پشت قبرستان ابوطالب مي‌رويم به ازاي هر زائر بايد تا 4 هزار ريال سعودي بپردازيم.
آقاي ري‌شهري در اين خصوص گفت: كاري كه براي مردم انجام مي‌دهيد، به درستي براي آن‌ها تبيين و تشريح كنيد تا بدانند كه وقتي پول اضافه‌تر پرداخت
مي‌كنند، صرف چه خدماتي مي‌شود.
سرپرست حجاج همچنين از همكاري بي نظير دولت عربستان با ايران در امر حج اظهار خرسندي كرد و گفت: آقاي حسيني سفير جمهوري اسلامي ايران در عربستان انصافاً خيلي خوب كار مي‌كند.
در اين نشست آقاي سليمي گزارشي از شروع فعاليت‌هاي فرهنگي در بعثه مقام معظم رهبري از روز يكشنبه ارائه كرد و آقاي ري‌شهري بر ضرورت رعايت مسائل حفاظتي به‌ويژه در بخش‌هاي مربوط به اهل سنت، بين الملل و بخش ويژه اجرايي تأكيد كرد.
اينترنت رايگان براي زائران در بعثه مقام معظم رهبري
در پي درخواست بعضي از زائران بيت الله الحرام براي دسترسي به اينترنت، به دستور نماينده محترم ولي فقيه در امور حج و زيارت، مركزي به اين منظور در طبقه هم‌كف محل استقرار كاروان‌هاي زائران و بعثه مقام معظم رهبري در برج 3 فندق دارهادي راه‌اندازي شد. اين مركز از ساعت 8 تا 12 و 16 تا 18 به صورت محدود آماده ارائه خدمت به زائران بيت الله الحرام است.
افتتاح محل جديد بعثه مقام معظم رهبري در مكه
محل جديد بعثه مقام معظم رهبري در منطقه عزيزيه مكه با حضور سرپرست حجاج ايراني رسماً افتتاح شد. در حج امسال سه برج در منطقه عزيزيه به زائران ايراني اختصاص يافته است. 80 درصد زائران ايراني در مكه در منطقه عزيزيه اين شهر مستقرند. بعثة مقام معظم رهبري در مكه، در يكي از سه برج هتل دارهادي استقرار يافته است.
هيجدهم آذر / بيست‌وهشتم ذي‌قعده
ديدار سرزده از كاروان‌ها
آيت‌الله ري‌شهري نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني، شامگاه روز يكشنبه به‌طور سرزده در جمع زائران يكي از كاروان‌هاي حج در مكه مكرمه حضور يافت و از نزديك با مسائل، مشكلات، خواسته‌ها و پيشنهادات آنان آشنا شد.
در اين بازديد كه آقايان خاكسار قهرودي، سلطاني شيرازي و عرب نيا، آقاي ري‌شهري را همراهي مي‌كردند، چند تن از زائران، مشكلات مربوط به رفت و آمد از محل اقامت تا بيت الله الحرام، متفاوت بودن شرايط اسكان زائران، نبود تلفن در اتاق‌ها، جدا بودن مردان از همسرانشان، توزيع مكرر مرغ آب پز و بي‌اطلاعي از برنامه‌هاي حضور در مكه مكرمه، توهين برخي عوامل سعودي به اعتقادات و مقدسات زائران ايراني را مطرح كردند.
در اين ديدار، خدمات پزشكي ارائه شده به زائران و همچنين كيفيت خوب برگزاري دعاي كميل در مدينه منوره مورد تشكر و قدرداني قرار گرفت.
برخي از زائران نيز از فشرده بودن جمعيت اسكان يافته در اتاق‌ها تا ده نفر در يك اتاق و كمبود حمام و دستشويي اظهار گله‌مندي كردند و گفتند كه براي هر 25 نفر يك دستشويي و حمام آن هم به صورت مشترك وجود دارد. همچنين از همزماني برخي از پروازها با زمان اقامه نماز صبح اظهار ناخرسندي كردند. نيز پيشنهاد كردند كه
براي زائران ايراني لباس‌هاي يك‌دست مزين به پرچم جمهوري اسلامي ايران تدارك ديده شود تا حضور ايراني‌ها به صورت منظم‌تر و يكپارچه‌تر در حج به چشم آيد.
در پاسخ به برخي از اين موارد، آقاي خاكسار قهرودي رييس سازمان حج و زيارت گفت: علي‌رغم همه برنامه‌ريزي‌ها، ما در تنگنا هستيم و اين وضعيت در جلسات مختلف براي شما تشريح شده است. يكي از نگراني‌هاي ما مربوط به حمل و نقل زائران بود كه از شب گذشته ده درصد بار پل و تونل كم شده است و شب‌هاي ديگر قرار است 25 درصد از بار اين مسير كاسته شود كه باعث سرعت در سرويس‌دهي خواهد شد و علاوه بر آن به‌طور متوسط هرروز ظرفيت اتوبوس‌ها 5 تا ده درصد افزايش خواهد يافت.
وي محل اسكان اين كاروان را در مرتبه خوبي در مكه مكرمه توصيف كرد و گفت: ما در مجموع 231 خانه و هتل را در مكه مكرمه اجاره كرده‌ايم و ادعا مي‌كنيم كه به‌طور متوسط خدمات ما به زائران ايراني از كيفيت بهتري نسبت به زائران ساير كشورها برخوردار است و معدل خدمات ما بالاتر از ديگر كشورها است.
وي در عين حال تأكيد كرد كه زبان ما به عذرخواهي باز است و پيشنهادات را هم مي شنويم و مي‌پذيريم.
رييس سازمان حج و زيارت گفت: براي هر 4 زائر يك صندلي خالي اختصاص داده‌ايم و تلاش مستمر ما بر اين است كه كار بهتري ارائه شود.
در اين زمينه يكي از زائران مدعي شد كه عدم مديريت صحيح و فقدان نظارت باعث بوجود آمدن مشكل حمل و نقل زائران ايراني و ايجاد بي‌نظمي شده است.
يك خانم زائر نيز از وجود خرافات و ضعف فرهنگي در ميان برخي خانم‌هاي زائر اظهار ناخرسندي كرد و خواستار افزايش آموزش فرهنگي به زائران شد.
آيت‌الله ري‌شهري نيز در پايان اين ديدار طي سخناني گفت: مسئولان و دست اندركاران بعثه و سازمان حج براي انجام كار و خدمت‌رساني به زائران به حج آمده‌اند. ما براي انجام برنامه‌هاي حج نيازمند سالن‌هايي بوديم كه حدود 5000 نفر را در خودش جاي بدهد و 1200 صندلي داشته باشد. به همين دليل ناگزير ازجست‌وجو براي يافتن