بخش 10

قرائت دعای روح‌بخش عرفه در حاشیة روز عرفه دیدار رؤسای جمهور ایران و مالدیو مشعر الحرام بیست‌وهشتم آذر / دهم ذیحجه سخنرانی رییس جمهور در منا توزیع پیام حج رهبر معظم انقلاب در قارة آفریقا بازتاب پیام رهبر معظم انقلاب در مطبوعات عربی دیدار زائران جانباز با رییس جمهور سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به حج از دیدگاه مطبوعات ایتالیا بیست‌ونهم آذر / یازدهم ذی‌حجه انجام دومین مرحله از رمی جمرات میثاق برادری میان‌ کاروان‌های شیعه و سنی در سرزمین منا برگزاری مراسم یادمان خادمان #171;ضیوف الرحمان#187; در منا دیدار دکتر احمدی‌نژاد با ملک عبدالله و تأکید برگسترش روابط ایران و عربستان امانت‌‌داری دو زائر نیشابوری کم‌ترین حادثه برای حجاج ایرانی در مشاعر مقدس برگزاری دعای کمیل در منا سی آذر / دوازدهم ذی‌حجه پایان ایام تشریق و بازگشت باشکوه حجاج ایرانی از منا اول دی / سیزدهم ذی‌حجه حضور سرپرست حجاج ایرانی در بعثة حزب‌الله لبنان


225


ايران، با تابلو بزرگي منقش به پرچم جمهوري اسلامي ايران از ساير چادرها متمايز شده بود.

ـ زائران در حالي‌كه صدها پرچم كوچك و بزرگ با نوشتارهاي فارسي، انگليسي وعربي «مرگ‌براسرائيل»، «مرگ‌برآمريكا» و«ياايها المسلمون‌ اتحدوا اتحدوا» در دست داشتند، واردچادرهاي بعثه‌مقام‌معظم‌رهبري شدند ودر‌جايگاه‌هاي خود قرار گرفتند.

ـ در بين زائران شركت‌كننده در مراسم برائت از مشركين، حضور جانبازان انقلاب اسلامي كه در صفوف اوليه جمعيت حضور داشتند، شكوه خاصي به مراسم برائت از مشركين داده بود.

ـ دكتر محمود احمدي‌نژاد رييس جمهوري اسلامي ايران كه امسال در مراسم حج تمتع حضور داشت، از مكه به طرف عرفات حركت كرده بود تا در مراسم برائت از مشركين حضور يابد، اما به علت ترافيك شديد، به اين مراسم نرسيد.

ـ در بين زائران شركت‌كننده در مراسم، شماري از زائران خارجي كه در صحراي عرفات حضور داشتند نيز مشاهده مي‌شدند.

ـ ده‌ها بلندگو، مراسم برائت از مشركين را در محوطة صحراي عرفات پخش مي‌كرد و زائران از طريق بلندگوها مراسم را دنبال مي‌كردند.

ـ به هنگام قرائت پيام مقام معظم رهبري توسط آيت‌الله ري‌شهري سرپرست زائران ايراني، جمعيت شركت‌كننده در مراسم، سراپا گوش بودند و فرازهاي مهم پيام را با فرياد الله اكبر تأييد مي‌كردند.

ـ زنان ايراني نيز در حالي‌كه چادرهاي سفيد احرام به تن داشتند، به‌طور گسترده در اين مراسم شركت كرده بودند.

ـ پيام مقام معظم رهبري از قبل به يازده زبان مختلف ترجمه و تكثير و همزمان در كاروان‌هاي مختلف بين زائران خارجي توزيع شد و براي رؤساي بعثه‌هاي شركت‌كننده در مراسم حج امسال ارسال گرديد.

ـ رسانه‌هاي همگاني خارجي نيز از جمله دريافت‌‌كنندگان پيام مقام معظم رهبري بودند.


226


ـ برنامه برائت از مشركين زائران ايراني به‌طور مستقيم از شبكه‌هاي مختلف تلويزيوني داخلي و خارجي ايران براي مخاطبان خارجي پخش شد.

ـ همزمان با برگزاري مراسم برائت از مشركين، بالگردهاي عربستان سعودي به‌طور مستمر بر فراز محل برگزاري مراسم و آسمان عرفات پرواز مي‌كردند.

ـ زائران ايراني و خارجي شركت‌كننده در مراسم با ده‌ها دستگاه دوربين عكاسي و فيلمبرداري از صحنه‌هاي زيباي اين مراسم عكس و فيلم تهيه كردند.

ـ آيت‌الله ري‌شهري، نماينده ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني از استقبال گسترده حجاج بيت الله الحرام در مراسم برائت از مشركين تشكر كرد.

ـ در مراسم امروز، اعضاي بعثه‌هاي مراجع تقليد، شخصيت‌هايي از بعثه‌هاي كشورهاي خارجي، قائم مقام وزير خارجه، رييس سازمان حج و زيارت و سفير جمهوري اسلامي ايران در عربستان نيز شركت داشتند.

ـ جايگاه برگزاري مراسم به طرز با شكوهي از شب قبل توسط نيروهاي اجرايي بعثه مقام معظم رهبري زير صدها چادر نصب شده در صحراي عرفات آماده شده بود.

ـ تصوير بزرگي با نقش قدس شريف و شعارهاي مرگ بر آمريكا و مرگ بر اسرائيل تزيين شده بود كه خبرنگاران از آن‌ها عكس و فيلم مي‌گرفتند.

ـ در مراسم برائت از مشركان، جمعي از زائران كشورهاي اسلامي نيز در كنار زائران ايراني شركت داشتند.

ـ زائران خارجي بيت الله الحرام، پيام حج رهبر معظم انقلاب اسلامي را بسيار مهم و راهگشا براي جهان اسلام دانستند و تأكيد كردند عمل به توصيه‌هاي آيت‌الله خامنه‌اي براي مقابله با اختلاف‌افكنان و همبستگي بيشتر مسلمانان كليد حل مشكلات كنوني جهان اسلام است.

قرائت دعاي روح‌بخش عرفه

عصر روز سه‌شنبه، 27 آذر86 ، برابر با نهم ذي‌حجه، روز عرفه، دعاي نوراني و انسان‌ساز عرفه با شكوه و معنويت زايدالوصفي در چادر بعثة مقام معظم رهبري خوانده


227


شد. پس از مناسك حج، مراسم دعاي عرفه مهم‌ترين رخداد معنوي حج است كه هر سال برگزار مي‌گردد و خاطرات سبز بسياري براي حجاج مي‌آفريند.

در مراسم امروز ، نخست زيارت آل ياسين خوانده شد و سپس زمزمة عرفه آغاز گرديد. اين ترنّم آسماني، دل‌ها را به مبدأ هستي و پروردگار عالم پيوند مي‌دهد و چشم‌ها را ميزبان اشك شوق مي‌كند.

با پايان يافتن دعاي عرفه، حجاج خود را آمادة اقامة نماز مغرب و عشا كردند و خدمه و كار كنان بعثه و سازمان حج كار برچيدن چادرها و آماده كردن بساط عزيمت به مشعر الحرام را در دستور كار خود قرار دادند. همزمان دوربين‌هاي عكاسي به كار افتادند تا اين لحظه‌هاي ماندگار را به تصوير بكشند. زائران خانة خدا يك شبانه روز را در صحراي عرفات سپري كرده و با استفاده از اين فرصت بي بديل با خداي خويش به راز ونياز پرداخته و دل‌هايشان را مصفا كردند. اكنون زمان جدا شدن از اين صحراي پر رمز و راز فرا رسيده است.

زائران، عصر عرفه را يكي از بهترين مواقع حج براي گرفتن عكس‌هاي يادگاري مي‌دانند تا با تماشاي آن، حضور عظيم و با شكوه دل سپردگان به يگانه خالق هستي در عرفات به ياد آورند و از رهگذر آن دلهايشان را صفا و جلايي دوباره بخشند.

در حاشية روز عرفه

ديدار رؤساي جمهور ايران و مالديو

دكتر محمود احمدي‌نژاد عصر سه‌شنبه پس از برگزاري دعاي عرفه در صحراي عرفات، با رييس جمهور مالديو ديدار و گفت‌وگو كرد.

رؤساي جمهوري اسلامي ايران و مالديو در اين ديدار بر گسترش روابط دوجانبه تأكيد كردند. دكتر احمدي‌نژاد همچنين در حاشية مراسم دعاي عرفه با نخست وزير بنگلادش ديدار كرد.

رييس جمهوري اسلامي ايران و نخست وزير بنگلادش در اين ديدار براي سربلندي و پيشرفت بيش از پيش ملت‌ها و دولت‌هاي دو كشور آرزوي موفقيت


228


كردند.

مشعر الحرام

با غروب آفتاب، زائران خانة خدا در كنار يكديگر به صف مي‌ايستند تا با دل‌هاي مالامال از نور ومعنويت ، نماز جماعت را اقامه كنند. پس از سجده به پيشگاه حضرت حق، بساط شام زودهنگام گسترده مي‌شود و زائران هر يك با صرف غذايي اندك، پياده و سواره رو به سوي وادي ديگري به نام مزدلفه يا مشعرالحرام مي‌گذارند تا مرحلة ديگري از حج تمتع را با انجام دومين وقوف خود به انجام برسانند.

رساندن حجاج به اتوبوسهايي كه هر يك از كاروان‌ها براي اين منظور در نظر گرفته‌اند، يكي از دشوارترين اقداماتي است كه بر دوش مديران و مسؤولان كاروان‌ها سنگيني مي‌كند. بيشترين دغدغة آن‌ها به اين امر مربوط مي‌شود كه هيچ زايري از كاروان جدا نماند و همه آن‌ها بتوانند در زمان وقوف كه حد فاصل زماني بين اذان صبح تا طلوع آفتاب است در منطقه بسته و پر ازدحام مزدلفه حضور داشته باشند.

صحراي شلوغ عرفات در كوته زماني، خالي از جمعيت مي‌شود و زائران در مسير تازه‌اي از سير الي الله قرار مي‌گيرند.

آرامش و دلگرمي نصيب كاروان‌هايي مي‌شود كه توانسته‌اند زائران خود را به سرعت به سمت مشعرالحرام حركت دهند، تأخير در اين امر با مشكلات بعدي همراه است. آن‌ها كه سرعت عمل بيشتري از خود نشان دهند ، در اولين ساعات شب وارد منطقة مزدلفه مي‌شوند و در جا و مكاني مناسب بساط بيتوته خود را مي‌گسترانند‌، به عبادت خدا مشغول مي‌شوند‌، به جمع كردن سنگريزه براي هجوم بي امان به نمادهاي شيطان در روز بعد يعني عيد قربان مي‌پردازند و با اندكي استراحت‌، از اذان صبح به نيت وقوف مبادرت مي‌كنند و پس از اقامة نماز و راز و نياز با معبود خويش به انتظار طلوع آفتاب مي‌نشينند‌.

كاروان‌هايي كه در اين امر تعلل ورزند و از سرعت عمل لازم براي انتقال زائران به مزدلفه برخوردار نباشند، هم خود دچار مشكل مي‌شوند و هم زائران را به تشويش


229


خاطر و اضطراب مبتلا مي‌كنند؛ زيرا تأخير در حركت از عرفات به سوي مزدلفه باعث گرفتار شدن زائران در صفوف فشرده خودروهايي مي‌شود كه از همه سو به سمت اين منطقه حركت كرده‌اند و مشاهده شده است كه برخي از كاروان‌ها تا ساعاتي پس از نيمه شب وارد مزدلفه شده‌اند.

پس از غروب آفتاب در روز نهم ذي حجه‌، صحنة زيبايي از حركت انسان‌هاي مصمم و با ايمان در منطقه حائل بين عرفات و مزدلفه‌، پديدار مي‌شود. خيل عظيم جمعيتي را مي‌توان مشاهده كرد كه با لباس سفيد احرام و در تاريكي شب، با پاي پياده بسوي مشعرالحرام به حركت در آمده‌اند. گفته مي‌شود كه اين جمعيت عظيم‌، دربرگيرندة نيمي از حج‌گزاران است كه بر اساس يك سنت ديرينه، به پياده روي از «طريق المشاة» يا پياده روها مي‌پردازند.

اين اقدام به ندرت در ميان ايرانيان ديده شده است، هرچند امسال شماري از افراد كه عموماً شامل جوانان كاروان‌ها مي‌شدند، اين مسير را پياده طي كردند.

جمعيت به هم فشرده زائران به تدريج وارد مزدلفه مي‌شود و مع الأسف به دليل آنكه بسياري از حجاج در مسير پياده‌روها مي‌نشينند، مسير آمد و شد به مرور سخت‌تر و با كندي بيشتر صورت مي‌گيرد. اين سال‌ها، مشعر نيز امكانات نسبتاً خوبي دارد و دستشويي‌هاي فراوان آن، سبب شده است تا محيط از آلودگي‌هايي كه در سال‌هاي قبل وجود داشت، پاك بماند.


230


بيست‌وهشت آذر / دهم ذيحجه

حجاج بيت الله الحرام، دروقوفي اختياري، حضور معنادار خويش را در مشعر به ثبت مي رسانند و با تابش اولين اشعة خورشيد، از اين منطقه خارج مي‌شوند و با گذر از مسير 5/2 كيلومتري مشعر، به وادي (كم عرض) محسِّر رسيده و از آنجا به منا وارد مي‌شوند. ابتداي عرفات، انتهاي عرفات، ابتداي مزدلفه ، انتهاي مزدلفه و ابتداي منا با تابلوهاي بزرگي مشخص شده است. به كاروان‌هاي ايراني توصيه شده تا زنان و افراد ضعيف يا بيمار را شب هنگام از عرفات به‌طور مستقيم به سمت جمرات ببرند تا آن‌ها جمرة عقبه را رمي كرده و زودتر و پيش از شلوغيِ منا، در كاروان‌ها مستقر شوند. به‌طور معمول، اين كار منظم صورت مي‌گيرد. ساير حجاج نيز پس از رسيدن به منا، در چادرهاي مشخص مستقر مي‌شوند تا پس ازصرف صبحانه، آمادة حركت به سمت جمرات براي رمي نمادهاي شياطين كوچك، مياني و بزرگ شوند.

«منا» به معني «آرزو» نام درة طولاني و وسيعي است كه درادامة مشعرالحرام واقع است و از آن، با عنوان سرزمين آرزوها ياد مي‌شود‏.‏

مي گويند در اين مكان از حضرت آدن (عليه السلام) ، آن زمان كه از بهشت بر زمين آمد، از آرزوهايش سؤال شد و از همين رو اين سرزمين را «منا» مي‌نامند‏.‏

برخي، اين سرزمين را مكان بهره‌گيري حاجيان از مناسك حج و دستيابي به


231


آمال و آرزوهايي مي‌دانند، كه براي كسب آن‌ها، زحمت سفر حج را بر خود هموار كرده‌اند‏.‏

روزي كه زائران به منا وارد مي‌شوند عيد قربان است و بر اين اساس برخي از زائران در مسير حركت به سوي منا ذكر عيد را زمزمه مي‌كنند؛ «الله اكبر و لله الحمد و له الشكر و له الحمد علي ما هَدانَا ‏....‏»

سرزمين منا پوشيده از خيمه‌هاي سفيد رنگ نسوزي است كه در رديف‌هاي منظم كنار هم قرار دارند و زائران در مدت اقامت در اين سرزمين بايد تا سه شب در آن‌ها بيتوته كنند‏.‏

حدود يكصد هزار خيمه سراسر دره‌اي را كه از هر دو طرف به كوه‌هاي سخت و صعب العبور ختم مي‌شود، پوشانده است‏.‏ اين منطقه حدود ‏4‏ كيلومتر طول دارد و در دوران قبل از اسلام از مراكز مهم تجاري و بازرگاني در منطقه مكه بوده است‏.‏

زائران در صفي چندين كيلومتري، فاصله بين مشعر و منا را طي مي‌كنند و حضور دستفروشان و عبور همزمان اتوبوس و انواع خودرو در مسيري كه پياده‌ها هم از آن عبور مي‌كنند، كار رفتن را بسيار مشكل مي‌كند‏.‏

وقتي زائران وارد منا مي‌شوند مسيرهاي سواره و پياده نسبتا باز شده و تابلوهاي راهنما، زائران هر كشور را به خيمه‌گاه خودشان هدايت مي‌كند‏.‏

زائران عجله دارند تا با استقرار در خيمة خود و بر زمين نهادن وسايل همراه، هرچه سريعتر مسئوليت خود را در انجام «رمي جمرات» به نتيجه برسانند.‏

جمرات در گذشته سه ستون سنگي، هريك به ارتفاع حدود ‏8‏ متر بوده در تغييرات اخير كه در قالب يك پروژة بزرگ در دست اجراست، هريك از جمرات به ديواري به طول حدود ‏15‏ و ارتفاع ‏10‏ متر با قوس مختصر به طرف بيرون ساخته شده و عمل رمي از هر دو طرف انجام مي‌گيرد‏.‏

اين سه ديواره كه با فاصله‌اي از هم قرار دارند، سه نماد از شيطان هستند. هنگامي‌كه حضرت ابراهين (عليه السلام) به فرمان خداوند فرزندش اسماعيل را به قربانگاه


232


مي‌‌برد، در اين سه منطقه، شيطان وسوسه‌گر را با پرتاب سنگ از خود دور كرد‏.‏

امروزه حاجيان به اين سه نماد شيطان با ترتيب معين و به نشانة انزجار از ابليس، در چند مرحله سنگ پرتاب مي‌كنند كه اين عمل يكي از واجبات حج است.

در اولين مرحله از رمي جمرات، كه در نخستين روز از وقوف در منا انجام مي‌شود، زائران به آخرين ستون يا «جمره عقبه» كه به آن «جمره كبري» نيز گفته مي‌شود، هفت سنگ مي زنند‏.‏

سنگ ها بايد در اندازة تقريبي يك بند انگشت بوده و از منطقه حرم؛ يعني از حريم مكه يا از سرزمين مشعر جمع‌آوري شوند‏.‏

در روز عيد قربان زائران كه بتدريج بر شمار آن‌ها افزوده مي‌شود، براي ‌«رمي جمره» مسير بين چادرهاي محل اسكان و جمرات را طي مي‌كنند و در منطقه انتهايي منا كه جمرات در آن‌ها قرار دارد، حضور يكباره صدها هزار زائر احرام بسته، صحنه‌هاي شورانگيزي را بوجود مي‌آورد .‏

محل رمي جمرات از جمله قسمت‌هاي پر ازدحام است كه افراد پير و كم توان براي حضور در آن مشكلاتي را تحمل مي‌كنند با اين حال پروژة بزرگ پل جمرات كه هنوز در دست انجام است و بخشي از آن به اتمام رسيده ، در كاهش فشار تا حدي مؤثر بوده است‏.‏

در اين طرح، چهار طبقه بلند محوطه جمرات را در برگرفته و با پل‌هاي شيب‌دار كه از كناره ها به طبقات وصل مي‌شود به زائران امكان مي دهد در هرطبقه نماد شيطان را سنگ بزنند و از طريق مسيرهاي برگشت از منطقه خارج شوند‏.‏

دو طبقه از اين مجموعه در حج سال 86 مورد بهره برداري قرار گرفته است، با اين حال فشردگي جمعيت در طبقة هم كف بسيار زياد به نظر مي‌رسد.‏

انبوهي از كفش‌هاي زائراني كه در زير فشار و درهم ريختگي قرار گرفته بودند‌، در شعاع چند ده متري ريخته بود و در ميان آنان حوله هاي احرام و برخي وسايل زائران نيز ديده مي‌شد‏. اين صحنه ها در هر سال تكرار مي‌شود و چنين به نظر مي‌رسد كه گريزي از آن نيست.‏


233


در حج سال 86 به لطف الهي و برخلاف سالهاي گذشته ، خبري از كشته شدن افراد در اين مكان گزارش نشد، در حاليكه در سال‌هاي پيش از آن ، بعضا تعدادي از زائران به خصوص زائران آسياي جنوب شرقي كه جثة كوچكتري دارند در زير دست و پا و فشار جمعيت كشته مي‌شدند‏.‏

زائراني كه پس از رمي جمره عقبه در روز عيد قربان به خيمه هاي خود باز مي‌گردند، در صدد انجام ذبح گوسفند بر مي‌آيند. اين امر در بسياري از كاروان‌هاي ايراني به افرادي خاص سپرده شده و آن‌ها به نيابت از حجاج، اقدام به ذبح گوسفندان مي‌كنند.

پس از انجام عمل ذبح ، «حلق» به معني تراشيدن كامل موي سر (براي مردان) انجام مي‌شود. برخي نيز بر اساس فتاوي مراجع تقليد خود به «تقصير» به معناي كوتاه كردن قسمتي از موي سر يا ناخن بسنده مي‌كنند و با اين عمل ، زائران مي‌توانند از لباس احرام خارج شوند و اين درحالي است كه برخي از اعمال نظير تماس با زن و بوي خوش همچنان بر آن‌ها حرام است .

زائران پس از اين مرحله از احرام خارج شده و «حاجي» يا «حاجيه» مي‌شوند و اين موهبت را به يكديگر تبريك مي‌گويند‏.‏

حجاج روز عيدقربان را به شب رسانده و حداقل تا نيمه شب در منا بيتوته مي‌كنند و در روز بعد، در فاصلة طلوع تا غروب خورشيد مجدداً رمي جمرات را اين بار با سنگ زدن به هريك از سه نماد شيطان انجام مي‌دهند‏.‏

در اين مرحله به هريك از نمادهاي سه گانة شيطان هفت سنگ زده مي‌شود‏.‏

يك شب بعد هم كه به روز ‏12‏ ذي الحجه منتهي مي‌شود، بيتوتة دوم حجاج در منا انجام مي‌شود و روز بعد، عمل رمي جمرات را مجدداً با سنگ زدن به نمادهاي سه گانة شياطين تكرار مي‌كنند.

از ظهر روز ‏12‏ ذي الحجه، حجاجي كه اعمال خود را انجام داده‌اند به مكه عزيمت مي‌كنند و ادامه اعمال حج در مكه برگزار مي‌شود‏.‏

حجاجي كه در روز دوازدهم اعمال خود را كامل نمي‌كنند يك شب ديگر


234


هم بيتوته كرده و رمي جمرات سه گانه را در روز بعد از آن انجام مي‌دهند‏.‏

‏چادرهاي ايراني بيش از 5/1 كيلومتر تا جمرات فاصله دارد و حجاج حدود يك ساعت براي رسيدن به محدودة جمرات راهپيمايي مي‌كنند. شماري از حجاج كه با روال كار آشنا هستند، به‌طور مستقيم از مشعر به سمت جمرات مي‌روند تا اين بخش از اعمال حج، يعني رمي نمادهاي شيطان را به انجام برسانند.

در بسياري از نقاط منا، دست فروش‌ها بساط كسب و كار خود را مي‌گسترانند و كثرت آن‌ها، موجب مشكلاتي براي آمد و شد زائران مي‌شود.

اين امر به قدري دشواري پديد آورده كه در حج سال 86 مؤسسات مطوّفي به‌طور جدّي از دولت سعودي خواسته‌اند تا با ضبط بساط اين افراد، از دشواري‌هاي رفت و آمد حجاج كاسته شود.

117 هزار متر مربع از منطقة منا در اختيار حجاج ايراني قرار دارد. در اين محدوده 7200 چادر هريك با مساحت 16 متر مربع به حجاج ايراني اختصاص داده مي‌شود كه در هر چادر به‌طور ميانگين 5/13 نفر ساكن مي‌شوند؛ يعني به‌طور متوسط هرحاجيِ ايراني 2/1 متر مربع فضا در اختيار دارد... .

يكي از مهمترين عللي كه دولت عربستان سعودي براي اعزام زائران به حج محدوديت قائل شده، محدوديّت فضاي منطقة منا است. چادرهاي منا به برق و كولر مجهز هستند. در محوطه هم دستشويي و حمام به اندازه كافي پيش بيني شده است.

زائران تا ظهر روز دوازدهم ذي حجه در اين منطقه وقوف دارند و سپس براي انجام اعمال، به سمت مكه حركت مي‌كنند. يكي از مهمترين توصيه ها به زائران و حجاج ايراني اين است كه در مشاعر ، رعايت بهداشت شخصي و اجتماعي را فراموش نكنند. زائران همچنين بايد در نظر داشته باشند كه نظافت چادر و اطراف آن را با دقت رعايت كنند. هنگام حلق يا تقصير، كه روز دهم ذي حجه انجام مي‌شود موهاي تراشيده شده را در محل هاي فاضلاب نريزند و از آلوده شدن محيط زندگي خود و ديگران بپرهيزند.

در حج سال 86 ، روز چهارشنبه برابر با بيست و هشتم آذرماه به عنوان روز


235


دهم ذي حجه ( به افق عربستان )، عيد قربان اعلام شد. گفته مي‌شود كه در حج امسال شبهه زيادي نسبت به درست بودن اعلام ماه ذيحجه از سوي دولت عربستان وجود داشت و به همين دليل عيد قربان در عربستان دو روز زودتر از ايران بود.

حلقه‌هاي گفت‌وگو و دعا و نمازهاي مستحبي از رايج‌ترين برنامه‌هاي حاجيان در ايام وقوف در منا است. بعثة مقام معظم رهبري نيز برنامه‌هاي عبادي خاصي را نيز به اجرا مي‌گذارد كه مانند هميشه با استقبال زائران ايراني و ديگر كشورهاي اسلامي مواجه مي‌شود.

رييس ستاد منا در بعثه مقام معظم رهبري اعلام كرد كه ‏90‏ درصد زائران ايراني خانه خدا، روز چهارشنبه ، همزمان با عيد سعيد قربان موفق به انجام قرباني‌ شدند.‏

حميد حبيبي تنها، گفت‏:‏ كار ذبح قرباني زائران ايراني از بامداد روز چهارشنبه آغاز شد و با وجود آمار بالاي زائران تا موقع غروب ، ذبح حدود ‏90‏ درصد قرباني‌ها به اتمام رسيد و مابقي در روز پنجشنبه انجام شد‏.‏

كساني كه اعمالشان در روز عيد قربان به اتمام نرسيده باشد در روز بعد از عيد مي توانند كار قرباني و اعمال بعد از آن را انجام دهند‏.‏

طبق گفتة حميد حبيبي تنها، برنامة وقوف زائران ايراني در عرفات ، مشعر و منا در حج سال 86 بسيار منظم برگزار شد و‏ ستاد منا با استفاده از توان نيروهاي ستادي و كاروان‌ها توانست كار استقرار كاروان‌ها را طبق جداول پيش بيني شده به انجام برساند.‏

وي با اشاره به گلايه برخي از زائران در معطلي زياد در مسير انتقال از مكه به عرفات گفت‏:‏ ترافيك و راه بندان شديد مسير عامل اين رخداد بود و راهنمايي و رانندگي عربستان نتوانست انضباط ترافيكي لازم را برقرار نمايد‏.‏

بر اساس برنامه، پذيرايي يك هزار زائر بالاي ‏84‏ سال در مشاعر بر عهده سازمان حج و زيارت بود ولي با بهره‌گيري از ظرفيت هيأت پزشكي اين تعداد به دو هزار و ‏400‏ نفر رسيد و اين افراد توانستند در وقوف اضطراري اعمال و مناسك خود


236


را انجام دهند‏.‏

برنامه غذايي زائران در مدت وقوف آنان در مشاعر مقدس نيز با نظر كارشناسان به نحوي تهيه مي‌شود تا آنان بتوانند اعمال خود را در بهترين شرايط جسمي انجام دهند‏.‏

دو آشپزخانة مركزي زائران ايراني در مكه در ايام تشريق با تمام ظرفيت كار كرده و غذاي زائران را به نحو مناسب تهيه و توزيع مي نمايند‏.‏

وقوف در منا براي برخي از حجاج كه اعمالشان كامل نشده تا يك روز تمديد شد.

سخنراني رييس جمهور در منا

جشن عيد سعيد قربان چهارشنبه‌شب با حضور رييس جمهوري اسلامي ايران در محل بعثه مقام معظم رهبري در سرزمين منا برگزارشد. دكتر محمود احمدي‌نژاد، پس از به جا آوردن اعمال حج در روز عيد قربان، در ميان استقبال زائران ايراني وارد بعثه مقام معظم رهبري در منا شد و سخنراني كرد.

رييس جمهور در اين مراسم كه نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني، جمعي از علما و روحانيون و حجاج ايراني حضور داشتند، پس از خوشامدگويي آيت‌الله ري‌شهري شروع به سخنراني كرد. محورهاي سخنراني ايشان، عبارت بود از جايگاه ولايت و امامت در اسلام، ماجراي دانشگاه كلمبيا و مسئلة هسته‌اي ايران و اهميت اصل برائت در ايام حج.

وي در بخشي از سخنان خود با اشاره به اهداف انقلاب اسلامي، حركت عظيم مردم ايران و ارزش‌هاي والاي نظام جمهوري اسلامي ايران را منبعث از اتصال به مفهوم امامت و ولايت توصيف كرد. دكتر احمدي‌نژاد، خنثي شدن توطئه‌هاي پيچيدة دشمنان ملت ايران به‌رغم سرمايه‌گذاري عظيم و همچنين اقبال روزافزون ملت‌هاي جهان به


237


سمت جمهوري اسلامي ايران را ناشي از امداد و الطاف الهي و توجه و عنايات حضرت ولي عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) دانست و افزود: رسالت امروز مردم ايران زمينه‌سازي براي تحقق حكومت عدل الهي است.

احمدي‌نژاد معناي برائت از مشركين را در جهان معاصر بيزاري ازسياست‌هاي سلطه‌گرانه و استكباري آمريكا و رژيم صهيونيستي خواند و گفت: بيداري ملت‌هاي جهان ديگر اجازه پيشبرد اين سياست‌ها را نخواهد داد. وي به تبيين پيوند ناگسستني فلسفه حج و امامت پرداخت و گفت: فلسفه اصلي حج برپايي حكومت جهاني عدل است و برگزاري مناسك حج بدون توجه به مفهوم امامت و ولايت اعمالي بي‌هدف و بي‌معنا خواهد بود.

وي با اشاره به فراز و نشيب تاريخ و تحول حكومت‌ها و دولت‌ها، سير تاريخ را پيشرفت به سمت قله نوراني حاكميت امام عادل دانست وگفت: مديريت جهان هستي به دست امام و ولي الهي است و او واسطه فيض بين حق تعالي و ملت‌ها است؛ هرچند كه بشر هنوز به مرحله‌اي از تكامل نرسيده كه بتواند از همه ابعاد وجودي امام بهره ببرد. احمدي‌نژاد با دوستانه توصيف كردن روابط تهران و رياض، پيام حضورش در حج را تقويت و تحكيم برادري بين كشورهاي اسلامي و رايزني درباره مسئوليت سنگين حكومت‌ها دانست.

رييس جمهور در ادامه سخنان خود برائت از ظلم و بي‌عدالتي را از لوازم حج دانست و تأكيد كرد كه برائت مختص يك روز و يك حج نيست. وي موفقيت جمهوري اسلامي ايران را در زمينه مسائل هسته‌اي نشانه‌اي از عنايات الهي و توجهات حضرت‌ ولي‌عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) دانست. احمدي‌نژاد همچنين به تبيين پيوند ناگسستني فلسفة حج با امامت پرداخت و گفت: فلسفه اصلي حج، برپايي حكومت جهاني عدل است و برگزاري مناسك حج بدون توجه به مفهوم امامت و ولايت اعمالي بي‌هدف و بي‌معنا خواهد بود. وي به مديران و روحانيون كاروان‌ها توصيه كرد لحظه‌اي را براي تقويت


238


ارتباط زائران با خداوند و امام عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) از دست ندهند.

رييس جمهور در بخشي از سخنان خود به مناسبات حسنة ايران و عربستان اشاره كرد و يكي از جنبه‌هاي سفر كنوني خود را تأكيدي بر روابط نزديك دو كشور در كمك به حل مشكلات جهان اسلام دانست.

وي در پايان با تأكيد بر عدالت‌طلبي و صلح‌دوستي ملت ايران گفت: شعار امروز ملت ايران وحدت و انسجام و همدلي است و مردم ما پشت سر رهبر عزيز خود تا تحقق همة آرمان‌هاي الهي ايستاده و لحظه‌اي صحنه را به نفع قدرت‌هاي ظالم ترك نخواهد كرد.

توزيع پيام حج رهبر معظم انقلاب در قارة آفريقا

پيام مقام معظم رهبري حضرت آيت‌الله خامنه‌اي به‌مناسبت كنگرة عظيم حج به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در كنيا به زبان‌هاي انگليسي و سواحلي در مساجد اين كشور توزيع‌ شد.

«علي باقري» رايزن فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در كنيا گفت: توزيع اين پيام از روز عيد قربان در مساجد اهل تسنن كنيا همچون مسجد «امتياز»، «توماني» و «روروتا» و مسجد شيعيان اين كشور نظير مسجد «جعفري» نايروبي و مسجد اميرالمؤمنين «لامو» آغاز ‌شده ‌است و طي روزهاي آينده نيز ادامه ‌دارد.

باقري با اشاره به توزيع اين پيام هم‌زمان با عيد غديرخم افزود: مسئولان رايزني جمهوري اسلامي ايران به‌مناسبت گرامي‌داشت عيد غديرخم اين پيام را در ميان مسلمانان حاضر در مراسم جشن غدير ديگر مساجد كنيا نيز توزيع‌خواهند‌كرد.

وي در پايان تصريح‌كرد: پيام مقام معظم رهبري طي روزهاي آينده در فصلنامه «گايد» رايزني جمهوري اسلامي ايران در كنيا و در روزنامه‌هاي كثيرالانتشار اين كشور به زبان انگليسي چاپ و منتشر‌خواهد ‌شد.


239


بازتاب پيام رهبر معظم انقلاب در مطبوعات عربي

پيام حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي به حجاج خانة خدا به‌مناسبت روز برائت از مشركين درمطبوعات عربي بازتاب گسترده‌اي يافت.

روزنامه الأيام بخش‌هايي از پيام مقام معظم رهبري را منعكس كرد و نوشت: آيت‌الله ‌خامنه‌اي بادعوت از مسلمانان براي متحد كردن صفوف خود و تشكيل يك جبهة اسلامي واحد در مقابله با دشمنان امت كه براي ايجاد تفرقه بين مسلمانان تلاش مي‌كنند، از آنان خواست براي دستيابي به ابزارهاي قدرت تلاش كنند تا بتوانند ازخود دفاع كرده و از منافع و اهداف خودخواهانه براي خنثي كردن توطئه‌هاي دشمنان چشم‌پوشي كنند.

اين روزنامه در ادامة خبر خود همچنين به درخواست مقام معظم رهبري از مسلمانان جهت بهره‌برداري از فرصت‌ها با استعانت از ياد خدا و توسل به آن و عزم راسخ مبتني بر صداقت، استقامت در كار و انديشه با هدف ايستادگي و تلاش در راه خدا، اشاره كرده است.

ديدار زائران جانباز با رييس جمهور

دكتر محمود احمدي‌نژاد رييس جمهور كشورمان، در ديدار كوتاهي با جانبازان انقلاب اسلامي در چادرهاي منا از آنان به‌ عنوان اسطوره‌هاي مقاومت، ايثار و فداكاري ياد كرد كه امنيت موجود كشور مديون ايثارگري‌هاي آنان و شهدا است.

همچنين آيت‌الله ري‌شهري امروز از امكانات جديد وسايل نقليه ويژه انتقال جانبازان كه به تازگي ازسوي سازمان حج و زيارت در اختيار آنان قرار گرفته است، ديدن كرد.


240


سفر رييس جمهوري اسلامي ايران به حج از ديدگاه مطبوعات ايتاليا

روزنامه لارپوبليكا در مطلبي باعنوان «احمدي‌نژاد در زيارت» نوشت: احمدي‌نژاد رييس جمهور ايران براي زيارت به مكه [مكرمه] رفت. اين روزنامه ايتاليايي روز چهارشنبه افزود: احمدي‌نژاد با لباس سنتي سفيد رنگ (احرام) در مقابل چشمان مراقب دوربين‌ها داخل صف زائرين شد. زيارت [مناسك حج] رييس جمهور ايران، از ديروز آغاز شد.

روزنامة ايل سوله نيز باعنوان «احمدي‌نژاد در زيارت مكه» نوشت:حج، زيارت سنتي مسلمانان در مكه است و عيد قربان امسال يك شركت‌كننده استثنايي داشت: محمود احمدي‌نژاد رييس جمهور ايران به دعوت عبدالله شاه عربستان براي زيارت مكه به اين كشور سفر كرده است. احمدي‌نژاد با لباس سنتي سفيد رنگ به يك و نيم ميليون زائر(خانه‌خدا) ملحق شد.


241


بيست‌ونهم آذر / يازدهم ذي‌حجه

انجام دومين مرحله از رمي جمرات

حجاج كشورهاي مختلف روز پنجشنبه و همزمان با يازدهم ذي الحجه، مرحله دوم از «رمي جمرات» را به انجام رساندند‏.‏

روز پنجشنبه در حالي‌كه بخش عمده اي از حجاج كشورهاي مختلف جهان از احرام خارج شده و لباسهاي معمولي به تن داشتند، از اولين ساعات پس از طلوع آفتاب از خيمه‌گاهها به سمت پل‌هاي جمرات روان شدند تا با رمي جمرات سه‌گانه، بيزاري خود را از شياطين ابراز كنند‏.‏

در مسيرهاي منتهي به پل جمرات، محلي كه درآن نمادهاي شيطان سنگباران مي‌شود، انبوه جمعيت حجاج از صبح امروز عمدتا در قالب گروهها و كاروان‌هايي كه هريك علامت خاصي را دارد، در مسيرهاي رفت و برگشت در حركت بودند‏.‏

با بهره برداري از طبقه دوم پل جمرات كه در قالب يك پروژة بزرگ در دست انجام است و قرار است تا چهار طبقه برسد، ازدحام حجاج در رمي جمرات تا حدودي نسبت به سالهاي گذشته كاسته شده است اما با اين‌حال انجام عمل رمي جمرات براي حجاج كم توان و مسن به دليل تراكم و فشردگي جمعيت، نسبتا مشكل است‏.‏

مديران كاروان‌هاي ايراني تلاش مي‌كنند با انجام برنامه ريزي مناسب‌، حجاج و بخصوص حجاج كم توان و بانوان را در مناسبترين ساعات كه از تراكم جمعيت تا


242


حدي كاسته مي‌شود، به محل جمرات هدايت كنند‏.‏

حجاج ، پنجشنبه شب نيز براي دومين شب متوالي در منا بيتوته كرده و فردا انجام عمل رمي جمرات را با سنگ زدن به نمادهاي سه گانه شياطين تكرار خواهند كرد‏.‏

از ظهر روز ‏12‏ ذي الحجه ، حجاجي كه اعمال خود را انجام داده‌اند به مكه عزيمت مي‌كنند و ادامه اعمال حج را در مكه به جاي مي‌آورند.‏

ميثاق برادري ميان‌ كاروان‌هاي شيعه و سني در سرزمين منا

همايش روحانيون و مديران كاروان‌هاي شيعه و اهل سنت استان گلستان با حضور ميهمانان چادرهاي مجاور زائران گلستان روز 11 ذي حجه در منا برگزار شد. زائران و مديران استان گلستان قبل از سفر عهد كرده بودند كه در سرزمين مقدس منا ميثاق بندگي خدا و برادري شيعه و سني را تجديد نمايند.

در اين گردهمايي، حجت‌الاسلام و المسلمين نمازي شاهرودي و حجت‌الاسلام و المسلمين زماني حضور يافته و سخنراني كردند. ديگر سخنرانان جلسه امام جمعه علي‌آباد كتول و همچنين مهدي شيخي مدير حج و زيارت گلستان بودند. در پايان براي احياي سنت يتيم‌نوازي، يك‌هزار يتيم تحت حمايت زائران شيعه و سني گلستان قرار گرفتند.

برگزاري مراسم يادمان خادمان «ضيوف الرحمان» در منا

مراسم يادمان خادمان ضيوف‌الرحمان پنجشنبه‌شب، بيست‌ونهم آذرماه با حضور زائران ايراني در سرزمين منا در بعثه مقام معظم رهبري برگزار شد. در اين مراسم كه همزمان با چهلمين روز درگذشت مرحوم حجت الاسلام و المسلمين علي ادبي از روحانيون كاروان‌هاي حج برگزار شد، حاضران ياد و خاطره روحانيون و دست‌اندركاران كاروان‌هاي حج را كه در يكسال گذشته از دنيا رفته‌اند، گرامي داشتند.

حجت الاسلام و المسلمين صديقي در اين آيين كه آيت‌الله محمدي ري‌شهري،


243


نمايندة ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني نيز حضور داشت، از خدمات و تلاش‌هاي روحانيون، مديران و دست اندركاران كاروان‌هاي حج قدرداني كرد و گفت: روحانيون و خادمان كاروان‌هاي بيت الله الحرام در ثواب اعمال زائران و حجاج خانه خدا شريك هستند. وي با اشاره به اينكه زائران خانة خدا آخرين شب از بيتوته در سرزمين مقدس منا را سپري مي‌كنند، ‌گفت: سفر حج سفري عبادي است و در آن سير و هجرت به سوي پروردگار در مكاني پر راز و رمز است كه با گذشت اين مرحله رو به پايان خواهد بود و زائران بايد از نتايجي كه در اين سفر كسب كرده اند، ‌آگاه باشند.

وي با استناد به آيات قرآن كريم، با بيان اينكه توفيق تقوا از نتايج حج است، اظهار داشت: خداوند در ايام حج همه مردم را جمع مي‌كند تا در پرتو تقوا دل‌ها به يكديگر نزديك شود، و اگر تقوا نباشد در حج چيز ديگري باقي نخواهد ماند.

وي همچنين ازبين رفتن ناسازگاري‌ها، ‌جدال و فسق را از نتايج به جا آوردن حج عنوان كرد و گفت: مسلمانان در سفر معنوي حج دست دوستي به يكديگر مي‌دهند و به همديگر محبت مي‌كنند. صديقي همچنين با اشاره به اينكه در پايان سفر حج پرونده انسان‌ها از نو نوشته مي‌شود، گفت پيوند دوباره و آشتي با پرودگار از ديگر نتايج معنوي سفر حج است.

ديدار دكتر احمدي‌نژاد با ملك عبدالله و تأكيد برگسترش روابط ايران و عربستان

رييس جمهور در حاشية انجام مناسك حج و در دومين روز وقوف در صحراي مقدس منا، با ملك عبدالله پادشاه عربستان ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ديدار كه در محل قصرالضيافه منا برگزار شد و بيش از يك ساعت طول كشيد، رييس جمهوري اسلامي ايران و پادشاه عربستان، همكاري بيشتر و تقويت روابط تهران ـ رياض را به عنوان دو قطب جهان اسلام، مانع دستيابي دشمنان به تفرقه ميان امت اسلامي خواندند.

احمدي‌نژاد در اين ملاقات با اشاره به توسعه مسجدالحرام، آمادگي جمهوري اسلامي ايران را براي ارائه خدمات فني ـ مهندسي در اين زمينه اعلام كرد كه مورد


244


استقبال ملك عبدالله پادشاه عربستان قرار گرفت.

رييس جمهوري اسلامي ايران و پادشاه عربستان همچنين بر ضرورت ادامه همكاري‌هاي دو كشور در چارچوب سازمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي نظير اوپك و شوراي همكاري خليج فارس تأكيد كردند.

پادشاه عربستان، حضور احمدي‌نژاد را در اجلاس سران شوراي همكاري خليج فارس در دوحة قطر، گام نخست و مهمي در جهت توسعة همكاري‌هاي منطقه‌اي خواند.

در اين ديدار آخرين تحولات منطقه و اوضاع عراق و لبنان مورد بررسي مقام‌هاي بلند پايه تهران و رياض قرار گرفت.

رييس جمهور همچنين از پادشاه عربستان براي ديدار رسمي از جمهوري اسلامي ايران دعوت كرد.

گفتني است كه رييس سازمان حج و زيارت خبر داد در ديدار رييس جمهور ايران با پادشاه عربستان، مسائل كلان و اجرايي، طرح توسعه‌ فضاهاي اطراف مسجدالحرام و اعلام آمادگي ايران براي همكاري در اين طرح، ضرورت افزايش سهميه‌ حجاج ايراني و انتظار بلندمدت براي حج مطرح شدند.

امانت‌‌داري دو زائر نيشابوري

دو زائر نيشابوري يك كيف پول، حاوي 12 ميليون تومان و مقداري جواهر را در محل رمي جمرات در منا پيدا كرده، به صاحبش برگرداندند. يابندگان كيف(عليرضا و محمدرضا مقيم) با هماهنگي واحد پشتيباني رفاه و حوادث اشياي گمشده ستاد حج 86 در منا، از طريق شماره آخرين تماس‌هاي تلفن همراه صاحب كيف كه جزو محتويات آن بود، موفق به يافتن صاحب آن شدند و ظهر روز پنجشنبه(29/9/86) به صاحبش تحويل دادند.


245


كم‌ترين حادثه براي حجاج ايراني در مشاعر مقدس

همة حجاج ايراني كه به هر دليل در ايام تشريق به كمك‌هاي درماني و پزشكي نياز داشتند، در اسرع وقت در درمانگاه‌ها و كلينيك‌هاي مجهز ايران تحت معاينه و درمان قرار گرفتند و از اين نظر، خوشبختانه امسال وقوف حجاج ايراني در عرفات، مشعر و منا با كم‌ترين حادثه همراه بود.

دكتر «محمدتقي حلي‌ساز» رييس هيأت پزشكي حج جمهوري اسلامي ايران در منا به خبرنگار پايگاه اطلاع‌رساني حج گفت: تمام تجهيزات درماني، گروه‌هاي امداد و نجات، درمانگاه‌هاي مجهز و بيمارستان‌هاي ايران مستقر در مكه و مشاعر مقدس، به‌طور تمام وقت، حجاج را تحت پوشش كامل درماني قرار دادند و در اين ميان با وجود آنكه برآوردها حكايت از آن داشت كه با توجه به ميانگين سن بالاي زائران، احتمال تلفات و حوادث منجر به مرگ و مير در ايام تشريق افزايش خواهد يافت، ولي به لطف خداوند امسال كمترين حوادث منجر به فوت را داشتيم كه يك مورد بر اثر تصادف و يك مورد هم ايست قلبي بوده است.

وي با اشاره به اين‌كه خوشبختانه تمام حجاج ايراني موفق شده‌اند در ايام تشريق، در نهايت سلامت به اعمال خود بپردازند، افزود: تمام كادرهاي درماني و پزشكي ايران براي وقوف اضطراري تعدادي از حجاج ايراني آماده شده بودند و هماهنگي‌هاي لازم در اين خصوص انجام گرفته بود؛ ولي خوشبختانه براي اولين‌بار وقوف اختياري داشتيم كه اين موضوع در نوع خود بي‌نظير است و نشاندهندة آمادگي كامل پزشكي و ارائة خدمات همه جانبة پزشكان متخصص و گروه‌هاي درماني به زائران است.

وي همچنين به پوشش همه‌جانبة خدمات تخصصي بيمارستان تخصصي ايرانيان و درمانگاه‌هاي مجهز اشاره كرد و گفت: در روزهاي وقوف در عرفات، مشعر و منا تا اين لحظه(شامگاه چهارشنبه ‌‌شب: 28/9/86)، تنها چهار مورد اعزام بيمار به بيمارستان‌هاي سعودي داشته‌ايم.

دكتر حلي‌ساز همچنين گفت: خدمات و پوشش درماني درمانگاه‌ها و گروه‌هاي امداد پزشكي ايران تا آخرين روز وقوف و حضور حجاج كشورمان در منا همچنان


246


ادامه دارد و پس از بازگشت زائران به مكه، فعاليت بيمارستان ايرانيان در اين شهر مقدس همچون روزهاي قبل تداوم خواهد يافت. كلينيك‌هاي تخصصي نيز با توجه به نياز حجاج با حضور كادر پزشكان متخصص، آمادة پذيرش بيماران احتمالي خواهند بود.

رييس هيأت پزشكي ايران به ادامه فعاليت بيمارستان و درمانگاه‌هاي تخصصي ايران در مدينة منوره اشاره كرد و گفت: اين مراكز درماني و پزشكي براي همة حجاج ايراني مدينه بعد نيز آماده‌اند و براي خدمات‌رساني هيچ‌گونه مشكلي وجود ندارد.

دكتر حلي‌ساز همچنين به اجراي آزمايشي طرح «حلق» (تراشيدن موي سر) در برخي مناطق اسكان حجاج ايراني اشاره كرد و گفت: خوشبختانه امسال اين طرح با استقبال زائران مواجه شد و آنان در رعايت موازين بهداشتي، مناسب عمل كردند و از اين بابت جاي قدرداني دارد. با نتايج مثبت به دست آمده اميدواريم اين طرح از سال آينده سراسري اجرا شود.

وي همچنين به همة حجاج ايراني كه در روزهاي باقيمانده تا پايان اعمال در منا براي رمي جمرات اقدام خواهند كرد، توصيه كرد كه افراد مسن نايب بگيرند و ديگر زائران نيز در طول مسير رفت و آمد، از ماسك دهان استفاده كرده و بيشتر از روزهاي قبل، آب بنوشند.

برگزاري دعاي كميل در منا

حجاج كشورمان شامگاه پنج‌شنبه، در دومين شب بيتوته در سرزمين منا، آيين باشكوه و معنوي دعاي كميل را با شور و شوق خاص در چادرهاي بعثه مقام معظم رهبري در منا برگزار كردند.

قبل از آغاز مراسم دعاي كميل كه با حضور نمايندة ولي فقيه وسرپرست حجاج ايراني خانة خدا برگزار شد ، قاريان ممتاز بين‌المللي به تلاوت آيات نوراني كلام‌الله مجيد پرداختند. سپس حجت‌الاسلام صديقي طي بياناتي با تشريح عرفان حج، پاسداري از دستاوردهاي حج را وظيفة شرعي همة حجاج دانست و در ادامه ياد علما و فقهايي را


247


كه از موسم حج سال گذشته تاكنون درگذشته‌اند، گرامي داشت. در ادامه، آقاي حميد رمضانپور دعاي پرفيض كميل را قرائت كرد.

اين مراسم چهارمين آيين رسمي دعاي كميل زائران ايراني خانة خدا در مكة مكرمه، مدينة منوره و مشاعر مقدس است.

پنجشنبه شب هاي سه هفته گذشته انبوه زائران خانة خدا دعاي پرفيض كميل را دو نوبت در شهر مدينه و در جوار بارگاه منور پيامبر بزرگوار اسلام و ائمه بقيع و يك نوبت در مكه مكرمه برگزار كردند.

به روال معمول همه ساله ، دعاي روحبخش و با شكوه كميل همچنين در كنار قبرستان بقيع با حضور هزاران تن از زائران ايراني مدينه بعد نيز برگزار مي‌شود.


248


سي آذر / دوازدهم ذي‌حجه

پايان ايام تشريق و بازگشت باشكوه حجاج ايراني از منا

زائران خانة خدا امروز پس از به‌جا آوردن سومين و آخرين مرحله از رمي جمرات، سرزمين منا را ترك كردند و به مكة مكرمه بازگشتند. حجاج ايراني پس از دو شب بيتوته در منا، در آخرين روز، جمرات سه‌گانه اولي، وسطي و عقبي را رمي كردند و پس از اذان ظهر به مكه بازگشتند، تا بعد از به‌جا آوردن آخرين مرحله از مناسك حج(طواف، نماز طواف، سعي بين صفا و مروه، طواف نسا و نماز آن) اعمال خود را تكميل كنند.

امسال 2 ميليون و 454 هزار و 325 زائر بيت‌الله الحرام از سراسر جهان با تكرار رمي جمرات به مناسك خود در منا پايان دادند.

گفته مي‌شود، امسال به سبب ساخت و تكميل 3 طبقه از پل 5 طبقة جمرات كه در هر ساعت 360 هزار حاجي مي‌توانند مراسم رمي جمره خود را انجام دهند، سنگ‌اندازي حاجيان وضعيت بهتر و منظم‌تري داشت.

بنا بر اعلام هيأت پزشكي جمهوري اسلامي در حج امسال، هيچ مشكلي براي زائران ايراني بيت‌الله الحرام در منا و جمرات به وجود نيامد و هم‌وطنانمان با هدايت روحانيون و مديران كاروان‌ها با نظم و انضباط خوبي اعمال را به پايان بردند.


249


اول دي / سيزدهم ذي‌حجه

حضور سرپرست حجاج ايراني در بعثة حزب‌الله لبنان

آيت‌الله ري‌شهري نمايندة ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني خانه خدا در رأس هيأتي از اعضاي بعثة مقام معظم رهبري عصر روز شنبه با شيخ يزبك رييس بعثه حزب‌الله لبنان ديدار و گفت‌وگو كرد.

در ابتداي اين ديدار شيخ يزبك مقدم آيت‌الله ري‌شهري را به بعثه حزب الله گرامي داشت و طي سخناني از «ولايت» به عنوان پيوند دهندة قلوب شيعيان در اقصي نقاط جهان ياد كرد وگفت: سيد حسن نصرالله رهبر قهرمان حزب الله يكي از ثمرات ولايت امام خميني (قدّس سرّه) است و امروز در ساية ولايت امام خامنه‌اي است كه مورد عنايت امام زمان (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) قرار داريم.

وي افزود: ما بر عهدي كه با امام خميني (قدّس سرّه) بستيم، وفادار خواهيم ماند و به حركت اسلامي خود براي آماده‌سازي دولت حق جهاني ادامه خواهيم داد.

شيخ يزبك به ديدار خود با دكتر احمدي‌نژاد رييس جمهوري اسلامي ايران در چادرهاي سرزمين منا اشاره كرد و گفت: من به ايشان گفتم، اين براي اولين بار بود كه يك سخنراني در سازمان ملل متحد با نام حضرت زهرا (عليها السلام) شروع و با نام مبارك امام عصر (عجّل الله تعالي فرجه الشريف) خاتمه يافت و براي اولين بار بود كه يك رييس جمهور از ايران اسلامي به حج دعوت مي‌شود و اين هر دو به نام شما ثبت شده است.

وي نقش نماينده ولي فقيه در امور حج و خدمت به اسلام و مكتب اهل بيت (عليهم السلام)


| شناسه مطلب: 78535