بخش 9

بیست‌وپنجم آذر / هفتم ذی‌حجه همایش معینه‌های کاروان‌های حج حضور در کاروان جانبازان عزاداری به مناسبت شهادت امام محمدباقر (علیه السلام) دیدار وزیر اوقاف و امور دینی الجزائر با نمایندة ولی فقیه همایش علمای تشیع در بعثة رهبری در مکه مکرمه افتتاح سومین نمایشگاه متمرکز فرهنگی در مکه تعویض پردة کعبه اعلام رسمی سفر رییس جمهور برای انجام مناسک حج تمتع انتشار ویژه‌‌نامة سفر رییس جمهور به مکه گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج دربارة سفر رییس جمهور به مکه بیست‌وششم آذر / هشتم ذی‌حجه حضور آیت‌الله ری‌شهری در بعثة عراق دیدار با رییس بعثة ترکیه بیست‌وهفتم آذر / نهم ذی‌حجه پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت برائت از مشرکین حاشیه‌های مراسم برائت


200


مجتبي (عليه السلام) اين است كه پسر عزيزم قلب خود را با ياد و توجه به خدا و احساس حضور در محضر حضرت حق آباد و از ويراني خارج كن. غفلت از خدا دل را ويران مي‌كند و ياد خدا باعث عمران و آبادي آن مي‌شود.

وي افزود: دهه ذي‌حجه و ايام تشريق، بهترين فرصت براي ياد خداست؛ زيرا اثر بيشتري در سازندگي جان آدمي دارد و روحانيون كاروان‌ها بيش از هرچيز بايد بر مأنوس كردن دل‌ها با ياد خدا و بركات فراواني كه اين امر در زندگي فردي و اجتماعي انسان دارد، تأكيد كنند.

نماينده ولي فقيه با تبيين آية { فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ }گفت: كسي كه خدا را ياد مي‌كند در واقع كاري مي‌كند كه خدا به ياد او باشد و اساس و ريشه همه بركات در همين امر نهفته است و اين يك رهنمود مهم و اساسي براي سير و سلوك است.

وي سپس اين تذكرات را براي روحانيون كاروان‌ها مهم دانست:

ـ اجتناب از نسبت دادن سخن ناروا به معصومين:؛

ـ مراقبت از صحت اعمال زائران؛

ـ كمك به زائران مسن براي انجام مناسك حج و همكاري با مديران كاروان‌ها در اين زمينه؛

ـ توجيه كردن زائران براي حضور آرام در مراسم برائت از مشركين و اجتناب از هرگونه شعار اضافي در مسيرها؛

ـ حضور زائران در هنگام خواندن متن عربي سخنان مقام معظم رهبري؛

ـ فرصت دادن به معين‌ها و معينه‌هاي كاروان‌ها براي برقراري ارتباط مؤثرتر و بيشتر با زائران

ـ نهي زائران از انجام طواف‌هاي مستحبي در روزهاي انجام اعمال مناسك؛

ـ همكاري با مديران در امر وقوف‌هاي اضطراري براي زائراني كه شرايط دشواري دارند؛

ـ توجيه زائران در امر همجواري در منا و مشكل كمبود جا؛

ـ جمع نكردن زائران و مخصوصاً بانوان در پشت مقام؛


201


ـ توجه ويژه به حضور در مسجدالحرام با لباس روحاني براي در دسترس بودن ساير زائران و پاسخگويي به سؤالات شرعي؛

ـ شاداب نگاه داشتن زائران با تنظيم برنامه‌هاي زيارتي.

آقاي ري‌شهري همچنين به انتظارات مقام معظم رهبري از كاروان‌ها اشاره كرد و گفت: روحانيون كاروان‌ها بايد نقش خود را با زبان و عمل به زائران نشان دهند. زبان عمل و كردار بيش از زبان گفتار اثر دارد. روحانيون همچنين بايد به مأنوس كردن زائران با قرآن و تدبر در مسائل قرآني و همچنين تدبر در اسرار حج اهميت بدهند.

وي همچنين تأكيد كرد كه حسب تأكيد رهبر فرزانه انقلاب روحانيون، مداحان و نوحه‌ ‌سرايان بايد از تحريك عواطف مذهبي برادران اهل سنت قوياً خودداري كنند؛ زيرا اين امر علاوه بر آنكه گناه محسوب مي‌شود، خواسته سازمان‌هاي جاسوسي آمريكا و اسرائيل است و خشم الهي را نيز به دنبال مي‌آورد.

رييس دانشكده علوم حديث با تأكيد بر رعايت «ادب نقل روايت» و با استناد به روايتي از امام علي ـ عليه‌السلام ـ تأكيد كرد كه بدون حجت شرعي سخني را به معصومين ـ عليهم‌السلام ـ به‌طور مستقيم نسبت ندهند، و در مواردي كه صحت روايتي براي آن‌ها محرز نيست، آن را به گزارش منبع آن مستند نمايند.

وي همچنين مراقبت بر انجام اعمال حجاج و هدايت معنوي زائران و همچنين اهتمام خاص به زائران مسن و فرتوت را به روحانيون كاروان‌ها توصيه كرد.

سرپرست حجاج جمهوري اسلامي در پايان از روحانيون كاروان‌ها خواست تا در انجام مراسم برائت از مشركان از تمام ظرفيت‌هاي موجود بهره‌گيري كنند.

در ادامه اين همايش خاكسار قهرودي رييس سازمان حج و زيارت، نواب معاون امور روحانيان، محمدصادق عرب معاون برنامه‌ريزي، نظارت و ارزشيابي، سيد علي قاضي عسكر و محمد شريف مهدوي معاون بين‌الملل طي نشستي كه حدوداً دو ساعت به طول انجاميد به سؤالات روحانيان كاروان‌ها پاسخ گفتند.

خاكسار قهرودي در خصوص مسكن حجاج جمهوري اسلامي در اين نشست در پاسخ به سؤالات مطرح شده گفت: متوسط مسكن و امكاناتي كه در اختيار زائران


202


ايراني قرار گرفته به لحاظ كيفيت ساختمان و ساير موارد ديگر از آنچه در اختيار ساير كشورها است، بالاتر است.

وي گفت: طي پنج سال گذشته 200 مسكن به دليل فرسودگي از گردونه استفاده حجاج ايراني خارج شده و هم اكنون در خصوص نزديك شدن مسكن حجاج ايراني به مسجدالحرام مطالعاتي در حال انجام است.

حجت الاسلام والمسلمين نواب هم در اين مراسم گزارشي از اقدامات صورت گرفته در معاونت امور روحانيون از همكاري‌هاي انجام شده در اجراي برنامه تشكر كرد.

حجت الاسلام قاضي عسكر نيزدر اين مراسم با تشريح برنامه‌هاي معاونت آموزش و پژوهش تصريح كرد كه بايد تلاش كنيم تا حج به عنوان يك دوره عقيدتي براي مردم تبديل شود.

حجت الاسلام والمسلمين عرب نيز با ارائه گزارشي از اقدامات معاونت برنامه‌ريزي، نظارت و ارزشيابي در اين مراسم گفت: چشم‌انداز حج نهايي شده است و برنامه راهبردي حج نيز در مرحله تصويب قرار دارد. وي خواستار همفكري روحانيان كاروان در اجراي برنامه‌هاي جاري اين معاونت شد.

حجت الاسلام والمسلمين محمدشريف مهدوي نيز در اين مراسم در پاسخ به سؤالات شركت كنندگان گفت: در خصوص مذاكره علماي كشور ايران با علماي اهل سنت عربستان مذاكراتي صورت گرفته و در حال گسترش است.


203


بيست‌وپنجم آذر / هفتم ذي‌حجه

همايش معينه‌هاي كاروان‌هاي حج

همايش معينه‌هاي كاروان‌هاي حج 86 ، صبح روز يكشنبه(25/9/86) با حضور اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران و معينه‌هاي كاروان‌ها در بعثه مقام معظم رهبري در مكه مكرمه برگزار شد.

سرپرست حجاج جمهوري اسلامي ايران در اين مراسم مسئوليت معينه‌هاي كاروان‌ها را در همراهي و پاسخگويي به پرسش‌ها و ابهامات بانوان خاطرنشان كرد و از آن به عنوان يك مسئوليت مهم و سنگين ياد كرد.

وي گفت: وظايف محوله به معينه‌هاي كاروان به نحوي است كه اگر به شكل صحيح انجام شود، هم زائران و هم خود معينه‌هاي كاروان‌ها از عوايد آن بهره‌مند مي‌شوند.

آيت‌الله ري‌شهري افزود: ارزيابي‌ها نشان مي‌دهد، شمار قابل توجهي از خواهران طلبه در مأموريت‌هاي محول شده، به‌خوبي وظايف خود را به انجام رسانده‌اند و در بين روحانيون، مديران و ساير عوامل مسئول از روند كاري ايشان رضايت‌مندي مناسبي وجود دارد. البته بعضا مواردي نيز وجود دارد كه بايد برطرف شود.

وي با تأكيد بر رعايت ادب نقل روايت به معينه‌هاي كاروان توصيه كرد كه احاديث و روايات را بدون منبع و يا سند صحيح، به ائمه و معصومين: نسبت ندهند.


204


اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران همچنين پرهيز از خرافات را از ديگر مواردي دانست كه معينه‌هاي كاروان‌ها بايد حساسيت بيشتري نسبت به آن داشته باشند و در ادعيه و اذكار فقط به كتب معتبر استناد كنند.

آقاي ري‌شهري گفت: اولويت وقت و زمان معينه‌هاي كاروان‌ها متعلق به زائران است و انجام اعمال مستحبي و ساير موارد بايد در اوقات فراغت از كار صورت گيرد؛ چون مأموريت اصلي آن‌ها همراهي و هدايت زائران خانه خدا است.

وي با تأكيد بر اهميت و ضرورت به كارگيري رهنمودهاي رهبر معظم انقلاب در ديدار با كارگزاران حج افزود: تبليغ با رفتار و كردار بيشتر از تبليغ زباني اثر گذار است. از اين رو بايد مراقب باشيم كه بر خلاف آنچه گفته مي‌شود عمل نكنيم كه اين مسئله تأثيرات بسيار نامناسبي به جا خواهد گذاشت.

سرپرست حجاج، انجام ندادن طواف مستحبي در روزهاي اعمال و ازدحام مسجدالحرام و عدم استلام حجرالاسود از سوي بانوان و فاصله گرفتن از مقام ابراهيم براي نماز طواف را از مواردي دانست كه بيش از همه مستلزم تذكرات و توصيه‌هاي معينه‌هاي كاروان‌ها است.

آقاي ري‌شهري گفت: نظارت بر اعمال و مناسك زائران و رفع اضطراب از آنان در قبال انجام مناسك، از ديگر وظايف معينه‌هاي كاروان‌ها است كه بايد با دقت و حوصله كافي از ابتدا تا انتهاي سفر انجام پذيرد.

سرپرست حجاج جمهوري اسلامي ايران همچنين از معينه‌هاي كاروان‌هاي حج 86 خواست تا مشاهدات خود را از مشكلات فرهنگي و رفتاري در كاروان‌ها به همراه طرح‌هاي پيشنهادي ارائه كنند تا در معاونت آموزش و پژوهش مورد تحقيق و بررسي قرار گيرد.

حضور در كاروان جانبازان

سرپرست حجاج جمهوري اسلامي ايران عصر يكشنبه(25/6/86) با حضور در كاروان جانبازان سرافراز انقلاب اسلامي در مكه مكرمه با آنان ديدار و گفت‌وگو كرد.


205


آيت‌الله محمدي ري‌شهري در اين ديدار، جانبازان را ميهمانان ويژه خداوند متعال برشمرد و خدمت به آنان را لطف ويژه خداي متعال به بندگان برگزيده‌اش دانست.

وي خدمت به زائران جانباز به‌ويژه در موسم حج را يك توفيق الهي به همسران آنان دانست و توجه آنان را به بهره گرفتن از فرصت خدمتگزاري به جانبازان جلب كرد.

اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران با استناد به روايتي از حضرت علي (عليه السلام) فرد مؤمن را به طلايي كه در آتش گداخته، خالص مي‌شود، تشبيه كرد و گفت: بنا به فرموده مولاي متقيان، خداي متعال انسان مؤمن را در آتش بلا مي‌آزمايد.

آقاي ري‌شهري در اين ديدار با گرامي‌داشت ياد امام راحل1 ، به عنوان بنيانگذار حج ابراهيمي، تصريح كرد: اگر حج ابراهيمي به نحو صحيحي برگزار شود همه مشكلات مسلمانان، مرتفع خواهد شد.

وي با استناد به روايات، اظهار اميدواري كرد كه انقلاب اسلامي ايران زمينه‌اي براي ايجاد حكومت جهاني به رهبري مهدي آل محمد[ باشد و قطعا سربازان صبور امام زمان در عصر كنوني زمينه‌سازان آن حكومت كريمه خواهند بود.

آيت‌الله ري‌شهري پس از ديدار با جانبازان از وسايل نقليه ويژه انتقال آنان كه به‌تازگي از سوي سازمان حج و زيارت اجاره شده است، ديدن كرد.

عزاداري به مناسبت شهادت امام محمدباقر (عليه السلام) در مكه مكرمه

مراسم سالروز شهادت امام محمدباقر (عليه السلام) هم‌زمان با سالروز شهادت شهداي 6 ذي‌الحجه، در بعثة مقام معظم رهبري در مكه مكرمه برگزار شد. در اين مراسم كه اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران و جمعي از اعضاي بعثه مقام معظم رهبري و زائران بيت‌الله الحرام در آن حضور داشتند، حجت‌الاسلام و المسلمين راشد يزدي طي سخناني اعتلاي فرهنگ حج را حاصل انقلاب اسلامي ايران و بركت خون شهدا دانست.

وي گفت: در عصر كنوني آراء و نظريات انقلاب اسلامي در سطح جهان به رسميت شناخته شده است و اين همه را مديون امام راحل و تدابير انديشمندانة رهبر معظم


206


انقلاب هستيم.

شركت كنندگان در اين مراسم با مرثيه‌سرايي در عزاي شهادت امام پنجم شيعيان عزاداري كردند.

ديدار وزير اوقاف و امور ديني الجزائر با نمايندة ولي فقيه

آقاي غلام الله وزير اوقاف و امور ديني الجزائر و رييس بعثة حج اين كشور، يكشنبه‌شب‌در رأس هيأتي در بعثة مقام معظم رهبري در مكه مكرمه حضور يافت و با نمايندة ولي‌فقيه وسرپرست زائران‌ ايرانيِ خانة خدا به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداخت.

در اين ديدار، آيت‌الله محمد محمدي ري‌شهري با تأكيد بر ضرورت وحدت كلمه در جهان اسلام، گفت: در موقعيتي كه برخي توطئه‌هاي دشمنان در كشورهاي اسلامي؛ از جمله پاكستان و عراق براي درگيري بين مسلمانان عملي شده است، انديشمندان و نخبگان جهان اسلام وظيفة سنگين‌تري براي تحكيم وحدت و انسجام مسلمانان بر عهده دارند.

وي افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامي ايران سال جاري را سال انسجام اسلامي ناميده‌اند و از دست‌اندركاران امور حج نيز خواسته‌اند تا بيش از گذشته براي تحكيم همدلي و دوستي مسلمانان از مذاهب مختلف با يكديگر تلاش كنند.

آقاي ري‌شهري، اقدام اخير تروريست‌ها در انفجار بمب در الجزائر را كه به كشته شدن تعدادي از مردم مسلمان اين كشور منجر شد، محكوم كرد و گفت: متأسفانه افرادي كه خود را مسلمان مي‌نامند اما دچار جهل، ناداني و افراطي‌گري هستند، به نام اسلام، زنان، مردان و كودكان بي‌گناه را به قتل مي‌رسانند. اين گونه اتفاقات زنگ خطري براي جوامع اسلامي است. لذا عموم مسلمانان به‌ويژه نخبگان سياسي، علمي و فرهنگي با تلاش بيشتري بايد مردم را به وحدت كلمه و نزديكي بيشتر به هم دعوت كنند.

وي با ابراز خرسندي از ديدار با مسئولان بعثة كشورهاي اسلامي در ايام برپايي حج، از وزير اوقاف الجزائر براي سفر به ايران دعوت كرد.


207


در اين ديدار، غلام الله وزير اوقاف و امور ديني الجزائر طي سخناني با اشاره به ديدارهاي گذشتة خود باآيت‌الله ري‌شهري، گفت: با توجه به روابط دوستانه ايران و الجزائر همه ساله در انتظار ديدار از بعثه جمهوري اسلامي هستيم، تا با اميرالحاج و علماي بعثه ايران مسائل حج و امت اسلامي را بررسي كنيم.

وي روابط ايران و الجزائر را رو به گسترش خواند و ابراز اميدواري كرد ديدار مسئولان بعثه دو كشور به افزايش مناسبات در تمامي زمينه‌هاي فرهنگي و اقتصادي و سياسي دو جانبه منجر شود.

وزير اوقاف الجزائر مبادلات فكري و همكاري مسلمانان با يكديگر را نشانه رحمت الهي خواند و گفت: اختلاف مذاهب در روش انديشيدن است كه نبايد مانعي براي وحدت مسلمانان شود بلكه مسلمانان با تكيه بر قرآن و سنت و فرهنگ غني اسلامي بايد صفوف خود را مستحكم‌تر كنند.

وي با تشكر از همدردي نمايندة ولي فقيه با بازماندگان قربانيان انفجار اخير در الجزائر گفت: افراطي‌گري و انجماد فكري از آغاز اسلام نيز به چشم مي‌خورد و حضرت علي (عليه السلام) از اولين قربانيان اين نوع تندروي‌ها بود.

وي گفت: دلايل رشد افراطي‌گرايي در عصر كنوني، بايد ريشه‌يابي و مورد بررسي دقيق قرار گيرد. متفكران اسلامي براي افشاي اين تفكر، وظيفه سنگيني دارند و بايد مسلمانان را به سوي انديشه‌هاي سازنده رهنمون كنند.

شايان ذكر است كه آقاي ري‌شهري، در مراسم حج سال جاري تاكنون با رؤساي بعثه كشورهاي چين، عراق، بحرين، تاجيكستان، آفريقاي جنوبي و حزب الله لبنان ديدار و در مورد مسائل جهان اسلام با آنان به تبادل نظر پرداخته است.

همايش علماي تشيع در بعثة رهبري در مكه مكرمه

اين همايش از مجموعه همايش‌هاي بعثه رهبري در موسم حج بود كه با حضور جمعي از روحانيون كشورهاي مختلف در محل بعثه رهبري در مكه مكرمه برگزار شد.

آيت‌الله محمدي ري‌شهري در اين همايش با استناد به روايتي از امام صادق7 به


208


تشريح انتظار مكتب اهل بيت (عليهم السلام) از علماي دين و مدعيان پيروي از ائمة معصوم (عليهم السلام) پرداخت و گفت: انتظار اهل بيت (عليهم السلام) ازعلماي دين و سربازان مكتب خاندان پيامبر (صلّي الله عليه وآله) ، اين است كه در اعمال و رفتار خود، رهنمودهاي اهل بيت را بيش از ديگران به نمايش بگذارند.

وي افزود: پيروان اهل بيت (عليهم السلام) با ورع، تقوا، اجتناب از محرمات، انجام واجبات و تلاش براي اجتهاد مي‌كوشند تا ارزش‌هاي اسلامي را در زندگي خود به منصه ظهور برسانند.

نماينده ولي فقيه، معارف اهل بيت را امانتي ارزشمند دانست و عالمان ديني را به حفظ اين امانت الهي سفارش كرد.

وي افزود: پيرو اهل بيت به تعهد و قول خود وفا مي‌كند و امانتدار معارف اهل بيت است. علماي دين وظيفه دارند نسبت به دنيا بي‌رغبت باشند و فعل آنان هيأت ظاهري علماي دين را تكذيب نكند.

سرپرست حجاج ايراني به نام‌گذاري سال جاري به عنوان انسجام اسلامي اشاره كرد و گفت: اهل بيت (عليهم السلام) اسوه و الگوي وحدت بودند و رهبران ديني بايد با پيروي از اهل بيت (عليهم السلام) در سال انسجام اسلامي بيش از هميشه براي تأليف قلوب و نزديكي مسلمانان به يكديگر تلاش كنند و زمينه‌ساز حكومت جهاني امام عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) باشند.

وي به رهنمود اخير رهبر معظم انقلاب در ديدار كارگزاران حج با ايشان اشاره كرد و گفت: رهبر انقلاب اسلامي تحريك عواطف مذهبي برادران اهل سنت را خطا و گناه مي‌دانند، و علماي ديني وظيفه دارند اين پيام بسيار مهم رهبر معظم انقلاب را به تمامي مسلمانان و پيروان اهل بيت منتقل كنند.

سرپرست حجاج كشورمان دفاع از جمهوري اسلامي ايران را وظيفه ديني تمام پيروان اهل بيت دانست و گفت: با وجود تهديدات و فشارهاي دشمنان اسلام و در رأس آنان آمريكا، جمهوري اسلامي ايران به عنوان اميد كشورهاي اسلامي و سنگر دفاع از مسلمانان در برابر تهديدات ايستاده است و به پشتوانه اهل بيت شكست ناپذير باقي خواهد ماند.


209


افتتاح سومين نمايشگاه متمركز فرهنگي در مكه

در ادامه افتتاح نمايشگاه‌هاي متمركز فرهنگي در مناطق مختلف شهر مكه مكرمه، سومين نمايشگاه فعاليت‌ها و برنامه‌هاي فرهنگي كاروان‌ها با عنوان «انسجام اسلامي» در منطقه 5 اين شهر، با حضور مصطفي خاكسار قهرودي، رييس سازمان حج و زيارت گشايش يافت.

به گزارش خبرنگار «زائر» از اين نمايشگاه، 67 كاروان از شهرهاي مختلف كشور، مستقر در منطقه 5 مكه مكرمه براي معرفي عملكرد خود به رقابت پرداختند كه در نهايت، فعاليت‌هاي فرهنگي 40 كاروان در قالب‌هاي صوتي، تصويري، عكس، متن و... به نمايش درآمد.

صمد سليمان‌جاه، مدير ستاد منطقه 5 مكه مكرمه در حاشيه گشايش اين نمايشگاه به خبرنگار زائر گفت: «پيش از اين، كارهاي فرهنگي به صورت پراكنده و غيرمتمركز در سالن‌هاي در اختيار هر كاروان به نمايش درمي‌آمد كه براي به وجود آمدن رقابت سالم، تعامل صحيح و تبادل تجربه‌هاي فرهنگي، اولين نمايشگاه فرهنگي متمركز در سال اتحاد ملي و انسجام اسلامي در منطقه 5 برگزار شد. اين نمايشگاه در پي طرح پيشنهادي در جلسات ستاد مناطق مكه مكرمه و استقبال شايسته اعضاي شوراهاي فرهنگي كاروان‌ها پا گرفت و با تلاش جمعي از نيروهاي فعال و دلسوز فرهنگي اجرا شد.»

سليمان‌جاه درباره چگونگي فراخوان كاروان‌ها براي ارائة اثر در نمايشگاه گفت: «آن‌ها گزارشي از برنامه‌هاي فرهنگي خود را در اختيار ما قرار دادند و يك كميته به بررسي اين گزارش‌ها پرداخت كه در نهايت، 40 كاروان براي ارائه اثر دعوت شدند.»

وي دربارة مشكلات تردد در مكه و يافتن محل ستاد منطقه 5 نيز خاطرنشان كرد: «با راه‌اندازي دوبارة خطوط اتوبوس‌راني، بعد از ايام تشريق، ستاد منطقه 5 در مبدأ خط 5 اتوبوس‌راني قرار دارد و بدين‌وسيله مي‌توان با استفاده از سرويس‌هاي رايگان به نمايشگاه آمد.»

سليمانجاه همچنين در مورد كيفيت برنامه‌هاي ارائه شده در نمايشگاه انسجام


210


اسلامي گفت:

«در اين نمايشگاه از كارهاي تكراري استفاده نشده و با به‌كارگيري 4 دستگاه لپ تاپ، خدمات رايانه‌اي از جمله انتقال عكس‌ها و فيلم‌هاي زائران از گوشي تلفن همراه و رايت آن‌ها روي سي‌دي به آنان داده مي‌شود. همچنين افراد مي‌توانند با استفاده از اينترنت در نمايشگاه، با خانواده‌هاي خود گفت‌وگو كنند.»

مسئول اجرايي نمايشگاه، دربارة برپايي اين نمايشگاه به خبرنگار «زائر» گفت: «برنامه‌هاي فرهنگي، يكي از مناسب‌ترين برنامه‌هايي است كه بايد كاروان‌ها براي زائرانشان تدارك ببينند تا آنان بتوانند از فرصت پديد آمده در ايام سفر به مكه مكرمه از اين برنامه‌ها به خوبي استفاده كنند.

از طرف ديگر، كاروان‌ها انديشه‌ها و ايده‌هاي خود را به نمايش عمومي مي‌گذارند تا ديگران نيز از افكار و توانمندي‌هاي فرهنگي آنان الگو بگيرند.» وي، يكي از شاخص‌ترين اقدامات اين نمايشگاه را فراهم كردن زمينه بهره‌مندي زائران از خدمات رايانه‌اي و اينترنتي برشمرد و اين كار را در راستاي آگاه‌سازي آنان از اطلاعات و اخبار روز ايران و جهان و مطالب محتوايي پايگاه‌هاي اينترنتي دربارة حج دانست.

ارائه رايگان خدمات اينترنتي، انتقال حافظه تلفن همراه روي رايانه و تكثير آن روي سي‌دي، نمايش تصاويري از سرويس‌هاي خدماتي، حمل و نقل و تغذيه و...، نمايش فيلم، نصب پوسترها و تراكت‌هاي تبليغي، متوني درباره آشنايي با اعمال و مناسك حج، عكس‌ها و خاطراتي از شهداي منتسب به كاروان‌ها و... از عمده‌ترين بخش‌هاي نمايشگاه است.

در اين نمايشگاه، 67 كاروان از شهرهاي مختلف كشور، مستقر در منطقه 5 مكه مكرمه براي معرفي عملكرد خود به رقابت پرداختند كه در نهايت، فعاليت‌هاي فرهنگي 40 كاروان در قالب‌هاي صوتي، تصويري، عكس، متن و... به نمايش درآمد.

مدير ستاد منطقه 5 مكه مكرمه در حاشيه گشايش اين نمايشگاه گفت: «پيش از اين، كارهاي فرهنگي به صورت پراكنده و غيرمتمركز در سالن‌هاي كاروان‌ها به نمايش درمي‌آمد. براي تشديد رقابت سالم، تعامل صحيح و تبادل تجربه‌هاي فرهنگي،


211


اولين نمايشگاه فرهنگي متمركز در سال اتحاد ملي و انسجام اسلامي در منطقه 5 برگزار شد.»

مدير ستاد منطقه 5 مكه مكرمه از امكان بهره‌مندي زائران از اينترنت رايگان در اين نمايشگاه خبر داد و اظهار داشت: «در صورتي كه مشكلات خط تلفن در نمايشگاه برطرف شود، افراد مي‌توانند با مراجعه به آن و استفاده از اينترنت، خانواده‌هاي خود را از سلامتشان باخبر كنند كه البته اين كار در حال حاضر در بسياري از كاروان‌هاي منطقه در حال اجراست.»

وي همچنين تصريح كرد: «نمايشگاه در زماني تشكيل شد كه تمام كاروان‌ها به مكه مكرمه رسيدند تا حقي از كسي ضايع نشود. علاوه بر اين، برپايي آن در زماني انجام شد كه به دليل تعطيلي خطوط اتوبوس‌راني و محدوديت رفت و آمد زائران به بيت‌الله الحرام، آن‌ها بتوانند در ايام فراغت خود از نمايشگاه ديدن كنند.»

در حاشية نمايشگاه، مسئول اجرايي نمايشگاه كه خود كارشناس آموزشي ـ فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري است، درباره برپايي اين نمايشگاه به خبرنگار «زائر» گفت: «برنامه‌هاي فرهنگي، يكي از مناسب‌ترين برنامه‌هايي است كه بايد كاروان‌ها براي زائرانشان تدارك ببينند تا آنان بتوانند از فرصت پديد آمده در ايام سفر به مكه مكرمه از اين برنامه‌ها به خوبي استفاده كنند. از طرف ديگر، كاروان‌ها انديشه‌ها و ايده‌هاي خود را به نمايش عمومي مي‌گذارند تا ديگران نيز از افكار و توانمندي‌هاي فرهنگي آنان الگو بگيرند.»

اسماعيلي كه از عوامل كاروان 17631 شهر تهران است، كارهاي فرهنگي در طول سفر را اقدامي متداول، مرسوم و قديمي دانست و آن را حاصل تجربه ‌سال‌هاي زياد مديران كاروان‌ها خواند. او گفت: «اما برنامه‌هاي به نمايش درآمده در اين نمايشگاه، گلچيني از بهترين حركت‌هاي فرهنگي است كه نوآوري، يكي از اصول اساسي آن به شمار مي‌رود.»

يكي ديگر از مسئولان برپايي نمايشگاه «انسجام اسلامي» و عضو كميته بررسي آثار نيز در خصوص آماده‌سازي سريع نمايشگاه گفت: «ما تنها 24 ساعت فرصت


212


داشتيم كه جمعي از بهترين‌ها را گرد هم جمع كنيم. مطمئناً اگر مديران كاروان‌ها از اين حركت، اطلاع كافي داشتند و محدوديت‌هاي ورودي فرودگاه‌هاي عربستان وجود نداشت، امكانات صوتي و تصويري مناسبي با خود مي‌آوردند و نمايشگاه پربارتري شكل مي‌گرفت. جزوات، كتابچه‌ها و نشريات داخلي كاروان‌ها با سليقه مناسب و فضاسازي قابل توجه به نمايش درآمده و هرگونه مساعدت مورد نياز از سوي سازمان حج و زيارت جذب شده است. با اين حال، فكر مي‌كنيم به دليل فوريت راه‌اندازي نمايشگاه، تدارك مقدماتي آن خيلي خوب نيست، اما براي سال نخست، مناسب و قابل دفاع است.»

در پايان اين نمايشگاه، 5 غرفه از بهترين كاروان‌ها، با انتخاب ديداركنندگان و داوران كميتة برگزاري نمايشگاه برگزيده مي‌شوند كه مبناي نظرگيري از ديداركنندگان، پيشنهادها و انتقادهاي ثبت شدة آنان در دفتر نظرات و پيشنهادها است.

تعويض پردة كعبه

پردة سياه رنگي كه كعبه را مي‌پوشاند، هر سال، همزمان باحركت حاجيان به سوي عرفات، تعويض مي‌شود. اين پرده كه به زبان عربي «كسوه» ناميده مي‌شود 14 متر ارتفاع و 47 متر عرض دارد و وزن كلي آن به 650 كيلوگرم مي‌رسد و ارزش آن بالغ بر پنج ميليون و300 هزار دلار است.

اين پرده بيش از30 سال است كه در كارگاه ويژه‌اي در مكه بافته مي‌شود و پيش از اين، از سوي مصر و هند به اين كشور هديه مي‌شد. براي دوخت اين پرده، ابريشم خالص و براي آراستن يا قلابدوزي آن، از نخ‌هاي زر و نقره‌اندود استفاده مي‌شود. اين نخ‌ها براي نوشتن آيات قرآن در حاشيه اين پرده به كار مي‌رود.

«كسوه» از پنج قطعه تشكيل مي‌شود: چهار قسمت آن براي پوشش اضلاع كعبه و قطعه پنجم براي پوشش در كعبه است. اين در به يك فضاي خالي باز مي‌شود كه داراي سه ستون است.

دست اندركاران دوخت پرده كعبه، همگي اهل عربستان‌اند. يكي از هنرمنداني


213


كه در دوخت پرده كعبه دست دارد مي‌گويد: به هريك از ما قطعه‌اي از پارچة ابريشمي و يك آية قرآن داده مي‌شود تا كار دوخت را آغاز كنيم. ابتدا كلمات و شكل‌ها را با نخ مي‌دوزيم و آنگاه با استفاده از نخ‌هاي زر و نقره‌اندود، روي آن‌ها را دوخت مي‌زنيم.. اين كار بدون توقف ادامه دارد و 10 ماه طول مي‌كشد تا دوخت پرده تكميل شود.

هر سال پرده قديمي به كارگاه برگردانده شده، پس از شستشو به قطعات كوچك تقسيم و براي مقامات و كشورهاي مسلمان فرستاده مي‌شود.

درون كعبه نيز داراي پردة قلابدوزي سبز رنگي است از ابريشم كه در همين كارگاه ساخته مي‌شود. پيش از ظهور ماشين‌هاي دوخت رايانه‌اي، دوخت اين پرده با چرخ‌هاي خياطي دستي انجام مي‌شد.

اعلام رسمي سفر رييس جمهور براي انجام مناسك حج تمتع

دكتر محمود احمدي‌نژاد در آستانة سفر به مكة مكرمه مطابق سنت مورد تأكيد اهل بيت (عليهم السلام) شب گذشته از مردم طلب حلاليت كرد.

دكتر احمدي‌نژاد پس از خبر سراسري 21 شبكه اول سيما در گفت‌وگوي زندة تلويزيوني با اشاره به توفيق حضور در مكه مكرمه و انجام اعمال حج از مردم حلاليت طلبيد و گفت: در دو سال و چند ماه گذشته كه در خدمت مردم عزيز بوديم، سعي و تلاشمان صرفاً خدمت‌گزاري بوده و جز خدمت نيتي نداشته‌ايم و دنبال عزت و سرافرازي همه مردم بوديم. اگر احياناً اشتباه يا كوتاهي يا سستي بوده و خداي نكرده نتوانسته‌ايم از حقوق ملت دفاع كنيم، ملت عزيز به بزرگي خود آن را بخشيده و ما را حلال كنند.

در مراسم بدرقة رييس‌جمهور، غلامحسين الهام سخنگوي دولت، سعيدي‌كيا وزير مسكن، سعيدلو معاون اجرايي، زاهدي وزير علوم، نجار وزير دفاع، داودي معاون اول رييس‌جمهور، شيخ الاسلام رييس دفتر رييس‌جمهور، ولايتي مشاور مقام معظم رهبري در امور بين‌الملل و محصولي مشاور رييس‌جمهور حضور داشتند.

گفتني است ملك عبدالله پادشاه عربستان سعودي به‌طور رسمي از احمدي‌نژاد


214


براي شركت در مناسك حج دعوت كرد.

انتشار ويژه‌‌نامة سفر رييس جمهور به مكه

در آستانة سفر رييس جمهوري ايران به مكه مكرمه جهت شركت در آيين حج تمتع، نشريه «زائر» كه به صورت روزانه از سوي بعثه رهبري منتشر مي‌شود، روز يكشنبه ويژه نامه‌اي را منتشر كرد.

در صفحه نخست ويژه‌نامه، در مطلبي تحت عنوان «ديپلماسي در خدمت همگرايي» با اشاره به اين‌كه امسال احمدي‌نژاد مهمان ويژه پادشاه عربستان است، مي‌نويسد: احمدي‌نژاد در دوران حضور در جايگاه رياست جمهوري كشورمان ظرفيت‌هاي تازه‌اي از همگرايي منطقه‌اي، نزديكي كشورهاي اسلامي و ناكام ساختن تلاش‌هاي تفرقه‌افكنانه دشمنان اسلام به نمايش گذاشته است.

تشريح ابعاد سفر رييس جمهور به مكه، از قول اسفنديار رحيم‌مشايي معاون رييس جمهور و رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، كه در مكه به سر مي‌برد، مطلب ديگر اين ويژه‌نامه است.

در اين نوشتار آمده: احمدي‌نژاد به دنبال تقويت مودت و دوستي در منطقه است.

دكتر حسيني سفير كشورمان در عربستان سعودي هم طي مطلبي كه در اين ويژه‌نامه درج شده، مي‌گويد: دكتر احمدي‌نژاد با دعوت رسمي و كتبي پادشاه عربستان براي حج تمتع دعوت شده و شخص آقاي ملك عبدالله به دليل تمايل و علاقة فراوان به توسعه و تعميق روابط با ايران و نيز شخص رييس جمهور كشورمان، خواستار اين سفر شده است.

ديدگاه‌هاي علي‌اكبر جوانفكر مشاور مطبوعاتي رييس جمهور درخصوص جايگاه احمدي‌نژاد نزد ملت‌هاي مسلمان، روايت رسانه‌ها از سفر چهارم احمدي‌نژاد به عربستان سعودي و بازتاب سفر رييس جمهور به حج در ميان زائران خانة خدا، از ديگر مطالب اين ويژه‌نامه است.

رييس جمهوري كشورمان قرار است روز دوشنبه براي شركت در مناسك حج تمتع وارد عربستان سعودي شود.


215


نشرية زائر به منظور اطلاع‌رساني به زائران ايراني خانة خدا، به صورت روزانه، در 12 صفحه از سوي بعثه مقام معظم رهبري منتشر مي‌شود.

گزارش پايگاه اطلاع رساني حج دربارة سفر رييس جمهور به مكه

آيت‌الله ري‌شهري، نمايندة ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني گفت: سفر دكتر احمدي‌نژاد به حج تمتع، سرفصل تازه‌اي در روابط دو كشور محسوب مي‌شود و بعثة مقام معظم رهبري آمادة استقبال از رييس جمهور است.

علي اكبر جوانفكر مشاور مطبوعاتي رييس جمهور نيز كه در مكه مكرمه به سر مي‌برد، به خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج گفت: براي اولين بار در تاريخ روابط ايران و عربستان، پادشاه اين كشور از رييس جمهوري اسلامي ايران براي انجام سفر حج تمتع دعوت به عمل آورده است. بنابراين، سفر دكتر احمدي‌نژاد به عربستان، يك رويداد مهم در مناسبات دوستانه و صميمانه ميان دو كشور محسوب مي‌شود.

وي افزود: حج تمتع امسال در شرايطي انجام مي‌شود كه رهبر معظم انقلاب اسلامي، امسال را به عنوان سال انسجام اسلامي ناميده‌اند و مسلمانان در حال استحكام مواضع مشترك خود هستند و مي‌توان انتظار داشت كه اين سفر، به انسجام، همدلي و نزديكي هرچه بيشتر مسلمانان به يكديگر بينجامد.

مشاور مطبوعاتي رييس جمهور گفت: جمهوري اسلامي ايران و عربستان دو كشور بزرگ و تأثيرگذار در دنياي اسلام هستند و هر چه مناسبات اين دو كشور نزديك‌تر و صميمانه‌تر باشد، به‌طور طبيعي شاهد همگرايي و همكاري بيشتري در دنياي اسلام خواهيم بود و اين همگرايي و وحدت، به منزلة كليد طلايي براي حل مشكلات جهان اسلام است.

وي در ارتباط با دعوت رسمي امير عبدالله از دكتر احمدي‌نژاد گفت: پادشاه عربستان به‌طور شفاهي از رييس جمهور براي تشرف به حج تمتع دعوت به عمل آورده و اقدامات ديپلماتيك دولت عربستان براي تحويل دعوت رسمي اميرعبدالله به دكتر احمدي‌نژاد در دست انجام است.


216


بيست‌وششم آذر / هشتم ذي‌حجه

حضور آيت‌الله ري‌شهري در بعثة عراق

آيت‌الله ري‌شهري نمايندة ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني خانة خدا، صبح امروز در رأس هيأتي از مسئولان بعثة مقام معظم رهبري در مكة مكرمه با مسئولان بعثه عراق ديدار و گفت‌وگو كرد.

در اين ديدار آقاي ري‌شهري به تلاش‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي بعثة مقام معظم رهبري در همكاري با ملت عراق در طول ساليان متمادي براي تحقق آرمان‌ها و آمال مردم مظلوم اين كشور اشاره كرد و ياد شهيد آيت‌الله سيدمحمد باقر حكيم را گرامي داشت.

وي گفت: با عنايات الهي، رژيم جنايتكار صدام از راهي كه خود مردم عراق تصور آن را نمي‌كردند، به دست دشمنان ايران و عراق ساقط شد و با پايداري و هوشياري مردم اين كشور، يك فصل مهم و بسيار درخشان در تاريخ عراق رقم خورد و در ساية تدبير مرجعيت ديني و شخص آيت‌الله سيستاني، مجلس و دولت منتخب ملت عراق شكل گرفت.

نمايندة ولي فقيه افزود: مقام معظم رهبري و دولت جمهوري اسلامي ايران، دولت و حكومت عراق را تأييد مي‌كنند. بنابر اين، تقويت دولت مردمي عراق و گسترش مناسبات سياسي و اقتصادي ميان ايران و عراق يك ضرورت است.

وي بر اهميت افزايش هوشياري مردم و تدبير رهبران ديني و سياسي عراق تأكيد كرد و گفت: دولت آمريكا در باتلاق عراق گير كرده و با وجود اين همه هزينه و


217


قرباني، به سادگي از عراق خارج نخواهد شد و از همين رو در حال برنامه‌ريزي بر روي نسل بعدي عراق است. به اين ترتيب نسل خودساخته امروز در عراق بايد به گونه‌اي نسل آينده را تربيت كند كه اميد دشمن براي بازگرداندن اين كشور به دوران گذشته از بين برود.

آيت‌الله ري‌شهري درپايان سخنانش به مقابله همه جانبه استكبار با قرآن، اسلام و مقدسات مسلمانان اشاره كرد وگفت: فرج نهايي را مي‌توان نزديك دانست؛ زيرا وعده الهي براي تشكيل حكومت عدل جهاني امروز بيش از هميشه قابل تحقق است و در اين ميان مسلمانان بايد با وحدت، همدلي و همكاري مشترك، توطئه‌هاي دشمن را خنثي و بي اثر كنند.

در اين ديدار كه جمعي از مسئولان بعثه عراق نيز حضور داشتند، حجت الاسلام و المسلمين مولا، رييس بعثة عراق در سخناني از حضور آيت‌الله ري‌شهري و همراهان وي در بعثه عراق تشكر كرد و گفت: بعثة عراق بر اساس تجربه بعثه جمهوري اسلامي ايران آغاز به كار كرده است.

وي در تشريح اوضاع عراق گفت: كه وضعيت اين كشور، اكنون روند رو به بهبود يافته و ملت عراق با آگاهي و مرجعيت آيت‌الله العظمي سيستاني توانستند فتنه حزب بعث و بقاياي رژيم صدام را مهار كنند، هرچند كه اين موفقيت به بهاي سنگيني چون از دست رفتن جان هزاران انسان بي‌گناه؛ اعم از شيعه و سني و همچنين كشتار دانشگاهيان، علما و شخصيت‌هاي مبارز عراقي از جمله شهيد مظلوم سيد محمد باقر حكيم تمام شد.

وي از اجراي طرح آشتي ملي در عراق و ايجاد مصالحه ميان همه اقليت‌هاي ديني و احزاب سياسي خبر داد و تأكيد كرد: اوضاع اقتصادي عراق به صورت نسبي بهبود يافته و كار جمع آوري سلاح از دست افراد و گروه‌ها و همچنين تقويت ارتش و نيروهاي مسلح آغاز شده است.

رييس بعثة عراق تأكيد كرد: به‌تازگي امنيت استان بصره به دولت عراق تحويل شد و مردم عراق انتظار دارند كه اين روند در همة استان‌هاي اين كشور به اجرا درآيد.


218


وي در مورد وضعيت حجاج عراقي در حج امسال نيز گزارش داد كه شرايط حضور عراقي‌ها در منطقة منا حل شده است و با استفاده از تجربيات ايران، مشكلات ديگر نيز يكي پس از ديگري مرتفع خواهد شد.

ديدار با رييس بعثة تركيه

جمهوري اسلامي ايران و تركيه براي برگزاري هرچه با شكوه‌تر مراسم حج تمتع و استفاده از تجربيات مشترك براي خدمت‌رساني بهتر به زائران خانة خدا با يكديگر تبادل نظر و همكاري مي‌كنند.

اين توافق امروز در جريان ديدار آيت‌الله ري‌شهري نمايندة وليّ فقيه و سرپرست زائران ايراني خانة خدا با آقاي پرفسور علي بارداك اوغلو رييس سازمان ديانت و همچنين رييس بعثه تركيه در مكة مكرمه به دست آمد.

در اين ديدار كه در بعثة تركيه انجام شد و هيأتي از مسئولان بعثة مقام معظم رهبري آقاي ري‌شهري را همراهي مي‌كردند، در بارة مسائل مختلف جهان اسلام، بحث و تبادل نظر شد.

آقاي ري‌شهري با اظهار اميدواري نسبت به توسعه و تقويت روابط سياسي، فرهنگي و اقتصادي دو كشور گفت: آقاي بارداك اوغلو در نظام ديني تركيه داراي مقام و مرتبة مهمي است و ايشان مي‌تواند در گسترش مناسبات فرهنگي و ديني دو كشور تأثير سازنده‌اي داشته باشد.

نمايندة ولي فقيه با دعوت از رييس سازمان ديانت تركيه براي ديدار از ايران گفت: در ايران پژوهش‌هاي زيادي در مباحث مختلف ديني؛ از جمله در مسائل موضوعي احاديث انجام گرفته است و دو كشور مي‌توانند نتايج تحقيقات خود را در مسائل ديني با يكديگر مبادله كنند و كتاب‌هاي مذهبي ويژة جوانان كه در ايران به چاپ رسيده، از كيفيت و قابليت خوبي براي ترجمه به زبان تركي استانبولي برخوردار است و براي جوانان آن كشور سودمند خواهد بود.

وي در اين زمينه به انتشار كتاب 14جلدي و مستند «حكمت نامة پيامبر اعظم» به


219


مناسبت سال پيامبر اعظم در سال گذشته و همچنين انتشار دو جلد كتاب تحت عنوان «نهج الذكر» و «نهج الدعا» مستند به منابع فريقين اشاره كرد و آمادگي مؤسسة بين‌المللي «دارالحديث» را براي همكاري با مؤسسات علمي و مذهبي تركيه به اطلاع وي رساند.

وزير ديانت تركيه نيز در اين ديدار از ايران به عنوان مركز علم و تمدن ياد كرد و با خاطره‌انگيز خواندن ديدار خود از شهرهاي شيراز، اصفهان و شهر ري، خواستار همكاري مشترك دو كشور در زمينه برگزاري حج تمتع و استفاده از تجربيات يكديگر در خدمت‌رساني هرچه بهتر به حجاج شد كه مورد استقبال و موافقت آقاي ري‌شهري قرار گرفت و مقرر شد براي شكل‌گيري اين همكاري، تماس‌هاي فيمابين در تهران و آنكارا پيگيري شود.

رييس سازمان ديانت تركيه همچنين از تلاش‌هاي بعثة مقام معظم رهبري در تقريب بين مذاهب اسلامي تمجيد كرد و گفت: ما اين تلاش‌ها را ارج مي نهيم و آن را گامي مهم در جهت همدلي و نزديكي ميان مسلمانان مي‌دانيم.

وي در پايان با ابراز خوشحالي از حضور دكتر احمدي‌نژاد رييس جمهوري اسلامي ايران در سفر حج تمتع سال جاري، از آقاي ري‌شهري خواست تا سلام گرم وي را به ايشان ابلاغ كند.


220


بيست‌وهفتم آذر / نهم ذي‌حجه

پيام رهبر معظم انقلاب به مناسبت برائت از مشركين

امروز مراسم روز برائت از مشركين با شكوه خاصي در صحراي عرفات برگزار گرديد. در اين مراسم، آيت‌الله ري‌شهري پيام سياسي ـ عبادي مقام معظم رهبري را به اين شرح قرائت كرد:

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب‌ العالمين والصلاة و السلام علي سيّدنا محمد المصطفي و علي آله الاطيبين و صحبه المنتجبين

سلام بر زائران خانه‌ي خدا، ميهمانان سراي دوست، و لبيك‌گويان دعوت او..

و درود ويژه بر دلهائي كه از ياد خدا طراوت يافته و بر فيض و رحمت بي‌دريغ او دَر گشوده‌اند. در اين روزها و شبها و ساعتهاي اِكسيرگون، چه بسيارند آن‌ها كه قدرشناسانه، خود را به جذبه‌‌ي معنويت سپردند و با انابه و توبه، دل و جان را نورانيت بخشيدند، و در امواج رحمت الهي كه در اين وادي قدس پي‌درپي فرا ميرسد، زنگار گناه و شرك را از خود ستردند. سلام خدا بر اين دلها و بر اين صاحبدلان و پاكان.

همه‌ي برادران و خواهران شايسته است به چنين دستاوردي بينديشند و اين فرصت بزرگ را مغتنم شمارند. نگذارند در اينجا نيز دل‌مشغوليهاي زندگي مادي، كه گرفتاري هميشگي ماست، دلها را به خود سرگرم كند. با ياد خدا، با انابه و تضرع، با عزم راسخ


221


بر راستي و درست‌كرداري و درست‌انديشي، و با كمك خواستن از خداوند، دلِ مشتاق خود را در فضاي توحيد و معنويتِ ناب، به پرواز درآورند و براي پايداري در راه خدا و صراط مستقيم، توشه بگيرند.

اينجا كانون توحيد حقيقي و خالص است. در اينجا است كه ابراهيم‌ خليل عليه‌السلام، با آوردن پاره‌ي تن خود به قربانگاه،‌ مظهري از توحيد را كه غلبه بر نفس خود و تسليم محض در برابر امر الهي است،‌ براي همه‌ي موحدان در سراسر تاريخ جهان به يادگار گذاشت. و در اينجاست كه حضرت محمد مصطفي صلي‌الله‌عليه‌و‌آله در برابر مستكبران زمان و خداوندان زر و زور،‌ پرچم توحيد را برافراشت و بيزاري از طاغوت را در كنار ايمان به خدا، شرط نجات و رستگاري شمرد: {فمن يكفر بالطاغوت و يؤمن بالله فقد استمسك بالعروة الوثقي} ..

حج، بازخواني و فراگيري اين درسهاي بزرگ است. برائت از مشركان و بيزاري از بتها و بُتگران،‌ روح حاكم بر حجّ مؤمنان است. جاي‌جايِ حج،‌ نمايشگر دل‌‌سپردن به خدا و سعي و تلاش در راه او،‌ و برائت از شيطان و رمي و طرد او و جبهه‌گيري در برابر اوست. و جاي‌جاي حج، مظهر اتحاد و انسجام اهل‌قبله و رنگ‌باختنِ‌ تفاوتهاي طبيعي و اعتباري، و برجسته‌شدن وحدت و برادري حقيقي و ايماني آن‌ها است.

اينها درسهائي است كه ما مسلمانان از هر نقطه‌‌‌ي جهان بايد فرا گيريم و بر اساس آن براي زندگي و آينده‌ي خود برنامه‌ريزي كنيم.

قرآن،‌ جبهه‌گيري مقتدرانه در برابر دشمنان، عطوفت و مهرباني در ميانه‌ي مؤمنان وعبوديت وخشوع دربرابرخداوندرا سه‌نشانه‌ي جامعه‌ي اسلامي دانسته است:

{محمدٌ رسول‌الله والذين معه اشداء علي الكفار، رحماء بينهم، تراهم ركعاً سجداً يبتغون فضلاً‌ من الله و رضواناً..} اين، سه ركن اصلي براي برافراشتن پيكره‌ي عزتمند و باشكوه امت اسلامي است.

همه‌ي آحاد مسلمان با توجه به اين حقيقت،‌ ميتوانند آسيبهاي كنوني دنياي اسلام را به درستي بشناسند.

امروز دشمن غدّار امت اسلامي، گردانندگان مراكز استكباري و قدرتهاي


222


فزوني‌طلب و متجاوزي ميباشند كه بيداري اسلامي را تهديدي بزرگ براي منافع نامشروع و سلطه‌ي‌ ظالمانه‌ي خود بر دنياي اسلام ميدانند. همه‌ي ملتهاي مسلمان و پيشاپيش آنان،‌سياستمداران و علماي دين و روشنفكران و رهبران ملي كشورها،‌بايد در برابر اين دشمن متجاوز، صف متّحد اسلامي را با استحكام هرچه بيشتر تشكيل دهند. بايد همه‌ي عناصر قدرت را در خود گرد آورند و امت اسلامي را به درستي مقتدر سازند. دانش و معرفت،‌ تدبير و هشياري، احساس مسئوليت و تعهد، توكل و اميد به وعده‌ي الهي، چشم‌پوشيدن از خواستهاي حقير و كم‌بها در برابر كسب رضاي خدا و عمل به وظيفه.. اينها عناصر اصلي اقتدار امت اسلامي است كه او را به عزّت و استقلال و پيشرفت مادي و معنوي ميرساند و دشمن را در زياده‌خواهي و دست‌اندازي به كشورهاي اسلامي ناكام ميسازد.

عطوفت در ميانه‌ي مؤمنان، ركن دوم و نشانه‌ئي ديگر براي وضعيت مطلوب امت اسلامي است. تفرقه و ستيزه‌جوئي ميان بخش‌هاي امت مسلمان، بيماري خطرناكي است كه بايد با همه‌ي توان به درمان آن پرداخت. دشمنان ما از ديرباز در اين عرصه نيز به تلاش گسترده و بي‌وقفه دست زده‌اند و امروزه كه بيداري اسلامي،‌آنان را وحشتزده كرده است، تلاش خود را شدت بخشيده‌اند. همه‌ي سخنِ دلسوزان آن است كه تفاوتها نبايد به تضاد تبديل شود، و چندگونگي نبايد به ستيزه‌گري بينجامد.

امسال را ملت ايران سال انسجام اسلامي ناميد. اين نام‌گذاري بر اثر آگاهي از توطئه‌هاي شدت‌يافته‌ي دشمنان براي اختلاف‌افكني ميان برادران بود. در فلسطين،‌ در لبنان،‌ در عراق،‌ در پاكستان و افغانستان، اين توطئه‌ها كارگر شد و بخشي از مردم يك كشور مسلمان،‌ در برابر بخشي ديگر به جنگ و ستيز برخاستند و خون يكديگر را ريختند. در همه‌ي اين حوادث تلخ و مصيبت‌بار،‌ نشانه‌هاي توطئه‌ آشكار بود و چشمهاي تيز‌بين، دست دشمن را مشاهده كردند.

فرمان: «رحماء بينهم» در قرآن به معني ريشه‌كني اين ستيزه‌گريها است. شما در اين روزهاي پرشكوه و در مناسك گوناگون حج،‌ مسلمانان را از همه‌جا و از مذاهب گوناگون، مي‌بينيد كه گرد يك خانه ميگردند؛ به سوي يك كعبه نماز ميگزارند؛‌ نماد


223


شيطانِ رجيم را با هم سنگباران ميكنند؛ در نماد قرباني كردن تمنيّات و هوسهاي نفساني به يك‌گونه رفتار ميكنند؛ در ميعاد عرفات و مشعر در كنار يكديگر به تضرع ميپردازند.. مذاهب اسلامي در اصلي‌ترين و بيشترين فرائض و احكام و عقايد، به همين اندازه به يكديگر نزديك‌اند. با اين حال، چرا بايد تعصبها و پيشداوريها ميان آنان آتش‌افروزي كند و دست خيانتكار دشمن، به اين آتش خانمانسوز دامن بزند. امروز كساني با كوته‌بيني و بي‌خِردي،‌ به بهانه‌هاي واهي، جماعت بزرگي از مسلمانان را مشرك ميشمارند و حتي خون آنان را مباح ميدانند. اينها چه بدانند و چه ندانند، در خدمت شرك و كفر و استكبارند. چه بسا كسانيكه احترام به بارگاه پيامبر اعظم صلي‌الله‌عليه‌وآله و اولياء و ائمه دين عليهم‌السلام را كه تكريم دين و دينداري است، شرك و كفر ناميدند اما خود در خدمت درگاه كافران و ستمگران درآمدند و به هدفهاي پليد آنان كمك كردند.

عالمان راستين و روشنفكران متعهد و زمامداران صادق بايد با اينگونه پديده‌هاي خطرناك مبارزه كنند.

وحدت و انسجام اسلامي امروز يك فريضه‌ي حتمي است كه با همكاري خردمندان و دلسوزان ميتواند راه‌هاي عملي آن پيموده شود.

اين دو ركن عزت، يعني از سوئي مرزبندي و جبهه‌‌گيري مقتدرانه در برابر استكبار، و از سوئي تراحم و همگرائي و برادري ميان مسلمانان،‌ آنگاه كه با ركن سوم،‌ يعني خشوع و تعبد در برابر پروردگار همراه شود،‌امت اسلامي در راهي كه مسلمين صدر اسلام را به اوج عظمت و عزت رسانيد،‌ پي درپي به پيش خواهد رفت و ملتهاي مسلمان از عقب‌ماندگي حقارتباري كه در قرنهاي اخير بر آنان تحميل شده نجات خواهنديافت. طليعه‌ي اين حركت بزرگ آغاز شده و امواج بيداري در همه‌ جاي دنياي اسلام كمابيش به حركت درآمده است. رسانه‌ها و تبليغات دشمن و عواملش ميكوشند هر جنبش آزاديخواهانه و عدالت‌طلب را در هر نقطه‌ي جهان اسلام به ايران يا به شيعي‌گري نسبت دهند، و ايران اسلامي را كه نخستين پرچمدار پيروز بيداري اسلامي است، مسئول ضرباتي بدانندكه از سوي غيرتمندان كشورهاي مسلمان در عرصه‌ي


224


سياست يا فرهنگ بر آنان وارد ميشود. آنان حماسه‌ي بي‌نظير حزب‌الله در جنگ 33روزه،‌ ايستادگي مدبرانه‌ي ملت عراق كه به تشكيل مجلس و دولتي نادلبخواه اشغالگران منتهي شد،‌ صبر و استقامت اعجاب‌انگيز دولت قانوني فلسطين و ملت فداكار آن و بسياري از آيات تجديد حيات اسلام در كشورهاي مسلمان را، با تهمتهائي همچون ايرانيگري يا شيعيگري متهم ميسازند تا حمايت يكپارچه‌ي دنياي اسلام را دچار محذور كنند. ولي اين ترفند نخواهد توانست با سنت الهي كه پيروزي مجاهدان في‌سبيل‌الله و نصرت‌دهندگان دين خدا است، پنجه درافكند.

آينده از آن امت اسلامي است،‌ و يكايك ما ميتوانيم به سهم خود و بقدر توان و ظرفيت و مسئوليت خود، آن آينده را نزديكتر سازيم.

مراسم حج، براي شما حج‌گزارانِ نيكبخت، فرصت بزرگي است تا خود را بيش از گذشته آماده‌ي اداي اين دين كنيد.

اميد است توفيق الهي و دعاي حضرت مهدي موعود عجل‌الله له الفرج، شما را در اين هدف بزرگ ياري دهد.

والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته

السيدعلي الحسيني الخامنه‌ئي

4 ذي‌الحجة 1428 هجري

24 آذر 1386

گفتني است كه اين پيام به زبان‌‌‌هاي مختلف ترجمه و در اختيار حجاج قرار گرفت؛ از جمله به زبان‌هاي انگليسي، عربي، فرانسوي، تركي، اردو، بنگالي، اسپانيايي و... .

حاشيه‌هاي مراسم برائت

ـ زائران ايراني در صحراي عرفات در حالي‌كه لباس‌هاي سفيدرنگ احرام به تن داشتند از ابتداي صبح روز جمعه(روز عرفه) در قالب كاروان‌هاي منظم به سوي چادرهاي بعثه مقام معظم رهبري حركت كردند. چادرهاي بعثة جمهوري اسلامي


| شناسه مطلب: 78534